METAGOGE

(grek. metagoge, lekuz aldatzea)

Literaturaren alorrean, tropo edo ordezkatze figuren artean, metafora mota bat izendatzen du, eta bizigabeei bizidunenak diren propietateak edo kualitateak eratxi kitzean datza, horretarako egokienak diren hitzak aukeratuz.

“Oi baserritxo: hartuko duzu

bihotz barrenetikan min;

eskerrak mihirik ez duzu eta

ezin duzu gaur hitz egin.

Zenbat famili hazi dituzun

Jainkoak baizik ez jakin.

Orain bakarrik uzten zaituzte

albotik denek alde egin.”

(Lazkao-txiki).

Bizigabea den baserriari, bertsolariak ezartzen dizkio bizidunenak diren pro pietateak: “bihotz barrengo mina”, “ezin hitz egina”, “familia asko hazi izana”, “bakardadea” (albotik denek alde egin). Eta horrekin erdiesten du baserriari buruz ko sentipen biziak sortzea entzuleengan.

[J. M. L.]

Ikus, halaber, M ETAFORA , P ROSOPOPEIA .