Olabideren Biblia

IRTENERA

PDF-a ikusi

[Sarrera]

  1. Bost-Idaztietako bigaŕen onek dun izena garbi dago. Yaube’ ren eŕia Aigito’tik nola atera zan adirazten zaigu. Oraingo au, Asiera idaztiaren yaŕaipena da.

Moxe’k idatzia. Aren bizitza ere begien auŕean yartzen zaigu. Ebertaŕen edestia yakiteko, Asiera’k ortaz dionaren aldean, Irtenera'k dakaŕena gaŕantzi aundigokoa da.

Aigito’tik irtendako guziak ez ziran ez enda bateko ez eŕi bat. Ayen arteko lokaŕiak iru korapiľo bide zitun: —a) Moxe auŕelari zutela; —g) Lenengo arbasoengandik yatoŕi bateko zirala; —k) Batzuk eta besteak zapalduta zeudela. Elkaŕ-maitasuna ta elkaŕ-kupira pizteko ta indaŕtzeko, irugaŕen ori bezelako estuntzarik, bakaŕ bat iñon ez da izaten.

  1. Irtenera idazti ontan, soilik, Ixrael’go eŕiari dagokiona ikusiko dugu. Aigito’ko Parao’ri ua iñor bat eta beti gizon bera izan ez aŕenbeste izenik ez damayo. Ezta ere, ixraeldaŕak aigitotaŕekiñ zituzten artu-emanak, ez ditugu irakuŕiko. Yakingura ori, gerokoak geranok, beste nonbait ase beaŕ. Ta beste zelayetan ikusiko duguna, bein baño geyagotan, Idazteunaz bat ez datoŕela irudituko zaigu. Bañan oŕelako irudipenei ez azkaŕegi amor eman.

Aurten garailari dabiľen yakintsuen iritzia, lenagokoak bezelaxe ezabatu diteke. Orobat, oraingo iritzi beŕia zapaldu lezaken asmakizun dizditsua, agian, geroagoko batek biŕinduko du. Bitartean, Idazteuna beti zutik dakusgu.

Ixraeldaŕak, auŕelari bizkoŕ bat gabe, Aigito’tik ezin zitezken irten. Yaube’k aukeratu ta eskeñi ziena, ez zan nolanaikoa: aŕigaŕiak egiten zekin Moxe. Orduko ixraeldaŕ aunitz ikasi gabeak ziran; ta Yaube’k ayekin alakoei zegokienez yardun zun. Eŕi xumearen auŕean, Yaube’k Moxe’ri gora aundia ekaŕi zion. Eŕiak, beraz, Moxe’rengana siniste eraginkoŕa ba-zun.

  1. Moxe’k egindako aŕigaŕiak, gure egunetako askorentzat ezin-sinistuzkoak-edo dira. Izan ere, saŕitan, ezer ikasi ta azteŕtu gabe, gauza asko yakin nai ditugu; ta ikasi gabeko gai ayetzaz geron iritzia azkaŕtxo eman ere pozik ematen dugu. Asiera’n esana gogora dezagun (47-48); ta, gogo onaren txera maitatiz, ertzak oro biribildu al izango ditugu, ta arantza zoŕotzegiak amustuko zaizkigu.

Sinai’ra inguratu ziralarik, ixraeldaŕak Yaube’rengandik agindu edeŕak ta arau bikañak aŕtu zituzten: auen berdiñik, ez kidekorik, ez antzekorik, beste iñon ez diteke aŕkitu. Yaube’renganako eraspena nola zuzendu ba-dakite. Aren agindu edeŕen mugak noraño edatzen diran ezin asmatuz ibili beaŕik ez dute izango. Batez ere Paska-Yayak, era beŕi baten asiera edieraziko die: bai ayei, bai geroko guziei ere.

Ixraeldaŕak guŕtu beaŕ duten Yainko bakaŕa, Yaube da. Yaube’k berezi ta Beretzat artu dun eŕi kuťuna, Ixrael da. Bañan beste enda, leñu ia eŕiak ere Yaube’rengandik datoz; ta ayek Aren esanera ibili beaŕ dute.

Itun Beŕian Irtenera idazti ontako gertaera ta irakatsiak saŕi ta maiz aitatzen zaizkigu.

  1. Lau zati bezela ditu idazti onek:

1). Saŕera. Moxe ibaitik ateratzea. Aren gaztetako egunak. Deia. Parao’ren biotz gogoŕa. Zigoŕak eta aŕigaŕiak. Bildotsa yatea ta Gotzonak egindako sakailketa. Ixraeldaŕen irtenera: 1’go ataletik 13’ra.

2). Itxaso Goŕi’ko gertaerak. Aŕkaitzetiko ura. Mana. Galepeŕak: 14´tik 18’raño.

3). Sinai-mendiko Aŕitolak. Yaube’k asmatu ituna. Eŕia sasi-yainkoetara amildu. Beŕiro ituna: 19’gaŕenetik 34´raño.

4). Itun-Etxola. Yauresketarako puxkak. Yaube’ren aintza, Ark agindutakoak bukatuz gero: 35’gaŕen ata letik azkeneraño.

1

Aigito’ko Ixraeldaŕak esetsita

  1. Yakob’ekin Aigito’ra norbere sendiarekin etoŕitako Ixrael’en semên izenak, auek dira:
  2. Eŕuben, Simeon, Lebi, Yuda, *
  3. Ixakar, Zabulon, Benya min,
  4. Dan, Neptali, Gad eta Aser.
  5. Yakob’engandik soŕtutako guziak, irurogei ta amaŕ ziran. Yose aspalditik Aigito’n zegon.*
  6. Yose, aren anayak eta gizaldi artakoak oro il ziran.
  7. Ta Ixrael’en semeak geitu, eŕuz kopuratu, ugaldu ta altsu egin ziran; ta luŕaldea bete zuten.
  8. Baña, Yose ezagun ez zun eŕege bat, Aigito’n yaiki zan;
  9. ta bere eŕiari esan zion: «Ara, Ixrael’daŕen eŕia, gu baño aundiago ta azkaŕagoa.
  10. Ots! gabiltzan zuŕki ari buruz, geitu ez dadin; ta gerta litzaiguken gudan, gure etsayekin elkaŕtuta, garaitu ta luŕetik irten ez dakigun».
  11. Beraz, lanaren-lanez nekarazi zitzaketen artezkariak ipiñi zizkion, ta oŕela Ixrael’ek, Parao’rentzat, Piton ta Eŕa meses altxoŕ-iriak eraiki zitun.
  12. Baña nekea areagotzen zioten giñoan, Ixrael ugariagotzen ta sendoagotzen ari zan. Ta ixraeldaŕei buruz artegatuta,
  13. yopu-lan gogoŕetan zerabilzten;
  14. ta buztin ta aŕiľugintzako ta luŕ-lan guzietako neke gogoŕez bizia mindu zieten.
  15. Gañera, Aigito’ko eŕegeak, Sepora ta Pua’ri, ebertaŕen emagiñei,
  16. esan zien: «Emakume ebertaŕak, emagintzat sorotzi ta ertaulkian ditukezutenean, yayo beŕia seme ba’da, il eza zute; ta alaba ba’da, bizi bedi». *
  17. Bañan emagiñak Yainkoaren belduŕ ziran; ta Aigito'ko eŕegeak agindu zienez egin beaŕean, semeak bizirik utzi zituten.
  18. Aigito'ko eŕegeak, emagiñak deituta, ayei esan zien: «Seme yayobeŕiak bizirik zergatik utzi dituzute?»
  19. Emagiñek Parao’ri esan zioten: «Emakume ebertaŕak ez dira aigitotaŕak bezelako; azkaŕak dira, ta emagiña ayenganatu baño len, erdi oi dira». *
  20. Yainkoak emagiñei on egin zien, ta eŕia kopurutsu ta oso azkaŕ egin zan.
  21. Yainkoaren belduŕ izan bait-ziran emagiñak, Yainkoak ondorengo aundia eman zien.
  22. Parao’k, beŕiz, bere eŕi osoari agindu au egin zion: «Yaurti itzazute, ebertaŕei yayo lekizkieken seme guziak; alabak oro, beŕiz, bizirik utzi».

2

Moxe’ren yayotza ta aziera

  1. Lebitaŕ batek emaztetzat Lebi’ren yatoŕiko alaba bat aŕtu zun. *
  2. Emazte ark seme bat soŕtu ta argitaratu zun; ta, auŕa edeŕa zala ikusirik, iru iľabetez ostenduta euki zun. *
  3. Bañan, oŕela ostenduta luzeago euki eziñik, zumezko saski bat atondu ta, luiz ta lekedaz istindutakoan, auŕtxoa bertan ipiñi ta ibai-ertzeko seska tartean utzi zun.
  4. Auŕaren aŕeba inguru ayetan gelditu zan, ordea, zer ya zoko zai. *
  5. Ibayean igeri egitera, Parao’ren alaba yetxi zan, ta aren neskameak ibai-egian zebiltzan. Ta seska tartean sas kitxoa ikusirik, aren biľa neskame bat igoŕi zun; ta neskameak ekaŕi zionean,
  6. saskia irikirik, auŕtxoa negaŕ egiten ikustean, auŕtxoaz eŕukituta esan zun: «Ebertaŕen auŕetako bat da au».
  7. Ordun auŕtxoaren aŕebak Parao'ren alabari diotsa: «Nai al duzu iñude-biľa ebertaŕetara ni yoatea, auŕtxo ori azi dezan?»
  8. Parao’ren alabak darantzuyo: «Zoaz, bai». Ta neska txa auŕaren amari deitzera yoan zan.
  9. Oni Parao’ren alabak diotsa: «Aŕtu ta azi niretzat auŕtxo au, ta sari egokia damaizuket».
  10. Emakumeak auŕtxoa aŕtu ta iñutu zun; ta auŕa kozkoŕtu zanean, Parao’ren alabari eraman zion; eta onek, semetzat aŕtuz, Moxe izena ezaŕi zion, esanez: «Urtatik atera dut».
  11. Zenbait urteren buruan, Moxe, gizondu zalarik, bere senideetara agertu zan, ta ayen loŕak ikusi zitun. Aigitoaŕ bat senide ayetako norbait yotzen ikusi zun. *
  12. Ta alde orotara so egiñez, iñor agiri ez zala oaŕtu zanean, aigitoaŕa il ta ondaŕtzan ostendu zun. *
  13. Biaramunean ere, irten zalarik, ebertaŕ bi buŕuka ikusi zitun; ta ogendunari esan zion: «Zergatik yotzen duzu anaya?»
  14. Ta ark yardetsi zion: «Nork yaŕi zaitu gure nagusi ta ebazle? Aigitoaŕa il duzunez, ni ere il nai ote-nauzu?» Ordun Moxe’k, belduŕtuta, bere baitan esan zun: «Nik egiña nabari da noski».
  15. Arazoa adituta, Parao’k Moxe il nai zun;ta Moxe Parao’ rengandik Madian’a, bertan bizitzeko yoanda, urtegi baten ondoan eseri zan.

Moxe Madian’en

  1. Madian’go apaizak zazpi alaba zitun; ta urtegira etoŕ irik, ura atera ta beren artaldeari edaten emateko askak bete zituten.
  2. Bañan ara eldutako artzayek andik oildu nai zituten. Ordun Moxe’k, neskatxen alde yaikita, ayen artaldeari edaten eman zion.
  3. Neskatxa ayek beren aita Eŕaguel’engana itzuli ziranean, aitak esan zien: «Zer dala-ta gaur onen arin itzuli zerate?» *
  4. Erantzun zioten: «Gizon aigitoaŕ batek artzayen eskutik yagon gaitu, ura guretzat atera, ta artaldeari edaten eman dio».
  5. Aitak esan zien: «Ta non dago? Zergatik utzi duzute an? Dei egiozute zerbait yan dezan».
  1. Moxe arenean pozik gelditu zan, ta gizon ark Sepora, bere alaba, emaztetzat Moxe’ri eman zion.
  2. Ta Sepora’k seme bat egin zionean, Moxe’k Gersan izena ezaŕi zion, esanez: «Atzeŕian aŕotz nago».
  3. Bitartean, Aigito’ko eŕege il egin zan. Ta Ixrael’en semeak, yoputzaren atsekabez, ots zegiten; ta atsekabe-ots ori Yainkoarenganaño igo zan.
  4. Ta Yainkoa, ots oriek entzunda, Abraham, Ixaak eta Yakob’ekin egindako itunaz oroitu zan.
  5. Yainkoak Ixrael’en semeak begira ta aintzat sorotzi zitun.

3

Yainkoaren deya Moxe’ri

  1. Yetoro, Madian’go apaiza, Moxe’ren aitagiaŕeba zan; ta Moxe, aren artaldea laŕatuz, basotik aruntzago yoana zalarik, Oreb deritzan Yainkoaren mendira eldu zanean,
  2. an Yaube’ren aingerua sasi batetik zerten su-gaŕ batean azaldu zitzayon. Ta arat Moxe’ ren begietan sasia sutan, aitzeke ordea. *
  3. Ordun Moxe'k esan zun: «Ikuskizun aŕigaŕia! Ba-noa oŕâ, sasia zergaitik eŕetzen ez dan azteŕtzera».
  4. Baña Yaube’k, azteŕtze ontarako sayesten zala ikusirik, sasi artatik ots egin ta esan zion: «Moxe, Moxe». Moxe’k erantzun zion: «Ona emen ni».
  5. Yaube’k esan zion: «Ez eldu onara; erantzi oskiok oñetatik, zauden tokia gurena da-ta». *
  6. Esan zion berebat: «Ni naiz zure aitaren Yainkoa, Abraham’en Yainkoa, Ixaak’en Yainkoa, Yakob’en Yainkoa». Ordun Moxe’k, Yainkoari begiratzeko belduŕtuta, auŕpegia estali zun. *
  7. Ta Yaube’k esan zion: «Nere eŕiak Aigito’n yasaten dun axanpa ikusi dut; entzun dut berebat aren otsa, ito beaŕez daukatenei buruz, ta aren loŕa ba-dazagut.
  8. Argatik yatxi naiz aigitoaŕen eskutik ua yareiteko, ta luŕ artatik luŕ on ta zabalera ateratzeko, esne ta eztia darizkion luŕera, Kanaan’daŕen, Et’ etaŕen, Amoŕ’taŕen, Perez’taŕen, Eu’taŕen ta Yebus’taŕen luŕera ekaŕteko. *
  9. Ixrael’en semeen otsa Nireganaño eldu da, ta aigitoaŕen azpian daramaten armiñaldia ikusita nago.
  10. Zatoz, ba, oraiñ. Nik bidaltzen zaitut Parao’renga na, nere eŕia, Ixrael’en semeak atera ditzazun».
  11. Moxe’k Yainkoari yardetsi zion: «Nor naiz ni Parao' rengana yoateko ta Ixrael’en semeak Aigito’tik ateratzeko?»
  12. Ta Yainkoak erantzun zion: «Neu nagoke zurekin; ta bidali zaitudala agerbidetzat, au dukezu: Aigito’tik eŕia zuk atera ondoren, mendi onen gañean Yainkoari yauropa eskeñiko diozute».
  13. Moxe’k Yainkoari esan zion: «Ixrael’en semeetara yoanda, «zuen Yainkoak zuengana bidali nau» ba’dasayet, ayek «zein da aren izena?» galdetzen ba’didate, zer erantzungo diet?»
  14. Yainkoak Moxe’ri erantzun zion: «Naizana naiz Ni». Ta gañera esan zion: «Ixrael’en semeei erantzun au emayezu: Naizanak bidali nau zuengana».
  15. Yainkoak gañera Moxe’ri esan zion: «Onela itz egin beaŕ diezu Ixrael’en semeei: Zuen arbasoen Yainko Yaube’k, Abraham’en Yainkoak, Ixaak’ en Yainkoak, Yakob’en Yainkoak bidali nau zuengana. Au da nere izena bein betiko; au nere aipabidea menderen mendêtan.
  16. Zoaz; Ixrael’go zâŕak bildu ta esayezu: «Yaube, zuen Yainkoa, Abraham’en Yainkoa, Ixaak’en Yainkoa, Yakob’ en Yainkoa, ageri izan zait, esanez: Begiak zuengana ditut, eta Aigito’n dagizuetena ba-dakit.
  17. Eta esan dut: Nik aterako zaituzt Aigito’ko loŕalditik Kanaan’daŕen, Et’etaŕen, Amoŕ’taŕen, Perez’taŕen, Eu’taŕen ta Yebus’taŕen luŕera, esne ta eztia darizkion luŕera.
  18. Zure mintzoa ba-dantzukete. Ixrael’go zaŕekin zoaz Aigito’ko eŕegerengana ta esayozute: «Yaube, ebertaŕen Yainkoa, etoŕi zaigu: ta basora iru eguneko bide egitea erabaki dugu, gure Yainko Yaube’ ri yauropak eskeintzeko».
  19. Ba-dakit Aigito’ko eŕegek yoateko baimena, gogoŕean izan ezik, emango ez dizuela.
  20. Baña nere eskua edatuta Aigito yoko dut, nere alatzak an egiñez; ta aŕezkero irteten utziko zaituz.
  21. Aigitoaŕen edeŕa eŕi onengana daratoŕket, irten zaitezketenean, esku-utsik ez zoazten.
  22. Oŕetarako, emakume bakoitzak bere auzoko ta bere etxeko emakumeari ziľaŕezko ta uŕezko pitxi ta yazkiak zuen seme alabak apaintzeko eskatu bezazkio; ta oŕela Aigito erantziko duzute». *

4

Alatz-makiľa

  1. Moxe’k yardetsi ta esan zion: «Ez didate, ordea, siñetsiko, ta nere mintzoa ez dute entzun nai izango. «Ez zaizu azaldu Yainkoa diokete-ta».
  2. Ordun Yaube’k esan zion: «Zer daukazu eskuan?» Moxe’k erantzun zion: «Makiľa bat».
  3. Ta Yaube’k ari: «Bota luŕera». Moxe’k bota zun luŕera, ta makiľa suge biuŕtu zan; ta Moxe arengandik igeska asi zan.
  4. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Edatu eskua ta buztanetik eldu egiozu». Moxe’k eskua edatu ta buztanetik eldu zion, ta aren eskuan sugea makiľ biuŕtu zan.
  5. «Yaube, ayen arbasoen Yainkoa, Abraham’en Yainkoa, Ixaak’en Yainkoa, Yakob’ en Yainkoa, azaldu zaizula siñets dezaten».
  6. Yaube’k esan zion gaŕlera: «Orain eskua kolkoan saŕ eza zu». Moxe’k eskua kolkoan saŕtu zun, ta atera zunean, legenaŕez eluŕa bezela zan. *
  7. Yaube’k esan zion: «Eskua beŕiro kolkoan saŕ ezazu». Beŕiro Moxe’k eskua kolkoan saŕtu zun, ta atera zunean, ara! aren aragia bezelako biuŕtua zan.
  8. «Siñesten ez ba’dizute, ta lengo alatzaren otsa aditu nai ez ba’dute, bigaŕen alatz onen otsari siñetsiko diote.
  9. Ta alatz biok siñesteke, oraindik zure otsa entzun nai ez ba’dute, ura ibaitik aŕtuta luŕera ixurazu; ta ibaitik zuk aŕtutako ura luŕean odol biuŕtuko da».
  10. Moxe’k Yaube’ri yardetsi zion: «Baña, Yauna, bein ere ez naiz ni izan itz egiteko gizona, ez eta zure moŕoi oni Zuk itz egindakoan ere; ao-motel ta mingain-zezel naiz-ta». *
  11. Yaube’k esan zion: «gizonari aoa nork eman dio?, mintzula ta goŕa, ikustuna ta itsua nork soŕtu ditu?, ez ote Yaube onek?
  12. Zoaz, ba, orain: Ni nagoke zure aoan, ta esan beaŕ duzuna irakatsiko dizut».
  13. Moxe’k esan zion: «Aŕen, Yauna: bidaliko zenukena bidal ezazu».
  14. Ordun Yaube’k Moxe’ri aseŕetuta esan zion: «Ez al da oŕ, itz egiteko, Aaron lebitaŕa, zure anaya, iztun ontzat dazagudana? Ara: zure biľa datoŕ, ta biotza poztuko zayo zu ikustean.
  15. Ari itz egingo diozu, esatekoa aoan ipintzen diozula; ta Ni zure aoarekin nagoke, ta arenarekin ere bai; ta egin beaŕko duzutena irakatsiko dizuet.
  16. Ark eŕiari zuketz itz egingo dio, ta aotzat izango zaizu; zu, beŕiz, Yainko-orde izango zatzazkio.
  17. Aŕtu eskuan makiľa au; alatzak onekin egingo dituzu».

Moxe Aigito’ra beŕiz

  1. Moxe’k alde egin zun; ta bere aitagiaŕeba Yetoro’renga na itzulirik, esan zion: «Ba-noa orain Aigito’ko nere senideak ikustera, oraindik bizi ote diran». Ta Yetoro’k Moxe’ri esan zion: «Zoaz ondo».
  2. Yaube’k Moxe’ri Madian’ en esan zion: «Ots!, itzul Aigito’ra, bizia kendu nai zizutenak oro, il dira-ta».
  3. Ordun Moxe, bere emaztea ta semeak aŕtu, ta astoetan gomondurik Aigito’ra itzuli zan, Yainkoaren makiľa eskuan zeramala.
  4. Ta Yaube’k esan zion: «Aigito’ra itzulitakoan, gogora ekaŕtzizu eskuan yaŕi dizkizu dan alatz guziak, eta Parao’ren auŕean egitzizu. Nik, beŕiz, biotza gogoŕtuko diot, eta ez dio eŕiari irteten utziko. *
  5. Ta esayozu Parao’ri: «Oŕa Yaube’k diona: Nere semea, nere lensemea gero, Ixrael da. *
  6. Esan dizut: utzi nere seme oŕi irteten, opariak Niri eskeintzeko, ta ez diozu irteten utzi nai izan. Ona emen Ni, beraz, zure lensemea iltzeko».
  7. Bideko ostatu batean, Yaube Moxe’ri bizia kentzeko zemaz etoŕi zitzayon.
  8. Baña Sepora’k aizto bat aŕtu zun, ta bere semeari buztan-mokoa erdaindurik, Moxe’ren lotsagaŕiak arekin ikutu zitun, esanez: «Odol-senaŕ zaitut baiki. *
  1. Ordun Yaube’k utzi zun; ta Sepora’k «odol-senaŕa» esan zun erdainkuntzarengatik.
  2. Yaube’k Aaron’i esan zion: «Zoaz basora Moxe’ren biľa». Yoanda, beraz, Yainkoaren mendian idoro ta laztandu zun.
  3. Moxe’k, Yainkoak berari esandako itz guziak eta emandako agerbideak oro, Aaron’i adirazi zizkion.
  4. Gero Moxe’k eta Aaron’ ek, bidea bukatuta, Ixrael’en semeetako zâŕ guziak bildu,
  5. ta Yaube’k Moxe’ri esandako itz guziak, Aaron’en aoz yakiñerazi zizkien, ta eŕiaren begietan alatzak egin zituten.
  6. Eŕiak siñetsi zien; ta Ixrael’en semeak eŕukiz begira zitula, ta ayen loŕaldia ikusi zula ezagunik, Yaube, auzpeztuta yauretsizuten.

5

Ixrael’daŕen loŕaldia

  1. Gero Moxe’k eta Aaron’ ek, Parao’rengana saŕtu rik, esan zioten: «Oŕa zer dion Ixrael’en Yainko Yaube’k: Utzi nere eŕiari irteten, basoan yai egin dezaidan».
  2. Parao’k erantzun zien: «Nor da Yaube, Aren esan arengatik Ixrael’i irteten nik uzteko?» Yaube ez dut ezagun; ta ez diot Ixrael’i irteten utziko».
  3. Ayek yardetsi zioten: «Ebertaŕen Yainkoa auŕkeztu zaigu; utz eiguzu, basora iru eguneko bidea egiten, gure Yainko Yaube’ri yauropak eskeintzeko, izuŕiz naiz ezpataz yo ez gaitzan».
  4. Aigito’ko eŕegek esan zien: «Moxe ta Aaron!, bere lanetik eŕia zergatik sayesten duzute? Zoazte zuen eginbeaŕetara». *
  5. Parao’k esan zien gañera: «Eŕia luŕean onen ugari danean, zuek lanetik sayestu nai al duzute?» *
  6. Egun berean, Parao’k, eŕia ardurapean zeukaten langiľezai ta azteŕkariei, agindu au egin zien: *
  7. «Ez eman eŕiari, gaurdañokoan bezela, espaloientzako lastoa; bioaz berak lastoa biltzera. *
  8. Egin beaŕ dituten espal yak, ala ere, gaurdaño zegizten aña izan beitez, gutxitzerik gabe; alpeŕik daudelako, otsa yasorik, «gure Yainkoari yauro pak eskeintzera yoan beaŕ dugu» diote-ta.
  9. Lanbeaŕa areagotu beaŕ zaye, atzak bete lan ari ditezan, ta beŕikeri gezuŕtsurik aditu ez dezaten».
  10. Beraz, eŕilanen arduradun ta azteŕkariak irten ziran eŕiari esanez:Arazer dion Parao’k: «Lastorik ez damaizuet.
  11. Zoazte lastoa edonon dagokenera, zuen lanerako biltzera; arloa, oŕatiño, ez zaizue gutxituko».
  12. Eŕia ordun Aigito’ko mu gapean alde orotara baŕeyatu zan, lastoaren orde uztondoak biltzeko.
  13. Ta langiľezayek isituki zerasayeten: «Agindu zaizuen arloa, egunekoa egunean, burutu beaŕ duzute, lastoa ematen zitzaizuenean bezela».
  14. Ta Parao’ren ordelariak Ixrael’daŕen gañean berak yaŕitako azteŕkariak zigoŕkatzen zituten, esanez: «Zergatik ez duzute espaloigintzan agindu zaizuen arloa len bezela orain ere bete?»
  15. Ixrael’daŕen langiľezayek Parao’rengana espaz yo ta esan zioten: «Zure moŕoi auek oŕela zergatik garabiltzizu?»
  16. Lastorik ez damaigute, ta ala ere ’egin espaloyak’ dioskute. Ta ara: zure moŕoi auek zigoŕpean ta eŕia ere ito beaŕez».
  17. Parao’k erantzun zien: «Zuek lan-zuri beti. Argatik diozute: ’Yaube’ri yauropak eskeintzera yoan nai dugu’.
  18. Lanera!, len-bait-len. Ez zaizue lastorik emango; ta es paloi arloa bete beaŕ duzute».
  19. Aundia zan, beraz, langiľezayen laŕia, ’espaloyetatik apuŕ bat ere ez bedi peitu, gero, egun oroko arloan’ esan zielako.
  20. Parao’rengandik irtetean, ayen zai zeuden Moxe ta Aar on’i.
  21. esan zieten: «Yaube’k zuen ibiľera ikus ta ebatz beza. Parao’ri ta ayen moŕoyei buruz, nazkagaŕi egin gaituzute, ta maŕauza ayen eskuan utzi duzute il gaitzaten».
  22. Ordun Moxe’k Yaube’ rengana yo ta esan zion: «Yauna, zergatik atsekabetzen duzu eŕi au?, zergatik bidali nauzu?
  23. Zuketz itz egiteko Parao’ rengana etoŕi naizanetik, eŕi au

gaizki darabil; Zuk, beŕiz, ez duzu zure eŕia askatzen».

