Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

a) 'uste sendoa' adierako fidantzia IE 157 (EZ ManI; Ax 28; Ch 2; He Gudu 29; Lg 42; Brtc; Monho 9; Dh 17; CatLuz; MarIl 18; Gy; Arb Igand 2; Etcham 2; JEtchep 4; Ardoy SFran 9; Xa Odol); fidanzia 20">B 5 (Añ GGero), IE 15 (Mat 2; Ax; Hm 2; Ch 6; He Gudu 2; Mih 2); Ik. OEH argitaratuan gainera CatBurg: "Humiltasunez ta fidanziaz eskatzeko" eta B, s. XIX: "Yinkoaren miserikordian fidanzia galtzen duenak"; fidantza 19: B 1 (Añ GGero), IE-ZuAm 17 (EZ 5; Ax 2, SP Imit; Gç 3; He Gudu; JesBih; Laph; Arb Igand; Xa Odol; Egiat), EB 1 (MEIG VII); fidanza IE-ZuAm 46 (Harb; SP 44; CatLan); fidantxa (+ fidanxa, fidainxa ) ZuAm 3 (CatLan 2; Egiat); b) adiera erabakigaitzeko fiyantza, Xenpelarren bertso batean: "Alparria ta sekantza, billareko makil-dantza, jendiaren alegrantza; tabernariak ezagutzen du urte oriyen mudantza; falta duenak arrantza, mingañarekin fiyantza, gero izain du kobrantza" // Ik. OEH argitaratuan, gainera, AR ("Etzatian etzitela fidainxatan jar biharamuna bizirik ikusiko duzula") eta aip.etan Lap 22.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

a) 'uste sendoa' adierako fidantzia 11: IE 7 (Dih Maiatzeco 3, Iratz 2, D. Soubelet 2); EB 4 (Txill, Vill 2, MAtx); fidantza 6: IE 1 (Larz); EB 5 (EGA 1984, LMuj, K. Cid 2, A. Gabikagogeaskoa); b) 'bermea' adierako fiantza (eta fiantza itzulpen 2) EB 8 (A. Lertxundi, NPAO 1994 2, BAO 1998 4, GAO 1998); fidantza (eta fidantza-prestazio) 83 (Elhuyar, EHAA 1987-1994 bitarteko 29, GAO 1987-1999 bitarteko 39, BAO 1990 7, Egunk 1997 3, Landa Turismo 1999 2, NPAO 1999).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

fiantza : DFrec 1, AB50 7 (hauetan behin-behineko f., erabateko f.; 'fianza' itzuliak); fidantza : AB50 7 ('fianza' itzuliak), HiztEn, Euskalterm 24 (hauetan fidantzapeko askatasun, defentsa eta f., f. kolateral, epe laburrerako f.); fidantzamendu : Euskalterm 7 (hauetan f. edo abal-poliza, eragiketa komertzialen f., f. eman); fidantzatu : Euskalterm 5 (hauetan zordun f., erantzunbehar f.); fidantzia : DFrec 6, HiztEn (ik. fidantza), LurE ('uste irmo eta sendoa') // Ez dugu aurkitu ap. AB38.

Sektore jakin bateko informazioa

HezkAdmin: "fidantza: fianza"; "fidantza-itzultze: devolución de la fianza" // EEgunk: "fidantza / fidantzia. Fidantza († fiantza): fidantzapeko askatasuna. Fidantzia: konfiantza"; "† fiantza e. fidantza" // IparKazet (Justizia): fidantza baliakeria: abus de confiance.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

fidantza : EuskHizt (ik. fidantzia), HiruMila (1 confianza; 2 Zuz. fianza), ElhHizt (1 confianza; 2 Zuz. fianza), Lur EG/CE (1 confianza; 2 garantía) eta EF/FE (aval, garantie), Casve EF (confiance), HaizeG BF (confiance), Lh DBF (confiance), DRA (confianza, Lhande aipatuz); fidantzia : EuskHizt ([1617; fidantza 1643]. Ipar. 'Uste ona'. Ant. mesfidantza), EskolaHE (uste ona), DRA (confianza, Chourio aipatuz) // Ez dugu aurkitu ap. PMuj DVC.

