Euskaltzaindiaren Hiztegia
1 emaitza despotiko bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Aztergaia: despotiko
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:006 | 2003-10-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ez dugu aurkitu despota, despotiko formarik.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
despota (eta d. argiztatu) 3: UZEI ("Subiranoak, edo "despota argiztatuak", beren Estatuen lehenen zerbitzariak dira"), Islam-a ("Irango Jomeini aiatollah-ren gidaritzapean xiitek errege despota bota eta islamiar errepublika aldarrikatu zuten"), I. Iñurrieta ("Bisirra despota bera da; eta ofizial bakoitza bisirra"); despotiko 6: J. Sarrionandia ("Gizartean lagun bakarra alkatea da, lana eskaintzen baitio, hala ere ez da laguntzaile paternalista eta despotiko bat baizik"), Elexp Delitu ("Ohorea, beraz, despotismo mugatuko monarkien oinarrizko irizpideetarikoa da, eta horietan, estatu despotikoetan iraultza bezala, egoera naturalera itzultzea, eta antzinako berdintasun-ereduaren oroimena"), I. Iñurrieta 4 (adib.: "Gobernu despotikoan, boterea oso-osorik pasatzen da ematen zaion haren eskuetara", "Dirua duena beti besteen ugazaba denez, zerga-biltzailea despotiko bihurtzen zaio printzeari berari", "Estatu despotikoetan").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
despota : HiztEn (1 legeei jaramonik egin gabe gobernatzen duen subiranoa; 2 hed. duen botere edo agintearen gehiegikeriazko erabilera egiten duen pertsona; 3 Hist. ekialdeko subiranoen eta bereziki bizantziar enperadoreen eta zenbait printzeren titulua), LurE (despotismoz jokatzen duen agintaria); despotiko : AB50 1, Euskalterm 1 (absolutismo d.) // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB38, LurE.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
despota : ElhHizt (1 déspota; 2 hed. déspota, prepotente; 3 Hist. titulua: déspota), HiruMila (déspota), EskolaHE (Pol. despotismoz jokatzen duen agintaria), Lur EG/CE (déspota) eta EF/FE (despote) // Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Erdara/euskara hiztegietako datuak
a) Erdal déspota / despote formen ordainak: despota : HiztHand, ElhHizt (1 Hist. título; 2 fig.), HiruMila (1 Hist.; 2 com. fig.), Lur EG/CE eta EF/FE; nagusitzar : XarHizt, Casve FE (nausitzar), HaizeG FB (nausi-tzar); nausigarratz : HaizeG FB, T-L LFB, PMuj DCV; tirano : HiztHand, ElhHizt (fig.), HaizeG FB, T-L LFB // eta PMuj DCV: jauntzar, basa-nausi, jauntxo; b) eta erdal despótico, a / despotique formen ordainak: HiruMila: despotiko // ElhHizt: despota - (hitz-elkarteetan) // HaizeG FB: gogor, larderiadun, jauntzar // PMuj DCV: 1 absoluto: lege-gabe, basa-nausi, mandato despótico: jauntzarren aginduak; 2 autoritario: zorrotz, gogor, buru-zale, burukoi, nausi, mausi, nausi-nai, agindu-nai; 3 arbitrario: alditsu, aldartetsu // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Vox es-eu, XarHizt, Casve FE, T-L LBF.
Erdaretako formak
a) fr (DLLF): despote; en (Collins): despot; it (S. Carbonell): despota; de (Langenscheidts): Despot, Gewaltherrscher; b) fr (DLLF): despotique; fig. despote; it (S. Carbonell): dispotico, ca; en (Collins): despotic; de (Langenscheidts): despotisch, tyranisch.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Izenondo erreferentzialak
-iko izond. erref.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
izond.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