6

(3, 1; 4, 23) Yaube’ren izena

  1. Yaube’k Moxe’ri erantzun zion: «Orain ikusiko duzu Parao’ri egingo diodana. Gogoŕean ere, yoaten utziko die; ta, gogoŕean ere, bere luŕetik yauŕtiko ditu».
  2. Yaube’k Moxe’ri itz egin eta esan zion: «Ni, Yaube naiz.
  3. Yainko guziz altsutzat Abraham’i, Ixaak’i ta Yakob’i azaldu nintzayen; ez nintzayen, ordea, Yaube dan nere biziko izenez azaldu. *
  4. Beren aŕotzaldian arakatu zuten Kanaan’go luŕa ayei emateko, nere ituna ere ayekin erabakita yaŕi nun.
  5. Entzun dut, berebat, Aigito’aŕak yoputzat darabilten nere eŕiaren adia; ta nere itunaz oroitu naiz.
  6. Esayezu, beraz, Ixrael’en semeei: Ni, Yaube naiz, ta Aigito’ko loŕalditik aterako zaituzt, eta ayen uztaŕpetik askatu ta beso azkaŕez ta ataŕaldi zoŕotzez yeregingo zaituzt. *
  7. Nere eŕitzat aŕtuko zaituzt; zuen Yainkoa izango naiz, ta oaŕtuko zerate, Aigito’ko nekeetatik ateratzen zaituztan zuen Yainko Yaube, Ni naizela.
  8. Nik saŕtuko zaituzt, Abraham’i, Ixaak’i ta Yakob’i nere eskua goratuz eskeñi nien luŕean, ta luŕ ori emango dizuet. Ala Nik, Yaube Onek!»
  9. Moxe Ixrael’en semeei onela mintzatu zitzayen; ayek, beŕiz, Moxe’k ziotsena ez zuten siñetsi: ain zeuden yoputza gogoŕak laŕituta!
  1. Ta Yaube’k Moxe’ri itz egin eta esan zion:
  2. «Aigito’ko eŕege Parao’ rengana zoaz, ta esayozu beren luŕetik irteten Ixrael’en semeai uzteko».
  3. Moxe’k Yaube’ri esan zion: «Ara, Ixrael’en semeak ez didate siñesten; nola siñetsiko dit Parao’k, batez ere onen tartail naizan ezkero?»*
  4. Ordun Yaube’k Moxe’ri ta Aaron’i itz egin eta, ixraeldaŕei ta Aigito’ko eŕegeri buruz, Ixrael’en semeak Aigito’tik ateratzeko agindua eman zien.

Moxe’ren ta Aaron’en yatoŕiak

  1. Auek dira ayen belaun-etxekoen buruak. Ixrael’en len seme Eŕuben’en semeak: Enok, Palu, Esron ta Karmi. Auek dira Eŕuben’en sendiak. *
  2. Simeon’en semeak: Yamuel, Yamin, Aod, Yakin, Soar, ta Saul, emazte kanaandaŕen semea: auek dira Simeon’en sendiak.
  3. Lebi’ren semeak beren yatoŕiekin: Gerson, Kaat, eta Merari.
  4. Gerson'en semeak: Lobni ta Semei, beren sendiekin.
  5. Kaat’en semeak: Amram, Isaar, Eboron ta Oziel; Kaat’en bizitzako egunak eun ta ogei ta amairu urte izan ziran.
  6. Merari’ren semeak: Mooli ta Musi: auek dira Lebi’ren sendiak beren yatoŕiekin.
  7. Amram’ek emaztetzat Yokabed, bere izekoa, aŕtu zun; ta arengandik Aaron ta Moxe izan zitun. Amram’en bizitzako egunak eun ta amazazpi urte izan ziran.
  8. Isaar’en semeak: Kore, Nepeg eta Zekiri.
  9. Oziel’en semeak: Misael, Elisapan eta Setiri.
  10. Aaron’ek emaztetzat Eli sabet, Aminadab’en alaba ta Naason’en aŕeba, aŕtu zun; ta arengandik Nadab, Abiu, Eleazar eta Itamar izan zitun.
  11. Kore’ren semeak: Aser, Elkana ta Abiasap: auek dira Kore'taŕen sendiak.
  12. Aaron’en seme Eleazar’ek emaztetzat Putiel’en alabaetako bat aŕtu zun, ta arengandik Pinees izan zun: auek dira Lebi’taŕen etxeko yaunak beren sendiekin.
  13. Aaron ta Moxe’ri agindu au egin zien: «Aterazazute Aigito’tik Ixrael’daŕen ostea».
  14. Aaron ta Moxe auek dira Aigito’ko eŕege Parao’ri Ixrael’ en semeak Aigito’tik ateratzeko itz egin ziotenak,
  15. Yaube’k Moxe’ri Aigito’ko luŕean itz egin zionean.
  16. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Ni naiz Yaube. Esayozu Aigito’ko eŕege Parao’ri nik da saizudan guzia».
  17. Moxe’k Yaube’ri yardetsi zion: «Ara, ni mintzo-zezel naiz; Parao’k nola nantzuke?»

7

Algito’ko alatzak

  1. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Begira: Parao’ren Yainkotzat yaŕi zaitut, eta Aaron, zure anaya, zure igaŕletzat. *
  2. Zuk, agindu dizukedan guzia esayozu, ta Aaron Parao’ri mintzatuko zayo, bere luŕetik Ixrael’en semeai irteten utzi dezaien.
  3. Nik, beŕiz, Parao’ren biotza gogoŕtuko dut, eta Aigito’ko luŕean nere zantzu ta alatzak aniztuko ditut.
  4. Parao’k ez zaituz adituko; bañan Nik Aigito’ri nere eskua gañean ezaŕiko diot, eta ataŕal di aundien bitartez, nere taldeak, nere eŕia, Ixrael’en semeak aterako ditut.
  5. Ta Aigito’ri nere eskua gañean ezaŕirik, ayen artetik Ixrael atera dukedanean, aigitoaŕek Yaube Ni naizala ba-dazagukete».
  6. Moxe’k eta Aaron’ek dana Yaube’k agindu bezela egin zuten.
  7. Parao’ri mintzatu zitzazkionean, Moxe’k larogei urte zitun, ta Aaron’ek larogei ta iru.
  8. Yaube’k Moxe’ri ta Aaron’i esan zien:
  9. «Zantzuak erakutsi izkidazute» Parao’k dasaizuekenean, esayozu Aaron’i: «Makiľa aŕtuta Parao’ren auŕean bota ezazu, suge biuŕtu dadin».
  10. Moxe ta Aaron Parao’ rengana etoŕi ziran, ta dana Yaube’k agindu zienez egin zuten. Aaron’ek bere makiľa Parao ta aren baranokoen auŕean bota zun, ta makiľa suge biuŕtu zan.
  11. Ordun Parao’k yakintsu ta sorgiñak deitu zitun; ta Aigito’ko sorgiñak, beren sorginkeriz, berbera egin zuten. *
  12. Nork bere makiľa botata, makiľak suge biuŕtu ziran; bañan Aaron’en makiľak ayen makiľak irentsi zitun.
  13. Ta, Yaube’k esan zunez, Parao’ren biotza gogoŕtu zan, ta ez zien aditu.

Ura odol egiña

  1. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Toilduta dago Parao’ren biotza, ta ez dio eŕiari irteten utzi nai.
  2. Zoaz goizean Parao’rengana, ibaira irtengo bait-da. Zuk, aren auŕez, ibai-egian zutik, suge biuŕtu zan makiľa eskuan aŕturik,
  3. esayozu: «Utzi nere eŕiari irteten, yauropak basoan Niri eskeintzeko. Ta orizul, orain arte ez duzu aditu nai izan-eta.
  4. Oŕa, beraz, Yaube’k diona: Ni Yaube naizala ezagun dezazun, ara: eskuan daukadan makiľaz ura yoko dut, eta ura odoi biuŕtuko da, *
  5. ibaiko aŕaiak il egingo dira, ibaia kirastuko da, ta ango ura aigitoaŕei edateko nazkagaŕi izango zaye».
  6. Yaube’k Moxe’ri esan zion berebat: «Esayozu Aaron’i: makiľa aŕtu ta eskua yaso eza zu Aigito’ko uren gañean; ibai, lats, aintzira ta urtegi gañean; ta guzietan ura odolduko da, ta Aigito osoan, zurezko ta aŕizko ontzietan, odola auŕkituko da».
  7. Yaube’ren agindu au Moxe’k eta Aaron’ek bete zuten; ta makiľa yasorik, Aaron’ ek Parao’ren auŕean ta aren moŕoyen auŕean ibaiko ura astindu zun, ta ibaiko ur osoa odol biurtu zan;
  8. ibaiko aŕai guziak il egin ziran, ibaia usteldu zan, ta aigitoaŕak andik ezin edan izan zuten: Aigito’ko baztaŕ guzietan, ura zana odol egin zan.
  9. Bañan Aigito’ko sorgiñak berbera egin zuten beren sorginkeriz; ta Parao’ren biotza, Yaube’k esan bezela, gogoŕtu zan, ta ez zien aditu.
  10. Parao andik itzuli ta bere etxean saŕtu zan, alako yazoaz biotzean bat ere ayolarik gabe.
  11. Aigitoaŕ guziak, beŕiz, edateko ur-biľa, ibai-ondoko luŕa zulatzen leyatu ziran, ibaiko ura ezin edan bait-zuten.
  12. Yaube’k ibaia yo ondoren, oŕela zazpi egun igaro ziran.

8

Igelak

  1. Yaube’kMoxe’ri esan zion: «Parao’rengana saŕtu ta esayozu: Oŕa Yaube’k diona: Utzi nere eŕiari irteten, yauropak Niri eskeintzeko.
  2. Utzi nai ez ba’diezu, ara: bazteŕak oro igelez estaliko ditut.
  3. Ibaia igelez beteko da, ta andik igo ta zure etxean, zure logelan, zure oean, zure moŕoyen ta eŕiaren etxe, labe ta oramayetan saŕtuko dira.
  4. Zeroŕen gañera, zure eŕiaren ta moŕoi guzien gañera igelak igoko dira.»
  5. Yaube’k Moxe’ri esan zion berebat: «Esayozu Aaron’i: yaso eskua makiľarekin, ibai, lats ta aintzira guzien gañean, Aigito’ko luŕ gañera igelak eratoŕtzeko».
  6. Aaron’ek bere eskua Aigito’ko ur guzien gañera edatu zun, ta igelak igorik, Aigito’ko luŕ osoa estali zuten.
  7. Baña sorgiñek beren sorginkeriz berbera egin zuten, Aigito’ko luŕ gañera igelak igoeraziz.
  8. Ordun Parao’k Aaron ta Moxe’ri dei egin ta esan zien: «Esayozute Yaube’ri igelak niregandik eta nere eŕiarengandik kentzeko; ta nik eŕiari, Yaube’ri yauropak eskeintzera irteten utziko diot».
  9. Moxe’k Parao’ri esan zion: «Zure etxeetatik igelak asagotu ta ibayean bakaŕik egon daitezan, esaidazu noiz otoi egin beaŕ dudan zeron ta zure moŕoi ta eŕiaren alde».
  10. Parao’k esan zion: «Biar». Ta Moxe’k ari: «Orixe pozik!, gure Yainkoa bezelakorik ez dagola ezagun dezazun.
  11. Igelak zuregandik eta zure etxeetatik bai eta zure moŕoyen ta eŕiarenetatik uŕundu ta ibayean bildurik geldituko dira».
  12. Moxe ta Aaron Parao’ renetik irten ziranean, Moxe’k Yaube’rengana aŕenez yo zun, berak Parao’ri eratoŕitako igel-arazoaz.
  13. Ta Moxe’k esana, Yaube'k egin zun. Etxe, ukuľu ta landetan igelak il, *
  14. ta metaka bilduak izan ziran, alde osoa kirastuz.
  15. Bañan atsaldira ezkero, Parao’ren biotza gogoŕtu zan,

ta Yaube’k esan zunez, ez zien aditu.

Eltxoak

  1. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Esayozu Aaron’i: Makiľa aŕtu ta luŕeko autsa astindu ezazu; ta Aigito osoa eltxo biuŕtuko da.
  2. Alaxe egin zuten. Aaron’ ek bere eskua makiľarekin edatu ta luŕeko autsa astindu zun, ta gizaki ta abereak eltxoz bete ziran. Aigito osoan luŕeko autsa eltxo biuŕtu zan.
  3. Sorgiñak, beren sorginkeriz, orobat egin nai izan zuten; bañan ezin; ta gizaki ta abereak eltxoz beterik zeuden.
  4. Ordun sorgiñak Parao’ri esan zioten: «Yainkoaren beatza dabil emen». Bañan Parao’ ren biotza tink zegon, ta Yaube’k esan bezela, ez zien aditu. *

Ezparak

  1. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Goiz-goizean yaiki ta auŕkeztu zakizkio Parao’ri ur-ondora doakenean, ta esayozu: Oŕa Yaube’k diona: Utzi nere eŕiari irteten, Niri yauropak eskeintzera.
  2. Bestela, nere eŕiari lagatzen ez ba’diozu, zure auŕka ta zure moŕoi, eŕi ta etxeen auŕka, ezparak igoŕiko ditut, eta ezparaz beteko dira aigitoaŕen etxeak eta ayen luŕaldea.
  3. Gesen’go bazteŕak bakaŕik bereiz yagongo ditut egun artan, nere eŕia an bizi bait-da. Ezpararik an ez da izango, luŕ onen erdian Ni, Yaube Au, nagola oaŕtu zaitezan.
  4. Ta zure eŕiagandik nere eŕia bereiziko dut. Biar izango da agerbide au».
  5. Yaube’k oŕela egin zun. Berak igoŕitako ezpara-eli aundi batek Parao’ren etxea ta aren moŕoyenak eta Aigito osoa bete, ta bazteŕaldeak oro gor biztu zitun.
  6. Ordun Parao’k Moxe’ri ta Aaron’i dei egin ta esan zien: «Zoazte zuen Yainkoari yauropak eskeintzera; luŕalde ontan, ordea».
  7. Moxe’k erantzun zion: «Ez dagoke ori ondo egiña. Aigitoaŕentzat nazkagaŕi dana gure Yainko Yaube’ri eskeñi al genezayoke? Nazkagaŕi zayena berayen begietan Yaube’ ri eskeñiko ba’genio, ez ote giñuzke aŕikatuko? *
  8. Basoan baŕna, iru eguneko bide eginda, gure Yainko Yaube’ri gure opariak eskeñiko dizkiogu».
  9. Parao’k esan zien: «Uŕunago ez yoatekotan, Zuen Yainko Yaube’ri opariak basoan eskeintzera irteten utziko dizuet. Otoi egiozute nere alde».
  10. Moxe’k esan zion: «Tira ba, zuregandik irtenda berea laxe Yaube’ri eskatuko diot Parao’rengandik eta aren moŕoi ta eŕiarengandik biar ezparak aldentzeko. Ez beza, ordea, Parao’k bere itza yan, Yaube’ ri opariak eskeintzera irteten eŕiari ez utziz».
  11. Moxe’k, Parao’rengandik alde eginda, Yaube’ri otoi egin zion.
  12. Ta Yaube’k, Moxe’ren itza beterik, ezpara guziak bat ere uzteke, Parao’rengandik eta aren moŕoi ta eŕiarengandik asagotu zitun.
  13. Bañan Parao’ren biotza gogoŕtu zan, ta oraingoan ere, ez zion eŕiari irteten utzi.

9

Abel-izuŕi

  1. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Parao’rengana saŕtu ta esayozu: Oŕa zer dion ebertaŕen Yainko Yaube’k: Utzi nere eŕiari irteten yauropa Niri eskeintzera.
  2. Bestela yoaten utzi nai ez ba’diozu, ta oraindik geldirazten ba’duzu,
  3. ara: Yaube’ren eskua zure laŕeetako abere gañean eroriko da, izuŕi astunez, zaldi, asto, gamelu, bei ta ardiak yotzen.
  4. Ta zure saldoetatik Ixrael’ en semeenak bereiziko ditut, Ixrael’en semeei dagozkienetako bat ere il ez dadin».
  5. Garaia ere Yaube’k erabaki zun, esanez: «Yaube’k ori biar egingo du».
  6. Biaramunean Yaube’ bere zema burutu zun, ta Aigito’ko abere guziak amai-amaitu ziran; Ixrael’en abereetako bat ere ez zan, ordea, ii.
  7. Oŕetaz ikeŕaldia egin zan Parao’ketz; ta ixraeldaŕen abereetako bat ere ez zan il.

Txaŕamiñuak

  1. Yaube’k Moxe’ri ta Aaron’i esan zien: «Aŕtu labetik eŕautsa, ta Parao’ren auŕean Moxe’k aurmenka ortziruntz banatu beza.
  2. Ta auts oŕek, Aigito’ko luŕ guziaren gañera yeixtean, izaki ta abereei, Aigito’ko luŕ osoan, txaŕamiñu ta zauriak soŕtuko dizkie».
  3. Labetik eŕautsa aŕturik, beraz, Parao’ren auŕez yaŕi ziran; ta Moxe’k ortziruntz baŕeyatu zun; ta gizaki ta ebereetan txaŕamiñu ta zoŕnakatzak soŕtu ziran.
  4. Sorgiñak ezin egon ziran Moxe’ren auŕean zoŕnakatzengatik, azti ta aigitoaŕ guziak txaŕamiñuz bait-zeuden.
  5. Baña Yaube’k Parao’ri biotza gogoŕtu zion; ta Yaube’k Moxe’ri esan zionez, Parao’k ez zien aditu.

Ageta

  1. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Goiz goizetik yaiki, ta Parao’ri auŕkezturik, esayozu: Oŕa zer dion ebertaŕen Yainko Yaube’k: Utzi nere eŕiari irteten, Niri yauropak eskeintzera.
  2. Bestela, aldi ontan, zure biotz gañera ta zure moŕoi ta eŕiaren gañera nere ondiko guziak eratxiko ditut, luŕ osoan Ni bezelakorik ez dagola oaŕ zaitezan.
  3. Zu ta zure eŕia izuŕiz yotzeko, nere eskua len edatu izan ba’nu, luŕ gañetik onezkero erauzia ziñake-ta.
  4. Bañan, ain zuzen ere, nere al izatea zure lepotik erakusteko ta nere izena luŕ osoan aldaŕikatzeko, bizirik utzi zaitut gaurdaño. *
  5. Ta, ala ere, zu nere eŕiaren auŕka yaikiko al zera, ari irteten eragozteko?
  6. Tira, ba, biar, garai ontan bertan, ageta gogoŕ bat eratxiko dut, Aigito asi ta gaur dañokoan alakorik beiñere yetxi ez dan bezainbateko ageta gero.
  7. Agindu ezazu, beraz, zure abere ta landan diran guziak aterpera bazteŕtzeko; landan leiteken ta aterpera ez liyoaken edozein gizaki edo abere aŕi abaŕpean ilko da-ta».
  8. Parao’ren moŕoyetan, Yaube’ren itza aintzat aŕtu zutenak, beren otsein ta abereak etxeratu zituten;
  9. baña Yaube’ren itza beren biotzean aŕtu ez zutenak, beren otsein ta abereak landan utzi zituten.
  10. Ordun Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Yaso ortziruntz zure eskua, ta Aigito’ko luŕ osoan, gizon, abere ta landako belaŕ guzien gañera ageta yetxiko da».
  11. Moxe’k bere makiľa ortziruntz yaso, ta bereala Yaube’k yuzturiak eta aŕi abaŕa suarekin luŕ gañera ta euri eduz Aigito’ren gañera erorazi zitun. *
  12. Aŕiabaŕa ta sua nasita Aigito’ko luŕean erortzen ziran, eŕitu zanetik bein ere ikusi ez zan bezainbateko oldaŕez.
  13. Aigito’ko luŕ osoan landan ziran guziak, gizon ta abere, agetak poŕokatu, landako belaŕak lardaskatu ta zugatzak oro autsi zitun.
  14. Gesen’go luŕaldean bakaŕik, Ixrael’en semeak an zeudela-ta, ez zan kazkabaŕik izan.
  15. Ordun Parao’k Moxe’ri ta Aaron’i deituta, esan zien: «Orain ere ogen egin dut. Zuzena da Yaube; gaiztoak, beŕiz, ni ta nere eŕia.
  16. Eskatu zuek Yaube’ri yuzturi ta agetaren amaya; ta nik, beŕiro geldirazteke, lagako zaituzt».
  17. Moxe’k erantzun zion: «Iritik irtendakoan, eskuak yasoko ditut Yaube’rengana, ta yuzturiek ok egingo dute ta agetarik ez da izango,luŕa Yaube’rena dala oaŕtu zaitezan. *
  18. Baña bai zu, bai eta zure moŕoyak ere, Yainko Yaube’ ren belduŕ gabe yaŕaiko zeratelakoan etsi-etsita nago».
  19. Garagaŕa ta liñoa galdu ziran, garagaŕa burututa bait-zegon ta liñoa loratuta. *
  20. Gari ta añegua, beŕiz, ez ziran galdu, berandukoak ziralako.
  21. Moxe’k, Parao utzi ta iritik irtendakoan, bere eskuak Yaube’rengana yaso zitun; ta yuzturiak eta ageta amaitu ziran, ta luŕera ez zan euria yetxi.
  22. Parao, euri, ageta ta yuzturiak amaitu zirala ikusitakoan, beŕiro ogenera itzuli zan, ta bere biotza gogoŕtu zun; ta orobat aren moŕoyak.
  23. Parao’ren biotza gogoŕtu zan; ta, Moxe’ren aoz Yaube’k esan bezela, ez zien Ixrael’en semeai irteten utzi.

10

Otiak

  1. Yaube’k Moxe’ri esan  zion: «Parao’rengana saŕtu zaitez; aren biotza ta aren moŕoyenak gogoŕtu ditut-eta, nere zantzuak ayen artean ageri daitezan,
  2. ta Aigito’n Nik egin ta burutu ditudan alatzak zure semeei ta zure semeen semeei azaldu dezazkiezun, ta Ni Yaube naizala ezagun dezazuten». *
  3. Moxe ta Aaron Parao’rengana yoan ziran, esanez: «Oŕa zer dion ebertaŕen Yainko Yaube’k: Noiz arte zaudekete Niri makuŕtzeko ukoti? Utzi nere eŕiari yoaten, Niri yauropak eskeintzera.
  4. Bestela, utzi nai ez ba’ diozu, ara: biar zure mugapera otiak ekaŕiko ditut.
  5. Otiak luŕa estaliko dute, ezin ageri leiteken alakoan, ta agetatik itzuri ta gelditu zaizuen guzia, ta zuen landetako zugatzak oro irentsiko ditute.
  6. Ta zure etxeak, zure moŕoyenak eta aigitoaŕ guzienak otiz beteko dira. Luŕ gañean ageri izan ziranetik gaurdaño, bein ere ez dute zure gurasoak, ez-ta antziñekoak ere, alakorik ikusi». Ta, ori esanda, Moxe’k Parao utzi ta alde egin zun.
  7. Ordun Parao’ren moŕoyek esan zioten: «Gizon ori noiz arte izango zaigu xedeba? Laga itzazu, beren Yainko Yaube yauretsi dezaten. Onezkero ez al dakizu Aigito galdu dala?»
  8. Beraz, Parao’k Moxe’ri ta Aaron’i dei egin ta esan zien: «Zoazte zuen Yainko Yaube yaurestera. Nortzukin zoazkete?»
  9. Moxe’k erantzun zion: «Guziok yoan beaŕ dugu gure auŕekin, gure agureekin, gure seme-alabekin ta gure bei-ardiekin; Yaube’ren yaya dugu-ta».
  10. Parao’k esan zien: «Bego zuekin Yaube! Nik ere zuek eta zuen semeak lagatzen bait-zaituzt. Begira, ordea: Asmo txaŕ bat darabiltzute! *
  11. Ori ez; zuek gizonok zoazte, bai, ta Yaube yauretsazute; ori bait-duzute gura». *
  12. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Edatu eskua Aigito’ko luŕ gañean, otiak deika, Aigito’ra etoŕirik, agetak utzi dun guzia irentsi dezaten».
  13. Moxe’k bere makiľa Aigito’ko luŕ gañera edatu zuneko, Yaube’k, egun ta gau artan, aizea ekaldetik luŕaldera eratoŕi zun; ta goizean aize oŕek otiak eraiki zitun. *
  14. Ta otiak Aigito’ko luŕ osoaren gañera igo ta bazteŕ guzietan saŕi-saŕikokatu ziran. Bein ere ez zan len ainbesteko oťi-tirlurik azaldu, ez-ta gerokoan azalduko ere.
  15. Bazteŕ guziak otiz estali ziran, ta luŕa iľundu zan. Otiek, beŕiz, landako belaŕ guzia ta agetak utzitako zugatzen arnari guzia irentsi zuten, ta Aigito’ko mugapean izpi mardulik bat ere ez zan zugatzetan edo landako belaŕetan gelditu.*
  16. Ordun Parao’k eŕesaka Moxe’ri ta Aaron’i dei egin ta esan zien: «Ogen egin dut zuen Yainko Yaube’ren ta zeron auŕka.
  17. Barka ezaidazute, aŕen, oraingo ogen au ere, ta zuen Yainko Yaube’ri eskayozute onelako eriotza niregandik alde eragiteko».
  18. Moxe’k, Parao utzirik, Yaube’ri otoi egin zion.
  1. Ta, Yaube’k oxezkitik eratoŕitako aize-erauntsi zakaŕ batek oti guziak eraiki ta Itxaso-Goŕi’ra yauŕti zitun. Oťirik bat ere ez zan Aigito’n gelditu.
  2. Baña Yaube’k Parao’ri biotza gogoŕtu zion, ta Parao’k Ixrael’en semeak ez zitun laga izan.