LBeh (2011-03-03):fidantza 41 ager.: Mikel Garcia (“Martxo bukaeratik, fidantzarik gabeko behin-behineko espetxealdian dago”), Urko Apaolaza (“denbora luzez preso egon ondoren eta fidantza desorbitatua ordaindu eta gero”), Berria (“Axun Gorrotxategi, 12.000 euroko fidantza ordaindu ondoren, eta atzo iritsi zen Donostiara”), Edurne Epelde (“baimenak murriztu ez ezik, fidantzen dirua ere ez digute itzuli”), EiTB.com 37 (adib,: “Baldintzarik eta fidantzarik gabeko espetxeratzea Miguel eta Samuelentzat”, “Sevillako Argibideetako 4. epaitegiak baldintzarik eta fidantzarik gabeko espetxeratzea agindu du”, “hilketarekin zerikusirik duten hiru gazteak fidantza barik espetxeratzeko eskatuko du gaur”, “Tejada eta Jose Manuel Rico enpresariei 120.000 euroko fidantzak ezarri dizkie epaileak”, “Espainiako Estatutik ateratzeko debekua dute eta fidantzak ordaintzeko hamar eguneko epea”, “Llamasen suhiari, 30.000 fidantza jarri dio epaileak”); fidantzapeko 17, ap EiTB.com (adib.: “Larneko epaitegiko epaileak esan duenez, baina fidantzapeko askatasuna ukatu dion erabakiaren kontra helegitea aurkeztuko du”, “Ertzaintzak urte hartan, 2000n, atxilotu zuen eta, ia urtebetez preso egon ostean, fidantzapeko askatasuna eman zioten”, “Velascok fidantzapeko askatasuna agindu zuen Maite Arenalde ETAko ustezko kidearentzat eta egun batzuk beranduago Arenaldek ihes egin zuen”); fidantzapean 20: Arantxa Elizegi (“Atentatuarekin lotuta atxilo hartutako hiru zibilak, Mahmud eta Ahmed Abdel Aal anaia libanoarrak eta Ibrahim Jarjura siriarra, asteazkenean aske geratu ziren fidantzapean, lau urtez preso egon ondoren”), EiTB.com 19 (adib.: “Haikaren aurkako polizia operazioan atxilotua izan ondoren, hilabeteak espetxean eman zituen, eta, ondoren, fidantzapean aske utzi zuten, epaiketaren zain”, “Garzonek espetxera bidali zuen urtarrilaren 26an eta fidantzapean aske geratu zen martxoaren 24an”). // fidantza 663: Aizu, Argia 14, Berria 26, Deia 2, Deustuko Unibertsitatea 277, DiarioVasco 24, Euskal Herriko Agintaritza 20, EiTB 158, Elkar 10, Consumer 19, Espainiako Gobernua 6, Goiena 7, Gomylex 81, Jakin 2, Karmel, Laneki 6, Nafarroako Gobernua 3, UEU 2, Uztarria 3, Zuzenbidearen Euskal Akademia; fiantza 5.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: fiantza 23; fiantzapeko 2; fiantzapean 1. // fidantza 53: Berria, Esteban Antxustegi, Elizen arteko Biblia, Gotzon Garate, Migel Angel Mintegi, Xabier Montoia, Lopez de Arana, Karlos Zabala, Aingeru Epaltza, Iban Zaldua, Jokin Urain, Xabier Mendiguren Elizegi, Harkaitz Cano, Andres Urrutia; fiantza 22.

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

Fidantzapeko askatasuna. // EBBk soildua.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: "fidantza: fianza"; "fidantza-itzultze: devolución de la fianza" / EEgunk: "fidantza / fidantzia. Fidantza († fiantza): fidantzapeko askatasuna. Fidantzia: konfiantza" / IparKazet (Justizia): fidantza baliakeria: abus de confiance / EEgunk: "† fiantza e. fidantza".

Sektorekoei galdetzekoa da zer darabilten

tradiziokoaren adierazle gisa, aski da fidantzia arautua; fidantzapeko askatasuna bezalako esapideetakoa, berriz, Zuzenbidekoak landuko dituztenek argitzekoa da, asko edo askotarikoak baitira berme-motak.

Geroago erabakitzekoa da

Geroago erabakitzekoa da, Zuzenbideko beste forma batzuekin batera.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Oso erabilia, eta Euskaltermen eta hiztegi orokorretan jaso dago. Sartzekoa da.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Fidantzapeko askatasuna