Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

alanbre 13: Egiat ("Halako gizonari honki zekeio alanbrezki[sic]-belharra, nekez gorritzen dena; igel beltzaren begiak, eskü arrapazaliak, sagiaren zankhoak"); AA III ("Ipintzen due askok larruaren kontra alanbrezko katea bat barrenontz puntak dituala"); fB Olg ("Sarri ebilen zilizijoz, ta alanbre zorrotzez bere gorputz birjinia lotu ta"); Ud ("Oso egoki ziran / astuak jarriyak, / alanbre ta kollare / txit gustagarriyak"); Tx B III ("Beren armakin etorri ziran / ainbesteko jende-pilla, / asi ta iru egun baño len / nunai bazan gizon illa; / txasko polita pasa zitzaion / izanagatik abilla: / alanbre batek galdu zituan / gutxienaz ogei milla"); Munita 2 (adib.: "Baita sail ori burni-ari edo alanbrez oso ondo itxi ere"); JEtchep ("Hesia errotik atera zuen eta alanbre xixpadunez egin zerradura, bere alderdian hesten zuela intzaur ondoa"); Gand Elorri ("Ardien ule-malutak / arantzadun alanbreetan"); Vill Elorri 2 (adib.: "Alanbretako ule-malutak"); Erkiag BatB ("Ta mueta potolo biribillak, ibilkeran egada burrundaratsua egiten ebenak, alanbrezkoak ziran..."). OEH argitaratuan gainera Elizdo EEs; alanbre-sare 1, Echag ("Itxarkizaiak dauzka / parol eskukoak, / inbutu, kafe-ontzi, / olio-txarroak, / kandelero, neurriak, / platerak, potoak, / alanbre-sare eta / enzuluzetxoak"); alanbretu 1, EusJok ("Guardasol zarrak konpondu eta / eltziak alanbretzera").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

alanbre (eta a.-geruza, argi-a.) 32: Gure Erria 1957 2 ("Orixe da gertatzen dana argi-alanbreak txarto dagozalako baserriak erretan diranean", "Geien baten baserriak orregaitik errotan dira: alanbreak zarrak diralako edo txarto ipiñita dagozalako"); Garm 5 (adib.: "Alanbre auek batetik bestera tarte jakiña daramate", "Moldea ezartzen dio, alanbrez itsatsirik"); J. Agirre ("Alanbre bat tirante jarri gaiñean eta sokaz ari lotuz"); BAtx Franci ("Oso rato ona pasa genuen bere kontuk entzunez, nola salduko zuen alambretako kobrea eta non jarriko zen bizitzen"); Peillen ("Smala hori alanbrez hitsia zen eta egunaz baino ez ginen kanporatzen"); HezkSaila 1984 ("Alanbrezko sarebegiez baheak eraiki"); M. Mendizabal 2 (adib.: "Kola-klase bereziak, arpilera, alanbrea, zaborretako eta balio gabeko materialak..."); Baietz/2 ("Iltzeak mailuaz sartuko dituzu ormetan, torlojuak bihurkinaz, gauzak artaziez ebakiko dituzu eta alanbreak korrikez moztuko dituzu"); P. Ezkiaga ("Setatsuki dario zeruari / hodeiak hautsi, espazioaz jabetuz,/ landetako hesien alanbreari / agorte luzeko zornea kenduz"); I. Elizegi ("Alanbre oker batzu aukeratu zituen eta sarrailean sartzen hasi zen"); UZEI 3 ("Alanbre arantzaduna: alanbre galbanizatuarekin bi alanbre txirikordatuz eta tarteka-tarteka material bereko punta zorrotzeko korapiloak sartuz egiten dena"); TeknolMekan ("Ardatz eragilea altzairuzko alanbre-geruzaz osaturik dago"); Bi ta Bi/4 3 (adib.: "Baserritar batek planoko landa alanbrez inguratu nahi du"); Eutsi/2 2 (adib.: "Jatorriak baino izakerak agintzen du telefonoa hartu eta alanbrean barrena mintzatzerakoan"); Ingurunea/2 ("Alderik alde doan orratza edo alanbre gogorra ere jar daiteke iltzeen ordez"); Zipristin/7 ("Honela baratza txiki pilo bat azaldu ziren lerroka bata bestearen ondoan, eta untxitegietatik ekarritako kainabera, alanbre eta atez inguratzen zituzten"); Esaizu/BBB1 2 ("Azkenik, katigatu bata besteari alanbre zati batez"); M. Gonzalez ("Musikarien oholtzak luma-landareak zituen hesi moduan buelta osoan, eta luma landarea bera paperezko lorez zegoen apainduta eta alanbre mehez loturik"); J. Errekondo ("Zurtoin mardul bat aukeratu eta lur harroa duen lorapote batean alanbre batez sartuta eusten da"); Harluxet HE ("Alanbre gainean higitzen ziren"); alanbreari 1, Garm Bidaso ("Aurrekaldea gaiñerontzekoa baiño zerbait goituagoa du eta itxigaillu bat jartzen zaio geienetan alanbrearizkoa"); alanbre(-)hesi (alanbra ezi, alanbresi) 6: MItziar ("Alanbra eziz itxitako baratza"); Gorbea 2 ("Bagoen artean, gure ezkerretara alanbresia genuela", "Berehala zelai ingurune bat pasa eta bi alanbre hesi heltzen zaizkion langa gurutzatzen dugu"); UZEI ("Alanbre-hesia egiteko erabiltzen da"); X. Olarra 2 (adib.: "Alanbre-hesi erdoildu eta lasaitu baten bestekaldera igaro").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

alanbrada : AB50 1, HiztEn, Euskalterm 1; alanbratu : HiztEn; alanbre : AB38 23, AB50 2, HiztEn, LurE, Euskalterm 13 (hauetan a.-sare, a. arantzadun, galbanizatu, ziztadun); alanbre-hesi : Euskalterm 3; alanbre sare : DFrec 1; alanbresi : AB38 2; hesi-alanbre : AB50 1.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

alanbrada , alanbratu : ElhHizt, HiruMila; alanbre : EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE, Lh DBF -m-; alanbre arantzadun : ElhHizt (AS); alanbre hesi : Lur EG/CE (AS); alambre hortzdün : Lh DBF; alanbrika : Lh DBF // Ez dugu aurkitu ap. Lur EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, DRA, PMuj DVC.

Jatorrizko forma

alanbre, -hari

Jatorrizko forma

alanbre, burdin-hari

Euskaltzaindiaren Arauak

Sin. burdin hari

Erdara batekoa da, baina Iparraldean eta Hegoaldean ezaguna