(Y. 17,1-18, 4) Iľunbea

  1. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Eskua ortziruntz yaso, ta Aigito’ko luŕ gañean, aztatu leiteken iľunbea edatuko da.»
  2. Moxe’k bere eskua ortziruntz yaso zun, ta Aigito’ko luŕ osoan iru eguneko iľuntasunakokatu zan.
  3. Bere uŕkoa iñork ez zekusan; iñor ez zan yaiki iru egun ayetan. Bañan Ixrael’en seme guziak beren etxeetan argia izan zuten.
  4. Parao’k Moxe’ri deiturik esan zion: «Zoazte Yaube yaurestera. Zuen ardi-beyak bakaŕik emen geldi beitez; auŕak, beŕiz, zuekin biyoaz».
  5. . Moxe’k erantzun zion: «Izkiguzu, ordea, gure Yainko Yaube’ri eskeñi beaŕ dizkiogun arakei ta opariak.
  1. Gure abereak ere gurekin yoango dira; apatzik ez da emen geldituko; ayetatik aŕtu beaŕ bait-dugu Yaube’ri eskeintzekoa, ta arâ baño len ez dakigu zer eskeñi diokegun Yaube’ri».
  2. Baña Yaube’k Parao’ri biotza gogoŕtu zion, ta Parao’k ez zien irteten utzi nai izan.
  3. Ta Parao’k Moxe’ri esan zion: «Alde niregandik; ez niri auŕkeztu beste bein; iñoiz auŕ kezten ba’zatzazkit, egun artan bertan iľa izango zera».
  4. Moxe’k erantzun zion: «Edeŕki esana; gaur-gero ez natzaizu auŕkeztuko».

11

Azkeneko zema

  1. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Oraindik gaitz bat Parao’ren ta Aigito’ren auŕka daukat, eta ondoren utziko dizue emendik irteten; ez utzi bakaŕik, bai-ta emendik yauŕti ere.
  2. Orain esayozu eŕiari gizonetako bakoitzak bere auzokoari ta emakumeetako bakoitzak bere auzokoari ziľaŕezko ta uŕezko pitxiak eska dezazkiola». *
  3. Yaube lagun, eŕia aigitoaŕei adeigaŕi zitzayen, ta Moxe bera Aigito’ko luŕean Parao’ ren moŕoi ta eŕiko semeen begietan gizon aundi bat zan.
  4. Moxe’k, beraz, esan zun: Oŕa zer dion Yaube’k: Gau erdian irtengo naiz Aigito’n baŕna.
  5. Ta Aigito’ko mugape osoan, lensemeak oro, yauralkian esertzen dan Parao’ren lensemearengandik asita eyotaŕi osteko neskamearen len semearenganaño, il egingo dira; ta orobat abelkume lenak.
  6. Ta Aigito’ko bazteŕalde guzietatik soŕtuko dira, bein ere soŕtuetan edo soŕtzekoetan idekorik ez duketen gaŕaxiak.
  7. Ixrael’en semeetan, beŕiz, txintik ere ez du iñork aterako ez gizonek ez zakuŕek; aigitoaŕengandik ixraeldaŕak Yaube’k bereiziak ditula ezagun dezazuten.
  8. Ta zure moŕoi guziok niregana yatxiko dira, ta auzpeztuta esango didate: Irten zaitez, ta zurekin zure mendean dauden guziak ere. Ta orduantxe irtengo naiz».
  9. Ta Parao’rengandik alde egin zun aseŕe goŕitan. Ordun Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Parao’k ez zaituz adituko, nere alatzak Aigito’ko luŕean geitu daitezan».
  10. Alatz guziok Parao’ren auŕean Moxe’k eta Aaron’ek egin zituten. Baña Yaube’k Parao’ri biotza gogoŕtu zion, ta Parao’k ez zien Ixrael’en semeai bere luŕetik irteten utzi.

12

Lenbiziko Paska

  1. Yaube’k Moxe’ri ta   Aaron’i Aigito’ko luŕean itz egin ta esan zien:
  2. «II au len-iľa, urtearen lenbiziko iľa izan beaŕ duzu te. *
  3. Ixrael’en balderna osoari itz egin ta esayozute: Il onen amaŕgaŕen egunean bildots bat aŕ beza nork bere sendiarentzat; etxe bakoitzak bildots bat.
  4. Bañan etxekoak bildots batentzat gutxi ba’dira, uŕbiľengo auzokoarekin elkaŕtu beitez, bildotsa yateko beaŕ diran lagunak osotu daitezan, bakoitzak yan dezakenez maikideak zenbatuz.
  5. Bildotsa yatoŕ, aŕ ta urtumea izan beaŕa da; bildots orde, antxumea aŕtu dezakezute. *
  6. Ta il onen amalaugaŕen eguneraño, mardo eukiko duzute; ta aŕatsaldean Ixrael’en seme guziek ilko dute.
  7. Ta apalauŕean, bildotsa yango dan etxeko ateburu ta panta biak aren odolez margotu itzazute.
  8. Aren aragia gau bat-berean yan beaŕa da, surtan eŕea gero, ta arekin otil ta belaŕ gordiñak. *
  9. Bildotsetik ez duzute ezertxo gordiñik, ez-ta urtan egosirik ere yango; dana, burua, ankak eta altsaŕeak, surtan eŕeta baizik.
  10. Biaramunerako ez duzute arenik ezer utziko; ta zerbait geldituko ba’litz, surtan eŕe beaŕa da.
  11. Magala altzoan, oskiak oñetan ta makiľa eskuan, egin beaŕa da yate ori, ta iradu gero. Au da-ta Yaube’ren Paska. *
  12. Gau artan, Nik Aigito’ko bazteŕak arakatuko ditut, bai gizonetan baita abereetan ere, lensemeak erailtzen ta Aigito’ko yainko guzietaz apentzen. Ala Ni Yaube!
  13. Zeundeketen etxeetan ezagugaŕi izango zaizue. Odola ikusita, baŕnera gabe igaroko naiz; ta ilketarik ez da zuenean izango, Aigito’ko luŕa Nik yotzean.
  14. Oroitzekoa izan beaŕ zaizue egun ua, gizaldirik gizaldi; Yaube’ri yai egiteko beñena, betiko erabakiz aintzat berei zia. *
  15. Zazpi-uŕen betean, otiľak yan beaŕ dituzute. Lenbiziko egunetik, orantza zuen etxeetatik uŕundu bedi; eta lenbiziko egunetik zazpigaŕenerañokoan, artzitako ogia yango lukena Ixrael’engandik erauzia izango litzake. *
  16. Lenbiziko egunean, yaure-baltzaldia izango duzute, ta zazpigaŕenean ere yaure-batzaldia; ta egun ayetan, bakoitzaren yanaria atontzeko izan ezik, ezin dezakezute lanik egin.
  17. Yagon, beraz, Otil-eguna; Aigito’ko luŕetik zuek ateratzeko Nik aututako eguntzat; eta gizaldirik gizaldi betiko erabakiz yagon ezazute.
  18. Lenbiziko il ontantxe, amalaugaŕen eguneko aŕatsaldetik ogei ta batgaŕen eguneko aŕatsalderaño, otiľak yango dituzute.
  19. Zazpi-uŕen ontan, ez bego zuen etxeetan orantzarik, ogi artzia yango luken edonor, aŕotz, naiz eŕiko, Ixrael’en eŕiarengandik erauzia izango da-ta. *
  20. Ez duzute artzirik yango; zuen etxe guzietan otiľak yango dituzute».
  21. Moxe’k Ixrael’go zaŕ guziei bildu ta esan zlen: «Bildots bana zuen sendientzat inguratu ta Paska’n il ezazute;
  22. ta imiľitz txorta bat odol-askan bustirik, ango odolez ateburua ta alboko panta biak margotu itzazute; ta ez zaitezte etxeko atetik goizerarte irten. *
  23. Aigitoaŕak yoaz (Yaube) Suntsilaria igaroko da, ta ateburuan ta pantetan odola ikusirik, ate artara gabe auŕeratuko da, zuen etxeetan iñor yotzeko poŕokatzalea saŕtzen uzteke. *
  24. Agindu au betiko legetzat yagon beaŕa da zuetan eta zuen ondorengoetan. *
  25. Ta bere esanari datxikiola, Yaube’k emango dizuen luŕean saŕtu zaitezketenean, eginbide au yagon ezazute;
  26. ta, «zer da zuen egite ori?» zuen semeek galdetzean,
  27. erantzuyezute: Au da Yaube’ren Paska’ko oparia; Aigito’n geundelarik, Aigito saŕaskituz gure gañean igaro zanean, gure etxeak saŕaskitik yagon zitunekoa». Ordun eŕiak, auzpezturik, Yaube goretsi zun.
  28. Ta Ixrael´en semeak an dik yoanda, Yaube’k Moxe’ri agindu zionez dana egin zuten.

Lensemeen ilketa

  1. Gauerdian Yaube’k Aigito’ko luŕean, Parao’ren lensemetzat aren aulkian esertzen zanarengandik asi ta atxiľotegian itxitakoen semeenganaño, lenseme guziak, abereenak ere, yo zitun.
  2. Gau artan, Parao ta aren moŕoi ta aigitoaŕ guziak yaiki ziranean, negaŕ-oyu aundiak Aigito’n soŕtu ziran, iľik gabeko etxerik ez bait-zan.
  3. Parao’k Moxe’ri ta Aaron’i gauez dei egin ta esan zien: «Irten nere eŕitik, zuek eta Ixrael’en seme guziak; eta, esan duzutenez, Yaube yauretsazute.
  4. Zuen abereak are txiki ta aundi, esan duzutenez, aŕtuta zoazte, niri oneskuntza emanik».
  5. Ta aigitoaŕek eŕia leyaz zirikatzen zuten, luŕaldetik irten zedin; «gureak egin dik» bait-zioten.
  6. Ordun eŕiak orea, artzi baño len, eunez estalitako otaŕetan bizkaŕean eraman zun.
  7. Ta Ixrael’en semeek, Moxe’ren agindua beterik, ziľaŕezko ta uŕezko pitxi ta yazkiak aigitoaŕei eskatu zizkieten.
  8. Yaube’ren egitez, aigitoaŕek abegi ona egin ta eskatua eman zieten. Oŕela Ixrael’daŕek aigitoaŕak erantzi zituten. *
  9. Ixrael’en semeak Eŕames’tik Sokot’a yoan ziran; ta auŕak zenbatzeke, oñez ziyoazan gizonak seireun-bat miľa ziran.
  10. Lagunabaŕ asko ere irten ziran ayekin, ta abereak oso ugari. *
  11. Aigitoaŕek Ixrael yauŕti zutenean, Ixrael’daŕek ez zuten ore artzi ta yatekoa gertutzeko astirik izan; Sokot’en, beraz, zekazten opil artzi gabeak eŕe zituten.
  12. Lareun ta ogei ta amairu urtekoa zan Ixrael’en semeek Aigito’n egindako egonaldia.
  13. Ta lareun ta ogei ta amairu urte igarotakoan, Yaube’ren lagun-sail guziak egun ber-berean andik irten ziran. *
  14. Yaube’ren goresketan erabiltzekoa da gau ori, Aigito’ko luŕetik gau artan atera zitun ezkero, Yaube’k berak gau ua Ixrael’daŕek zaitzen eman bait-zun.

Paska legea

  1. Yaube’k Moxe’ri ta Aaron’i esan zien: «Ara Paska’n egin beaŕ dana. Aŕotz batek ere ez beza artatik yan. *
  2. Diruz erositako yopu guziek bai, erdainduak izatekotan, artatik yan bezate.
  3. Eraskin ta lan-saripekoak ez bezate Paska’tik yan.
  4. Etxe-baŕnean yan beaŕ da bildotsa, ta etxetik ez duzu aren aragi-izpirik aterako; ta ez diozute ezuŕ bat ere autsiko. *
  5. Ixrael eŕi osoak egin beaŕ du Paska.
  6. Zurean aŕotz leiteken norbaitek Yaube’ren Paska egin nai ba’lu, aren etxeko aŕ guziak erdaindu beitez, ta aŕezkero Paska’ra, eŕiko semeak bezela, el bedi. Erdaindua izateke, ostera, iñork ere ez beza artatik yan. *
  7. Lege berbera izango da eŕiko semearentzat eta zuen artean aŕotz legokenarentzat».
  8. Ixrael’en semeek, Moxe’ri ta Aaron’i agindu zienez, dana egin zuten.
  9. Ta egun artantxe Yaube’k Ixrael´en seme-saľak Aigito’tik atera zitun.

13

Paska dala-ta beŕiro lenseme legea

  1. Yaube’k Moxe’ri itz egin ta esan zion:
  2. «Amabeŕiren semea eskeñidazu; Ixrael’enean amabeŕiren semeak oro, gizakume ta abelkume orobat, nereak ditut». *
  3. Ta Moxe’k eŕiari esan zion: «Oroi zaitezte, Aigito’tik, yopu-etxetik, irten zeraten ga urko egunaz; gaur, Yaube’k, bere eskuaren indaŕez andik atera zaituz; ta ez yan ogi artzirik.
  4. Gaur, Abib-iľean, irten zerate andik.
  5. Orain Yaube’k, zure arbasoei zin egin zienez, Kanaan’daŕen, Et’etaŕen, Amoŕ’taŕen, Eu’taŕen ta Yebus’taŕen luŕa emango dizu, eta esne ta eztia darizkion luralde artan saŕtuko zaitu. Bertara ezkero, beraz, oŕa zer egin beaŕ duzun iľabete ontan.
  6. Zazpiuŕen osoan otiľak yango dituzu; ta zazpigaŕen egunean Yaube’ri yai egingo diozu.
  7. Zazpiuŕen osoan otiľak yan beaŕ dituzu ta artzirik ez bedi zure mugapean ikusi, ez-ta orantzarik ere.
  8. Ta aldi artan zure semeari esayozu: «Yaube’k Aigito’tik atera niñunean, egin zidanagatik da au».
  9. Ta zantzutzat eskuan ta oroigaŕitzat betauŕean eramazu, Yaube’ren legea zure aoan egon dadin; bere indaŕez Yaube’k Aigito’tik atera zaitu-ta. *
  10. Beraz, urterik-urte, ori egin beaŕ duzu, bere garayan.
  11. Ta Kanaan’daŕen luŕean Yaube’k zuri ta zure arbasoei egindako ziñaren arauz, zu aŕtu ta aren yabe egin zaitukenean,
  12. emasabeletik auŕena soŕtu leiteken semea Yaube’rentzako bereiziko duzu; ta berebat abereetan emasabeletik auŕena soŕtutako umea, aŕa ba’litz, Yaube’rentzat izango da.
  13. Astakume lena aŕa ba’ litz, atzera zuretzat aŕtu dezakezu; bestela, lepo egin beaŕ duzu. *
  14. Ta etoŕkizunean zure semeak «zergatik ori?» galdetuko ba’lizu, esayozu: Aigito’tik, yopu-etxetik, Yaube’k bere eskuaren indaŕez atera giñuzalako;
  15. ta irtetea guri eragozteko, Parao’k bere biotza gogoŕtu zunean, Yaube’k gizonetan ta abereetan orobat, lensemeak oro Aigito’n il zitulako. Oŕexegatik, emasabeletik auŕena irten diran ume aŕ guziak eta nere semeen lensemeak oro ordañez atzera Niretzat aŕtzen ditut.
  16. Bego ori zantzutzat zure eskuan, eta oroigaŕitzat betauŕean; Yaube’k Aigito’tik bere indaŕez atera bait-giñuzan».

Itxaso-Goŕi’runtz

  1. Parao’k Ixrael’daŕai yoaten utzi zienean, Yaube’k ez zitun pilistaŕen luŕeko bidetik eraman, labuŕena ba’zan ere, guda idorotzean garbaituta Aigito’ra itzul ez zeitezan. *
  2. Mangun-bidetik Itxaso-Goŕi’runtz, basoan baŕna eraman zitun. Oŕela irten ziran Aigito’tik Ixrael’en semeak, era onean ibiliz. *
  3. Moxe’k Yose’ren ezuŕak berekin zeramatzin; Yose’k Ixraei’en semeei zin egin-erazi bait-zien, ziotselarik: «Yainkoa lagun etoŕiko zaizue; zuek, beŕiz, nere ezuŕak eraman itzazute emendik. *
  1. Sokot’etik irtenda, Etan’ en baso-guenean ekuratu ziran.
  2. Yaube ayekin ziyoan aurelari, laño-tantai irudiz egunean bidea erakusteko, ta su-tantai irudiz gauean argi emateko, egunez ta gauez bide egin zezaten.
  3. Tantai, egunez lañotsu ta gauez sutsu ori, ez zan eŕiarengandik aldentzen.

14

Etan’dik Piairot’año

  1. Yaube’k Moxe’ri itz egin  ta esan zion:
  2. «Ixrael’en semeei esayezu mangun egin dezatela, Migsol’en ta itxasoaren bitartean, Baal-Sepon’untz, Piairot’en auŕez ekuratzeko. Ta aren auŕez-auŕe, itxaso ondoan, kapaŕdia yaŕ ezazute.
  3. Parao’k usteko du: Ixraeldaŕ oriek bidekatuta aldeŕai dabiltz basoan; basoak atxiľo dauzka.
  4. Biotza gogoŕtuko diot eta esetsiko zaituz. Ordun Ni Parao’ren lepotik eta aren gudarienetatik goretsia izango naiz, ta aigitoaŕ guziek dazagukete Yaube Ni naizala». Ixrael’en semeek ala egin zuten.
  5. Ixraeldaŕen igesa Aigito’ko eŕegeri adierazi ziotenean, Parao’k eta aren moŕoyek, ayei buruz gogoa girbindurik, zera saten: «Edeŕa dugu! Ixrael laga, ta aren yopu-lana galdu!»
  6. Parao’k bere gurdia gertu ta bere eŕia berekin aŕtu zun; *
  7. bai eta Aigito’ko gurdirik onenetako seireun, ta Aigito’ko gurdi guziak ere; ayentzat gañera gurdilari yatoŕenak bildu zitun.
  8. Ta Yaube’k biotza gogoŕtu ziolarik, Parao, Aigito’ko eŕege, Ixrael’en auŕka irten zan; bañan ixraeldaŕak yoanak ziran esku altsuak babestuta. *
  9. Aigitoaŕak Parao’reri zal di, gurdi, zaldikari ta guda-mutil guziekin, ayen aztaŕnak aŕtuz, eldu zitzazkien, ixraeldaŕak itxas-ondoan Baal-Sepon’untz Piairot’en auŕez zeudenean.
  10. Parao uŕbiltzen ziyoakienean, ixraeldaŕek begiak yaso zituten, ta ara; ayen gañera Aigito etoŕtzen ikusirik, saŕakioak aŕtuta, asi ziran Yaube’ rengana ots egiten.
  11. Ta Moxe’ri esan zioten: «Ez ote zan Aigito’n iľobirik, baso ontara iltzera gu ekaŕtzeko? Zergatik atera gaituzu oŕtarako Aigito’tik?
  12. Aigito’n ez al genesaizun: Utz gaitzazu aigitoaŕentzat lan egiten? Obe litzaiguke aigito aŕentzat lan egitea basoan iltzea baño».
  13. Moxe’k eŕiari erantzun zion: «Ez izutu; itxoin pixka bat, eta ikusiko duzute, Yaube’k gaurtxe ekaŕiko dizuen yareibidea. Gaur ikusten ditu zuten aigitoaŕak ez dituzute beŕiro bein ere ikusiko.
  14. Yaube buŕukatuko da zuen alde, zuek ezer egiteke».
  15. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Zer ari zera Niri oyuka? Esayezu Ixrael'en semeei, bidean yaŕaitzeko. *
  16. Ta zuk, makiľa yaso ta itxas-gañean eskua edatuz, itxasoa erdibitu ezazu; ta bitarte legoŕ ontan baŕna igaro beitez auŕera Ixrael’en semeak.
  1. Ta Nik aigitoaŕen biotza gogoŕtuko dut, ondoren yaŕai dakizkizuen; eta Parao’ren lepotik eta aren gudari, gurdi ta zaldien lepotik goretsiko naiz.
  2. Ta Parao’ren lepotik eta aren gudari, gurdi ta zaldienetik goretsia Ni izandakoan, aigitoaŕek Ni Yaube naizala ikusiko dute».
  3. Ordun, ixraeldaŕen auŕean yoaten zan Yainkoaren aingerua, ayen atzera aldatu zan; ta orobat berayen auŕean oi ziyoan laño-tantaya andik atzera aldatu,
  4. ta aigitoaŕen ta ixraeldaŕen bitartean yaŕi zan, alde batetik iľun ta bestetik gauez argitsu, oste bata besteari uŕbiltzen, gau osoan uzten ez ziolarik.
  5. Moxe’k, beraz, itxas gañean eskua edatu zun, ta Yaube’k gau osoan ekaldetik Berak igoŕitako aize-erauntsi batez, urak erdibitu zitun, ta erdi bien artea legoŕtu zun.
  6. Ta itxas erdian legoŕtutako bide artatik ixraeldaŕak igaro ziran, ura eskui-ezkeŕetan ormatzat zutela. *
  7. Aigitoaŕ guziak ere, ixraeldaŕei zeŕaizkiela, Parao’ ren zaldi, gurdi ta zaldizkoekin itxas erdiraño bide artatik saŕtu ziran.
  8. Ta ara: goiztirian Yaube’k su-lañozko tantaitik aigitoaŕen osteara so egiñez, ayek naspiľatu zitun;
  9. Gurdietako piŕiľak koŕokoildu zitun eta ozta ibiľi zitezken. Artan aigitoaŕak esan zuten: «Iges egigun ixraeldaŕengandik, Yaube auen alde ta aigitoaŕen auŕka buŕukatzen da-ta».
  10. Ordun Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Eskua eda itxasoruntz; ta ura aigitoaŕen gañera ta ayen gurdi ta zaldien gañera biuŕtuko da».
  11. Moxe’k bere eskua itxasoruntz edatu zun, ta goizean itxasoa bere artara itzuli zan igesi ziyoazan aigitoaŕak ter tekatuz, Yaube’k itxas erdiraño amildu zitularik.
  12. Urak, biuŕtzean, gurdi, zaldun ta ixraeldaŕen atzetik itxasoratutako guda-gizon guziak estali zitun; ta ez zan bat ere bizirik irten.
  13. Ixrael’en semeak, ostera, itxasoan baŕna oin legoŕik igaro ziran, eskui-ezkeŕetan ura ormatzat zutela.
  14. Egun artan Yaube’k Ixrael aigitoaŕen eskutik yarein zun; ta Ixrael’ek ayen iľotzak itxas egian ikusi zitun.
  15. Yaube’k aigitoaŕei esku azkaŕez egin ziena ikustean, Ixrael eŕi osoa Yaube’ren belduŕ izaten asi zan, ta guziek Yaube'ri ta aren moŕoi Moxe’ri siñetsi zioten.

15

Moxe’ren ereserkia

  1. Ordun Moxe’k eta Ixrael’en semeek eresi au Yaube’ri abestu zioten: Yaube'ri abesten natoŕ, zaldi ta zalduna itxasoan amilduz, garai ta goragaŕi azaldu da-ta.
  2. Yaube nere indaŕa, nere ereskizuna, ta yaregin nauna da.

Ua, nere Yainkoa! gora bedi!

nere aitaren Yainkoa! edeŕetsi bedi!

  1. Yaube gudari da, ta Aren izena Yaub
  2. Parao’ren gurdi ta gudosteak itxas baŕnera irauli ditu, ta aren agintariak Itxaso-Goŕi’an murgilduta dauntza.
  3. Kresal-uiñek estalita, aŕi bat bezela, zingoratu dira.
  4. Zure eskuak, Yaube, etsaya leŕtu du.
  5. Al izate aundiz, zure etsayak autsi, ta aseŕe-gaŕez irentsi dituzu. *
  6. Zure suduŕ-atsez ura mordotu. kresala ormatu ta zutitu zan, ta uiñak itxasoaren altzoan gogoŕtu egin ziran.
  7. Etsayak zion: «Esetsi, atzeman ta txaukiñak banatuko ditut; ayetaz aseko naiz, ta ezpata aterata nere eskuak saŕaskituko ditu».
  8. Ats egin duzu, ta itxasoak estali ditu: beruna bezela, ur apaŕtsuetan, sakoneraño amildu dira.
  9. Yaube! nor Zu bezelakorik yainkoetan Nor Zu bezain aundi ta gurenik, *
  10. izugaŕi, goragaŕi ta alatz-egiľerik?
  11. Eskua edatu duzu, ta luŕak irentsi ditu Zure eŕia adeyez askatu ta al izatez zure laŕe gizenera eramaten duzu.
  12. Entzun ala, eŕiak ikaratu dira; pilistaŕak izututa daude,
  13. Edom’eko nagusiak zukuŕuz, Moab’eko azkaŕak dardar, ta Kanaan’go iagun guziak kikil.
  14. Izu-ikarak aŕ bitza;

aŕi-biuŕ geldi beitez zure beso azkaŕpean, zure eŕia, Yaube, igaro arte, Zeroŕek irabazitako zure eŕia.

