Joseph Jacobs-en Celtic Fairy Tales, 1892.
Ilustrazioa: John D. Batten (1860-1932).
Bein, beste askotan lez, atso bat egoten ei zan goruetan eskatzien. Eta gauero katu bat tximiniyetik etorten xakon eta atsue ikarat eitten ei zan. Eta gixonari kontau eutzan zer pasaten xakon…
Behin, beste askotan legez, atso bat egoten ei zen goruetan ezkaratzean. Eta gauero katu bat tximiniatik etortzen zitzaion eta atsoa ikaratu egiten ei zen. Eta gizonari kontatu zion zer pasatzen zitzaion.
Gero, ba, gizonak esan zion atsoari bera paratuko zela andre jantziekin, buruan painelu zuria eta guzti. Buruko painelu zuria ezkonduen seinale da.
Gizona goruetan zegoela etorri zen katua: baina, gizona bizarrarekin zegoen eta, katuak ezagutu egin zuen hura ez zela besteetako andrea. Eta gero katuak esan zion goruetan zegoen gizonari:
—Gizona izan eta goruetan?
Eta gizonak katuari:
—Katua izan eta berriketan?
Eta gizonak sutondoko burruntzia hartu eta akabatu zuen katua, eta gero bota zuen ezkaratzeko bentanatik ortura.
Hurrengo egunean auzoko atso bat agertu ei zen, bere gona gorri motx eta guzti, hilda ortuan.
Eskoriatzako (Gipuzkoa) Mazmela auzoko Fr. Lucio Villarrek P.A. de Madariagari kontatua, eta honek Barandiarani 1921. urtean.
Andra ‘at aitze ementzan ardatzeen gauero, etxeko beste guztiik oia aldeinda gero.
Gauero etortze ementzitzaion katu zuri aundi’at eta auzoko naiz urrutiitako gertaera guztiik salatze ementziotzan…
Andre bat aritzen omen zen ardatzean gauero, etxeko beste guztiek ohera alde egin eta gero.
Gauero etortzen omen zitzaion katu zuri handi bat eta auzoko nahiz urrutietako gertaera guztiak salatzen zizkion.
Andre hura oso harriturik zegoen, eta etxekoei zer eta nola gertatzen zitzaion esan zien.
Gau batean, andre haren lekuan, bere semea ardatzean jarri zen.
Katu hori etorri omen zen, beti bezala, atariko ate-zulotik sartuta. Baita ardazleak makilaz astindu bat emanda bidali.
Hurrengo egunean aditu omen zuten auzoko andre bat hezurrak hautsita, zegoela.
Katu-itxuran zebilen sorgina izan hura.
Ataungo Akotain etxeko Maria Josefa Munduate andreak kontatua 1910. urte inguruan.
BARANDIARAN, Jose Miguel (1973). Obras Completas II. Bilbao: Editorial La Gran Enciclopedia Vasca. (495-496).
Ikus hau ere
AIZPURUA, Jon, AIZPURUA, Jexux (2000). Joxe Migel Barandiaran. Bidegileak bilduma. Gasteiz: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia.
Irudia
, via Wikimedia Commons.
