Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: ZIRI-BERTSO (berso Dv; -bertzo V, G ap. A). Epigrama. "Epigrama. Es palabra moderna que por primera vez se lee, creo, en las poesías de mi padre" A. Cf. CancB III 235. v. ZIRI-BIURSA, ZIRI-NEURTITZ, ZIRI-OLDERKI, ZIRI-OLERKI. Ziri-bertsoak (tít.). Azc PB 262 (v. tbn. A in Azc PB 17 ziri-bertsoak (epigramas)). An dute bertsolari Salditseko Beltxa, / ziri-bertsuak sartzen ez guziz aketsa. Or Eus 14. Musde Tiraz izeneko ziri-bertsotatik aukeratutako ahapaldi zoragarriok. Etxde JJ 272.

adib: ziri 3 iz. Esaldi mingarria, eztenkada. Ik. zirikada. Gaizki esaka ari garelarik, maiz hartzen ditugu ahotan aipamen ilunak, ziri bihurriak. Ipuin horiek eta bertsoak berdin-berdinak dituzte beren pipermina, eztena, ziria. Ziri bertsoak.

ziri(-)bertso 7: Elkar (“Bada, egun osoa, Iliadako hain neurtitz edo Homerok ongi ala gaizki moldatu ote zuen azter eta azter joaiten zaio; ulain 'epigramatan' edo ziri bertsotan Martzial lizunkoitto ibili ote zen ikertzen joaiten zaio eguna”), Erlea (“deboziozkoak, ipuinak, jolasgarriak, kondairazkoak, irrigarriak, ziri bertsoak, pozgarriak, eta benetakoak”), Euskaltzaindia (“Eusebio Mª Azkueren ziri bertsoak gogoratzen dituzten umorezko testuak dauzka”), Karmel 4 (“Nekazari herrietako berri bestean, txisperu-armaginen, forjarien edo marinel arrain saltzaileen berri ere emango digute ziri bertsoetan”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

ziri(-)bertso 7: Anjel Lertxundi 3 (“Kontua da labaindar guztien ahotan zebilela auskalo nork asmatutako ziri bertsoa”), Iñaki Arranz (“Egilearen izenik gabe zetozen orduko mutadi haiek aldizkariko "Sección Amena" atalean aurkitzen ditugu, ondoan somaketak (hizpanaldiak), itanasiak (asmaketak) edo ziri-bertsoak lagun zituztela”), Aingeru Epaltza (“Nabarrenkoxeko ziri-bertsoak zeuden tartean, baina ez zen gauza bera”), Juan Garzia 2 (“Gogoan ditut, hala ere, poeta txarrak gogor zigortzeko erabili zituen ziri-bertsoetako lerrook”).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Bertso-mota bat denez, azpisarrera gisa jasotzekoa izan liteke.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa bertso sarreran.