  1. Eraman ta yaŕi ezazu zure ondareko mendigañean, zure egoitza ipiñi duzun tokian, Yauna zure eskuak, Yaube, atondutako yauretxean. *
  2. Yaube eŕege izango da beti, menderen mendêten.
  3. Parao’ren zaldi, gurdi ta zaldunak

saŕtu bait-dira itxasoan,

ta Yaube’k ayen gañera kresala moltzotu du;

Ixrael’en semeek, beŕiz, itxasoan baŕna oin-legoŕik igaro dira.


  1. Aaron’en alaba Mari igaŕleak, zaldabe bat eskuan aŕtu zun, ta emakume guziak zeŕaizkion zaldabez dantzan.
  2. Ta Mari’k lelo au zerantzuyen:

Yaube’ri eresiozute,

zaldi ta zalduna

itxasoan amildu ditu-ta.


Itxaso-Goŕi’tik Sin’basoruntz

  1. Moxe’ren aginduz, ixraeldaŕak Itxaso-Goŕi’tik irtenda Sur basoruntz yoan ta baso artan iru egunez ibili ziran ura idoro gabe.
  2. Mara’ra elduta, ango ura ezin edan zuten, gaŕatza bait-zan. Argatik, Mara deritza.
  3. Ta eŕia marmar asi zan Moxe’ren auŕka, esanez: «Zer edango dugu?»
  4. Moxe’k Yaube’ri itz egin zion, ta Yaube’k zur bat erakutsi zion. Moxe’k uretara bota zun, ta zura uretan saŕtu ala, ura gezatu egin zan. Bertan Yaube’k eŕiari, aztertu ondoren, aolku ta agintza au egin zion: *
  5. «Zure Yainko Yaube’ren mintzoa apalik onaŕtu ta Aren begietan zuzen dana egin ta Aren aginduak yagoten ba’dituzu, ez dut zure gañera eratxiko, aigitoaŕen gañera igoŕi ditudan gaitzetako bat ere; zure sendatzaľea Ni, Yaube Au, naiz-ta».
  6. Andik ixraeldaŕak Elim’ era eldu ziran; ta amabi ituŕi ta irurogei ta amaŕ palmondo an idororik, ur ondoan kapaŕdia antxe yaŕi zuten.

16

Elim’etik Sin basora

  1. Elim’etik irtenda, Ixrael’ en semetalde osoa Sin basora, Elim eta Sinai’ren bitarteko basora, eldu zan, Aigito’tik irten ziranetik bigaŕen iľaren amaboskaŕen egunean. *
  2. Baso artan, Ixrael eŕi osoa Aaron eta Moxe’ren auŕka erasika ari zan.
  3. Ta ixraeldaŕak esan zieten: «Obe zitzaigun Aigito’ko luŕean Yaube’k iľakizatea, aragi-eltze-ondoan eserita, ogia asetzeraño yaten genunean! Eŕi osoa gosez iltzeko ekaŕi al gaituzute baso ontara?»
  4. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Ara! ogia ortzitik iñotsiko dizuet. Irten bedi eŕia eguneko ogia biltzera, nere lege bidetik dabiľanentz ikus dezadan,
  5. ta seigaŕen egun bakoitzean osterantzeko egunetan alako bi biltzeko gerturik».
  6. Ordun Moxe’k eta Aaron’ ek ixraeldaŕ guziei esan zieten: «Aŕatsalde ontan dazagukezute Aigito’tik atera zaituzana Yaube dala,
  7. ta biar goizean Yaube’ren al izatea ikusiko duzute; Aren auŕka darasazutena Yaube’k entzun du-ta. Gu, beŕiz, zer gera, gutzaz ta gure maxiotan zuek ari izateko?»
  8. Ta gañeratu zun: «Aŕatsalde ontan Yaube’k aragia emango dizue yateko, ta biar goizean ogia eŕuz; zuen erasiak Aren auŕka Yaube’k entzun ditu-ta. Gu, beŕiz, zer gera? Ez doaz gure auŕka zuen maxioak, Yaube’ren auŕka baño».
  9. Moxe’k Aaron’i esan zion: «Esayozu Ixrael’en semetalde osoari: Zatozte Yaube’ren auŕ era; zuen maxioak entzunda bait-dago».
  10. Aaron’ek, bildutako ixraeldaŕ guziei, itz zegienean, basora begira zuten; ta ara: odeyan Yaube’ren aintza azaldu zan.
  11. Ta Yaube’k Moxe’ri itz egin ta esan zion:
  12. «Entzun ditut ixraeldaŕen erasiak: itz egin ta esayezu: Aŕatsaldean aragia yango duzute, ta goizean ogiz aseko zerate, ta ikasiko duzute Ni zuen Yainko Yaube naizala».

Galepeŕak

  1. Aŕatsaldera ezkero, galepeŕak kapaŕdia estaltzeraño bezainbat etoŕi ziran, ta goizean inguruko guzien gañera intza yetxi zan;*
  2. intz-yasa amaitu zanean, luŕa, basoan intzigaŕez bezela, pikoŕ txe ta biribiľez estalita gelditu zan.
  3. Ixrael’en semeek ori ikustean, elkaŕi zerasayoten: «Zer duk au?» Ez bait-zekiten zer zan. Ordun Moxe’k esan zien: «Ori da Yaube’k yateko damaizuten ogia.
  4. Ta entzun Yaube’k agindu duna: Aŕ beza artatik bakoitzak iñutzeko naikoa litzayokena: gomor bana, kapaŕean ditun beretaŕentzat». *
  5. Ixrael’en semeek ala egin zuten: batzuk geyago, bestetzuk, beŕiz, gutxiago aŕturik.
  6. Gomorka neuŕtu zuten; ta asko bilduaŕen, geyegirik iñork ez zeukan; ezta uŕirik ere gutxi bilduaŕen; bildua bakoitzari bere-bizikoa zitzayon.
  7. Moxe’k esan zien: «Iñork ez beza biaramoneko ezer mardo egin».
  8. Moxe’ri aditzeke, batzuk zerbait biaramoneko utzi zuten; bañan aŕak-yota usteldu zitzayen, ta Moxe aseŕetu zan alakoen auŕka.
  9. Goiz oro bakoitzak iñutzeko naikoa zitzayona biltzen zun; eguzki berotan urtu egiten bait-zan.
  10. Seigaŕen agunean, bi alako, bina gomor, beraz, bildu zuten; ta eŕiko nagusi guziak, Moxe’rengana yota, yakinerazi zioten.
  11. Ta Moxe’k esan zien: «Au da Yaube’k agindu duna: Biar larunbata da, Yaube’ren atseden-egun gurena. Laberakoa labean, ta eltzerakoa eltzean atondu ezazute, ta uzkiñak biarko beude mardo».
  12. Moxe’k agindu zienez, biaramoneko mardo egiñak ez ziran usteldu, ez zedendu.
  13. Ta Moxe’k esan zien: «Yan ori, Yaube’ren larunbata gaur bait-dugu; ta ez duzute gaur landan idoroko.
  14. Sei egunez bildu beaŕ duzute; baña zazpigaŕena larunbata da, ta artan ez da aŕkituko».
  15. Zazpigaŕen egunean, ala ere, zenbait irten ziran mana biltzera; bañan ez zuten apuŕik ere idoro.
  16. Ta Yaube’k Moxe’ri esan zion; «Noiz arte ez dituzute nere agindu ta legeak yagon nai izango?
  17. Oaŕ zaitezte Yaube’k larunbata eman dizuela, ta argatik ogi bikoitza ere seigaŕen egunean damaizue. Bego, beraz, bakoitza bere tokian, ta iñor ez bedi zazpigaŕen egunean bere tokitik irten».
  18. Eŕia zazpigaŕen egunean atseden zan.
  19. Ixraeldaŕek alako yanariari man izena ezaŕi zioten. Zuria zan, txaŕangil-azi irudikoa, ta aoan, eztiz oratutako iriña zirudin. *
  20. Moxe’k esan zien: «Oŕa Yaube’k agindu duna: Gomor bat manaz bete, ta zuen ondorengoentzat mardo egizu, Aigito’ko luŕetik atera zaituztanean, basoan zein yanari eman dizuedan ikus dezaten».
  21. Ta Moxe’k Aaron’i esan zion: «Kutxatiľa bat aŕtu ta gomor bat manaz beterik Yaube’ren auŕean ipiñazu, zuen yatoŕiarentzat egon dadin».
  22. Yaube’k Moxe’ri agindu zionez, Itundegiaren auŕean yagonda, Aaron’ek ipiñi zun.
  23. Ixraeldaŕek mana beŕogei urtez yanaritzat izan zuten, olo-eŕira eldu arte; ori izan zitzayen yanari Kanaan’go mugetara etoŕi arte.
  24. Gomoŕa, beŕiz, epa’ren amaŕena da.

17

(Ze. 20, 1-13) Aŕkaitzetik ura

  1. Ixrael eŕi osoa, Yaube’  ren aginduz, Sin basotik ibiľaldika yoanda, Eŕapidim’en kapaŕdiratu zan; eŕiarentzat, ordea, an urik ez zan.*
  2. Ordun eŕia Moxe’kin izka asi zan esanez: «Edateko ura iguzu». Ta Moxe’k esan zien: «Zergatik zatozkidate izka? Zergatik eskua aŕtu nai diozute Yaube’ri?»
  3. Bañan, eŕiak, ur-egaŕiz ar minduta, Moxe’ren auŕka maŕ-maŕ zerasan: «Zergatik atera gaituzu Aigito’tik, gu ta gure seme ta abereak egaŕiz iltzeko?»
  4. Moxe’k Yaube’ri ots egin ta esan zion: «Zer egin beaŕ diot eŕi oni? Onela ezkero, lasteŕ aŕikatuko naute».
  5. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Ixrael’go agure batzukin, eŕiaren auŕealdean yaŕ zaitez, ta ibaya yotzeko erabiľi zenun makiľa eskuan, zoaz oŕara.
  6. Otsl oŕ, Oreb’eko aŕkaitz gañean egongo natzaizu bekoz-beko. Aŕkaitza yo ezazu, ta artatik ura soŕtuko da, eŕiak edan al dezan». Moxe'k, Ixrael’go agureen begietan, ala egin zun. *
  7. Ta toki ari Massa ta Meriba izena ezaŕi zion, ixraeldaŕen iskanbiľarengatik, eta Yaube’ri eskua aŕtuz ziotenarengatik: «Yaube gure artean dago ala ez?» *

Amalek’etaŕak poŕokatuta

  1. Amalek Eŕapidim’era etoŕi zan, Ixrael’eri guda egiten.
  2. Ta Moxe’k Yosue’ri esan zion: «Gizon batzuk aŕturik, zoaz Amalek’en auŕka buŕukatzera. Biar ni, Yainkoaren makiľa eskuan dakaŕkidala, muño-tontoŕean egongo naiz».
  3. Yosue, Moxe’k esan ziona egiñez, irten ta Amalek’en auŕka buŕukatu zan. Moxe, Aaron ta Ur muño-tontoŕera igoak ziran.
  4. Moxe’k bere eskua gora zeukanean, garayena Yosue zan; baña eskua beratzen zunean, garayena Amalek zan.
  5. Moxe’ren eskuak nekatzen bait-ziran, Aaron ta Ur’ek aŕi bat aŕtu ta azpian ezaŕi zioten; ta artan Moxe eseri zalarik, batak alde batetik eta besteak bestetik, eskuak irozoten zizkioten. Ta oŕela aren eskuak sendorik egon ziran eguzkia saŕtu arte.
  6. Yosue’k, ezpataren sorbatzez, Amalek eta aren eŕia suntsitu zitun.
  7. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Idatzazu ori idazti batean oroigaŕitzat, eta esayozu Yosue’ri, Amalek’en oroipena eguzkipetik zearo ezabatuko dudala».
  8. Ta Moxe’k opamai bat egin ta Yaube-Nessi izena ezaŕi zion, *
  9. esanez: «Eskua Yaube’ ren auŕka yaso dula-ta, Yaube’k Amalek’i guda egingo dio gizaldirik gizaldi».

18

Yetoro ta Moxe

  1. Beŕiok, Madian’go apaiz  ta Moxe’ren aitagiaŕeba Yetoro’ri, eldu zitzazkion; ta Yainkoak Moxe’ri ta Ixrael’i egindako guziak; eta Yaube’k Ixrael bere eŕia Aigito’tik atera zula aditutakoan,
  2. Moxe’ren aitagiaŕeba Yetoro’k, Moxe’k ari itzulitako Sepora Moxe’ren emaztea,
  3. ta aren seme biak aŕtu zitun.
  4. Ayetako bat Gersan zeritzan, aren aitak ziolako; «Atzeŕian aŕotz ibiľi naiz»; bestea Eliezer, aren aitak zioiako: «Nere aitaren Yainkoak sorotzi ta Parao’ren maŕauzatik atera nau».
  5. Beraz, Moxe’ren aitagiaŕeba Yetoro, aren emazte ta semekin, Moxe’rengana basoan baŕna yoan zan, Yainkoaren mendiraño, Moxe’ren kapaŕdia an bait-zan. *
  6. Ta gezna au bidali zion: «Zure aitagiaŕeba naizan Yetoro au, zure emazte ta seme biekin, zuregana noa».
  7. Ordun Moxe’k, aitagiaŕebarengana irtenik, guŕ egin ta mun eman zion: ta osasunaz elkaŕi galdetu ondoren, biak kapaŕera saŕtu ziran.
  8. Artan Moxe’k aitagiaŕebari azaldu zion Ixrael’en alde Yainkoak aigitoaŕei egindako guzia, ta bidean berek yasandako nekea, ta Yaube’k neke guzietatik yaregin zitula.
  9. Ixrael aigitoaŕen eskutik askatzeko Yaube’k egindako ainbeste ongiengatik, Yetoro’k, pozez beterik,
  10. esan zun: «Onets bedi Yaube, aigitoaŕen ta Parao’ren eskutik yarein zaituzana!, aigitoaŕen eskutik bere eŕia askatu duna!
  11. Orain dakust yainko guziak baño aundiagoa dala Yaube; aŕotsuenik zebiltzanean, aintzat azaldu da-ta». *
  12. Moxe’ren aitagiaŕeba Yetoro’k eŕopa bat eta beste opari batzu Yainkoari eskeñi zizkion. Ta Aaron ta agure guziak etoŕi ziran Moxe´ren aitagiaŕebarekin otoruntza Yainkoaren auŕean egitera. *
  13. Biaramunean, Moxe eseri zan eŕiaren auzietarako, ta aŕatsalderaño eŕia arengana auŕkezten ari izan zan.
  14. Moxe’k eŕiari zegiona aren aitagiaŕebak ikusi zunean, esan zion; «Zer dagizu eŕiarekin? Zergatik zaude zu bakaŕik guzirako, ta eŕi guzia zure auŕean goizetik aŕatsalderaño?»
  15. Moxe’k bere aitagiaŕebari erantzun zion: «Yainkoaren epai-eske eŕia datoŕkidalako.
  16. Edozein auzitan niregana yotzen dute; ta nik bion artean auzia darabakit, Yainkoaren agindu ta legeak ayei azalduz».
  17. Moxe’ren aitagiaŕebak yardetsi zion: «Ortan ez diarduzu ondo.
  18. Nekepean akituko zerate, bai zu baita zurekin dagon eŕia ere. Laŕegia da zuretzat arazo au; bakaŕik ari izanez ezin burutu dukezu.
  19. Entzuidazu orain: onu bat dut zuretzat. Ala Yainkoa bego zurekin! Izan zu, Yainkoari buruz eŕiaren ordekoa, aren auziak Yainkoari auŕkezteko; *
  20. ta eŕiari Aren agindu ta legeak, ibiltzeko bidea ta egin beaŕ duna, azaldu ezazkiozu.
  21. Eŕi artetik gizon yatoŕ, Yainkoaren belduŕ, egizale ta mikuinkeriaren etsai diranak aukeratu itzazu, ta eŕilagunak miľabana, eunbana ta amaŕna sailkaturik, gizonok sailburu yaŕ itzazu,
  22. eŕiaren auzi guziak beren gain aŕtzeko: auzi zailtxoak utzi bitzate zuretzat; eŕezagoak, beŕiz, ayek ebatziko ditute; oŕela zama arinduko zaizu, ayek zurekin ba’daramate.
  23. Ori egiñez, Yainkoak agindu dizuna bete ta lanari buru eman al izango diozu; ta eŕi oso au bere tokira narerik elduko da».
  24. Moxe’k bere aitagiaŕebaren onua aditu ta aren esana zearo egin zun.
  25. Ixrael-artetik gizon yatoŕak autu ta eŕiaren buru yaŕi zitun; eŕia miľaka, eunka, ta amarna sailkatuta, ayen bitar tez ebazteko.
  26. Gizon ayek auzi aŕontetan eŕia zebazten; auzi zaiľak Moxe’rentzat utzirik, eŕezenak ayek zerabazkiten.
  27. Aŕezkero Moxe’k bere aitagiaŕeba igoŕi zun, ta Yetoro bere luŕera itzuli zan.

19

Sinai mendian

  1. Aigito’tik irten ondoren,  irugaŕen iľean, ixraeldaŕak Sinai basoruntz eldu ziran; ta egun artan bertan,
  2. Eŕapim’dik irtenda, Sinai basora eldu ta mendiaren auŕez kapaŕdiratu ziran.
  3. Moxe Yaube’rengana igo zan, ta Yaube’k mendi-tontoŕetik dei egin ta esan zion: «Esan Yakob’en etxeari ta iragaŕi Ixrael’en semeei:
  4. Aigitoaŕei egin diedana zerok ikusi duzute, ta aŕano-ega-gañean Nireganaño ekaŕi zaituedala ere bai.
  5. Gaurdanik nere mintzoa aditu ta nere Ituna betetzen ba’duzute, eŕi guzien artetik nere eŕi bereizia izango zerate; nerea bait-da, luŕ osoa;
  6. eŕege-apaizkunde ta eŕi guren bat izango zatzazkidate. Au da Ixrael’en semeei esan beaŕ diezuna». *
  7. Moxe’k, itzulirik, eŕiko zaŕak bildu zitun, ta Yaube’ ren aginduz esan beaŕ ziena ayen auŕean esan zien.
  8. Ta eŕiko seme guziek, ao batez, esan zuten: «Yaube’k esandako guziak beteko ditugu». Moxe’k eŕiaren itzok Yaube’ri eraman zizkion.
  9. Ta Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Begira: laño lodi batean natoŕkizuke, esango dizudana eŕiak entzun ta bein betiko siñets dezaizun». Ta Moxe’k eŕiari Yaube’ren itzok yakiñerazi zizkion.
  10. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Zoaz eŕiarengana, ta esayozu, soiña ta yazkiak garbi ditzala, *
  11. etzirako gerturik egoteko. Etzi yetxiko bait-da Yaube Sinai-mendira eŕi osoaren auŕean.
  12. Ta muga bat baranoan erabaki beaŕ duzu eŕiarentzat, esanez: «Ez igo mendira; ez ikuľu muga; mendia ikutuko lukena ilko litzake-ta.
  13. Iñork ez bezayo alakoari eskua ezaŕi; aŕika edo gezika iľa izan beaŕa da; gizaki, naiz abere, bizia kendu beaŕ zayo. Adaŕotsa entzunda, bereala mendira alderatu beitez guziak». *
  14. Moxe’k, menditik eŕiarengana yetxita, norberaren garbiketa ta yazkien ikuzketa egiteko agindu zien.
  15. Ta gero esan zien: «Zaudete gerturik etzirako, emazteengana eltzeke».
  16. Irugaŕen eguneko goiza argitutakoan, ara: ostots eta tximistak, odei lodi bat mendi-tontoŕean. Adaŕots ozenak eta eŕi osoa kapaŕdian ikaraz.
  17. Ordun Moxe’k eŕia kapaŕditik irtenerazi zun; ta mendibaŕenean gelditu ziran.
  18. Sinai-mendia ketan zegon osorik, Yaube arâ yetxi bait-zan, ta kea, labetik bezela, gora ziyoan; ta mendi osoa izugaŕiro zotukatzen zan.
  19. Adaŕotsa geroago ta durunditsuago ari zan; Moxe’k zerausan ta Yaube’k zerantzuyon. *
  20. Yaube’k, mendira, mendi-tontoŕera yetxirik, mendi-tontoŕera Moxe’ri deitu zion; ta Moxe igo zalarik,
  21. Yaube’k esan zion: «Yetxi ta zoŕozki agindu ezayozu eŕiari, Yaube ikusteaŕen muga ez austeko; askotsu ilko lirake-ta.
  22. Yaube’rengana alderatzen diran apaizei ere, esayezu garbitu daitezela, Yaube’k yo ez ditzan».
  23. Moxe’k Yaube’ri esan zion: «Eŕia ezin igo da Sinai mendira, agindu zoŕotz au eman bait-diguzu: Mendia Niretzat zedaŕitu ta bereizi ezazu.».*
  24. Yaube’k esan zion: «Zoaz, yetxi ta Aaron’ekin igo zaitez. Apaizek eta eŕiak, ostera, ez bezate Yaube’rengana etoŕtzeko muga autsi, erail ez ditzadan».
  25. Moxe, yetxita, mintzo izan zitzayen.

20

Amaŕ aginduak aldaŕikatu

  1. Yainkoak itz egin, ta  uŕen guziok esan zitun: *
  2. «Ni naiz Yaube, Aigito’ko luŕetik eta yopu-etxetik atera zaitudan Yainkoa.
  3. Ez izan nire auŕez yainko aŕotzik.
  4. Ez egin zuretzat goiko ortzian, beko luŕean edo luŕpeko uretan diranen kopos-irudirik edo iñolako antzik.
  5. Ez makuŕtu oŕelakoei, ez ayen moŕoi izan: Ni, zure Yainko Yaube au, Yainko tukutsu bait-naiz; ta goŕoto nautenei buruz, gurasoen gaiztakeria irugaŕen ta laugaŕen gizaldiraño ataŕatzen ba-dakit:
  6. maite nauten ta nere aginduak betetzen ditutenei, beŕiz, miľagaŕen gizaldiraño eŕukibera natzaye.
  7. Zure Yainko Yaube’ren izena ez aipatu alpeŕik; Yaube’k ez du, ogengabekotzat etsiko Aren izena alpeŕik aipatuko lukenik. *
  8. Zaude atzaŕi larunbata deuntzat bereizteko.
  9. Sei egun ditukezu lanerako; egitzizu ayetan zure lan guziak.
  10. Zazpigaŕen eguna, beŕiz, Yaube’rentzako larunbata da. Artan lanik ez ezazu egin, ez zuk ez zure semek, ez zure alabak, ez zure moŕoik, ez zure neskamek, ez zure aberek, ez-ta zure atebaŕeneko aŕotzek ere. *
  11. Alabañan, Yaube, ortzi-luŕ-itxasoak sei egunez egin zitularik, zazpigaŕen egunean atseden zan. Argatik Yaube’k larunbata onetsi ta Beretzat bereizi du.
  12. Zure aita-amaei lotsa izan zakizkie, Yainko Yaube’k damaizuen luŕean zure egunak geitu daitezan.
  13. Ez iñor il.
  14. Ez xilkokatu.
  15. Ez ostu.
  16. Zure uŕkoaren auŕka gezuŕezko aitoŕik ez egin.
  17. Ez iŕikatu zure uŕkoaren etxerik, ez tiŕiatu aren emazterik, ez aren moŕoirik edo neskamerik, ez aren idi edo astorik, ez-ta arenak diranetako ezertxo ere».
  18. Eŕi osoa, bitartean, ostots, tximist ta adaŕotsa entzuten ta mendia ketan ikusten zegon, zekusanarengatik ikaraz uŕuntxetuta.
  1. Moxe’ri esan zioten: «Zerori mintzo zakizkigu, ta adituko zaitugu; Yainkoa, ordea, ez bekigu niintzo, ilko gera-ta».
  2. Moxe’k eŕiari erantzun zion: «Ez belduŕtu; Yainkoa zuek azteŕtzeko ta ogen ez dagizuten, Aren lotsa zuengan pizkoŕtzeko etoŕi da-ta».
  3. Eŕia uŕun gelditu zan, ta Moxe alderatu zan Yainkoa inguratzen zun lañora.
  4. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Esayezu Ixrael’en semeei: Ba-dakusazute Ni naizala ortzitik mintzo natzaizuena.
  5. Ez egin nere aldean uŕezko naiz ziľaŕezko yainkorik.
  6. Eraikidazu luŕezko opamai bat, artan zure eŕopa, bake-opari, ardi ta idiak Niri eskeintzeko. Nere izena oroigaŕi negiken edozein tokitan, zuregana etoŕiko naiz ta onetsiko zaitut. *
  7. Ta aŕizko opami bat ba’ daraikidazu, ez ezazu aŕi landuz eraiki, burnia ezaŕtzen ba’ diozu naŕiotu egingo duzu.
  8. Ta ez igo artara maiľaditik, zure lotsagaŕiak ageri ez daitezan».

21

Legeak Yoputzaz

  1. Oŕa eman beaŕ dizkiezun legeak:
  2. Ebertaŕ bat yoputzat erosi nai ba’duzu, sei urtez yopu bekizu, ta zazpigaŕenean yarein beaŕa da uŕurik. *
  3. Bakun saŕtu ba’litz, bakun irten bedi; emaztedun ba’ zan, emaztea ere irten bedi arekin.
  4. Aren yabeak emaztea eman ba’dio, ta emazte onengandik seme edo alabak izan ba’ditu, emaztea ta aren semeak yabearentzat izango dira, ta bera bakaŕik irtengo da. *
  5. Baña: «Nere yabea ta nere emazte-seme-alabak maite ditut; ez dut yarei irten nai» moŕoyak ba’dio,
  6. yabeak Yainkoari bera mayo; ta atera edo pantara uŕbiľerazirik, belaŕia ezten batez zulatu bezayo; ta aŕezkero berean eukiko du betiko moŕoi.
  7. Norbaitek bere alaba neskametzat saltzen ba’du, alaba ori ez bedi gero beste neskameak bezela irten.
  8. Beretzat erosi dunak, gero gogarako idorotzen ez ba’du, atzera saldu beza. Baña ua zapuztu ba’du, atzeŕikoei saltzeko eskubiderik ez duke.
  9. Ta bere semeari emaztetzat ba’damayo, alabatzat euki beaŕ du.
  10. Beste emazte bat beretzat aŕtuko ba’lu, ez bezayo lengoari yatekorik, yaztekorik edo oekorik ukatu.
  11. Ta iruotako ezer ukatzen ba’dio, neskamea uŕurik irtengo da yarei.
  12. Yoka iñor iltzen duna, iľa bedi.
  13. Bañan maŕorik gabe, ta Yainkoak eskura ekaŕi diolako, il ba’lu, Nik erakutsiko dizut nora yoan daiteken igesi. *
  14. Ta ostera, bere uŕkoa berariz ta iruzuŕez il ba’lu, opamaitik ere eriotzara daramakezu.
  1. Bere aita edo ama ilko lukena, iľa bedi.
  2. Iñor, ostu ondoren, saldu edo bere mendean eukiko lukena, iľa bedi.
  3. Bere aitari edo amari birao legiokena, iľa bedi.
  4. Biren buŕukan, bata aŕiz edo ukabiľez besteak zaurtua aldi bat oean igaro beaŕez bizi gelditzen ba’da,
  5. ta gero bere makiľan ezaŕita etxetik irten ta zeyetan ibili ba’daiteke, zaurtzalea yarei izango da ta galdutako egunen ordaña ta sendakuntzarakoa bakaŕik eman beaŕko dizkio.
  6. Bere moŕoi naiz neskamea zigoŕkatzean, nagusiari eskuetan iltzen ba’zayo, aren eriotza nozitu beaŕko du.
  7. Bañan egun bat edo bi oraindik bizi ba’da, ezer ez du nozitu beaŕ; berea bait-zun.
  8. Liskaŕean gizon batek yotako emakume izoŕari andik auŕgaltzea ba’letoŕkio, ez ordea emakumearen eriotza, senaŕak eskatuta, ebazleak onaŕtutako ixuna, ari ordaindu beaŕ zayo.
  9. Bañan emaztea ilko ba’litz, aren bizitza-ordain, bizitza galdu beaŕko du;
  10. begi ordain, begia; ortz ordain, ortza; esku ordain, eskua; oin ordain, oña; *
  11. su ordain, sua; zauri ordain, zauria; ukaldi ordain, ukaldia.
  12. Iñork bere moŕoya edo neskamea begian yota, bepakoitz uzten ba’du, begi ordañez yarei igoŕ beza.
  13. Ta bere moŕoyaren edo neskamearen ortz bat erauzten ba’du, ortz ordañez yarei igoŕ beza.
  14. Idiren batek iñor, gizon edo emakume, adaŕka iltzen ba’du, aŕikatua bedi, ta aren aragia iñork ez beza yan; idiaren yabea, beŕiz, asketsia izango da.
  15. Bañan gizon edo emakumea il dun idia, aspaldi ezkero, murkazale ba’zan, eta idiaren yabeak, oŕetzaz oaŕerazia izanaŕen, itxita ez ba’zeukan, idia aŕikatu bedi ta yabea ere iľa bedi.
  16. Biziaren ordez yabeari ixuna leporatzen ba’zayo, erabatitako ixuna zearo garbitu beaŕ du. *
  17. Idiak murkatua seme edo alaba ba’litz, lege au berauxe ezaŕi beaŕ zayo.
  18. Idiak murkatua moŕoi edo neskame ba’litz, idiaren yabeak ayen yabeari ogei ta amaŕ sikel ziľaŕ bemazkio, ta idia aŕikatua bedi.
  19. Urtegi bat norbaitek luŕean irikitzen ba’du, edo irikitakoan estaltzen ez ba’du, ta idi edo astoren bat artan erortzen ba’da;
  20. urtegiaren yabeak aberearen yabeari ordaña dirutan emango dio, ta abere iľa beretzat eukiko du.
  21. Norbaiten idiak besteren idia murkatu ta ilko ba’lu, idi ua saldu bezate, ta alako idiaren sal-saria ta iľaren aragia beren artean banatu bitzate.
  1. Bañan idia aspaldi ezkero murkazale zala yakinda ere, aren yabeak itxita ez ba’zeukan, ildako idiaren orde idi bat besteari bemayo, ta idi iľa ber etzat beuka.

22

Lapuŕetaz

  1. Norbaitek idi edo ardi bat osturik, saldu edo ilko ba’lu, idiaren orde bost idi, ta ardiaren orde lau ardi eman beaŕ ditu. *
  2. Lapuŕetarako saŕ-bidea zu latzen oaŕtzean ebaslea, zaurtuta iltzen duna, ez da aren odolaz ogendun izango.
  3. Odolaz ogendun litzake, ordea, eguzkia yayo ondoren ori egin ba'lu. Lapuŕak, ostua biuŕtu beaŕ du erabat. Biuŕtzekorik ezean, ostuaren ordañez bera saldua izango da.
  4. Ostutako idi, asto edo ardia aren mendean bizirik idoroko ba’litz, ordain bikoitz eman beaŕ du.
  5. Iñork besteren soro edo mâstian bere abereak laŕatzen utzirik, kalte ba’legi, ordañez bere soroko edo mâstiko onena bema.
  6. Iñork piztutako suak, sasia eŕe ondoren, itaitutako uzta edo aloŕean itaigabe oraindik zutik dagona eŕetzen ba’du, sua piztu dunak kalte-ordaña biuŕtu beaŕ du.
  7. Uŕkoaren kisan iñork utzitako diru edo beste edozer aren etxetik ostua ba’litz, lapuŕak, ageri ba’da, ordain bikoitz biuŕtu beaŕ dio.
  8. Ta lapuŕa ageri ez ba’da, kisadun ori ebazleen auŕean auŕkeztu bedi, bere lagunaren onari eskua ezaŕi ote dion.
  9. Idi, asto, ardi, yazki edo galdu dan beste edozertzaz «au nere da» esaka biren artean lipizta soŕtzen ba’da, auzia ebazleei eraman beaŕ zaye, ta gaiztetsiak besteari ordain bikoitz bemayo.
  10. Norbaitek besteri idi, ardi, edo beste edozein abere zaitzeko ba’damayo, ta aberea il, elbaŕitu edo, iñork ez dakusala, galduko ba’litz,
  11. zaitzaľe oŕek Yaube’ren izenez zin egin beaŕ du lagunaren onari eskua ezaŕi ez diola; ta aŕezkero, aberearen yabeak etsi beaŕ du, ta besteak ez dio ezer ordaindu beaŕ.
  12. Bañan aren etxetik aberea ostua izan ba’litz, yabeari ordaña eman beaŕ dio.
  13. lizek saŕaskitua izan ba’ litz, agiritzat kaskia bekaŕkio, ta ez dio ordaiñik eman beaŕ.
  14. Yesandako abere bat, aren yabea beste nonbait danean, elbaŕitu edo iltzen ba’da, yesaleak ordaña eman beaŕ dio.
  15. Yabea an ba’litz, ez litzayoke ordaña eman beaŕ. Bañan aberea akuran emana ba’zan, akura-saria ordain bedi.

Limuŕkeriz neska-austeaz eta beste zantaŕkerietaz

  1. Ezkontzarako itz aŕtuta ez dagon neskatxa limuŕturik, arekin datzan gizonak, ezkontza-saria ari emanez gañera ua emaztetzat aŕtu beaŕ du.
  2. Bañan neskaren aitak emaztetzat eman nai ez ba’dio, limuŕtzaľeak neska-saritzat oi dan diruketa eman beaŕ dio.
  1. Sorgiñik bizi izaten ez ezazu utzi.
  2. Abereekin lizunkeriz nâ siko litzakena, iľa bedi.
  3. Yaube’ri izan ezik, yainkoei opariak legizkiena, iľa bedi.

Aŕotz, alargun ta landeŕei buruz

  1. Aŕotza ez ezazue gaizki erabiľi, ez zapuztu; zuek ere Aigito’ko luŕean aŕotz egonak bait-zerate.
  2. Alargun ta umezurtzak ez atsekabetu.
  3. Atsekabetzen ba’dituzue, ots egingo didate, ta ayen otsak adituko ditut aditu.
  4. Ta-gorituko zait aseŕea, ta maŕauzaz ilko zaituzt; eta zuen emazteak alargun geldituko dira, ta zuen semeak zurtz.
  5. Nere eŕiko seme landeŕ bati dirua maľeguz ba’damoyozu, ez ezayozu diru-saririk kendu.
  6. Uŕkoaren soñekoa baikuntza zuŕean aŕtzen ba’duzu, eguzkia etzan baño len itzulio zu; *
  7. beste estalkirik ez bait-dauka; goŕi ez ibiltzeko ta lo egiteko beaŕa baizik ez du; ta ots ba’dagit, aren otsa Nik adituko dut, eŕukibera naiz-ta.

Biraoak eta askiñak

  1. Yaube ez biraokatu; zure eŕiaren Nagusia ez araokatu.
  2. Zure laŕañeko ta zure tolareko askiñak Niri eskeintzekoan, ez berandu ibili; ta eman Niri zure semeetako lena;
  3. ta berebat zure bei ta ardiaren ume lena; zazpi egunez amarekin bego; bañan zortzigaŕen egunean emango didazu.
  4. Niretzat bereizitako eŕia izango zerate, ta ez duzute iizek landan saŕaskitutako aberetik yango; zakuŕei yauŕti ezayozute.

23

Iñori kalte ez egiteaz

  1. Gezuŕezko zuzmuŕik ez  erein; ta dongeari zure eskua ez eman, gezuŕezko aitoŕez.
  2. Ez ibiľi lagunabaŕekin gaitzerako, ta ez yaiki auzian geyenen alde epaya okeŕtzeko.*
  3. Landeŕen alde ere, ez zaitez auzian bidegabez yaŕi.
  4. Zure arerioaren idi edo asto galdua upatzen ba’duzu, eramayozu berari. *
  5. Goŕoto zaituanaren astoa zamapean luŕ-yota ba’dakusazu, ez igaro auŕera astoari zama arintzeke.
  6. Abeŕkide landeŕari auzian ez diozu bidegabekeririk egingo.
  7. Gezuŕetik asagotu zaitez; eta ez bedi zintzo ta ogengabea zure baimenaz iľa izan; alako ogenduna ez dut Nik asketsiko-ta. *
  8. Emaririk ez aŕtu; emariak begi argitua ere liľuratzen bait-du, ta epai zuzena eragozten du.
  9. . Aŕotza ez atsekabetu; Aigito’ko luŕean aŕotz bizi izan da, bait-dakizu aŕotzaren laŕi aldia.

Yobel-urtea, larunbata ta yayak

  1. Sei urtez luŕa erein ta uzta yaso ezazu.
  2. Bañan zazpigaŕenean, luŕa latzin ta alpeŕ utzazu, zure eŕiko landeŕek yan dezaten, eta uzkiñak beude basabereentzat. Zure mâsti ta oliondoei buruz, orobat egin beaŕ duzu.
  3. Zure lanak sei egunez egitzizu; ta zazpigaŕenean atsedengo zera; zure idi-astoak atsedena, ta zure neskamearen semeak eta aŕotzak atsaldia dezaten.
  4. Esan dizudan guzia ayolaz yagozu; ta yainko aŕotzen izena ez aipatu; eta ayen aipurik zure aotik ez bedi entzun.
  5. Urtean iru yai egin beaŕ dizkidazu.
  6. Otil-yaya yagon; zazpi egunez, agindu dizudan bezela, artzitako ezer yateke, Abib’ iľaren erabakitako aldian; Aigito’tik il ontan irten zeralako; ta ez zakizkit esku-utsik auŕ keztu.
  7. Yagon berebat Itai-yaya, zure lugintzan erein dukezunaren askiñena; ta Uzta-yaya, urte azkenean, zure lanaren zitua landatik yasotakoan.
  8. Urtean iru aldiz zure Yaube Yauna’ren auŕean auŕkeztu beitez zure aŕ guziak.
  9. Niretzat lepo egindakoen odola artzitakoekin ez eskeñi; ta ez bekizu gauetik goizera gelditu nere yayetako gantza. *
  10. Zure luŕeko askiñak zure Yaun Yaube’ren etxera ekaŕi beaŕ dituzu. Ta ez egosi antxumea bere amaren esnetan. *

Biderako agintza ta oaŕkizunak

  1. Begira: zure auŕelaritzat aingeru bat bidaliko dizut; bidean yagon ta gertu dizudan tokira saŕ zaitzan. *
  2. Aren begietan zaude atzaŕi, ta aren mintzoa entzun; ez ezazu tiŕiatu; biuŕkeririk ez bait-dizuet barkatuko, nere izena arengan dago-ta. *
  3. Aitziz aren mintzoa ba’ dantzuzu, ta esango dizudana ba’dagizu, Ni zure etsayen etsai ta zure arerioen arerio azalduko naiz.
  4. Nere aingerua zure auŕean yoango da, ta amoŕtaŕen, etetaŕen, pereztaŕen, kanandaŕen ta yebustaŕen luŕera saŕtuko zaitu, ta Nik suntsituko ditut.
  5. Ayen yainkorik ez yauretsi; ayei ez izan lotsa; ayen ereduz ez yardun; ostera ere poŕokatu itzazu ta ayen irudiak biŕindu. *
  6. Zure Yainko Yaube yauretsazu, ta Ark ogi ta ura onetsiko dizkizu, ta zure artetik gaitza asagotuko dut. *
  7. Zure luŕean ume iľoŕik ez da izango, ezta emakume agoŕik ere; ta zure bizitzako egunak geituko ditut.
  8. Zure auŕean izua piztuko dut; edozein eŕitara zenetoŕkela, saŕakioa saŕtuko dut; ta zure etsai guziei zure auŕeandik iges egiñeraziko diet.
  9. Liztoŕak zure auŕetik bidaliko ditut, eutaŕ, kanaandaŕ ta etetaŕak zure auŕeandik asagotu ditzaten.
  10. Ez ditut, ordea, lenbiziko urtean zure auŕeandik oilduko, luŕaldea muŕi ez dadin, eta baso-iizeak zure kaltetan geitu ez daitezan.
  11. Astiro begietatik kenduko dizkizut, zuek geitu ta luŕaz yabetzen zoazketenean.
  12. Ta mugak Itxaso-Goŕi’tik pilistaŕen itxasoraño ezaŕiko dizkizut, eta basotik ibairaño. Luŕaldeko yabeak Nik eskuratuko dizkizut, eta zuk zure auŕeandik iraitziko dituzu.
  13. Ayekin ez elkaŕtu, ezta ayen yainkoekin ere.
  14. Ez beitez zure luŕean bizi, nere auŕka ogen egitera ta yainko aŕotzak yaurestera sayestu ez zaitzaten; xedeba litzazkizute-ta».

24

Moxe’ren mendiratzea

  1. Yaube’k Moxe’ri esan  zion: «Zu, Aaron, Nadab, Abiu, ta Ixrael’go irurogei zâŕak Yaube’rengana igo ta uŕun dik auzpeztu zakizkiote.
  2. Baña Moxe bakaŕik elduko zayo Yaube’ri; besteak ez bekizkio uŕbildu; ta eŕia ez bedi igo».
  3. Ta Moxe’k, eŕiarengana yoanda, Yaube’ren itz ta lege guziak yakiñerazi zizkion; eta eŕi osoak, ao batez, erantzun zion: «Yaube’k esandakoak oro egingo ditugu».
  4. Moxe’k Yaube’ren itz guziak idatzi zitun; ta goiz-goizean yaikirik, mendi baŕenean opamai bat eta, Ixrael’en amabi leñuen ordekotzat, amabi oroitaŕi eraiki zitun.
  5. Ta, aren aginduz, Ixrael’go mutil batzuk eŕopakizunak, eta eskeŕ-oparitzat zenbait txekoŕ Yaube’rentzat il eta eskeñi zizkioten. *
  6. Moxe’k odolaren erdia aŕtu ta gopoŕ batzutan ipiñirik, beste erdia opamai gañean ixuri zun.
  7. Ta Itun-idaztia aŕturik, eŕiaren belaŕitan irakuŕi zun; ta eŕiak erantzun zion: «Yaube’k dion guzia egingo dugu ta esaneko gauzkake».
  8. Moxe’k odola aŕtu ta eŕiaren gañera zirpizindu zun, esanez: «Oŕa itz guziotaz Yaube’k zuekin burutu dun Itu naren odola». *
  9. Ta bereala Moxe, Aaron, Nadab, Abiu ta irurogei ta amaŕ zâŕak igo ziran.
  10. Ta Ixrael’en Yainkoa ikusi zuten, ta Aren oinpean ozkarbia zirudin zapirezko azpi bat.
  11. Ta Aren eskuak ez zitun Ixrael’go nagusi ayek yo; ta ayek, Yainkoa ikusiaŕen, yan ta edan zuten.*
  12. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Igo mendira Niregana, ta egon zaitez an; ta Nik emango dizkizut, eŕia argitzeko, aŕi toletan Neronek idatzitako legearen aginduak».
  13. Moxe bere urgazle Yosue’rekin yaiki ta tontoŕera igo zan.
  14. Ta zaŕ ayei esan zien: «Itxoin emen, zuetara gu itzuli arte. Oŕ gelditzen dira zuekin Aaron ta Ur. Eztabaidaren bat iñork ba’Iu, biyoa ayengana».
  15. Moxe mendira igo zanean, lañoak mendia estali zun,
  16. ta Yaube’ren aintza mendi-gañean kokatu zan. Mendia sei egunez lañoz estalita egon zan. Zazpigaŕen egunean, laño-baŕnetik Moxe’ri dei egin zion.
  1. Ixrael’en semeen begietan, Yaube’ren aintza mendi-tontoŕean su ireskoŕ azaltzen zan.
  2. Moxe, laño baŕnean saŕtu ta mendira igorik, mendi-tontoŕean beŕogei egun ta beŕogei gauez gelditu zan.

25

Kutxa ta argimutiľa

  1. Yaube’k Moxe’ri itz egin ta esan zion:
  2. «Esayezu Ixrael’go semeei teruma bat Niretzat yasotzeko; ta bil bedi gizon guziengandik Niretzat biotz onez eman nai luketena. *
  3. Aŕtu beaŕ diezutena, beŕiz, au da: Uŕe, ziľaŕ, kupeŕ,
  4. oyal beltzun, goŕi ta odolkara, liño ta auntz-iľea,
  5. ari-laŕu goŕituak, izpei-laŕuak eta setin-zura,
  6. argi-olio, gantzurako luŕingai ta usai edeŕeko eŕekiñak,
  7. onikaŕi ta epod eta bulaŕekoa apaintzeko istaŕiak. *
  8. Ta ayen erdian bizi nadin, yauretxe bat beraikidate.
  9. Oŕtarako eredua Nik erakutsiko dizuet; eta dan-dana, yauretxea ta aren atuxak, eredu onen idekotsu egin beaŕ dituzute.
  10. Setiñezko kutxa bat egizu, ukai bi ta erdi luze, ukai bat eta erdi zabal, ta ukai bat eta erdi goibe.
  11. Ta uŕe utsez estal ezazu baŕne ta azaletik, eta gañetik inguru guzian uŕezko alara bat ezaŕiozu.
  12. Uŕe urtuz ere, lau obo egin eta kutxaren oñetan yaŕ itzazu; bi obo albo batean, ta beste biak beste alboan.
  13. Setiñezko aga bi egin, ta uŕeztaturik,
  14. aga auek kutxaren albo ta alboan oboetan saŕ itzazu, ayekaz kutxa eroateko.
  15. Aga auek oboetan beude beti; bein ere ez beitez andik kendu.
  16. Ta Nik damaizukedan aitoŕa kutxa-baŕnean ipiñiko duzu.
  17. Uŕe utsezko eringaŕi bat ere egin beaŕ duzu, ukai bi ta erdi luze, ta ukai bat eta erdi zabal. *
  18. Ta eringaŕi oŕen bi ertzetan maľuka landutako uŕezko kerub bana yaŕ ezazu;
  19. kerub bat eskuiko ertzean, ta bestea ezkeŕeko ertzean; kerub bat eringaŕiaren ertz bakoitzean, *
  20. biek elkaŕi bekoz-beko, egak zabalik, eringaŕia estaltzen, ta artara so. Ta eringaŕi ori kutxa-gañean ipiñizu;
  21. kutxa-baŕnean, beŕiz, Nik demaizukedan aitoŕa.
  22. Arâ noake zurekin yardutera; ta Ixrael’go semeentzat agindu beaŕ dizkizudan guzietaz, eringaŕitik Aitoŕ-kutxa-gañeko bi keruben artetik mintzatuko natzaizu.
  23. Setiñezko mai bat egin, ukai bi luze, ukai bat zabal eta ukai bi ta erdi goibe.
  24. Ta uŕe utsez estal ezazu, ta uŕezko ailara bat inguru guzian ezaŕiozu.
  25. Mai-ertza inguru osoan esitu beaŕ duzu zee bat zabaleko zeŕendaz; ta zeŕenda oŕi uŕezko aiľara itsatsi beaŕ zayo.
  26. Uŕezko lau obo ere egin, ta lau oñetako zokoetan ipiñi itzazu.
  27. Oboak ailararen uŕbilean ipiñiko zazkio, maya eroatekoan agak aŕ ditzaten.
  28. Agak setin-zurez egin ta uŕez estali beaŕ dituzu; ta maya ayekaz eroan beaŕa da.
  29. Uŕe utsez ere txalin, azpil, antuxin eta gopoŕak egingo dituzu, ixurketarako.
  30. Ta mai-gañean, eskein-ogiak beti nere auŕean yaŕiak izango dituzu. *
  31. Maľu-uŕe utsezko argi-mutil bat egizu, bere azpi, enboŕ, ontziño, andel ta loreekin; dana uŕe-ore berberean.
  32. Enboŕetik eskui-ezkeŕtara sei adaŕ soŕtuko dira: iru adaŕ eskui alboan, ta beste irurak ezkeŕekoan.
  33. Lenbiziko adaŕean, in txauŕ irudiko iru ontziño bakoitza bere andel eta lorearekin egitzizu; bigaŕen adaŕean ere, intxauŕ irudiko iru ontziño, bakoitza bere andel eta lorearekin; eta berebat argimutiľaren sei adaŕetan.
  34. Enboŕak ere intxauŕ irudiko lau ontziño izango ditu, bakoitza bere andel eta lorearekin;
  35. ontziño bat, lenbiziko adaŕ bien soŕgupean; beste bat, uŕengo adaŕ bien soŕgupean; eta beste bat, azken adaŕ bien soŕgupean; beraz, iru ontziño, enboŕetik soŕtzen diran sei adaŕetarako.
  36. Danak argimutiľean uŕe-ore berberean maľuka egiñak bediz: enboŕa, adaŕak eta ontziñoa.
  37. Zazpi kiriseľu ere egin, ta argimutiľean yaŕiko dituzu, guziak argia auŕeruntz eman dezaten eran.
  38. Ta ayentzako mukaiztuŕ ta mukontziak uŕe utsezkoak beitez.
  39. Argimutiľa ta arentzako beaŕ diranak oro talanta bat yatoŕ-uŕe-utsez egiñak beitez. *
  40. Ta begira: guzia Nik mendian erakutsitako ereduz egin beaŕ duzu.

26

Yauretxola

  1. Yauretxola liñozko ari  dundu, ubel ta goŕiz eundutako ta kerub irudiñez edeŕki apaindutako amaŕ oyal-zeŕendaz egin beaŕ duzu.
  2. Zeŕenda bakoitzaren luzera ogei ta zortzi ukaikoa bedi; zabalera lau ukaikoa; zeŕenda guzientzat neuŕi berberak.
  3. Zeŕendak bosnaka elkaŕi elduak izango dira, eŕezel bi egiñez.
  4. Aľa urdiñak ezaŕi, eŕezel batean azkenengo zeŕendaren ertzean; ta berebat bigaŕen eŕezelaren azkeneko zeŕendaren ertzean.
  5. Aľa auek beŕogai ta amaŕ izango dira eŕezel batean, ta beŕogei ta amaŕ beste eŕezel aren ertzean, baten aľak bestearenei bat etoŕi dakizkien eran.
  6. Eŕezelak elkaŕi eltzeko ta oŕela etxola bat egiteko, beŕogei ta amaŕ uŕezko kizki egin beaŕ dituzu.
  7. Auntziľezko amaika oyal-zeŕenda ere egin beaŕ dituzu, etxola estaltzeko.
  8. Zeŕenda bakoitzaren luzera, ogei ta amaŕ ukaikoa izango da; ta zabalera, lau ukaikoa; neuŕi berberak guzientzat.
  9. Bost zeŕenda elkaŕi lotu izkiozu, ta berebat, bost auetatik bereiz, ordea, beste seirak; eta seigaŕen zeŕenda etxola auŕekoan tolestuko duzu.
  10. Eŕezel auetako baten ertzean beŕogei ta amaŕ ala ezaŕ itzazu, ta bestearen ertzean, bai beste beŕogei ta amaŕ ere.
  11. Kupeŕezko ogei ta amaŕ kizki berebat egin, ta aletan saŕ itzazu; ta oŕela eŕezel biak kapaŕ bat biuŕtuko dira.
  12. Kapaŕ ori luzeago dala-ta, geigaŕi onen erdia yauretxola-atzetik zintzilik utziko duzu.
  13. Ta albo bakoitzean ukai batez luzeago dan ezkero, geigaŕi au yauretxolaren eskui ta ezkeŕ aldetik utzi bedi zintzil, yauretxoia estaltzeko.
  14. Kapaŕ-estalki onen gañean, beste bi edatu itzazu: bata, goŕitutako ari laŕuz; bestea, izpei-Iaŕuz egiña.

Zura-lanak

  1. Setiñezko olak egin beaŕ dituzu yauretxolan oltza egiñez ormatzat zutik yaŕtzeko.
  2. Ol bakoitzaren luzera amaŕ ukaikoa izango da; ta zabalera, ukai bat eta erdikoa.
  3. Ol bakoitzak opo bi beuzka pintaŕean. Olaxe izango dira yauretxolako ol guziak.
  4. Oŕa egin beaŕ dituzun olak: egoaldean ogei ol,
  5. ta ogei ol oien azpian, zilaŕezko beŕogei idulki; ol bakoitzaren azpian idulki bi, opo bientzat;
  6. ipaŕaldean ogei ol,
  7. ta ziľaŕezko beŕogei idulki; ol bakoitzarenpean idulki bi.
  8. Atze-aldean, saŕtaldean, sei ol;
  9. ta atze artako bi zokoentzat beste ol bina.
  10. Ol biok, zoko bakoitzean, obo batez bikotuta daudeke, beitik goraño.
  11. Izango dira berebat zortzi ol ziľaŕezko idulkirekin; amasei idulki, beraz. Bi idulki ol bakoitzaren azpian.
  12. Ol zut auentzat, setiñezko langak egin beaŕ dituzu;
  13. bost langa, yauretxolaren alde bateko olentzat; bost langa, beste aldekoentzat; eta bost langa baita, alde bion artean saŕtalderuntz dagon aldekoetzat ere.
  14. Erdiko langa, buru batetik besteraño, olen erdian ezaŕia izaugo zaye.
  15. Ol guziak uŕez estali beaŕ dituzu, ta uŕezko oboak ayetan ezaŕi langak saŕtzeko; ta langak ere uŕez estaliko dituzu.
  16. Yauretxola mendian erakutsia izan zaizun ereduz darai kikezu.

Estalkiak

  1. Liño biuŕituzko eŕezel ubel, goŕbel ta goŕimin bat biŕeunduriko keruben irudiz apainduta egizu;
  1. ta setiñezko lau zutoitatik zintzilik, uŕezko kizkiz yaŕiko duzu uŕezko lau idulki gañean. Zutoyak uŕez estaliak eta ziľaŕezko lau idulkiren gañean eraikiak izango dira.
  2. Kizkietatik zintzilika yaŕiko duzun eŕezel onen osteko tegian, Aitoŕ-kutxa saŕtu ezazu; toki deuna, deunenetik bereizteko. *
  3. Toki deunenean, kutxa ipiñi beaŕ duzu, ta aren gañean eringaŕia.
  4. Eŕezel oŕen lekorean, beŕiz, maya ipaŕaldean yaŕiko duzu, ta mayaren auŕez argimutiľa egoaldean.
  5. Yauretxolako atearentzat, liño biuŕituzko eŕezel dun du, ubel ta goŕi bat apaingaŕiekin egizu.
  6. Ta eŕezel oŕentzat, setiñezko bost zutoi egin, ta uŕez estali itzazu, ta gañera uŕezko kizkiak eta kupeŕezko bost idulki.

27

Eŕoparientzako maya

  1. Opamai bat egizu setin-zurez, bost ukai luze, bost ukai zabal eta iru ukai goibe. *
  2. Aren lau mutuŕak adaŕ-irudiz luzatuak beitez, ta dana kupeŕez yantzia.
  3. Opamai oŕentzat eŕaustontzi, endai, gopoŕ, sarde ta sutontziak egingo dituzu; guziak kupeŕez; *
  4. baita kupeŕezko matxarde bat sare irudiz, lau sare-mutuŕetan obo banarekin.
  5. Matxarde au opamayaren buruntzapean beruntz yaŕiko duzu; mayaren erdiraño eldu dadin eran.
  6. Setiñezko agak ere opamayarentzat egin, ta kupeŕez yantzi itzazu.
  7. Opamaya eroatekoan, aga auek alboetako oboetan saŕtu beaŕ dira.
  8. Olez egingo duzu, ta baŕnea utsik egon beaŕa da. Ta mendian erakutsia izan zaizun ereduz egin beaŕ duzu.

Yauretxearen espaŕua

  1. Egin berebat yauretxearen espaŕua. Eskui aldean, egoaldean, beraz, eun ukaiko luzeran, esitzat beuzka liño-arizko eŕezelak,
  2. eta ayentzako ogei zu toi beren kupeŕezko idulkiekin; zutoyen kizki ta eraztunak ziľaŕezkoak beitez.
  3. Orobat ipaŕaldean, eun ukaiko luzeran, eŕezelak izango dira, ogei zutoirekin ta kupeŕezko ayen ogei idulkiekin; zutoyen kizki ta eraztunak ziľaŕezkoak diralarik.
  4. Oxeskialdean, beŕogei ta amaŕ ukaiko luzeran, izan beitez eŕezelak, eta amaŕ zutoi beren idulkiekin.
  5. Ekaldean, auŕeko aldean, beraz, espaŕuaren luzera beŕogei ta amaŕ ukaikoa izango da;
  6. ta artan yaŕiko dituzu, atearen alde batean, eŕezel bat amabost ukai luze, ta iru zutoi iru idulkiekin;
  7. ta berebat beste aldean eŕezel bat, amabost ukai luze, ta iru zutoi beren iru idulkiekin.
  1. Espaŕuko atearentzat, liño dundu, ubel ta goŕizko eŕezel bat izango da, ogei ukai luze. ta lau zutoi beren lau idulkiekin.
  2. Espaŕu inguruko zutoi guziak ziľaŕez estaliak beitez; ayen kizkiak ziľaŕezkoak izango dira, ta idulkiak kupeŕezkoak.
  3. Esi oŕen luzera eun ukaikoa izango da; zabalera, albo bakoitzean beŕogei ta amaŕ ukaikoa; ta goibea bost ukaikoa.
  4. Yauretxolako lanabes guziak, eta artako ta esiko ziri guziak, kupeŕez egin bear dituzu.

Argimutiľarentzako olioa

  1. Argia kiriseľuetan bein ere peitu ez dadin, Ixrael’en semeei agindu egiezu eyotako olioaranen olioa ekaŕtzeko.
  2. Ta yauretxolan, Aitoŕaren auŕean dagon eŕezeldik lekorean, gertuko dute Aaron’ ek eta aren semek aŕatsaldetik goizeraño Yaube'ren auŕean argi egin dezan. Bego ori legetzat zuenean bein betiko, gizal dirik-gizaldi, Ixrael’en semeetan.

28

Apaizen yazkiak

  1. Ixrael’en semetartetik, Aaron zure anaya ta aren semeak zuregana eldu beitez, * apaiz dakizkidan; Aaron ta Nadab, Abiu, Eleazar ta Itamar, Aaron’en semeak.
  2. Ta zure anai Aaron’entzat, yaure-yazki edeŕ ta dedutsuak egin.
  3. Yardun antze-atsez bete ditudan gizon gurbiľekin yazkiak Aaron’i egiteko, oŕtarako bereizita apaiz eginbeaŕetan ari izan dakidan.
  4. Egin beaŕ dituten yazkiak auek dira: bulaŕekoa, epod, longaña, xabusin sarekara, burukoa ta geŕikoa. *
  5. Yazki gurenok egin bitzate zure anai Aaron’entzat eta aren semeentzat, uŕez, purpur dunduz ta goŕiz, karmesiz ta liñoz.
  6. Epoda uŕez ta liñozko ari dunduz, ubel ta goŕimiñez eundutako ta edeŕgaŕiz apaindutako oyalez egingo dute.
  7. Sorbalda biei lotua izango zaye, goiko ertze bakoitzeko biña zeŕendaz geŕiari ere ezaŕiko zaye,
  8. gañetik egitamu berbereko uŕez, ta liñozko ari dunduz, ubel ta goŕimiñez eundutako itoltze batez.
  9. Ta onikaŕi bi aŕturik, ayetan Ixrael’go semeen izenak kizkatuko dituzu;
  10. sei izen aŕi batean, ta beste seirak ayen yayo-aldiei dagokienez.
  11. Ixrael’en semeen izenak, aŕi biotan, istaŕientzako kizka-lanez kizkatu, ta uŕezko ayu-baŕnean bakoitza ezaŕirik,
  12. aŕi biok Ixrael’go semeen oroigaŕitzat epodeko zeŕendetan yaŕ itzazu, Yaube’ren auŕean Aaron’ek bere sorbaldetan oroigaŕitzat ekaŕ ditzan.
  13. Ayuak uŕez egizkiezu,
  14. ta berebat uŕe utsez katetxo bi egin beaŕ dituzu, goroiteak bezela txortatuta; ta ala txortatutako katetxoak ayuei ezaŕiko dizkiezu.

Bulaŕekoa

  1. Epai-bulaŕekoa ere, epoda bezela, yostoŕatz-apaingaŕiekin uŕez ta liñozko ari dunduz, ubel ta goŕiz eundutako oyalez egizu. *
  1. Laukotsu ta bikoitza izango da; aŕa bete luze ta aŕa bi zabal.
  2. Ta istaŕiz apainduko duzu, istaŕiak lau leŕoka yaŕirik. Lenbiziko leŕoan sardi bat, topazi bat eta esmaral bat;
  3. bigaŕen leŕoan, eŕubi bat, sapir bat eta yaspi bat;
  4. irugaŕen leŕoan, opal bat, agat bat eta ametis bat;
  5. laugaŕen leŕoan, kirtsol bat, onike bat eta beril bat. Aŕi bakoitza uŕezko bere xixkuan oratuta dagoke.
  6. Istaŕiok Ixrael’en semeen izenak aña izango dira: amabi, izenak bezela; siľu-kizkaianez landuak beitez, bakoitza bere izenarekin, amabi leñuei dagozkiela.
  7. Bulaŕekoarentzat, goroiteren eduz, katetxo lakaintsuak egitzizu;
  8. baita uŕezko obo bi ere egin eta aren bi mokoetan yaŕ itzazu.
  9. Ta obo bioi uŕezko katetxo biak bulaŕekoaren mokoetan ezaŕ izkiozu.
  10. Ta epod auŕeko aldean, uŕezko katetxo bion buruak obo biei lotu izkiezu.
  11. Uŕezko beste bi obo ere egin eta bulaŕekoari ginpeŕetik ezaŕ izkiozu egian, epodaruntz.
  12. Baita uŕezko beste obo bi ere egin eta epodari ezaŕi izkiozu auŕetik beko egian eskui ta ezkeŕ, epodari bere itoltzea itsatsita dagon une gañean.
  13. Ta bulaŕekoaren oboak, xingola ubel batez epodeko oboei lotu beaŕ zazkie, epodaren itoltze gañean epoda eusteko, ta epodetik bulaŕekoa yalki ez dadin.
  14. Oŕela Aaron’ek, yauretxolan saŕtzean, Ixrael’en semen izenak bere biotzaren gañean dakazke, Yaube’ren auŕean betiko oroigaŕitzat.
  15. Ta epai-bulaŕekoan Urim eta Tumim yaŕi beaŕ dituzu, Yaube’ren auŕean Aaron saŕtzean, aren biotz gañean egon daitezan. Ta Aaron’ek bere biotz gañean Yaube’rengandik aŕtuko du beti Ixrael’en semeentzako epaya. *
  16. Epodaren xabusiña ubel izango da osoa;
  17. ta gañetik zulo bat izango du erdian, buruarentzat guda-bulaŕekoak bezela; zulo oŕen egiak eunezko anoki bat eukiko du, uŕatu ez dadin;
  18. azpitik, beŕiz, inguru osoan poxpol dundun ubel ta goŕiak dindil ezaŕiko dizkiozu, ta ayen artean uŕezko txiliñak.
  19. Uŕezko txilin ta poxpol bat, xabusin azpiko mendel inguru guzian aldizka izango da.
  20. Ta Aaron’ek eta aren semeek soñean dakaŕkete apaizketan aritzeko, yauretxolara Yaube’rengana saŕtzean ta an dik irtetean, txilin-otsa entzun dadin, ta bizia galdu ez dezaten. *

Burukoa

  1. Uŕe utsezko oltxo bat egin, ta siľuentzako kizka-lanez, itzok artan idatziko dituzu: «Yaube’ri bereizia»,
  2. ta txingola-ubelez burukoari oltxo au auŕeko aldean lotu ezayozu.
  3. Ta Aaron’en bekoki gañean dagoke; Ixrael’en semeek beren opari deunak eskeñiko lituketenean, yauresketan egingo liraken uts guziak, Aaron' ek bere gain eramango bait-ditu. *
  4. Soñekoa ta burukoa liñoz egingo dizkiozu, baita geŕiko nabaŕ bat ere.
  5. Aaron’en semeentzat ere soñeko, buruko ta geŕikoa ayen dedu ta apaingaŕirako egin beaŕ dituzu;
  6. ta gantzutu, ayen eskuak bete, ta Yaube’rentzat bereiz itzazu, apaizketan moŕoi dakizkidan.
  7. Ta lotsagaŕiak estaltzeko, geŕitik belaunetaraño iztaŕ-zapiak liñoz egizkiezu.
  8. Ta ogenik gabe ta bizia galtzeke Itun-Etxolara saŕtzeko edo opamaira yauresketan moŕoitzat uŕbiltzeko, bekazte yanzkiok. Lege au bego bein betiko arentzat eta gero aren ondorengoentzat.

29

Apaiz bereizkuntza

  1. Oŕa, ba, apaiz-zuŕean, guren ta Niretzat bereiziak daitezan, egin beaŕ diezuna. Aŕtu naŕiorik gabeko txekoŕ bat eta âri bi;
  2. ta berebat otiľak, olioz oretutako opil ta gantzututako txosna artzi gabeak, galiriñez egiñak gero.
  3. Ta otaŕe batean yaŕirik, txekoŕarekin eta ari biekin eskeñi itzazu.
  4. Gero Aaron eta aren semeak Itun-Etxolako atondora uŕbiľerazi ta urez ikuzerazi itzazu.
  5. Ta yazkiak gerturik, soñekoa, epodaren xabusiña, epoda ta bulaŕekoa Aaron’i yantzi izkiozu, ta epodaren itoltzez geŕikatu ezazu.
  6. Ta burukoa buruan, ta yauroltxoa burukoan yaŕi izkiozu.
  7. Ta gantzuketarako olioa, aren buru gañean ixuriz, gantzutu ezazu.
  8. Gero, aren semeak ere uŕbiľerazirik, soñekoak yantzi eta itoltzez geŕikatu itzazu;
  9. ta burukoak ezaŕi izkiezu; ta betiko legez apaizgoa, dagozkion eskubide guziekin, ayena izango da.
  10. Gero Itun-Etxolara txekoŕa erakaŕiko duzu, ta txekoŕaren buru gañean, Aaron’ ek eta aren semeek beren eskuak ipiñiko ditute.
  11. Ta Itun-Etxolako atauŕean, txekoŕa lepo egin beaŕ duzu, Yaube’ren aitzinean.
  12. Ta txekoŕaren odola aŕturik, beatzez pixka bat opamai-alboetan ezaŕ ezazu, opamaiaren azpian odol guzia ixuririk.
  13. Esteak estaltzen ditun bilgoŕ osoa, gibel-sarea ta giltzuŕun biak gañeko gantzarekin atera ta opamai gañean eŕe itzazu.
  14. Bañan txekoŕaren geli, laŕu ta gorotza kapaŕditik alde eŕe beaŕ dituzu; eringaŕi da-ta.
  15. Aari bat aŕ ezazu, ta areu buru gañean Aaron’ek eta aren semeek beren eskuak ipiñiko ditute. *
  16. Zuk, beŕiz, aria lepo egizu, ta aren odola aŕturik, opamai-gañean ingurutik zirpizinduko duzu. *
  17. Gero aria zatikatu, ta aren este ta ankak ikuzi ondoren, aragi-zation ta buruaren gañean yaŕiko dituzu;
  18. ta an, opamai gañean, âri osoa eŕeko duzu. Oŕa Yaube’rentzat usai gozoko eŕopa, Yaube’ri atsegintsua. *
  19. Aŕtu berebat bigaŕen âria, ta aren buru gañean bildu bitzate beren eskuak Aaron’ek eta aren semeak.
  20. Gero aria zuk lepo egizu; ta aren odoletik pixka bat aŕturik, Aaron’en eta aren semeen eskui-aldeko belaŕi-gingiľak eta alde bereko esku-oñen erpuruak artaz busti itza zu, ta osterantzeko odola opamai-gañean inguru osoan ixur azu. *
  21. Ta opamai gañeko odoletik eta gantzuketarako oliotik pixka bat aŕturik, Aaron’en eta aren semeen yazkiak zirpizinduko dituzu. Oŕela Aaron ta aren yazkiak eta Aaron’en semeak beren yazkiekin gurenetsiko dira.
  22. Gero, gantzuketarako âria dala-ta, aŕtu beaŕ dituzu aren gantza ta isatsa, esteak estaltzen ditun gantza, gibel-sarea, giltzuŕun biak eta ayen gañeko gantza, baita eskuiko besezpala ere;
  23. ta Yaube’ri eskeñitako otil-saskitik otil bat, olioz oratutako opil bat eta txosna bat;
  24. eta guziok yaŕiko dituzu Aaron’en eta aren semeen eskuetan, eta Yaube’ren auŕean gorgoñatuko dituzu.
  25. Gero ayen eskuetatik aŕtu ta opamayan eŕopatzat eŕeko duzu; Yaube’rentzat usai gozoko oparia bait-da, Yaube’rentzat oŕela eŕetzen dana.
  26. Ta Aaron’en gantzuketarako erabiľi dan aritik, bulaŕa aŕtu ta yaso ezazu tenupatzat Yaube’ren auŕean; ori bedi zure puska. *
  27. Oŕela gurenetsiko dituzu, gantzuketarako âritik, Aaron’ entzat eta aren semeentzat bereizi beaŕak diran biok; bulaŕ tenupatzat gorgoñatua ta anka, terumatzat yasoa.
  28. Ori izango da, betiko legez, Ixrael’go semeen aldetik Aaron’i ta aren semeei terumatzat eman beaŕ zayena. Ta Ixrael’en semeek, beren eskeŕ oneko oparietan, terumatzat yasotatotik eskeñi beaŕ diote Yaube’ri berek eskeñitako terumetan.
  29. Aaron’en gantzuketan erabiľitako yazkiak aren semeenak izango dira aren ondoren, gantzuketa ta apaizkuntza aŕtuko ditutenean.
  30. Zazpi egunez, ayekin yantziko da aren semeetako apaiza, yauretxolara bere egin beaŕetan ari izateko datoŕkenean.
  31. Ta apaiz beŕiaren adeluko âria aŕtu ta aren aragia espaŕu deunean egosirik,
  1. Aaron’ek eta aren semeek yango dute, baita arekin Itun-Etxolako atauŕean yaŕitako saskitxotik ogia ere.
  2. Apaiz-beŕiaren adeluan eringaŕi izan zazkien guzietatik ere yango dute. Aŕotzak ez dute, ordea, artatik yango, yaureskiñita bait-dago. *
  3. Ta apaiz-adeluko aragi edo ogitik uzkin bat edo bat geldituko ba’litz, uzkin ori surtan eŕeko duzu; iñork ez du yango; yaureskiñita dago-ta.
  4. Oŕela egingo duzu Aaron’i ta aren semeei buruz, nere agindu guziei zearo atxikirik. Ayen adelua zazpiuŕenean burutuko duzu.
  5. Ogen-ordaintzako txekoŕa egunero eskeñi, eringaŕi daiten; erineskeintza egiñez, opamaiko ogena ezabatuko duzu, ta berialaxe igurtziko ua deuntzat.
  6. Opamai igurtziketako eskeintza zazpi egunez beŕitu: oŕela, gurentasun bikañenetakoa daiteke, ta ua ikutzen dun guzia, orobat, guren izango da.

Betiko oparia

  1. Ona emen opamayan eskeñi beaŕ duzuna: egun oro, beti, urteko bildots bi;
  2. bildots bat goizean, ta bildots bat aŕatsaldean.
  3. Goizeko bildotsarekin, hin laurden bat olio garbiz oretutako epa-amaŕen bat irin-lore, ta ixurketarako hin laurden bat ardo. *
  4. Aŕatsaldeko bildotsa, goizekoaren minha ta ixurketa berdiñekin eskeñi beaŕ zayo usai gozoko eŕekintzat Yaube’ ri. *
  5. Ori da gizaldirik gizaldi Yaube’ren auŕean, Itun-Etxolako atauŕean egin beaŕ duzun betiko eŕopa. Ta an auŕkituko naiz zurekin eta itz egingo dizut;
  6. eta an izango naute Ixrael’en semeek, toki ori nere ospez guren izango da-ta.
  7. Itun-Etxola ta opamaya gurenetsiko ditut; eta berebat Aaron ta aren semeak gurenduko ditut apaizketan ari izan dakizkidan.
  8. Ta Ixrael´en semetartean biziko naiz, ta Yainkoa natzayeke.
  9. . Ta ba-dazagukete, ayen artean bizitzeko, Aigito’ko luŕetik atera ditudan Yainko Yaube Ni naizala. Ni Yaube, ayen Yainkoa!

30

Luŕin-maya (Ze. 4, 11; 1 Eŕe. 6, 20)

  1. Luŕinketarako setin-zurez opamai laukotsu bat egizu,
  2. ukai bat luze, ukai bat zabal, ta ukai bi goibe; adaŕ banakin mokoetan.
  3. Gaña, alboak eta adaŕak uŕe utsez estali beaŕ dizkiozu; ta inguru osoan uŕezko erlats bat ezaŕiko diozu.
  4. Erlaspean, aibo bakoitzean obo bi ezaŕi izkiozu, eroatekoan ayetan agak yaŕtzeko.
  5. Aga auek setin-zurez egin eta uŕez estali beaŕ dituzu.
  6. Ta luŕin-mai ori, Aitoŕ-kutxaren auŕez, kutxa oŕen gañean, zurekin yarduteko dudan eringaŕiaren auŕez yaŕ eza zu.
  7. Ta mai ortan usai gozozko lerdoya eŕeko du Aaron’ek goi-zoro, kiriseľuak atontzean.
  8. Aŕats apalean ere, kiri seľuak yasotzean, lerdoi ori eŕeko dit. Yaube’ren auŕeko luŕinketa bego beti zuenean gizal dirik gizaldi.
  9. Ez eskeñi an beste luŕin-motarik, ez eŕoparik, ez min harik, ezta ardo-ixurtzerik ere.
  10. Urtean bein, Aaron’ek erinketa mai-adaŕen gañean egingo du; ogengatikako opari aren odolez egingo da, urtean bein, oŕelako erinketa zuen ondorengoan. Luŕin-mai ori Yaube’rentzat bere bizikoa daiteke.»

Yaube’rentzako zerga

  1. Yaube’k Moxe’ri itz egin ta esan zion:
  2. «Ixrael´daŕak eŕoldetzeko zenbatu ditukezunean, nork bere ordaña, eŕoldetzean, Yaube’ri bemayo, Yaube’k gero elkaitzik bidal ez dezayon. *
  3. Eŕoldetuak izan beaŕ diran guziek ordaintzat eman beaŕ dutena, sikel erdi bat da, ogei gerako sikela gero, yauretxolako neuŕiz. Yaube’rentzako zerga, sikel-erdi bat izango da. *
  4. Ogei urtez gorako edozein gizonek, eŕoldetua izatean, Yaube’rentzako zerga ori garbituko du.
  5. Norbere ordañez zerga Yaube’ri ematean, aberatsak ez du sikel-erdi baño geyagorik ordainduko, ezta landeŕak gutxiagorik ere. *
  6. Ordain-dirua Ixrael’go semeengandik aŕtutakoan, Aitoŕ-Etxolako eginbeaŕentzat egotzazu; ta Ixrael’go semeen oroigaŕitzat, Yaube’ren auŕean egongo da, zuen burua erintzeko.» *

Kupeŕezko-aska

  1. Yaube’k Moxe’ri itz egin ta esan zion:
  2. «Garbiketarako aska bat eta arentzako idulkia kupeŕez egin ta Itun-Etxolaren ta opamayaren artean yaŕ ezazu, ura an eukitzeko.
  3. Beren oin-eskuak ikuzteko ura Aaron’ek eta aren semeak andik aŕtuko dute.
  4. Itun-Etxolara saŕtzekoan eta opariren bat Yaube’ri eŕetzeko, beren garbiketa ur artaz egin beaŕ dute, opamaira uŕbiltzean ez iltzeko.
  5. Beren oin-eskuak ikuz bitzate; ta ez dira ilko. Bego au betiko legetzat ayei ta ayen ondorengoei buruz gizaldirik gizaldi.»

Gantzuketarako olioa

  1. Yaube’k Moxe’ri itz egin ta esan zion:
  2. «Aŕtu luŕingai bikaiñetatik bost eun sikel lerdamin yatoŕ; erdia, edo beŕeun ta beŕogei ta amaŕ sikel kanel; beŕeun ta beŕogei ta amaŕ sikel seska usaitsu; *
  3. bosteun sikel kasi, yauretxolako sikeletan gero, ta hin bat olio. *
  4. Ta guziotaz luŕingiñen arauz gantzuketarako olioa egin; au izango da gantzuketa deunetarako olioa.
  5. Olio oŕez gantzutu itzazu Itun-Etxola, Aitoŕ-kutxa,
  6. maya ta dagozkion puska guziak, luŕin-maya,
  1. eŕopa-maya ta dagozkion puskak oro, ta aska bere idulkiarekin.
  2. Guziok oŕela gantzututa, deun-deunak izango dira; ta ikutuko luken edozer berebat deuna izango da. *
  3. Aaron ta aren semeak gantzutu, eta apaiz dakizkidan bereizi itzazu.
  4. Ta Ixrael´en semeei itz ogin ta esayezu: Au izango zait gantzuketa deunetarako olioa zuen ondorengoetan.
  5. Beste giza-gantzuketarako ez bedi erabiľi; ta aren ideko gantzukirik ez ezazute egin; deuna bait-da, ta deunetsi beaŕ duzute.
  6. Ideko gantzukiren bat egin ta beste maľeko norbait gantzutuko lukena, bere eŕiarengandik erauzi bedi.»

Luŕin deuna

  1. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Aŕtu azta berdiñeko poxiak luŕingai auetatik: lerdoi, izazkazal, galban ta kedats garbia;
  2. ta guziok gatzarekin igurdiziz nâsirik, luŕingai yatoŕ ta guren bat dukezu.
  3. Eyo ta auts pixka bat Aitoŕ-kutxan ipiñazu, zurekin auŕez erausteko dudan Aitoŕ-Etxolan. Deun-deuntzat begira beaŕ duzute.
  4. Nâski oŕen idekorik ez duzute zuentzat egingo; ori Yaube’rentzat bereizi beaŕ da.
  5. Ideko luŕingairik egingo lukena, bere eŕiarengandik erauzia izango da».

31

Yauretxolako arotzak

  1. Yaube’k Moxe’ri itz egin  ta esan zion:
  2. «Begira: Nik Beseleel, Ur’ en seme, Uri’ren semea, Yuda’ko leñukoa, deitu,
  3. ta Yainkoaren atsez, senaz, yakitez ta igurdiziz bete dut edozein lanerako;
  4. asmaketarako, uŕe, ziľaŕ eta kupeŕa lantzeko,
  5. ayu-aŕiak kizkatzeko, zura lantzeko, ta edonolako lanak egiteko.
  6. Ta laguntzaľetzat Ooliab, Aisamek’en semea, Dan’en leñukoa eman diot; eta gizon antzetsu guzien biotzetan yakintza piztu dut, agindu dizu dan guzia burutu dezaten;
  7. Aitoŕ-Etxola, Itun-kutxa, aren gañeko eringaŕia, yauretxolako atuxa guziak,
  8. maya bere ontzi guziekin, uŕe utsezko argimutiľa arentzako guziekin, luŕin-maya,
  9. eŕopa-maya dagozkion zati guziekin, aska bere idulkiarekin,
  10. yauresketarako yazkiak, Aaron’en eta aren semeek apaizketan ekaŕi beaŕ dituten yazki gurenak,
  11. gantzuketarako olioa, ta yauretxolan eŕe beaŕ dan luŕingaya. Dana agindu dizudanaren ereduz egingo dute».

Larunbataz

  1. Gañera Yaube’k Moxe’ri itz egin ta esan zion:
  2. «Ixrael’en semeei itz egin ta esayezu: Nere larunbatak gurenetsi itzazute; zuen ta nere artean gizaldirik-gizaldi ezagupidetzat bait-dago, gurentzen zaituzan Yaube Ni naizala dakizutentzat.
  1. Larunbata gurenetsi beaŕ duzute, gurena bait-zaizue. Autsiko lukena, erabat il beara da. Larunbatean edozein lan legikena, bere eŕiarengandik erauziko dute. *
  2. Sei egun ditukezute la nerako; zazpigaŕena opoŕ egiteko larunbata da, Yaube’rentzat bereizi beaŕa. Larunbatean edozein lan legikena, erabat il beaŕa da.
  3. Ixrael’en semeek larunbata yagon ta gizaldirik-gizal di betiko elkaŕpidetzat ospatu beaŕ didate. *
  4. Betiko ezagugaŕitzat dagoke, nere ta Ixrael’go semeen artean; ortzi-luŕak sei egunez egin ondoren, zazpigaŕenean Yaube’k opoŕ egin ta atseden aŕtu bait-zun.»
  5. Ta oŕela Sinai mendian Moxe’ri itz egindakoan, aitoŕ ol bi, Yainkoaren beatzak idatzitako aŕitol bi, eman zizkion.

32

Uŕezko txekoŕa

  1. Menditik yeistea Moxe’k luzatzen zula eŕiak ikusirik, Aaron’engana uŕbilduta, esan zion: «Yaiki ta Yainko bat egiguzu, auŕelari doakigun, ez bait-dakigu zer yazo zayon Moxe’ri Aigito’ko luŕetik atera gaitun gizon oŕi». *
  2. Aaron’ek erantzun zien: «Zuen emazte, seme ta alabaen belaŕietatik uŕezko pitxiak aŕtu ta ekazkidazute».
  3. Guziek beren belaŕietatik uŕezko pitxiak erantzi ta Aaron’i eraman zizkioten.
  4. Aaron’ek ayen eskutik uŕea aŕtu ta, urtu ondoren, kopos-lanez txekoŕ bat tankeratu zun. Ta ayek ots egin zuten: «Ixrael, oŕa Aigito’tik atera zaitun zure yainkoa».
  5. Ori ikusitakoan, Aaron’ek opamai bat txekoŕaren auŕean eraiki ta aldaŕi au egin zun: «Biar Yaube’ren yaya».
  6. Biaramunean, goizetik yaiki ziralarik, eŕopak eta bake-opariak eskeñi zizkioten; ta yan ta edaten etzanda gero, yolasketara yaiki ziran. *

Yainkoaren aseŕea

  1. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Zoaz, yetxi zaitez; Aigito’ko luŕetik atera duzun eŕia okeŕtuta bait-dabil.
  2. Agindu diezun bidetik laisteŕ sayestu dira; uŕe urtuz txekoŕ bat eginda, aren auŕean auzpezten dira, ta ari opariak eskeñi dizkiote, ta esan dute: Ixrael: oŕa Aigito’ko luŕetik atera zaitun zure yainkoa».
  3. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Ikusi dut eŕi au; ta ara: lepagogoŕ da, benetan.
  4. Utzidazu, ba, orain, nere aseŕea ayen auŕka irazeki dadin ta iľaundu ditzadan. Zu, beŕiz, eŕi aundi baten buru yaŕiko zaitut».
  5. Baña Moxe’k bere Yainko Yaube’ri otoi egin zion esanez: «Zergatik irazekiko da zure aseŕea zure eŕiaren auŕka, Aigito’tik indaŕ aundiz ta esku sendoz atera duzun ezkero?
  6. Zergatik lesakete aigitoaŕek: Beren kalterako atera ditu, mendietan il ta luŕ gañetik kaŕaskatzeko? Eurt egizu aseŕe gori oŕtatik, eta zure eŕiaren kalteaz garbai zaitez.
  7. Gogoratu itzazu Abraham, Ixaak eta Ixrael zure moŕoyak, zin egiñez Zeroŕek esan bait-zenien: Nik zuen azia, ortziko izaŕak bezain ugari egingo dut, eta esan dizuedan luŕaldea zuen ondorengoei emango diet, eta yarauntsitzat eukiko dute bein betiko». *
  8. Ordun Yaube garbaitu zan bere eŕiari egin beaŕ ziola esan zun ondamendiaz. *
  9. Ta Moxe, bere eskuan aitoŕ-ol biak zekartziľa, menditik yetxi zan. Olak, alde bietan, auŕki ta ginpeŕean idatzita zeuden,
  10. Yainkoak egiñak ziran, ta ayetan idatzia, Yainkoak idatzi ta oletan kizkatua zan.
  11. Eŕiaren zarata ta zantzoak entzunda, Yosue’k Moxe’ri esan zion: «Kapaŕdian liskaŕ-iskanbiľa dabil».
  12. Moxe’k erantzun zion: «Ez da ori garaitza-zarata, ezta ondiko-aŕamantza ere; yolas-lekayoak dira entzun ditudanak».
  13. Kapaŕdira elduta, txekoŕa ta dantzak ikusi zitunean, Moxe’k, aseŕez eŕeta, olak bere eskuetatik yauŕti ta mendi baŕenean puskatu zitun.
  14. Egin zuten txekoŕa aŕtu, surtan eŕe, ta biŕindu zun, ta aren autsa urtara bota ta Ixrael’en semeei edanarazi zien.
  15. Ta Aaron’i esan zion: «Zer egin dizu eŕi onek, oŕen besteko ogena leporatu dezayozun?»
  16. Aaron’ek Moxe’ri esan zion: «Ez bedi aseŕetu nere nagusia; ba-dakizu eŕi au gaitzera ayeŕ dala.
  17. Esan didate: Yainko bat egiguzu, auŕelari doakigun; ez bait-dakigu zer yazo zayon Moxe’ri, Aigito’ko luŕetik atera gaitun gizon oŕi.
  18. Nik erantzun diet: Nork dauka uŕerik? Bekaŕkit. Ekaŕi didate, surtara bota dut, eta txekoŕ ori soŕtu da».

Ataŕaldia

  1. Aaron’ek lotsa erantzita, eŕia lotsa gabe zebiľen. Etsayak, beŕiz, paŕez leŕtu beaŕ. Moxe’k ori ikusi zunean, *
  2. kapaŕdiaren atean zutik, esan zun: «Nor dago Yaube’ren alde? Betoŕ niregana». Lebi’ren seme guziak eldu zitzazkion.
  3. Ta Moxe’k esan zien: «Oŕa zer dion Ixrael’en Yainko Yaube’k: Nork bere iztaŕ-gañean ezpata ezaŕita, kapaŕdia atez-ate arakatu ezazute, nork bere anai, adiskide ta aide saŕaskituz».
  4. Lebitaŕek Moxe’ren agindua burutu zuten; ta egun artan iru mila eŕiko seme erori ziran. *
  5. Ta Moxe’k esan zien: «Gaur bete dituzute zuen eskuak Yaube’rentzat nork bere semearen auŕka, nork bere anayaren auŕka egiñez, oneskuntza gauŕ eman dezaizuen». *
  1. Biaramunean Moxe’k eŕi ari esan zion: «Ogen aundi bat egin duzute. Yaube’rengana igoko naiz orain; agian ogen-asketsa iritsiko dizuet».
  2. Ta Yaube’rengana itzulirik, esan zion: «Ots!, ogen aundia egin du eŕi onek uŕezko yainko bat egiñez.
  3. Ala ere, ogen ori asketsiozu. Bestela, Zeroŕek idatzitako idaztitik ezaba nazazu».
  4. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Nire auŕka ogen egin lukena, ori ezabatuko dut nere idaztitik. *
  5. Orain zoaz: eta esan dizudan artara eŕia eramazu. Ara: nere aingerua auŕelari yoango zaizu; bañan ataŕa-egunean, ayen ogena zuengan ataŕatuko dut.»
  6. Ta ataŕatu zitun, Aaron’ ek egindako txekoŕaren eragiľeak berak izan ziralako.

33

  1. Yaube’k Moxe’ri esan  zion: «Aigito’ko luŕetik atera duzun eŕiarekin zoaz emendik, Abraham’i, Ixaak’i ta Yakob’i zin egiñez «zure ondorengoei emango diet» esan nien luŕaldera.
  2. Zure auŕelaritzat aingeru bat bidalita, kanaandaŕak, amoŕtaŕak, etetaŕak, pereztaŕak, eutaŕak eta yebustaŕak andik asagotuko ditut. *
  3. Zoaz, esne ta eztia darizkion eŕira. Eŕi lepagogoŕ zera, ordea, ta ez naiz Ni zure erdian egongo bidean suntsitu ez zaitzadan».
  4. Itz gogoŕ auek adituta, eŕia negaŕez asi zan, ta iñor ez zan bere apaingaŕiz yantzi.
  5. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Esayezu Ixrael’en semeei: Eŕi lepagogoŕ zera. Apuŕ bateko zuen erdian igoko ba’nintz, suntsituko ziñuzket. Zuen apaingaŕiak erantzi itzatzute, beraz, ta yakingo dut egin beaŕ dizuedana.»
  6. Ta Oreb menditik Ixrael´en semeek beren apaingaŕiak bazteŕtu zituten. *

Yauretxola kapaŕditik alde

  1. Moxe’k yauretxola aŕtu ta kapaŕditik alde xamaŕ eraiki zun; Itun-Etxola izena ezaŕi zion. Ta Yaube’rengana yo nai zunak, Itun-Etxolara kapaŕditik irten beaŕ zun. *
  2. Moxe Itun-Etxolara ziyoanean, eŕi guzia yaikitzen zan, ta norbere kapaŕeko atean ari so zutik zegon, yauretxolan Moxe saŕtzen zan arte.
  3. Ta Moxe yauretxolan saŕtzen zanean, laño-abea yetxi ta yauretxolako atean yaŕtzen zan, Yaube’k Moxe’rekin zerausaño.
  4. Ta eŕi osoa, yauretxolako atean laño-mordoa ikusi orduko, yaikitzen zan, ta nork bere etxolako atetik guŕ egiten zion.
  5. Yaube’k Moxe´rekin auŕpegiz-auŕpegi zerausan, bere adiskidearekin darausanak bezela. Gero Moxe kapaŕdira itzultzen zan; baña Yosue, aren laguntzalea, Nun’en semea, batetxo ez zan yauretxolatik aldentzen.
  6. Moxe’k Yaube’ri esan zion: «Ara! zuk diostazu: «Atera eŕi ori», ta ez didazu adirazi nor bidaliko duzun nirekin. Ala ere, esan didazu: «Ondo ezagun zaitut, eta nere edeŕa ba-daukazu». *
  1. Zure edeŕa ba’daukat, beraz, adirazi ezaidazu zure bidea, ezagun zaitzadan ta zure edeŕa daukadan. Gomazu eŕi au zure eŕia duzula». *
  2. Yaube’k erantzun zion: «Nerau noake zurekin, ta atsedena damaizuket». *
  3. Moxe’k yardetsi zion: «Zerori auŕean ez ba’zatozkigu, ez gaitzazu emendik atera.
  4. Gurekin ez ba’zatoz, non dik igaŕi gentzake zure edeŕa nik eta zure eŕiak daukagula? Oŕtan, bai, luŕ-gañeko eŕi guziengandik ni ta zure eŕia berezi gaitezkela». *
  5. Yaube’k Moxe’ri erantzun zion: «Orain ere, diozuna dagiket, nere edeŕa daukazulako ta ondo ezagun zaitudalako».
  6. Ordun Moxe’k esan zion: «Erakutsadazu, aŕen, zure aunditasuna». *
  7. Yaube’k erantzun zion: «Nere on guzia zure auŕean zabalduko dut, eta Yaube’ren izena zure auŕean aldaŕikatuko; ta nai diodanari adeibera, nai diodanari onbera azaltzen natzayo». *
  8. Ta gañeratu zion: «Baña nere auŕpegia ez duzu ikusi al izango; nakusken gizona ilko litzake-ta». *
  9. Yaube’k esan zion gañera: «Oŕa nere aldamenean toki bat; aŕkaitz onen gañean yaŕ zaitez.
  10. Ta nere aunditasuna igarotzean, aŕtzuloan ipiñiko ta nere eskuz estaliko zaitut igaro artean.
  11. Nere atzealdea dakuskezu; nere auŕpegia ez, ordea».

34

Beste aŕitol bi

  1. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Lengoak bezelako aŕitol bi ebaki itzazu, ta puskatu dituzun lengo oletan zeuden itzak ol auetan idatzi itzazu.
  2. Ta gertu zaitez biarko, ta goizetik Sinai-mendira igo ta tontoŕean egon beaŕ duzu nere auŕean.
  3. Zurekin ez bedi iñor igo, ezta mendiko bazteŕ batean iñor ageri; ardirik edo idirik ere ez bedi mendi-ondoan laŕean».
  4. Moxe, beraz, lengoak bezela aŕitol bi ebaki zitularik, goizetik yaikita, Sinai mendira igo zan; Yaube’k agindu zionez, eskuan ol biak zeramazkiala.

Yaube ta Moxe

  1. Yaube laño-baŕnean yetxi zan, ta Moxe an zegon Arekin, Yaube izena aipatuz.
  2. Ta aren auŕean Yaube igaro zanean, Moxe’k; «Yaube, Yaube, ots egin zun, Yainko eŕukitsu ta adeibera; aseŕerako berandukoŕ; oso samuŕ ta kirmena; *
  3. miľatan dirauneko eŕukia daukana; gaiztakeri, biuŕkeri ta ogenak askesten ditula ere, ataŕarik gabe uzten ez dituna; aitzitik ere, gurasoen gaiztakeria, semeengan eta semeen semeengan, irugaŕen ta laugaŕen belaunaldiraño, ataŕatzen duna».
  4. Ta bereala Moxe’k burua luŕeraño makuŕtu ta auzpezturik,
  5. esan zion: «Yauna, zure begietan adeigaŕi ba’naiz, biyoa Yauna gure erdian; lepagogoŕ bait-da, noski, eŕi au; asketsi, ala ere, gure okeŕak, eta zatozkigu nagusi».
  6. Yaube’k erantzun zion: «Begira: Itun bat dagiket. Luŕ edo eŕi batean egundaño egin ez diran alatzak ere, zure eŕi osoaren auŕetan egingo ditut. Zure inguruko eŕi osoak ikusiko du Yaube’k dagikena; izugaŕia bait-da egingo dudana. *
  7. Gomazu gaur agintzen dizudana. Ara: zure auŕetik amoŕtaŕa, kanaandaŕa, etetaŕa, pereztaŕa, eutaŕa ta yebustaŕa iraitziko ditut.
  8. Ibiľi ernai, saŕtzeko zeran luŕaldeko eŕiekin elkaŕterik ez egiteko; zurean xedeba ez dakizun.
  9. Ostera ere, aren opama yak irauli, irudiak autsi ta axerak txarotu beaŕ dituzu. *
  10. Beste yainkorik ez duzu yauretsiko; Tukutsu bait-du izena Yaube’k; Yainko tukutsu da.
  11. Luŕ artakoekin elkaŕterik ez lotu; beren yainkoei zantaŕki makuŕtuta, opariak eskeintzen dizkietenean, deitu ez zaitzaten, ta ayen oparietatik yateko zorian auŕkitu ez zaitezan.
  12. Ayen alabak ere, zure semeentzat, agian, aŕtuko zenituke, ta ayek beren yainkoei makuŕtzen zazkiela-ta, zuen semeak ere yainko ayei makuŕtzera leramazkete.
  13. Ez egin zuretzat meatz urtuzko yainkorik.
  14. Otil-yaya yagon. Abib’ iľean, zazpi egunez, artzi gabeko yanariak bakaŕik yan beaŕ dituzu, agindu dizudanez; Aigito’tik Abib’iľean irten zerate.
  15. Lenseme guzia Niretzat da, baita zure abere aundi ta txikien lenume guzia ere.
  16. Baña lenbiziko astakumea, bildots baten ordañez, atzera zuretzat aŕtu dezakezu; bestela, gaŕondoa autsiko diozu. Ta zure semen lenseme guziak ordañean aŕ itzazu; ta ez bedi iñor nere auŕean esku utsik ageri.
  17. Sei egun ditukezu lanerako; baña zazpigaŕen egunean, atseden zaitez; golde, naiz itai-aroan ere, atseden au aŕtu beaŕ duzu.
  18. Asteetako yaya, gari-askiñetakoa, ospatu ezazu, ta urte-azkenean, uzta biltzekoa ere bai. *
  19. Zure aŕ guziak Ixrael’en nagusia dan Yainko Yaube’ren auŕean urtean iru aldiz auŕkeztu beitez;
  20. zure auŕetik atzeŕiak oildu ta zure mugak zabalduko bait-ditut. Ta urtean iru aldiz, zure Yainko Yaube’ri auŕkez tera zoazkenean, iñork ez du zure eŕia iŕikatuko. *
  21. Ez eskeñi artzitakoekin Niretzako oparien odolik; ta ez utzi mardo gauez goizerako Paska-yayetako gibeŕia.
  22. Zure luŕeko askin beñenak zure Yainko Yaube’ren etxera eraman beaŕ dituzu, ta ez egosi antxumerik bere amaren esnetan». *
  1. Yaube’k Moxe’ri esan zion: «Itzok idatz itzazu; itzongatik, ain zuzen ere, Itun egin bait-dut zurekin ta Ixrael’ ekin».
  2. Beŕogei egun ta beŕogei gau Yaube’rekin Moxe an egon zan, ogirik yateke ta urik edateke; ta Ituneko itzak, amaŕ itzak, aŕitoletan idatzi zitun.

Menditik itzulera

  1. Moxe menditik yetxi zan, aitoŕ-ol biak eskuetan zekartziala; ta yeixtean ez zekin bere auŕpegiko laŕua, egindako erausiz, istatsu biuŕtu zitzayonik. *
  2. Aaron’ek eta Ixrael’en semeek ikusi zutenean, ara: Moxe’ren auŕpegia istatsu zan; ta arengana eltzeko belduŕ ziran.
  3. Moxe’k deitu zitun, ordea; ta Aaron ta eŕiaren nagusi guziak arengana yoan ziran, ta Moxe’k itz egin zien.
  4. Gero Ixrael’go seme guziak eldu zitzazkiolarik, Yaube’k Sinai’mendian ari esandako guziak agindu zizkien.
  5. Ayekin erausitakoan, Moxe’k bere auŕpegi-gañean estalki bat yantzi zun *
  6. Yaube’ren auŕera, Arekin yaŕduteko, Moxe saŕtzen zanean, estalkia erazten zun irten arte. Ta irteten zanean, Yaube’k agintzen ziona Ixrael’en semeei esaten zien. *
  7. Ta Ixrael’en semeek Moxe’ren auŕpegi-laŕutik zerion ista ba-zekusten. Ordun Moxe’k bere auŕpegi-gañean estalkia yaŕtzen zun, Yaube’rekin yardutera saŕtu arte.

35

Larunbataz

  1. Moxe’k, Ixrael osoa bildurik, esan zien: «Oŕa Yaube’k agindu dizkizuen eginbeaŕak:
  2. Sei egun ditukezu lanerako; bañan zazpigaŕen eguna deunetsi beaŕ duzute; Yaube’rentzat bereizitako larunbata bait-da. Artan lan legikena, iľa bedi.
  3. Larunbatean ez duzute zuen etxetan surik egingo». *

Yauretxolarako eske-batze

  1. Moxe’k Ixrael eŕi osoari itz egin ta esan zion:
  2. «Oŕa Yaube’k agintzen duna: Yaso ezazute daukazutenetik zerbait Yaube’rentzako terumatzat. Ortarako biotza ayeŕa lukenak, bekazkio Yaube’ri uŕe, ziľaŕ, kupeŕa, *
  3. oyal dundun, ubel ta goŕia, liño bikain ta auntz iľea,
  4. goŕitutako ari-laŕu ta izpei-laŕuak, setin-zura,
  5. argi, olio ta gantzuketarako oliorentzat eta luŕinketarako usaikiak,
  6. epodarentzat eta bulaŕekoarentzat onikaŕi ta beste istaŕiak.
  7. Zuenean igurdizi oneko diranak betoz oro, Yaube’k agindutako guzia antolatzeko;
  8. yauretxola ta aren aterki ta estalkia, aren obo, ol, aga, zutoi, ta idulkiak,
  9. kutxa ta aren agak, eringaŕia ta etxolaren eŕezela,
  10. maya ta aren aga ta osteko guziak eta eskein-ogiak,
  11. eta argimutiľa ta aren puska ta kiriseľuak eta kiriseľuentzako olioa,
  12. luŕin-maya ta aren agak, gantzuketarako olioa ta luŕinketarako usaikiak, ateko eŕezela yauretxolarentzat,
  13. eŕopa-maya kupeŕezko matxardarekin, eta aren aga eraskin guziekin, aska bere idulkiarekin,
  14. espaŕu-inguruko eŕezelak beren zutoi ta idulkiekin, ta yauretxolako ate-oyala,
  15. yauretxolako idulkiak eta espaŕukoak beren unamaekin;
  16. yauretxolako apaizketan ari izateko yazkiak, Aaron’en apaiz-yazki gurenak eta aren semeek apaizketan ekaŕi beaŕ dituten yazkiak».
  17. Ixrael’go semetalde osoa Moxe’rengandik yoan zan.

Ixraeldaŕen emariak

  1. Ta gero, biotzak ortara zeramatzin edo gogoak eskua zabaltzen zien guziek, Aitoŕ-Etxola eraikitzeko ta ango eginbeaŕ eta yazki guren guzientzat, Yaube’ri emariak ekaŕi zizkioten.
  2. Gizon eta emakumeak zetozan, kate, belaŕiko, eraztun, beso-zirgiľo ta uŕezko pitxiak biotz-biotzez eskeintzen: bakoitzak auŕkeztu zun, Yaube’rentzat eskeñia zeukan uŕezko emaria.
  3. Oyal urdin, ubel edo goŕiak, liño, auntz-iľe, goŕitutako âri-laŕu edo izpei-laŕuak zeuzkaten guziek, Yaube’rentzat zekazten:
  4. ta setin-zura edozertarako zeukanak, berebat zekaŕen.
  5. Emakume maratz guziak ere, beren eskuz iruten ta irundakoa ekaŕtzen zuten; liño yatoŕ, urdin, ubel, ta goŕia.
  6. Ta antze ta igurdizi nabariko emakume guziak, auntz-iľea iruten ari ziran.
  7. Nagusiek epodarentzat eta bulaŕekoentzat onikaŕi ta istaŕiak,
  8. luŕingayak, argi-olioa ta gantzuketarakoa, ta luŕinketarako eŕekiñak zekazten.
  9. Ixrael’go seme guziak, gizon ta emakumeek, Moxe’ren  aoz, Yaube’k agindutako la narentzat emariak Yaube’ri gogo onez zekazkioten, biotzak oŕtara eraginda.

Lanerako artezkari ta arotzak

  1. Moxe’k Ixrael’en semeei esan zien: «Orizute: Yaube’k Beseleel, Ur’en seme Uri’ren semea, Yuda’ren leñukoa autu,
  2. ta Yainkoaren atsez, senaz, yakitez ta igurdiziz bete du,
  3. antze-lanak asmatu, uŕe, ziľar ta kupeŕa landu,
  4. ayu-istaŕiak kizkatu, zura landu, ta edotariko antze-lanak burutu ditzan.
  5. Ta bai ari, baita Aisamek’en seme Ooliab’i, Dan’en leñukoari ere, irakasteko biotza eragin die;
  6. ta edozein antze ta kopos-lan egiteko, oyal urdin, ubel ta goŕiak eta liñoa eotzeko ta edotariko lanak burutu ta asmatzeko igurdiziz bete ditu.

36

Eŕiaren esku luzea

  1. Beseleel’ek, Ooliab’ek  eta yauretxolarako beaŕ ziran lan guziak burutzeko igurdizi ta antzea Yaube’k eman zizkien gizon azkaŕ guziek, dana Yaube’k agindu zunez egin zuten.
  2. Moxe'k, Beseleel, Ooliab eta igurdizia Yaube’k eman zien, eta biotzak lan au burutzeko zeragitzin gizon burutsu guziak deitu zitun;
  3. eta ayek yauretxolarako lanak burutzeko, Ixrael’en semeek ekaŕitako emariak, Moxe’ren auŕetik aŕtu zituten. Eŕiak, beŕiz, goiz oro yaŕaitzen zun emariak olde onez ekaŕtzen.
  4. Beraz, yauretxolarako egin beaŕ ziran lan guziak beren artean banatuta zeuzkaten arotz guziek, Moxe’rengana yo
  5. ta esan zioten: «Yainkoaren aginduz egiteko danarentzat, beaŕ dana baño askoz geyago ekaŕi du eŕiak».
  6. Oŕezkero Moxe’k kapaŕdian aldaŕi au egitea agindu zun: «Ez beza gizonek, ez emakumek geyagorik ekaŕi yauretxolarentzat». Oŕela eŕiari eragotzi zion emari beŕiak ekaŕtzea;
  7. egitekoa burutzeko naiko ta geyegi bait-zan bildutakoa.

Yauretxola

  1. Lanean ziardutenetako langiľerik beñenek liñozko ari dundu, ubel, goŕiz eundutako ta kerub irudiñez edeŕki apaindutako amaŕ oyal-zeŕendaz yauretxola egin zuten.
  2. Zeŕenda bakoitzaren luzera ogei ta zortzi ukai zan, eta zabalera lau ukai; zeŕenda guzientzat neuŕi berbera.
  3. Zeŕenda auetako bostak elkaŕi yosi zizkioten eŕezel bat egiñez; eta berebat beste bostak, eŕezel bat egiñez, elkaŕi itsasi. *
  4. Eŕezel biok elkaŕi lotzeko, lenbizikoaren ertzean aľa urdiñak ezaŕi zituten; eta orobat egin zuten beste eŕezelaren ertzean.
  5. Aľa auek beŕogei ta amaŕ ziran eŕezel batean, eta orobat beŕogei ta amaŕ beste eŕeze laren uŕengo ertzean; batarenak bestearenei aitzi.
  6. Uŕezko beŕogei kizki ere egin zituten, eta ayekaz eŕezelak elkaŕi lotu zizkioten, etxola bat egiñez.
  7. Etxola ori estaltzeko, auntz-iľezko amaika oyal-zeŕenda egin zitun.
  8. Zeŕenda bakoitzaren luzera ogei ta amaŕ ukai zan, eta zabalera lau ukai; amaika zeŕendaentzat neuŕi berbera.
  9. Zeŕenda auetako bostak elkaŕi yosi zizkion, eŕezel bat egiñez; eta berebat beste seirak bereiz elkaŕi yosi zizkion.
  10. Eŕezel biok elkaŕi lotzeko, bataren ertzean beŕogei ta amaŕ ala ezaŕi zitun, ta beŕogei ta amaŕ beste ertzean ere.
  11. Ta eŕezel biok elkaŕtuta kapaŕ bat egin zezaten, kupeŕezko ogei ta amaŕ kizki egin zitun.
  12. Kapaŕ ori estaltzeko, beste bat egin zun goŕitutako âri-laŕuz, eta estalki onen gañean beste bat izpei-laŕuz.
  1. Setiñezko olak ere yauretxolarako egin ta, oltza bat atondurik, ormatzat zutik yaŕi zitun.
  2. Ol bakoitzaren luzera amaŕ ukai zan, ta zabalera ukai bat eta erdi.
  3. Ol bakoitzak opo bi zeuzkan pintaŕean. Oŕela egin zitun yauretxolarako ol guziak.
  4. Yauretxolarentzat egindako olak, egoaldean, Nebeg’ untz, ogei ziran. *
  5. Ta ziľaŕezko ayen idulkiak, beŕogei; ol bakoitzarentzat idulki bi.
  6. Yauretxolako bigaŕen alboan, ipaŕaldean, ogei ol;
  7. ta ziľaŕezko ayen idulkiak, beŕogei; ol bakoitzarentzat idulki bi.
  8. Yauretxolaren atzekoan, eguzki-etzanalderuntz, sei ol;
  9. ta atze artako zoko bakoitzean, ol bi:
  10. ol biok, beitik goraño, elkaŕi elduak zeuden, goiko buruan obo bat zutela. Zoko bietakoak oŕela egiñak ziran.
  11. Olak, beraz, zortzi ziran, ta idulkiak amasei, ol bakoitzarentzat idulki bi.
  12. Setin-zurez langak ere egin zitun; bost langa, yauretxoleko albo baten olaentzat;
  13. bost langa, beste alboko olaentzat; eta bost langa, oxez ki-aldeko olaentzat.
  14. Erdiko langa, buru batetik besteraño, olaen erditik ezaŕi zun.
  15. Olak uŕez estali zitun, eta langak olaei eusteko oboak ere uŕez egin zitun; eta langak berak uŕez estali zitun.
  16. Liño biuŕtuzko eŕezel dundu, ta goŕimin bat eundutako kerub-irudiñez apainduta egin zun.
  17. Ta eŕezel onentzat, setin-zurezko lau zutoi egin ta uŕez estali zitun. Eŕezel-kizkiak ere uŕez egin zitun; zutoyen idulkiak zilaŕezkoak ziran.
  18. Yauretxolako atearentzat, liño biuŕtuzko eŕezel dundu, ubel ta goŕimin bat edeŕgaŕiz apaindu zun;
  19. ta eŕezel onentzat, setiñezko bost zutoi, beren kizkiekin; ta ayen inbel ta oboak uŕez estaliak, eta berebat ayen idulkiak uŕez egiñak ziran.

37

Itun-kutxa ta beste atuxak

  1. Beseleel’ek setin-zurez  kutxa egin zun, ukai bi ta erdi luze, ukai bat eta erdi zabal, ta ukai bat eta erdi goibe.
  2. Ta baŕne ta azaletik uŕez estali zun, ta uŕezko aľa bat inguruan ezaŕi zion.
  3. Ta urtuzko uŕez lau obo egin ta lau mutuŕetan ezaŕi zizkion; obo bi albo batean, ta beste biak beste alboan.
  4. Ta setiñezko aga bi egin ta, uŕez estalirik,
  5. kutxaren alboetako oboetan saŕtu zitun, ayekin kutxa eroateko.
  6. Eringaŕia ere uŕe utsez egin zun, ukai bi ta erdi luze, ta ukai bat eta erdi zabal.
  7. Ta eringaŕiaren bi ertzetan, uŕe urtuzko kerabak ipiñi zitun;
  8. kerub bat eringaŕiaren eskuiko ertzean, ta bestea ezkeŕekoan; kerub bat ertz bakoitzean;
  9. biak bekoz-beko edatutako egaz eringaŕia estaltzen, artara so.
  10. Setiñezko mai bat ere egin zun, ukai bi luze, ukai bat zabal, ta ukai bi ta erdi goibe.
  11. Ta uŕe utsez estali zun, ta inguruan uŕezko buruntza ipiñi zion.
  12. Mai-ertza inguru osoan esitu zun ze bateko zeŕenda batez; ta zeŕenda oŕi inguru osoan uŕezko aľara itsasi zion.
  13. Ta uŕezko lau obo egiñik, mayaren lau oñetako lau zokoetan ipiñi zitun.
  14. Oboak buruntzaren uŕbiľean yaŕi zituten, maya eroatekoan agak aŕtzeko.
  15. Maya eroateko, agak setin-zurez egin ta uŕez estali zitun.
  16. Txalin, azpil, antuxin ta ixurketarako gopoŕak eta mai gañeko guziak ere uŕe utsez egin zitun.
  17. Maľuka landutako uŕe utsez argimutiľa egin zun bere azpi, enboŕ, ontziño, andel ta loreekin; dana uŕezko ore berberean.
  18. Enboŕetik eskui-ezkeŕtara sei adaŕ soŕtzen ziran; iru adaŕ eskui-alboan, ta beste irurak ezkeŕekoan.
  19. Lenbiziko adaŕean, intxauŕ irudiko iru ontziño, bakoitza bere andel ta lorearekin ziran; bigaŕen adaŕean ere, intxauŕ irudiko iru ontziño, bakoitza bere andel ta lorearekin; ta berebat argimutiľaren sei adaŕetan.
  20. Enboŕean, beŕiz, intxauŕ irudiko lau ontziño beren andel ta lorearekin;
  21. ontziño bat lenbiziko adaŕ bien soŕgupean; beste ontziño bat, uŕengo adaŕ bien soŕgupean; ta beste bat, azken adaŕ bien soŕgupean; ta alaxe enboŕetik soŕtzen ziran sei adaŕetarako.
  22. Dana, argimutiľean: en boŕa, adaŕak eta ontziñoak, uŕe utsezko ore berberean maluka egiñak ziran.
  23. Ta argimutiľarentzat, uŕe utsez, zazpi kiriseľu, ta ayentzako mukaiztuŕ ta mukontziak egin zitun.
  24. Argimutiľa ta arentzako beaŕ ziranak oro, talenta bat uŕe yatoŕez egin zitun. *
  25. Luŕin-mai laukotsu bat ere setin-zurez egin zun, ukai bat luze, ukai bat zabal, ta ukai bi goibe, adaŕ banakin mutuŕetan.
  26. Ta aren gaña, inguruko alboak eta adaŕak uŕe garbiz estali zitun; ta inguru osoan uŕezko erlats bat ezaŕi zion.
  27. Erlaspean, albo biren zokoetan, obo bi yaŕi zizkion, maya eroateko agak ayetan saŕtzeko.
  28. Agaok setin-zurez egin ta uŕez estali zitun.
  29. Ta gantzuketa deunetarako olio gurena ta eŕetzeko luŕingai bikaña, usaikintzaren arauz egin zitun.

38

Eŕopamaya ta uraska

  1. Eŕopamai laukotsu bat  ere setin-zurez egin zun, bost ukai luze, bost ukai zabal, ta iru ukai goibe;
  2. ta lau zokoetan mutuŕak adaŕ-irudiz luzaturik, dana kupeŕez estali zun.
  3. Ta opamai oŕentzat, erabilkin guziak, eŕaustontzi, endai, gopoŕ, sarde ta sutontziak kupeŕez egin zitun,
  4. baita kupeŕezko matxarda bat ere sare-tankeraz egin ta mai-erlaspean ezaŕi zion beruntz mai-erdiraño.
  5. Ta matxarda oŕen lau mutuŕentzat, kupeŕ urtuz lau obo egin zitun, agak ayetan saŕtzeko.
  6. Agak ere setin-zurez egin ta kupeŕez estali situn.
  7. Ta opamaya eroateko, aren alboetako oboetan agak saŕtu zitun. Opamaya olez egiña zan, ta baŕnetik utsa.
  8. Ta Aitoŕ-Etxolako saŕguan biltzen ziran emakumeen ispiľuetako kupeŕez, egin zitun uraska ta aren idulkia. *

Espaŕua

  1. Espaŕua ere egin zun. Eskui-aldean, egoalderuntz, eun ukaiko luzeran, liño-arizko eŕezelak,
  2. eta ayentzat ogei zutoi beren kupeŕezko idulkiekin. Ayen kizki ta eraztunak ziľaŕezkoak ziran.
  3. Ipaŕaldean, eun ukaiko luzeran, eŕezelak ogei zutoirekin ta zegozkien kupeŕezko ogei idulkiekin. Zutoyen kizki ta eraztunak ziľaŕezkoak ziran.
  4. Oxeski-aldean, beŕogei ta amaŕ ukaiko luzeran, eŕezelak amaŕ zutoirekin ta zegozkien amaŕ idulkiekin.
  5. Sortaldean, auŕeko aldean, beraz, beŕogei ta amaŕ ukai luzeratik, atearen alde batean, eŕezel bat,
  6. amabost ukai luze, iru zutoyekin ta zegozkien iru idulkiekin ipiñi zitun.
  7. Ta berebat beste aldean, eŕezel bat, amabost ukai luze, ta iru zutoi beren iduikiekin.
  8. Espaŕuaren inguruko eŕezel guziak, liño biuŕituzkoak ziran;
  9. zutoyen idulkiak, kupeŕezkoak; zutoyen kizki ta eraztunak, ziľaŕezkoak; inbel-azala, zilaŕezkoa; ta espaŕuko zutoi guziak, ziľaŕez yantziak.
  10. Espaŕu-saŕguko eŕezela, liñozko ariz eundutako ta yostoŕatz-lanez apaindutako oyal dundu, ubel ta goŕia zan, espaŕuko eŕezel guziak bezela, ogei ukai luze ta bost ukai goibe.
  11. Aren zutoyak eta auen lau idulkiak, kupeŕezkoak ziran; kizki ta aľak, ziľaŕezkoak; eta inbelak, ziľaŕez estaliak.
  12. Eta Yauretxolako ta espaŕu-inguruko taket guziak, kupeŕezkoak.

Guziotan eralgitako uŕe, zilaŕ ta kupeŕa

  1. Auek dira Aitoŕ-Etxo lan eralgitakoaren zenbakiak, Aaron apaizaren seme Itamar’ en ardurapean, Moxe’ren aginduz lebitaŕak zenbatuta.
  2. Yaube’k Moxe’ri agindu zizkionak oro, Ur’en seme Beseleel’ek, Yuda’ren leñukoak, egin zitun,
  3. lankide zitzayola Ooliab, Aisamek’en semea, Dan’en leñukoa, asma aundiko arotza, ta liñozko ariz oyal urdin, ubel ta goŕiak askotariko apaingaŕietan egiteko eule bikaña.
  4. Eskeñitako uŕetik yauretxola burutzeko lan guzietan landutakoa, ogei ta bederatzi talanta, ta zazpireun ta ogei ta amaŕ sikel izan zan, yauretxeko sikeletan gero;
  5. ta eŕi artetik zenbatutakoen ziľaŕa, eun talanta ta miľa ta zazpireun ta irurogei ta amabost sikel, yauretxeko sikeletan gero;
  6. beka edo sikel-erdi bat burukal, beraz, yauretxeko si keletan, zenbatuak ziran ogei urtetik gorako seireun ta iru miľa ta bost eun ta beŕogei ta amaŕ lagunentzat.
  7. Etxolako idulkiak eta saŕguko eŕezelekoak, eun talanta ziľaŕez egiñak ziran; eun talanta, eun idulki; talanta bat idulki batentzat.
  8. Ta miľa ta zazpireun ta irurogei ta amabost sikel ziľaŕez zutoyen kizkiak egin ta ayen inbel ta eraztunak yantzi ziran.
  9. Bildutako kupeŕa bi miľa ta lauren sikel zan;
  10. ta ziľaŕ oŕetaz guziok egiñak izan ziran: Aitoŕ-Etxolako ate-idulkiak, kupeŕezko eŕopamaya ta aren matxarda ta osteko guziak,
  11. espaŕu inguruko ta aren saŕguko idulkiak, eta yauretxolako ta espaŕu-inguruko taket guziak.

39

Apaizen yazkiak

  1. Yaube’k Moxe’ri agindu  zionez, yauretxolako apaizketan erabiltzeko yazkiak eta Aaron’en yazki gurenak, oyal urdin, ubel ta goŕiz egiñak izan ziran.
  2. Epoda, uŕez, ta liñozko ari eundutako oyal urdin, ubel ta goŕiz egin zuten.
  3. Oŕtarako uŕea oŕitu ta oŕiok ari egiñik, uŕezko ari auek liñozko ari urdin, ubel ta goŕiekin eundu zitun.
  4. Epodaren egal biak sorbaldetan batuta zeuden,
  5. ta epod gañeko itoltza egitamu berekoa zan, uŕezko ta liñozko ari urdin, ubel ta goŕiz eunduta, Yaube’k Moxe’ri agindu zionez.
  6. Onikaŕiak landu ta uŕezko ayu-baŕnean saŕtu zitun, Ixrael’en semeen izenak ikuŕ-kizka lanez ayetan kizkaturik.
  7. Ta epodari sorbaldaren gañean ezaŕi zizkion Ixrael’en semeen oroigaŕitzat, Yaube’k Moxe’ri agindu zionez.
  8. Bulaŕekoa ere, epoda bezela, uŕezko ta liñozko ari urdin, ubel ta goŕiz eundu zun.
  9. Laukotsu ta bikoitza zan, aŕabete luze ta aŕabete zabal.
  10. Ta artan istaŕiak lau ieŕotan yaŕi zitun: lenbiziko leŕoan sardi bat, topazi bat eta esmeral bat;
  11. bigaŕen leŕoan, eŕubi bat, sapir bat eta yaspi bat;
  12. irugaŕen leŕoan, opal bat, agat bat eta ametis bat;
  13. laugaŕen leŕoan, kirsol bat, onis bat eta beril bat. Istaŕi guziok uŕezko ayu banan saŕtuta zeuden;
  14. ta Ixrael’en semeak aña ziran; amabi aŕi, ayen amabi izenei zegozkiela;ta amabi leñuen izen bana kizkatuta zutela.
  15. Bulaŕekoarentzat, goroite egitamuz lakaindutako katetxo bi, uŕe utsez egin zitun.
  16. Uŕez ere, ayu bi ta obo txo bi egiñik, uŕezko obotxo biok gañeko bi mokoetan bulaŕekoari yosi zizkion.
  17. Ta bulaŕekoaren moko biotako obotxo bakoitzean katetxo bana saŕturik,
  18. katetxo bakoitzaren buru biak epodaren sorbaldakoari auŕeko aldean oratuak ipiñi zizkion.
  19. Uŕezko beste obo bi ere egin ta bulaŕekoaren beste moko bietan epodaruzko ginpeŕean yosi zizkion.
  20. Beste obo bi ere uŕez egin ta epodaren zeŕenda bakoitzari bana yosi zizkion auŕean, epodeko geŕikoaren gañean.
  21. Ta Yaube'k Moxe’ri agindu zionez, bulaŕekoa epodaren gañean aldendu al izateke gelditu zeiten, bulaŕekoaren obo auek epodaren oboekin txingola ubel batez lotu zitun.
  22. Epodaren azpirako, xabusin ubel bat eundu zun,
  23. txaramiľarena bezelako akal bat aren erdian utzirik, eta akal onek, inguru osoan, eundutako anokia zeukan, uŕatu ez zedin.
  24. Xabusiñari mendelean ari biuŕituzko poxpol urdin, ubel ta goŕiak ezaŕi zizkion.
  25. Uŕe utsezko txiliñak egin zitun berebat, eta mendel osoan poxpolen artean ipiñi zitun;
  26. txilin bat eta poxpol bat, txilin bat eta poxpol bat mendel osoan apaizketarako.
  27. Ta Aaron’entzat eta aren semeentzat, liñozko soñekoak egin zitun:
  28. baita liñozko burukoak ere, zegozkien apaingaŕiekin, eta liño biuŕituzko iztar-zapiak ere bai.
  29. Ta berebat liño biuŕituzko geŕiko urdin, ubel ta goŕia, Yaube’k Moxe’ri agindu zionez.
  30. Uŕe garbiz ere aľaratzat ol gurena egin zun, ta artan ikuŕ-kizka lanez, itzok idatzi zitun: «Yaube’rentzat bereizia».
  31. Ta Yaube’k Moxe’ri agindu zionez, txingola urdin bat ezaŕi zioten, buruko aren auŕean, ol ori yaŕtzeko.

Egindakoak oro Moxe’ri auŕkeztu

  1. Oŕela burutu zan eŕiaren yauretxolako lan guzia; Ixrael´en semeek dana Yaube’k Moxe’ ri agindu zionez egin zuten.
  2. Ta dana Moxe’ri auŕkeztu zioten: Aitoŕ-Etxola, kapaŕa ta aren atuxa guziak; kizki, ol, agak, zutoi ta idulkiak; goŕitutako âri-laŕuz ta izpei-laŕuz egindako kapaŕak;
  3. eta kapaŕaren eŕezela,
  4. Aitoŕ-kutxa ta aren agak eta eringaŕia;
  5. maya, puska guziekin, ta eskein-ogiak;
  1. uŕe utsezko argimutiľa arentzako kiriseľuekin ta zegozkion osteko guziekin, argitarako olioz;
  2. uŕezko opamaya, gantzuketarako olioa, eŕetzeko luŕingaya, ta etxolaren saŕguko eŕezela;
  3. kupeŕezko opamaya ta kupeŕezko aren matxarda, agak eta atuxa guziak; uraska idulkiarekin;
  4. espaŕuko eŕezelak eta zutoyak beren idulkiekin; espaŕuko ate-eŕezela ta unama ta taketak; Aitoŕ-Etxolan erabiľi beaŕ ziran puska guziak;
  5. eta yauretxolako apaizketan ari izateko yazkiak; Aaron apaizarentzat eta aren semeentzat apaizketarako yantziak.
  6. Ixrael’en semeek dana Yaube’k Moxe’ri agindu zionez egin zuten.
  7. Moxe’k lan guziak ikusi zitun; ta ara, egiña zan guzia; Yaube’k agindu bezela egiña gero. Ta Moxe’k onetsi zitun.

40

Yauretxolaren eraikikuntza

  1. Yaube’k Moxe’ri itz egin ta esan zion:
  2. «Lenbiziko iľaren lenbiziko egunean, yauretxola, Aitoŕ-Etxola, eraiki ezazu.
  3. Ta artan Aitoŕ-kutxa saŕtu, ta eŕezelez estal ezazu.
  4. Maya ere dagokion guziarekin artan saŕtu beaŕ duzu.
  5. Aitoŕ-kutxaren auŕean uŕezko luŕin-maya yaŕi, ta etxolako atauŕean eŕezela.
  6. Yauretxolako atauŕean, eŕopamaya yaŕi,
  7. ta Itun-etxolaren ta eŕopamayaren artean aska, ta askan ura ipiñi ezazu.
  8. Inguruan espaŕu bat atondu, ta espaŕu onen atean, eŕezela yaŕ ezazu.
  9. Gero, gantzuketarako olioa aŕturik, yauretxola ta bertako guzia gantzutu ezazu; dana gurenduko duzu, ta gurenetsi beaŕa izango da.
  10. Eŕopamaya bere osteko guziarekin gantzutu ta gurendu ezazu, ta gurena daiteke.
  11. Aska ta aren idulkia ere gantzutu ta gurendu itzazu.
  12. Gero Aaron ta aren semeak yauretxolako atera eratoŕi ta urez garbitu itzazu.
  13. Ta ondoren Aaron, yazki gurenak ezaŕirik, gantzutu ta apaiz izan dakidan bereizi eza zu.
  14. Aren semeak ere eratoŕiko dituzu, ta ayei apaiz-soñekoa yantzi ondoren,
  15. aita bezela ayek ere gantzutuko dituzu, ta apaiz izango zazkit. Gantzuketa ontaz apaizgoa ayena izango da beti, gizaldirik gizaldi.
  16. Yaube’k agindu zion guzia, Moxe’k ezer aldatzeke egin zun.
  17. Bigaŕen urteko lenbiziko iľaren lenbiziko egunean, yauretxola eraikia zan.
  18. Moxe’k eraiki zun; idulkiak yaŕi, ol eta langak antolatu, ta zutoyak eraiki zitun.
  19. Etxolaren gañean sapaya edatu, ta Yaube’k Moxe’ri agindu zionez, sapai-gañean kapaŕa ipiñi zun.
  20. Aitoŕ-agiria kutxan saŕtu ta kutxaren alboetan agak eta kutxa gañean eringaŕia ipiñirik,
  21. kutxa yauretxolan saŕtu, etxolaren eŕezela yaŕi, ta Aitoŕ-kutxa estali zun, Yaube’k Moxe’ri agindu zionez.
  1. Aitoŕ-etxola eŕezeldik lekorean, ipaŕalderuntz, maya yaŕi zun,
  2. ta aren gañean ogiak ipiñi zitun, Yaube’ren auŕean, Yaube’k Moxe’ri agindu zionez.
  3. Argimutiľa, beŕiz, yauretxolan, egoalderuntz, mayaren auŕez yaŕi zun,
  4. ta Yaube’ren auŕean, kiri seľuak piztu zitun, Yaube’k Moxe’ri agindu zionez.
  5. Aitoŕ-yauretxolan ere uŕezko opamaya, eŕezelaren auŕean yaŕi,
  6. ta luŕingai usaitsua eŕe zun, Yaube’k Moxe’ri agindu zionez.
  7. Etxolako ate-oyala yaŕi zun,
  8. ta etxolako atondoan, Aitoŕ-etxolako atondoan, eŕopamaya ipiñirik, eŕopa ta min hak eskeñi zitun, Yaube’k Moxe’ri agindu zionez.
  9. Aitoŕ-Etxolaren eta opamayaren artean aska, ta askan ura ipiñi zun.
  10. Ta artan Moxe’k, Aaron’ ek eta Aaron’en semeek beren esku-oñak ikuzi zituten.
  11. Itun-Etxolan saŕtu ta opamaira eltzen ziran bakoitzean, ikuzte ori zegiten, Yaube’k Moxe’ri agindu zionez.
  12. Espaŕua, etxola ta opamayaren inguruan itxi zun, ta espaŕuko atean eŕezeia yaŕi zun. Oŕela Moxe’k lana burutu zun.

Lañoa etxolaren gañean

  1. Ordun lañoak Aitoŕ-Etxola estali, ta Yaube’ren aintzak yauretxola bete zun.
  2. Moxe ezin saŕtu zan Aitoŕ-Etxolara, lañoa gañean bait-zegon, ta Yaube’k bere aintzaz baŕnea betetzen zulako.
  3. Lañoa etxola-gañetik aldentzen zanean, Ixrael’en semeek beren bide-aldia asten zuten.
  4. Ta lañoa etxola-gañetik aldentzen ez ba’zan, geldirik zeuden lañoa andik aldentzen ikusi arte.
  5. Yaube’ren lañoa egunez Etxola gañean egoten zan; gauez, ostera, sua Ixrael eŕiaren begietan, aren ibiľaldi guzietan.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper