Olabideren Biblia

DANIYEL

PDF-a ikusi

[Sarrera]

  1. Daniyel’en idazti au, ezetsi eta zapalduen sinismena yaso, indaŕtu eta pizkoŕtzeko idatzia bide zan.

Daniel-ta, lau adiskide ziran. Lau adiskideak, bakaldunarengana eraman zituzten. Arenean, alderdi beŕi artako izkera eta oiturak ikasi beaŕ; eta, lendik zekitena âztu ez. Daniyel zintzoa zan; eta, beretzat atzeŕi kutsurik ez zun nai; eta, oŕetxegatik-edo, Yaube’ rengandik beaŕ zuan sena iritxi zun. Bai, beste lagunen artean nagusitasuna ere eta ayek baño geyagoko eskua. Bakaldunaren etxekoak eta an aŕtu-emanetan zebiltzanek, gizaseme gaztearen eratasuna ikusirik, ari erantzun-lanak egotzi zizkioten. Daniyel’ek bai edeŕki eta ayen gogora bete ere.

Daniyel igaŕleak, batzu-batzurentzat uleŕt-zail gertatzen dan baseŕi-usairik ez dakaŕkigu. Ala ere, besteak baño uleŕ-eŕezago danik ezin esan. Gizon ikasia zanez, geyenetan, ikasien erara yardungo digu. Orduko ikasketak eta oraingoak, txito bestelakoak bait-dira, gure egunetako ainbat yakintsuk buru-austerik aski oi du, igaŕle yainkotiarenak azken albiñuraño aztertu beaŕez. Bañan, Doibatza bide oietan astiro dabil: beronek ongitxo daki egun batekoa ez dala; eta, oztopoka ibili gabe, ikasiaren-ikasiz, bein eta beŕiz gai berari ekiñez, garai egokian, aztamukalarien iľundegiak argitu-eziñik ez da izango. (30)

  1. Egizale geyenei gertatzen zayenez, Daniyel’ek etsai asko izan zitun. Bestetik, beŕiz, aŕotza izanda ere, aundizkien artera goratua zekustenek berak, aren maľara igo nairik, ua eraitxi beaŕez azpi-yan egiten asi zitzaizkion. Bañan, Yaube arekin bait-zebiľen beti, etsaiek imurtzi aundirik ez zioten egin izan. Azkenean, arentzat asmatutako maŕo guziek, egizko Yainkoaren aintzarako izan ziran.
  2. Idazti ontan aipatutakoak gertatu ziran garaiko yudutaŕ yainkozalên itxaro eta iritzietaz, Daniyel’ek argitasun asko damaigu: batez ere, Mesia’ren zai zeuden; eta, ustekizun onek, ayek arnas luzeko egiten zitun. Lenagoko igaŕlên antzera, edesti-zeaŕ gertatutakoak xorta batean bezela biltzen dizkigu igaŕleak: bizi ziran egunetan ziŕiztu bat soŕtuko zala adirazteko. Yaube eta Aren eŕiaren etsaiak, goi-indaŕez biŕinduak daitezke luzaro baño len. Laisteŕ yaikiko dan garaitza bikañak Yaube’ren Yaureŕia dakaŕke; baña, oraingo ontan, eŕi edo enda baterengan ez da kokatuko, biotz zintzokoetan baizik. Yaureŕi ori ez da luŕ ontakoa izango; betikotasunekoa baizik.

Idazti onek zati bi ditu eta geigaŕi bat:

1) Atzeŕiekiko Yaube’ren aintza eta izen ona: 1’tik 6’ra.

2) Mesia’zko igaŕketak: 7’tik 12’raño.

3) Susane’ren edestia eta sasi-yainkoak: 13 eta 14.


 


 

1

Daniyel Babilon’go eŕegerenean

  1. Yuda’ko eŕege Yoakin’en yauraldiko irugaŕen urtean, Babilon’go eŕege Nabukodonosor’ek, auŕka etoŕi eta Yerusalem’eri alaz egin zion.
  2. Ta Yaube’k, Yoakin Yuda’ko eŕege ta yauretxeko zenbait atuxa eskuratu zizkiola, Nabukodonosor’ek, Senaar luŕaldera, bere yainkotzakoaren etxearentzat eraman zitun; eta, puxka ayek ango altxoŕtegian ipiñi.
  3. Eŕegek bere irenburu Aspenez’i esan zion, Ixrael’go semetartetik eŕegeren edo aundizkien odoleko,
  4. zenbait mutil yayo, edeŕ, antzetsu, ikastun, buru-argi ta azkaŕ ekaŕtzeko, eŕegerenean bizi zaitezan ta Kaldai’ko idaztiak eta izkera irakatsi zekizkien.
  5. Ta, bere yatekotik eta berak edaten zun ardotik egun oro ayei emateko agindu zun, iru urtez oŕela aziak izandakoan eŕegeren auŕean yardun zezaten.
  6. Yuda’ko mutil ayetan Daniyel, Anani, Misael ta Azari auŕkitzen ziran.
  1. Ta irenburuak izen beŕiak ezaŕi zizkien: Daniyel’i Baltasar; Anani’ri Sidarak, Misael’i Misak, eta Azari’ri Abdenago.
  2. Eŕegeren yanariz eta ardoz bere burua ez kutsatzea, bere biotzean Daniyel´ek erabaki zun; eta, irenburuari kutsurik gabe utzi zezala eskatu zion. *
  3. Yaube’k irenburuaren adei ta eŕukia Daniyel’engana piztu zitun,
  4. ta irenburuak Daniyel’i esan zion: «Nere eŕege yaunaren belduŕ naiz; yan eta edan beaŕ duzutena ark erabaki bait-du. Zertarako lekusazke, ba, zuen auŕpegiak zuen adiñeko mutiľenak baño itsagoak? Eŕegek gaiztetsia izateko zorian yaŕi niñukezute».
  5. Ordun, irenburuaren aginduz Daniyel’en, Anani’ren, Misael’en eta Azari’ren maizayari Daniyel’ek esan zion:
  6. «Amaŕ egunez guri barazkiak yateko eta edateko ura emanez, zure moŕoi oekin ikeŕaldi egizu, aŕen!!
  7. Gero, gure auŕpegiak eta eŕegeren yanariz azten diran mutiľenak begira; eta, ikusi ondoren zure moŕoyekin obe deritzakezuna egizu».
  8. Eskari au onaŕtu, eta maizayak amaŕ eguneko ikeŕaldia egin zun.
  9. Amaŕ egunen buruan, auŕpegiz eta laŕantzez eŕegeren yanariz azitako mutiľak baño obe ziran.
  10. Maizayak, beraz, ayentzako yanariak eta ardoa beretzat aŕtuta, ayei barazkiak ematen zizkien.
  11. Yainkoak yakintza, edotariko ikaskizunerako antzea ta zuŕtasuna eman zizkien; ta Daniyel’i, oŕez gañera, edozein ikuspen eta ametsen ezaguera.
  12. Nabukodonosor’ek erabakitako garaya eldu zanean, auŕkeztu zekizkien, irenburuak Nabukodonosor’engana eraman zitun.
  13. Eŕege ayekin izketan egon zalarik, beste mutiľetan Daniyel’i, Anani’ri, Misael’i ta Azari’ri erkatzekorik ez zan idoro; aŕezkero, beraz, eŕegeren auŕean bizitzeko gelditu ziran.
  14. Edozein arazotan eŕegek iritzia ayei eskatuta, bere yaureŕiko azti ta yakitunak baño senaz ta ezagueraz obeak idoro zitun oso. *
  15. Oŕela izan zan Daniyel, Kir eŕegeren lenbiziko urteraño.

 

2

Nabukodonosor’en ametsa

  1. Bere yauraldiko bigaŕen urtean izan zitun amets batzuengatik, Nabukodonosor’i biotza urduritu ta logalea uŕundu zitzayon. *
  2. Ametsok azaldu zitzazkioten, eŕegek idazlari, azti, sorgin ta kaldaitaŕak deitu zitun; eta, ayek etoŕita auŕkeztu zitzazkiolarik, *
  3. eŕegek esan zien: «Amets bat egln dut; eta, zer diostanik yakin-miñez gogoa urduritu zait».
  4. Kaldaitaŕek eŕegeri arameraz erantzun zioten: «Eŕege, gora! zu betiko!! Zure moŕoyoi amets ori esan, ta zer esan nai dun azalduko dizugu». *

  1. Eŕegek kaldaitaŕei yardetsi ta esan zien: «Burutik yoan egin zait. Ametsa eta aren azalkuntza adirazten ez ba’dizkidazute, zati egiñak izango zerate eta zuen etxeak sastegi.
  2. Ametsa eta aren azalkuntza adirazten ba’didazute, ostera, emari, esku-erakutsiak eta dedua eŕuz ditukezute nigandik. Ametsa eta aren azalkuntza adirazi izkidazute, beraz».
  3. Ayek, beŕiro, erantzun ta esan zioten: «Eŕegek bere moŕoi aueri ametsa biotse, ta aren azalkuntza adiraziko diogu.»
  4. Eŕegek yardetsi eta esan zien: «Luzakeriz zabiltzatela ba-dakust; burutik yoan zaidala ba-dakizute-ta.
  5. Niri ametsa ezin adirazirik, zuen asmo bakaŕa itzaldi zuri ta gezuŕtsu bat atontzea da, nire auŕean esateko adiune oberen zai. Nere ametsa esaidazute, beraz; aren azalkuntza egingo didazutela uste deza dan».
  6. Kaldaitaŕek eŕegeri erantzun zioten: «Eŕegek galdetzen duna ezagun dezakenik luŕ gañean iñor ez da; eta, eŕegerik aundi ta altsuenetan ere ez da iñor egundo oŕelako ezer yakitun, azti edo kaldaitaŕ bati galdetu dionik.
  7. Eŕegek galdetzen duna zaiľa da, ta gizartean bizl ez diran yainkoak izan ezik, eŕegeri ezagunerazi dezayokenik ez da».
  8. Eŕegek, beraz, aseŕez suminduta, Babilon’go yakitun guziak iltzeko agindu zun.
  9. Legea ilki zan, beraz; eta yakitunen saŕaskia asi zan; ta Daniyel’en eta aren lagunen biľa zebiltzan ayek ere iltzeko.
  10. Ordun Daniyel’ek, yakitunak iltzera irtena zan Ariok’i, eŕegeren zaitaldeko buruari, oaŕ gurbil ta zûŕ bat egin zion.
  11. Eŕegeren agintari arekin zerausala, esan bait-zion: «Zergatik eŕegeren epai zoŕotz ori?» Ta Ariok’ek azaldu zion.

Daniyel’en yakintza

  1. Ordun Daniyel’ek, eŕegerengana saŕturik, ametsaren azalkuntza eŕegeri egiteko epe bat eskatu zion.
  2. Ta etxera itzulirik, bere lagun Anani, Misael ta Azari’ri arazoaren beŕi eman zien,
  3. zeruko Yainkoari asmakizun ari buruz eŕukia eskatu zezayoten, Babilon’go beste yakitunekin Daniyel eta aren lagunak galduak ez izateko.
  4. Gaueko ikuspenez Daniyel asmakizunaz argitua izan zan, eta zeruko Yainkoa goretsi zun.
  5. Ona, Daniyel’ek Yainkoari egin zion goraldia:

Yainkoaren izena

menderen-mendêtan onetsi bedi!

Yakintza ta indaŕa Arenak bait-dira.

  1. Aldi ta garayak Ark aldatu,

eŕegeak yaso eta iraultzen ditu; zuŕei zuhuŕtasuna, ta yakitunei yakintza ematen die.

  1. Sakon dana Ark agertzen, ta iľunpekoa ezagutzen du!; Argia Arekin dago-ta. *
  2. Nere arbasoen Yainkoa, goratzen zaitut!

Ospatzen zaitut!

Niri sena ta indaŕa emanik, eskatu dizuguna orain irakatsi, ta eŕegeren arazoa yakiñerazi diguzulako.

  1. Aŕezkero, Daniyel’ek, Babilon’go yakitunak eŕegeren aginduz il beaŕ zitun Ariok’engana yo, eta ari esan zion: «Babilon’go yakitunak ez itzazu il; eŕegerengana eramanazazu; eta azalkuntza ba-damayoket».
  2. Berealaxe, Ariok’ek, Daniyel eŕegeri auŕkeztu eta esan zion; «Ametsaren azalkuntza eŕegeri adiraziko dion gizon au, Yuda’tik ekaŕitako atxiľoetan idoro dut».
  3. Eŕegek, Baltasar ere zeritzan Daniyel’i itz egin eta esan zion: «Nere ametsa ta aren azalkuntza niri adirazteko gai al-zera zu?»
  4. Daniyel’ek eŕegeri erantzun eta esan zion: «Eŕegek galdetzen dun azalkuntza adirazi dezakenik ez yakintsuenetan, ez sorgiñetan, ez aztietan, ez ortzilarietan ere, batetxo ez dago.
  5. Zeruan, ordea, an da ostena agertzen dun Yainkoa, ta azken egunetako etoŕkizuna Nabukodonosor’i Ark yakiñerazi dio. Zure ametsa eta oeko irudipenak, ona emen: *
  6. Eŕege!, oean zeundela, etoŕkizuna ikeŕtzeko gogoa erne zitzaizun; eta, ostena agertzen dunak, dana erakutsi dizu.
  7. Ta niri izkutuki au azaldu dit, ez noski besteak baño yakitunago naizalako, azalkuntza eŕegeri azaldu dezayodan ta zure biotzeko gogoak uleŕ ditzazun baizik.
  8. Zuk zeroŕek zenkusalarik, ara: irudi aundi bat. Irudi aundi ta guziz istatsu ua, zure auŕez zutik zegon, eta aren auŕpegia izugaŕia zan.
  9. Irudi aren burua uŕe yatoŕezkoa zan; bulaŕa eta besoak ziľaŕezkoak: sabela eta izteŕak, tupikizkoak;
  10. ankak, burnizkoak; eta, oñen alde bat burnizkoa, bestea buztiñezkoa.
  11. Ari so zeundela, iñork iraitzi eztako aŕi batek, yalkirik, irudia buztiñezko oñetan yo zun, eta apuŕtu zizkion.
  12. Ta une artan bertan burni, buztin, tupiki, ziľaŕ eta uŕea biŕindu ziran eta laŕañetako lasto-apuŕkiñak udan bezela, aizeak eraman zitun, pitsik utzi gabe. Eta, irudia apuŕtu zun aŕia mendi aundi bat biuŕtu zan.
  13. Oŕa ametsa. Orain, eŕegeri azalkuntza egingo diot.
  14. Eŕege ori!, Yainkoak aginte, al izate, indaŕ eta ospea eman,
  15. ta edonungo gizaki, landako pizti eta eguratseko egaztiak eskuratu zizkizun eta guzien nagusi egin ziñuzan eŕegên eŕege ori!: uŕezko burua zu zera.
  16. Zure ondoren beste yauraldi bat, zurea baño txikiagoa, datoŕke; ta gero irugaŕen yauraldi bat, tupikizkoa, luŕ osoa menderatuko duna.
  17. Laugaŕen yauraldia burnia bezain sendoa izango da. Burniak dana puskatu ta biŕintzen dun bezela, burnizko yauraldi oŕek ere, beste guziak poŕokatu ta apuŕtuko ditu.
  18. Oin ta beatzetan ikusi dituzun burni ta buztiñak, yaureŕi uzitu bat darakuste, burniaren aldetik sendo; bañan, buztiñaren aldetik auskoŕa.
  19. Oñetako beatzak burniz ta buztiñez egiñak diranez-gero, burnitik letoŕkieken sendotasuna buztiñaren aldetik makalduko bait-zaye.
  20. Ikusi duzun burni eta buztiñaren pataska, giza-azien naspiľa da; elkaŕen kaltegaŕi bait-dira, burnia ta buztiña nasi eziñak diran bezela.
  21. Eŕege orien egunetan, zeruko Eŕegek, iñoiz poŕokatua izango ez dan yauŕeri bat eraikiko du, ta yaureŕi aren mendea ez da iñoiz beste eŕi batera aldatuko. Beste yaureŕiak apuŕtu eta suntsituko ditu; ark, beŕiz, beti sendo dirauke.
  22. Iñoren esku-bultzik gabe menditik yalkitzen, ta burni, tupiki, buztin, ziľaŕ ta uŕea biŕintzen ikusi duzun aŕia, eredutzat zaizu: Yainko aundiak eŕegeri gerokoan gertatuko dana adirazi dio. Ametsa egia da!; eta, azalkuntza ziña.

Eŕege sinistun!

  1. Ordun eŕegek, luŕeraño auzpeztuta, Daniyel’i guŕ egin zion; eta ari opari eta luŕiñak ematea agindu zun.
  2. Eŕegek Daniyel’i itz egin eta esan zion: «Zuen Yainkoa, yainkoen Yainkoa, yaunen Yauna, ta ostendutakoen agerlea da, noski; estalita zegon au ageri egin al duzunez-gero».
  3. Eŕegek Daniyel goratu zun; opari asko eta aundiak egin zizkion, ta Babilon’en luŕalde osoaren yauŕle ta Babilon’go agintari ta yakitun guzien nagusi yaŕi zun.
  4. Ta Daniyel’ek eskatuta, eŕegek Babilon’en luŕaldeko egitekoen ardura Sidarak’i, Misael’i ta Abdenago’ri egotzi zien: Daniyel, beŕiz, eŕegerenean gelditu zan.

 

3

Uŕezko irudia

  1. Nabukodonosor eŕegek, irurogei ukai luze ta sei ukai zabal uŕezko irudi bat egin, eta Babilon luŕaldeko Dura zelayan eraiki zun.
  2. Gero, irudi oŕen adelurako, aundizki ta bere maizteŕak, gudalburu ta yauŕleak, onulari ta altxoŕtzayak, legegizon ta ebazleak, eta luŕalde guzietako agintariak oro biltzeko aldaŕia zabalerazi zun.
  1. Beraz, aundizki eta aren maizteŕak, gudalburu ta yauŕleak, onulari ta altxoŕ-zayak, legegizon ta ebazleak, eta luŕalde guzietako agintariak oro Nabukodonosor eŕegek eraikitako irudiaren adelurako bildu ziran; eta, Nabukodonosor eŕegek eraikitako irudiaren auŕean zutik zeudela,
  2. aldaŕikari batek ozenki esan zun: «Zuek, eŕi ta enda ta izkera guziok, agindu au entzun!!!:
  3. Turuta, txistu, kitara, zinbuŕin, salteri, zaŕabete ta edotariko erestaľuen otsa entzunda berealaxe, Nabukodonosor eŕegek eraiki dun irudia yauresteko auzpeztu zaitezte.
  4. Ta belauniko auzpezturik yauretsi ez lukena, labeko su bizira berealaxe yaurtia izango da».
  5. Eŕi, enda ta izkera guzietakoak, beraz, turuta, txistu, kitara, zinbuŕin eta edotariko erestaľuen otsa entzunda bereala, Nabukodonosor eŕegek eraiki zun uŕezko irudia yauresten auzpeztu ziran.

Salatariak

  1. Kaldaitaŕ batzu berealaxe, yuduak salatzeko bildu ziran;
  2. ta Nabukodonosor eŕegeri itz egin eta esan zioten: Eŕege! Gora zu beti!!!
  3. Zuk, eŕege oŕek, agindu bat atera duzu, turuta, txistu, kitara, zinbuŕin, salteri, zaŕabete ta edotariko erestaľuen otsa lentzuken edonor auzpeztu dedin, uŕezko irudia yauresteko;
  4. ta auzpeztuta yauretsi ez luken edonor labeko su gorira yaurtia izan dadin.
  5. Oŕ dira, ala ere, Babilon’ en luŕaldeko egitekoen arduradun yaŕi dituzun Sidarak, Misak eta Abdenago yuduak. Gizon oriek, zure erabakia ez dute bete nai; yainkoei begirapen-lotsarik ez diete; eta, zuk eraikitako irudiaren auŕean ez dira makuŕtzen».
  6. Ordun, Nabukodonosor’ ek, aseŕez suminduta, Sidarak, Misak eta Abdenago erakaŕi zitun, ta irurak bereala eŕegeren auŕera agertuak izan ziran.
  7. Nabukodonosor’ek itz egin eta esan zien: «Nere yainkoa ospatzen ez duzutela egia al-da?, eta eraiki dudan irudia yauresten ez duzutela?
  8. Orain ba, gerturik al-zaudete, turuta, txistu, kitara, zinbuŕin, salteri, zaŕabete ta edotariko erestaľuen otsa entzunda berealaxe, egin dudan irudiña auzpeztuta yauresteko? Yauresten ez ba’duzute, ba, bereala labeko surtara iraitziak izango zerate; ta, zein izango da yainkoetan, nere eskutik zuek yareiteko lain?»
  9. Sidarak’ek, Misak’ek eta Abdenago’k Nabukodonosor eŕegeri yardetsi ta esan zioten: «Ez dagokigu oŕetzaz zuri erantzutea.
  10. Yauresten dugun gure Yainkoak, labeko surtatik atera gaitzake, eta zure eskutik aterako gaitu.
  11. Ta atera’nai ez ba’giñuz, yakizu, eŕege oŕek, zure yainkoak ez ditugula yauresten, ta eraiki duzun uŕezko irudiari ez gatzazkiola belaunikatzen».
  12. Ordun, Nabukodonosor’i, sumiñez bete zalarik, auŕpegiaren antza aldatu zitzayon Sidarak’i, Misak’i eta Abdenago’ri buruz, ta agindu zun labea, oi zan baño zazpi alakoan geyago irazekitzeko.
  13. Ta bere gudarosteko gizonik indaŕtsuenei Sidarak, Misak eta Abdenago lotu ta labeko surtara yaurtitzea agindu zien.
  14. Irurak lotuta beren galtza, buruko, oski ta soñekoekin labeko su gori-bizira yaurtiak izan ziran.
  15. Bañan, eŕegeren itza axekoŕa bait-zan, ta labea oso izekita bait-zegon, Sidarak, Misak eta Abdenago labera yaurti zituten gizonak, sugaŕak il zitun,
  16. ta Sidarak, Misak eta Abdenago labe irazekiaren erdian lotuta erori ziran.
  17. Ta gaŕen artean Yainkoa goresten ta Yauna onesten zebiltzan. *
  18. Azari’k yaikita otoi au egin zun; eta, aoa suaren erdian irikirik zion:

 


  1. Gure arbasoen Yainko Yauna!, onesgaŕi zera; Zure Izena betiko goragaŕi ta aintzagaŕi da.
  2. Egin diguzun guzian zuzena bait-zera, ta Zure egite guziak ziñak dira;

Zure bideak zuzenak, eta zure epayak egokiak dira.

  1. Zure erabakiak zuzenak izan bait-dira, gure gañera ta gure arbasoen iria dan Yerusalem’en gañera eratoŕi dizkiguzun guzietan. Gure ogenengantik guzi au zuzenbidez egin diguzu.
  2. Ogen egin bait-dugu, orotan uts egiñez, okeŕ ibili gera.
  3. Zure aginduak ez ditugu entzun nai izan, ezta bete ere;

zoriontsuak izan gaitezan agindu diguzunez ez gera ibili.

  1. Gañera eratoŕi ta egin diguzun guzia zuzenbidez egin duzu.
  2. Etsai okeŕ, zital ta ankeŕen eskuetan, ta eŕege txaŕ baten mendean, luŕ osoko gaiztoenaren azpian yaŕi gaituzu.
  3. Orain ezin dugu iriki aoa, *

Zure moŕoyentzat eta yauresten zaituten guzientzat geren ta lotsagaŕi egiñak bait-gera.

  1. Zure Izenaŕen, otoi! ez gaitzazu zapuztu, gurekin duzun iiuna ez autsi!
  2. Zure eŕukia guregandik ez uŕundu,

Zure adiskide Abraham’engatik, Zure moŕoi Ixaak’engatik, Zuretzat bereizi duzun Ixrael’engatik.

  1. Ortziko izaŕak eta itxasoko ondaŕa aña ayen azia ugaltzeko agintza egin bait-zenien;
  2. gure ogenengatik eŕirik uŕiena, eta luŕ osoan kaxkaŕena egiñak gera-ta.
  3. Aldi ontan nagusi, buru ta igaŕlerik gabe gaude, eŕoparik ez dugu, ez eskeintzarik, ez minharik, ez luŕiñik, ezta askiñak Zuri auŕkezteko ezta Zure adeya irabazteko tokirik ere.
  4. Ala ere, Yauna!, atotsi gaitzazu, biotzeko garbaiz ta gogo apalez gatozkizu-ta.
  5. Aari, txekoŕ eta eŕuzko bildots-talde guriak eŕoparitzat aŕtzen zenitunez.

Alakoxea bedi gauŕ zure auŕean gure buruen ta gure agaŕaren oparia, ustea Zuregan dutenak âlketuak ez bait-dira izango.

  1. Orain biotz-biotzez gaŕaizkizu; Zure belduŕ gera, ta zure auŕpegiaren zai gaituzu.
  2. Ez gaitzazu lotsagaŕi utzi, ostera ere samuŕ ta eŕukioŕ azaldu zakizkigu.
  3. Zure al izatez yarein gaitzazu, ta Zure izena edeŕ-ezazu, Yauna!
  4. Zure moŕoyak gaizki darabilztenek lotsa bitez; neuŕigabeko zure al izateak izu bitza, eta ayen indaŕa biŕindu bedi.
  5. Zu, Yaun ta Yainko bakaŕa zerala bezagute, ta luŕ osoan goragaŕia!!!»

 


  1. Bitartean, irurak labera yaurti zituten eŕegeren moŕoyek taigabe ziarduten aŕolioz, amukoz, uiz ta ayenez sua areagotzen.
  2. Gaŕa, beraz, labegañetik beŕogei ta bederatzi ukaitaraño igo zan.
  3. Ta zart egiñez labe ondoan ziran kaldaitaŕak kiskali zitun.
  4. Bañan, Yaunaren aingerua, zeruko ortzitik labera yeitxirik Azari’rekin ta aren iagunekin zegon, labetik sugaŕa asagotzen.
  5. Ta labe-baŕua, intz-aize batez bezela, egurasten zun; ta suak ez zitun ikutu, ez zaurtu, ez ayei kalte txikienik egin ere.
  6. Ordun irurek, ao batez, Yainkoa labean goresten eta onesten zuten, esanez:


  1. Onetsia zu! gure arbasoen Yainko Yauna, gora, ospe ta aintza dagozkizu betiko.

Onetsia zu! ta zure izen guren ta ospetsua, goragaŕi ta menderen-mendêtan aintzagaŕia.

  1. Onetsia zu!, zure yauretxe guren ta ospetsuan goragaŕi ta menderen-mendêtan aintzagaŕia.
  2. Onetsia zu!, zure yaureŕiko eŕege-aulkian, goragaŕi ta menderen-mendêtan aintzagaŕia.
  3. Onetsia zu!, keruben artean eserita, leizeak begien auŕean dituzun ori! goragaŕi ta menderen-mendêtan aintzagaŕia.
  4. Onetsia zu! ortzi goyak baño gorago, goragaŕi ta menderen-mendêtan aintzagaŕia.
  5. Yaunak egindako guziok, Yauna onetsazute! menderen-mendêtan Ua goretsi ta ospatu ezazute.
  6. Yaunaren aingeruok!, Yauna onetsazute!! menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  7. Ortziok!, Yauna onetsazute!!, menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  8. Ura ta ortzipeko guziok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  9. Yaunaren indaŕatz guziok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  10. Eguzki-iľargiok Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  11. Ortziko izaŕok, Yauna onetsazute!;

menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.

  1. Euri ta intz guziok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  2. Yaunaren aize guziok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  3. Su ta beroaldiok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  4. Otz ta beroa, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  5. Garo ta intzigaŕa, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  6. Izotz ta lantzurda, Yauna goretsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  7. Izotz eta eluŕa, Yauna onetsazute!, menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  8. Gau ta egunok, Yauna onetsazute!; * menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  9. Argi ta iľunbeok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  1. Tximista ta odeyok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  2. Luŕ oŕek, Yauna onetsazu!; menderen-mendêtan ospatu ezazu.
  3. Mendi ta muñoak, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  4. Luŕetik ernetzen zeraten guziok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  5. Ituŕiok, Yauna onetsazute!;

menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.

  1. Itxaso ta ibayok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  2. Urtan igitzen zeraten aŕain ta pisti guziok,

Yauna onetsazute!, menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.

  1. Eguratseko egazti guziok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  2. Pizti ta abere guziok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  3. Gizasemeok, Yauna onetsazute!;

menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.

  1. Ixrael´ek Yauna onetsi beza!, menderen-mendêtan goretsi ta ospatu beza.
  2. Yaunaren apaizok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  3. Yaunaren moŕoyok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  4. Zintzoen gogo ta biotzok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute.
  5. Deun, ta biotzez apalok, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute. *
  6. Anani, Misael ta Azari, Yauna onetsazute!; menderen-mendêtan goretsi ta ospatu ezazute. Xeol´dik atera ta Erio’ren mendetik askatu ta labeko gaŕ bizietatik yagon, ta suaren erditik idoki bait-gaitu.
  7. Yauna aitoŕtu ezazute,

ona bait-da eta Aren eŕukiak betiko dirau.

  1. Yauna!, Yainkoen Yainkoa onetsazute, yainkozale guziok; menderen-mendêtan goretsi ta aitortu ezazute;

Aren eŕukia betidañokoa bait-da. *

Alatza aintzakotzat aŕtu

  1. Ayen eresi au entzunda, Nabukodonosor eŕege aŕituta zutik yaŕi zan; eta, bere onulariei itz egin ta esan zien: «Surtara yaurti ditugun gizonok iru ez ote-ziran, ta lotuta ez ote-zeuden?» Ta ayek erantzun zioten: «Egitan, eŕege!»
  1. Eŕegek yardetsi zien: «Oŕ ba, lau ikusten ditut suaren erdian andegarik gabe askatuta;talaugaŕenak auŕpegiz Yainkoaren seme bat dirudi».
  2. Gero, Nabukodonosor’ek labe izekiaren atakara uŕbildurik, itz egin ta esan zun: «Sidarak, Misak eta Abdenago, Goiko Yaunaren moŕoyok, irten ta zatozte». Ta Sidarak, Misak eta Abdenago suaren erditik irten ziran.
  3. Ta an bildutako aundizki, yauŕle, gudalburu ta eŕegeren onulariek ikusi zuten suak ezer egin ez zula ayen soñetan; ayen buruko iľeak ez zirala kiskali, yazkiak ez zitzazkiela andegatu, ta eŕe-usayik ez zitzayela nabaitzen.
  4. Ordun, Nabukodonosor’ ek itz egin ta esan zun: «Sidarak’en, Misak’en ta Abdenago’ren Yainkoa onetsi bedi, Ark aingeru bat bidalita bere moŕoyak yarein bait-ditu; Arengan ustea zeukatelarik, eŕegeren agindua esetsi ta beren Yainkoari baizik, beste iñori belaunak makuŕtu baño len eta alakorik yauretsi baño len, beren buruak sutarako eman ditutelako.
  5. Oŕa, beraz, erabakitzen dudana: «Sidarak’en, Misak’en ta Abdenago’ren Yainkoari birao legiokena, edozein eŕi, enda ta izkeratakoa leitekela, zati egiña izan bedi ta aren etxea sastegi; Ark bezela yagon dezaken besterik bat ere ez bait-dago».
  6. Ordun eŕegek, Babilon’ go luŕaldean Sidarak, Misak ta Abdenago’ri gora aundia eman zien.

Nubukodonosor’en zoraldia

  1. Nabukodonosor eŕegek luŕ osoko eŕi, enda ta izkera guzietakoei: Pakea zuenean areagotu bedi.
  2. Yainko Guzialdunak niri buruz egindako zantzu ta alatzak zuei adiraztea on deritzait.
  3. Zantzu aundiak, noski! Alatz izugaŕiak!! Aren eŕegetza betiko eŕegetza da; eta, Aren mendea gizaldiz-gizaldi irautekoa.

 

4

  1. Nik Nabukodonosor onek, nere etxean nare, eta nere yauregian loretsu nengolarik, *
  2. izutu niñun amets bat egin nun, ta nere buruko oldozkun ta irudipenek axanpatu niñuten.
  3. Erabaki bat zabaldu nun, beraz, Babilon’go yakitun guziak auŕkeztu zekizkidan ametsaren azalkuntza niri adirazteko.
  4. Asmagin, ortzilari, kaldaitaŕ ta aztiak etoŕi ziran, ta ametsa ayei esan nien; ayek, beŕiz, azalkuntzarik ez zidaten eman.
  5. Azkenik, yainko deunen atsa daukan ta nere yainkoaren izenez Baltasar deritzan Daniyel auŕkeztu zitzaidan, eta ametsa ari esan nion:
  6. «Baltasar, asmagin nagusia: yainko deunen atsa daukazula ba-dakit; eta, zuretzat asmakizun zaiľik ez dala. Ametsetan ikusi dudana erakuskidazu, beraz; eta, aren azalkuntza adirazi idazu.
  7. Oean izan ditudan burukoirudipenak, ona:

Zugatz tantai bat * luŕaren erdian.

  1. Zugatza txit bikaña izateraño azi zan, aren adaburua ortziraño igotzen, ta zabalera luŕeko ertzetaraño edatzen zan.
  2. Osto edeŕak eta arnariak ugari zitun, ta artan guzientzat azkuŕia ba-zan, landako piztiak aren itzalean zuten abaro, eguratseko egaztiak aren adaŕetan kokatzen; eta aragidun oro arenetik azten zan.
  3. Oean nengon nere buruko irudipenari so, ta ara! ortzitik zaitzaľe deun bat * yeixten eta oyu ozenez esaten:
  4. Zugatza ebaki!, aren adaŕak moztu! aren adaburua erauzi, ta aren arnariak baŕeyatu, aren azpiko abereak iges begite, bai aren adaŕetako egaztiak ere.
  5. Eŕoen andua, ostera, luŕean utzi, landako belaŕaren erdian lotuta. Ortzitikako intzak busti beza, eta landako belaŕean aberên erkidetzat bego.
  6. Aren biotza ez bedi giza-biotza izan; abere biotz biuŕtu bekio; ta zazpi urtez oŕela bizi bedi.
  7. Au Zaitzaľêk iragaŕtzen duten erabakia da, Deunek alda-ezintzat emaniko arazoa, giza-eŕegetzaren gañean Goikoa dagola, eta eŕegetza Ark nai dunari damayola, eta gizonetan kaxkaŕena ere gora yasotzen dula, guztiek yakin dezaten.

 

  1. Nabukodonosor onek izan dudan ametsa, orixe da. Orain, zuk, Baltasar oŕek, aren azalkuntza esan; nere yaureŕiko yakitun guzietan ez bait-da azalkuntza eman dezaidakenik; zuk, bai, eman dezaidakezu, deunen atsa zuregan dagota.
  2. Baltasar deritzan Daniyel ordu batez-edo, isilik gelditu zan, bere gogoko oldozkunez artegatsu. Ta eŕegek esan zion: «Ez zaitzatela ametsak eta aren azalkuntzak artegatu.» Baltasar'ek erantzun zion: «Ene yauna!, ametsa zure etsayentzat bedi, eta artan esana zure arerioentzat.
  3. Ikusi duzun zugatz aundi ta sendoa, luzeraz ortziraño ta zabaleraz luŕ osoan edatua,
  4. adaburuz edeŕ ta arnariz ugaritsua, guzientzat azkuŕia dakaŕen, ta landako abeŕri bere azpian malda ta eguratseko egaztiei bere adaŕetan kokatoki damayen zugatza,
  5. zu, eŕege ori zera; aundi ta sendo egiña; zure aunditasunaz ortziraño ta zure al izatez luŕ-ertzeraño iristen zera-ta.
  6. Eŕegek ikusi du gañera zaitzaľe bat, deun bat, ortzitik yeixten esanez: «Zugatz ori ebaki eta zatitu ezazute; aren eŕoaren andua, ordea, luŕean utzi; bañan, burniz ta tupikiz lotua, ortzitikako intzak busti dezan, ta landako aberêkin erkidetzat zazpi urtez bizi dedin.
  7. Au, Goikoaren erabakia da, ta nere eŕegerengan bete beaŕa.
  8. Gizartetik iraitziko zaitute; eta, landako aberetartean biziko zera, idiak bezela belaŕa yaten. Intzez bustia utziko zaitute; eta, oŕela zazpi urtez zaudeke, giza-eŕegetzaren gañean Goikoa dagola ta Ark nai dunari damayola ikasi dukezuño.»
  9. Onako itz au: «Eŕoen andua, ostera, luŕean utzi» mendea zerutik datoŕela ikasi dukezuneko eŕegetza zuretzat yagoteko erabakia aŕturik dagola, esanez dago.
  10. Beraz, eŕege!: nere onua ontzat aŕ ezazu; zure ogenak zintzotasunez eta zure bidegabekeriak landeŕenganako eŕukiz ordaindu itzazu, oraindik bakez yaŕai ote zaitezken.»
  11. Nabukodonosor eŕegeri, guziok gertatu zitzaizkion.
  12. Amabi iľabeteren buruan, Babilon’go bakaldunen yauregian egurasten zebiľela,
  13. bakalduna, onela mintzatzen asi zan: «Ori ez al-da Babilon aundia, * nere al izatez eta ondasunez nere aintzarako eŕege-iritzat eraikia?»
  14. Itzok oraindik eŕegeren aoan zirala, ortzitik mintzo au yeitxi zan: «Nabukodonosor eŕege!, zure eŕegetza aldendu zaizula, yakizu!»
  15. «Gizartetik iraitziko zaitute; eta, landako aberetartean biziko zera, idiek bezela belaŕa yanez; eta, oŕela zazpiuŕenez zaudeke, giza-nagusitzaren gañean Goikoa dagola, eta Ark nai dunari damayola ikasi dezazuño.»
  16. Itz guziok, Nabukodonosor’engan bertantxe bete ziran: gizartetik iraitzi zuten; idiek bezela belaŕa yan zun eta aren soña ortzitikako intzez busti zan, alik eta aren iľeak aŕanoen lumak bezain luze, eta aren azkazalak sayenak bezainbatekoak egin ziraño.
  17. Bañan, egun ayek bete ziranean, nik, Nabukodonosor onek, begiak ortziruntz * yaso nitun, ta adimena itzuli zitzaidan. Ordun, Yainkoa onetsi, ta beti bizi dan, al izatea menderen-mendêtan daukan ta yauresketa gizaldirik-gizaldi dagokion Yauna goretsi ta ospatu nun.
  1. Luŕean bizi diran guziak, Aren auŕean ezer ez bait-dira; ortziko izaŕei ta luŕeko bizidunei atsegin duna dagie; ta ez da eskuan Ua yota, «Zer dagizu?» esan dezayokenik. *
  2. Adimena bertantxe itzuli zitzaidan; nere nagusitzaren dedu ta ospea beŕitu ziran; nere aundizki ta agintariek deitu niñuten; nagusilentzat sendotu nintzan, ta nere al izatea areagotu zan.
  3. Orain nik, Nabukodonosor onek, zeruko Eŕegea aundietsi, goratu ta ospatzen dut, Aren egite guziak ziñak bait-dira ta bideak Arentzat zuzenak; eta, anpurutsuak apaldu bait-ditzake.

 

5

Baltasar’en aparia

  1. Baltasar nagusilenak, bere aundizkietako amaŕ eun’eri apari edeŕ bat eman zien; eta, ayen auŕean ardoa edan zun.
  2. Ardoak eraginda, bere aita Nabukodonosor’ek Yerusalem’ go yauretxetik ostu zitun uŕezko ta ziľaŕezko ontziak ekaŕtzeko agindu zun, ayetatik eŕegek, ta aren aundizki, emazte ta oaidêk edateko.
  3. Oŕ, ba: yauretxetik aŕtutako uŕezko ta ziľaŕezko ontziak ekaŕi zituten; eta eŕegek, aren aundizki, emazte eta neska-abeslariek ayetatik edan zuten.
  4. Ta ardoa edatean uŕezko, ziľaŕezko, zurezko ta aŕizko beren yainkoak goratzen zituten.
  5. Une artan, ain txuxen, argimutiľaren auŕean giza-eskuren beatz batzu azaldu ziran, eŕege-etxearen ormako kisuan zerbait idazten; eta, eŕegek idazlearen eskua zekusan.
  6. Auŕpegia aldatu zitzayon; aren oldozkunek urduritu zuten; aren giltzuŕunak dardar eta belaunak ikaraz yoka asi ziran.
  7. Ots egin zun, beraz, biziki, asmagin, kaldaitaŕ ta ortzilariak arengana biltzeko, ta itz egiñez Babilon’go yakitunei esan zien: «Idazkun au irakuŕi ta azaldu lidakena, purpuraz yantzi ta uŕezko estuntzatxo bat lepoan duala ibiliko da, ta nere yaureŕiaren yauŕgoan irugaŕen daiteke.
  8. Yaureŕiko yakitun guziak, beraz, arenganatu ziran; bañan, idatzia iñork ezin irakuŕi zun, ta are gutxiago azaldu.
  9. Ua zan, ordun, Baltasar eŕegeren saŕakioa!! Zurbilduta gelditu zan, eta aren aundizkiak berebat izututa.
  10. Eŕegeren ta aundizkien arazoa entzutean, eŕegemeak, apaldegian saŕtuta itz egin eta esan zion: «Eŕege! Gora zu betiko!! Zure oldozpenak ez zaitzatela artegatu; zurbildu beaŕik ez duzu!
  11. Zure yaureŕian ba-da, yainko deunen atsa daukan gizon bat. Zure aitaren egunetan yainkoenak bezelako argi, adimen ta yakintza arengan idoro izan ziran. Argatik, zure aita Nabukodonosor eŕegek yakitun, asmagin, kaldaitaŕ ta aztien buru yaŕi zun.
  1. Ametsak azaltzeko, asmakizunak igeŕtzeko ta buru-korapiľoak askatzeko yakite ta adimenaren berebiziko atsa arengan nabari izan bait-zan. Gizon ori Daniyel da, ta eŕegek Baltasar izena ezaŕi zion. Daniyel’i dei egiozu ta azalkuntza egingo dizu.»
  2. Daniyel eŕegeren auŕera saŕtu zanean, eŕegek esan zion: «Nere aitak atxiľo ekaŕi zitun Yuda’ko semetako Daniyel al-zera, zu?
  3. Zutzaz entzunda nago, yainkoen atsa duzula, ta argi, adimen, eta yakintza zuregan ugariak dirala.
  4. Idazkun au irakuŕi ta zer esan nai dun azaldu dezaidaten, yakitun ta ortzilari auek ekaŕi ditut; bañan, idatziaren azalkuntza ezin eman didate.
  5. Ta entzun dut, zuk oŕelako asmakizunak igeŕi ta korapiľoak askatu ditzakezula. Ots, ba: oŕ idatzia irakuŕi ta zer dion adirazi ba’dadidazu, purpuraz yantzia ta uŕezko estuntzatxo bat lepoan zabiltzake, ta nere yaureŕian irugaŕen zaitezke.»
  6. Ordun Daniyel’ek eŕegeri erantzun eta esan zion: «Emariok zuretzat! Esku-erakutsiok besteri egin! Eŕegeri irakuŕiko diot, oŕatiño, idatzia, ta aren azalkuntza adirazi ere bal.
  7. Eŕege! Goiko Yaunak eŕegetza, aunditasuna, aintza ta dedua zure aita Nabukodonosor’i eman zizkion;
  8. ta eman zion aunditasunagatik eŕi, enda ta izkera guzietakoak ikaraz ta belduŕez zeuden aren auŕean. Nai zunari bizia kendu ta nai zunari bizia uzten zion; nai zuna goratu ta nai zuna bêratzen zun.
  9. Baña, biotza aŕotu ta gogoa anpuruskeriraño gogoŕtu zitzayola-ta, bere yauralkitik eratxia ta bere aunditasunaz erantzia izan zan.
  10. Gizartetik iraitzi zuten; biotza aberêna bezelako egin zitzayon, ta basastoekin bizia zeraman, idiek bezela belaŕa yaten ta ortziko intza soñean aŕtzen, giza-eŕegetza Goiko Yaunaren mendean dala ta Ark nai dunari damayola ezagun zuño.
  11. Ta zuk, aren seme zeran Baltasar oŕek, guziok yakinda ere, zure biotza ez duzu apaldu.
  12. Ostera ere, zeruko Yaunaren auŕka yaiki zera: Aren etxeko ontziak ekaŕi dituzu oŕitsetarako; eta, zuk, zure aundizkiek, eta zure emazte ta neska-abeslariek ardoa ayetatik edan duzute; ezer entzun eta ezer ezaguten ez duten uŕezko, ziľaŕezko, tupikizko, burnizko, zurezko ta aŕizko yainkoak goratu dituzu, ta zure bizia bere eskuan daukan ta diranak oro egin ditun Yainkoa ez duzu goretsi.
  13. Oŕegatik, Ark bidalita arako esku aren beatzek or idatzitakoa maŕaztu dute.
  14. Or idatzi ta utzi duna, beŕiz, au da: MENE, MENE, TEKEL, UPARSIN.
  15. Ona, orain, itz orien azalkuntza: MENE, Yainkoak zure yauraldia zenbatu du, ta aren amaya erabaki.
  1. TEKEL; aztagan aztatu zaitute, ta uŕi idoro.
  2. PERES; zure yaureŕia zatitua izango da; ta, Madai’ri ta Persi’ri emana.»
  3. Ordun, Baltasar’en aginduz Daniyel purpuraz yantzi zuten, uŕezko kate bat lepoan ezaŕi zioten, ta aldaŕiz yakiñerazi zan yaureŕiaren yauŕgoan Daniyel irugaŕena izango zala.
  4. Gau artantxe Baltasar, kaldaitaŕen eŕege, lepo egiña izan zan.
  5. Ta Dari Madai’taŕak aren eŕegetza aŕtu zun, irurogei ta bi urte zitunean, gutxi gora-bera.

 

6

Daniyel leoi-tartean

  1. Ona, Dari’k ontzat izan zuna: yauŕeri osoan banatuta egon zitezen, bere yaureŕiaren gañean eun ta ogei yauŕle yaŕtzea;
  2. ta eŕegeren lana arintzeko, ayen gañetik iru buruzagi yaŕi zitun, alako yauŕlek beren garbitasunak erakutsi zezazkieten.
  3. Buruzagi ta yauŕle ayen artean beñena Daniyel zan, Yainkoaren atsa arengan ugariagoa bait-zan, ta eŕege, ua yauŕeri osoaren gañean yaŕtzeko asmotan zebiľen.
  4. Argatik, buruzagi ta yauŕle ayek, Daniyel eŕegeren aldamenetik asagotzeko adiune-biľa zebiltzan; bañan, ez adiunerik ez eta salakizunik ere ezin idoro zuten; kirmena bait-zan Daniyel, eta arengan ogenik edo akatsik ez zan aŕkitzen.
  5. Gizon ayek, beraz, esan zuten: «Aren Yainkoaren legean izan ezik, Daniyel oŕen auŕka ezer ez dugu idoroko.»
  6. Ordun, buruzagi ta yauŕle ayek zalapartaka eŕegerengana bildu ziran, eta esan zioten: «Dari eŕege!, gora zu betiko!!
  7. Zure yaureŕiko buruzagi, onulari, yauŕle, aundizki ta agintariak oro elkaŕtu dira, eŕegerengandik erabaki bat iristeko. Alegia, auxe agindu beaŕ zendukela: zuri, eŕege oŕi baizik, iñork yainko edo gizonen bati otoi ba’dagio, alakoa leoi-zulora yaurtia izan dediľa.
  8. Geben ori emazu, eŕege!, ta agiria idatziz sendotu ezazu, aldatu ez daiteken Madai eta Persi’ko legearen arauz iñork autsi ez dezan.
  9. Ta Dari eŕegek, erabakiaren agirian bere zantzua ezaŕi zun.

 

Daniyel otoilari

  1. Erabakia idatzia zegola entzunda, Daniyel bere etxean saŕtu zan; eta, mandioan Yerusalem’uzko leyoak zabaldurik, Yainkoari, len oi zunez, otoi egiten ta belaunikatuta Ua goresten egun oro irutan yaŕai zan. *
  2. Gizon ayek, itxumustuan aratuta, Daniyel bere Yainkoari otoi eta aŕen ari zala idoro zuten.
  3. Ta eŕegerengana yota, eŕegeren erabakiaz itz egin zioten: «Ez al-duzu idatziz erabaki, leoi-zulora iraitzia izan dediľa, zuri, eŕege oŕi izan ezik, beste yainko ala gizoni ogei ta amaŕ egunen baŕuan otoi legioken edonor?» Eŕegek erantzun eta esan zien: «Alaxe, da, bai; atzera ezin daiteken legez gero.»
  1. Ordun, ayek eŕegeri yardetsi ta esan zioten: «Yuda’tik atxiľo ekaŕitako bat, Daniyel, zutzaz, eŕege, ta idatzi duzun erabakiaz ayolarik gabe, egun oro irutan bere otoyak egiten ari oi da.»
  2. Itzok entzunda, eŕege biziki samindu zan; eta, Daniyel yarein guraz, eguzkia etzan zan arte, biotza yareibideak asmatzen ari zitzayon.
  3. Bañan, gizon ayek eŕegerengana zaiapartaka etoŕirik esan zioten: «Eŕege!, yakizu!! Madai ta Persi’ko legearen arauz, eŕegek yaŕitako geben edo erabaki bat ere ezin aldatu daitekela.»

 

Yango ote-dute?

  1. Ordun eŕegek Daniyel ekaŕi eta leoi-zulora yaurti zezatela, agindu zun. Ta Daniyel’i esan zion: «Yauresten duzun zure Yainkoak yarein zaitzala, aŕen!!»
  2. Aŕi bat ekaŕi ta leoi-zuloaren aoan estalkitzak ezaŕi zuten; ta, eŕegek bere eraztunez ta bere aundizkienez xakitu zun, Daniyel’i buruz erabakitakoa aldatu ez zedin.
  3. Eŕege bere yauregira itzuli ta apaltzeke oeratu zan, emakumerik eratoŕi gabe; eta, loa asagotu zitzayon.
  4. Biaramuneko argi-asgoŕian eŕege yaikita leoi-zulora leyatu zan. *
  5. Zuloraz-gero, samin-ots batez Daniyel’i deituta itz egin ta esan zion: «Daniyel, Yainko biziaren moŕoi ori: beti kirmen zatzakion Yainkoak leoyen aotik yagon al-zaitu?»
  6. Daniyel’ek erantzun zion: Nagusilen!, gora zu betiko!!
  7. Nere Yainkoak aingeru bat bidali dit, eta arek leoyen aoak itxi ditu; eta, ez didate kalterik egin. Aren begietan ogenik gabe auŕkitu naiz-ta. Zure begietan ere, eŕegel, ez naiz ogendun.» *
  8. Ordun eŕegek Daniyel’i buruz poz-pozik agindu zun, ua zulotik idokitzeko. Idoki zutenean, Daniyel’engan ez zan andegarik agertzen, ustea bere Yainkoarengan ipiñi baitzun.
  9. Eŕegeren aginduz, Daniyel’en salatariak ekaŕiak izan ziran; eta ayek eta ayen emazte ta semeak leoi-zulora yaurtiak. Eta zuloaren bêraño eldu baño len, leoyek atzeman ta ezuŕ guziak apuŕtu zizkieten.
  10. Ordun Dari eŕegek, luŕeko eŕi, enda ta izkera guzietakoei idatzi zien, esanez:
  11. «Bego zuenean pakea eŕuz! Nere yaureŕi osoan Daniyel’en Yainkoarekiko belduŕez ta ikaraz bizi beaŕ dala erabaki dut:

 


Ua betiko dirauken Yainko bizia dalako, Aren yaureŕia iñoiz ez da suntsituko, ta Aren mendeak amairik ez du izango.

  1. Yagon eta yareitea Arena da;

Arena ere zantzu eta alatzak ortzian eta luŕean egitea, Ta Ark yagon du Daniyel leoyen atzapaŕetatik.


 


  1. Aŕezkero, Dari’ren ta Kir persitaŕaren yauraidian, Daniyel oŕiľoan bizi izan zan.

 

7

Ametsa. Lau bidutzak

  1. Babilon’go eŕege Baltasar’en lenbiziko urtean, Daniyel’ek ikuspen bat izan zun ametsetan. Oean zegola, amets ori gogo-ikustez izandakoan, ametsa idatzi zun, ikusitakoen mamia azalduz. *
  2. Ona, Daniyel’ek diona: Gaueko nere ikustaldian begira nengolarik, ara ortziko lau aizeak itxasgañean buŕukaz,
  3. ta itxasotik lau bidutz yaikitzen; lauak elkaŕen antzik gabe.*
  4. Lenbizikoak, leoi irudiz aŕanoaren egak zitun. So negiolarik, egak kendu zizkioten, ta luŕetik yaikirik, gizona bezela, bere oñen gañean zutik yaŕi zan; eta, giza-biotz bat ezaŕi zioten.
  5. Ta ara, beste bidutz bat, bigaŕena, artz-irudiz aren aldean yaŕi zan, ta aoan iru ortz-sail zitun; eta, esan zioten: «Yaiki, ta yan aragi asko.»
  6. Gero, begira nengola, ara katamotz-irudiz beste bidutz bat bizkaŕean lau ega zitula; lau buru zitun, ta al izatea eman zioten.
  7. Ondoren, gau artako ametsetan begira nengoia, ara indaŕ gaitzeko laugaŕen bidutz izu ta ikaragaŕia; burnizko ortz aundiak zitun; iresten eta zeatzen ari zan, ta ondakiñak oinpean istikatzen zitun. Lengo bidutzei buruz oso bestelakoa zan, eta .amaŕ adaŕ zitun. .
  8. Adaŕei so nengola, ara: ayen artean beste adaŕñoa ernetzen zitzayon, aren auŕeko iru adaŕ erauzten zitula. Adarño artan gizakienak bezelako begiak eta aŕandikeriak darizkion ao bat agertzen ziran. *
  9. Ta ba-nekusan, ikus:

Agurea ta gizonaren Semea

  1. Aren auŕetik suzko ibai laisteŕ bat ilkitzen zan. Moŕoyak miľoika zitun ta aren auŕean eseriak zenbakaitzak ziran. Ebazlea asi zan eta idazti batzu zabaldu ziran. *
  1. Adaŕñotik ilkilzen ziran itz-oŕoen zaratarengatik aruntz begira nengola, bidutz ua kalitua ikusi nun, ta aren soña poŕot egiña ta eŕetzeko surtara yaurtia.
  2. Beste bidutzak ere nagusigoaz erantziak izan ziran, erabakitako garai ta uneraño bizi utziak, ordea.

  1. Gaueko ikuskizuna begira nengola, ara: ortziko odeitartean Gizaseme zirudin bat zetoŕen. * zâŕarengana alderatu zan, eta arenera auŕkeztu zuten.
  2. Ta, Zâŕak ospea ta al-izatea eman zizkion.

Ta eŕi, enda ta izkera guzietakoak menderatu zitzazkion. Aren agintetza betiko da ta ez zayo kenduko: Aren mendea irauli eziña da.


 

Ikusiaren azalpena

  1. Saŕakioak aŕtuta, nik, Daniyel onek, gogoa nere baŕnean laŕi-laŕi nabaitzen nun, ta nere buruko ikuspenez izututa.
  2. Ango batengana eldurik, guzi oŕetaz argia eskatu nion, ta itz egin zidan azalkuntza emanez.
  3. «Lau bidutz auek, luŕean yaikiko diran lau nagusilen dituzu.
  4. Bañan, Goikoaren deunak nagusitza aŕtuko dute, ta menderen-mendêtan daukakete betiko». *
  5. Batez ere, laugaŕen bidutz ua zer liteken yakin nai nun: bestên antzik gabeko ua, oso izugaŕia, burnizko ortzak eta tupikizko erpeak zituna, iresten, zeatzen eta ondakiñak oinpean istikatzen ari zan ua, alegia;
  6. eta aren buruko amaŕ adaŕak zertarako ziran; eta, ayetako iru erauziz yaiki zitzayon beste adaŕño bat, begiak eta aŕandikeriak zesazten aoa zituna, ta beste adaŕak baño aundiagoa egin zana.
  7. Begira nengon eta, ara!: adaŕ ua deunen auŕka gogoŕ ari zan eta ayei nagusitzen zitzayen,
  8. alik eta Goikoaren deunen alde epaya zeman zâŕa etoŕi zan arte; eta garaya eldu zan, eta deunak yaureŕia iritsi zuten.

  1. Ta esan zidan:

Laugaŕen bidutza, luŕean laugaŕen yaureŕia izango da, beste yaureŕien antzik gabekoa, ordea. Ark luŕ osoa irentsi istikatu ta biŕinduko du.

  1. Amaŕ adaŕak: yaureŕi artan yaikiko diran amaŕ eŕege dira; ayen ondoren beste bat yaikiko da, ayen antzik gabekoa, noski, ta beste iru eŕegeak irauliko ditu.
  2. Goikoaren auŕka erausiko du, eta Aren deunak estu gogoŕera daramazke. Ta aldi ta arauak aldatuko ditula uste izango du; eta deunak aren aukeran utziak izango dira, aldi baterako eta aldietarako * eta aldi erdirako.
  3. Ala ere, ebatzia izango da, ta al izatea kenduko diote; suntsitua eta galdua geldituko da, azpi-azpiko eŕoetaraño, gero!
  4. Ta ortzipeko yaureŕien al izate nagusitza eta ospea Goikoaren deunen eŕiari emanak izango zazkio. Aren agintea, amaigabeko agintea da, eta beste agintetza guziak menderatu eta esaneko agertuko zazkio. »

 


  1. Aren itzaldia oneraño. Ni, Daniyel,nere oldozpenengatik laŕi-laŕi ta zurbilduta gelditu nintzan; bañan, yazoa biotzean daukat.

 

8

Aari eta akeŕa

  1. Baltasar eŕegearen irugaŕen urtean, ikuskizun bat ageri izan zitzaidan Daniyel oni lenik ikusitakoaren ondoan. *
  2. Ikuspen au, Elan luŕaldeko Susa iri azkaŕean izan nun. Ikustaldi ontan Ulai ondoan nintzala irudi zitzaidan.
  3. Begiak yaso nitun, eta ara: ibayaren auŕez âri bat ikusi nun. Adaŕ luze bi zitun; bata bestea baño luzegoa zan; ta luzêna bigaŕen * edo azkena azia.
  4. Saŕtalderuntz, ipaŕalderuntz eta egoalderuntz adaŕkatzen ikusi nun aria. Ari buru zemayoken piztirik ez zan; ez aren erasoalditik iges zegikenik; nai aña zegin eta azitzen ziyoan.
  5. Begira nengola, ara: landa osoan baŕna akeŕ bat soŕtaldetik zetoŕen luŕa ikutu gabe; eta, begien artean adaŕ izugaŕi bat zun. *
  6. Ibayaren auŕez ikusi nun ari adaŕdunarengana yoanda, bere indaŕaren oldaŕez aren auŕka leyatu zan.
  7. Ta nere begietan uŕbildu zitzayon, aren auŕka yauzi zan, tunkatu zun, ta bi adaŕak autsi zizkion, ariak gogoŕ egiteko indaŕik ez bait-zun; luŕera irauli ta istikatu zun; eta, aren oldaŕetik âria yagon zezakenik ez zan.
  8. Akeŕa izugaŕiro aundi egin zan; ta sendotu zaneko, adaŕ luzena autsi zitzayon; eta, aren ordez beste lau, aundiak gero, erne zitzazkion eguratseko lau aizetaruntz. *
  9. Ayetako batetik adaŕño bat ilki ta aunditu zan egoaruntz, soŕtalderuntz eta luŕ maitagaŕituntz. *
  10. Ortziko izaŕetaraño ere aunditu zan; eta, oste artako izaŕ batzu luŕera erauzi ta istikatu zitun. *
  11. Oste aren Nagusiarenganaño aunditu zan, betiko oparia eragotziz ta Aren yauretxea luŕera irauliz. *
  12. Ogenengatik oparien gañera indaŕa eman zitzayola-ta, egia luŕera yaurti ta nai aña egin zun, bitsetan bizirik.
  13. Nik entzunda, mintzo zan deunetako bati beste deun batek esan zion: «Noiz arte iraungo du, betiko opariaz, itxes-ogenaz ta yauretxea ta ostea istikatzaľên oinpean dauzkatenetaz ikustaldian esaten danak?»
  14. Ta esan zidan: «Miľa ta irureun aŕats ta goizalde igaro arte. Ordun egingo da yauretxearen garbikuntza.» *

Azalpena

  1. Ikusitakoa gogoan erabiliz ta aren azalkuntza usnatuz ni, Daniyel au, ari nintzalarik ara: giza-antz bat nere auŕean yaŕia.
  2. Ta Ulai’ren erditikako giza-mintzo bat entzun nun oyuka esaten: «Gabireľ, azaldu iozu oŕi ikusi duna.»
  3. Nere aldera etoŕi zan, ta aren etoŕeraz txundituta auzpez erori nintzan. Bañan, ark esan zidan: «Gizaseme!, adizu; erabakitako garayan beteko da ikuskizun ontan esana.»
  4. Mintzo zitzaidanean, luŕ era auzpez lo erori nintzan; bañan, ikutu niñun ta antxe zutik egonerazi niñularik,
  5. esan zidan: Ots! aseŕealdiaren azkenean gertatuko dana erakutsiko dizut; erabakitako garayan burutuko da-ta.
  6. Ikusi duzun ariaren adaŕak Madai eta Persi’ko eŕegeak dira:
  7. akeŕa, beŕiz, Yaban’go yaureŕia, ta begien artean zun adaŕ aundia, lenbiziko eŕege.
  8. Adaŕ ua autsi zanean, aren ordez ernetako laurak, aren endatik, bañan aren indaŕik gabe yaikiko diran lau eŕege dira.
  9. Ta ayen nagusitza amaitutakoan, gaiztakeria tontoŕera eldu daitekenean, bekoki gogoŕeko eŕege maltzuŕ bat yaikiko da.
  10. Aren al izatea sendotu da, ez ordea aren indaŕez; poŕokatzaľe aŕigaŕi izango da, ta beti auŕera egingo du, azkaŕak eta deunen eŕia galdu arte.
  11. Bere igurdiziz maŕukeria bere eskuan garai aterako du; aŕotuko da, ta maŕukeriz gizon asko ilko ditu; ta, nagusien Nagusiari yarkiko zayo; baña, giza-eskurik * gabe apuŕtuko da.
  12. Ta aŕatsaz ta goizaldeaz ikustaldian esandakoa, egia da. Xakituta yagon ezazu, beraz, ikusi duzuna, egun askoren ondoren burutuko da-ta. *
  13. Ni, Daniyel au, kankin eta zenbait egunez gaxorik egon nintzan; ta zuzpeŕtutakoan, eŕegeren arazoetan yaŕai nintzan beŕiro. Ikusiaz izututa nengon, ordea, eta, iñork ez zun yazoa asmatu.

 

9

Irurogei ta amaŕ zazpiuŕenak

  1. Dari Madal’taŕa, Artaxerxe’ren semea, kaldaitaŕen eŕege yaŕi zan urtean,
  2. aren yauraldiko lenbizikoan, beraz, nik, Daniyel onek, idaztiak ayolaz azteŕtu nitun, Yerusalem’en elkaitzerako epetzat Yeremi Igaŕieari Yaube’k iragaŕitako irurogei ta amaŕ urteak noiz amaitzekoak ziran ikasteko. *
  3. Ta begiak Yainko Yaunarengana itzuli nitun, otoi, aŕen, baru, zurda ta autsez Aren biľa nenbiľela.
  4. Nere Yainko Yaube’rengana yota, niotsan: «Yainko Yaun Aundi ta Itzalgaŕia!, otoi!!, maite zaitutenei ta zure aginduak betetzen ditutenei ituna eta eŕukia yagon dizkiezuna!
  5. Ogendun gera!; okeŕ egin dugu; lotsagabe eta biuŕi izan gatzazkizu, ta zure lege eta erabakitatik sayestu gera;
  6. ta zure moŕoi igaŕlei ez diegu men egin, gure eŕege, nagusi, arbasoei ta luŕaldeko eŕi osoari Zuketz itz zegietenean.
  7. Zuzentasuna zurea da; gurea, beŕiz, âlkea. Gauŕ Yuda’ko seme guziak âlketuta bait-dira, Yerusalem’go egoiliaŕak eta Ixrael osoa, uŕen ta uŕungoak; zure auŕka yaiki zirala-ta, Zuk sakabanatuta dirau edozein tokitan.
  8. Yauna!, zure auŕka ogen egin dugulako, guri eta gure eŕege, nagusi ta arbasoei auŕpegian lotsa dagokigu.
  9. Gure Yainko Yaunari, beŕiz, eŕuki ta asketsa dagozkio, Arengandik sayestu geranontzat,
  10. bere legean ibiltzeko, bere moŕoi igaŕlên aoz agintzen zigun gure Yainko Yaube’ren mintzoa entzun nai izan ez dugunontzat.
  11. Guziek, Ixrael’en Zure legea autsi dute ta sayestu dira, zure mintzoa ez entzuteko; argatik Yainkoaren moŕoi Moxe’ren aginduetan idatzitako gaitzespen ta zin-araoak gañera yausi zazkigu, Yainkoaren auŕka ogen egin dugulako.
  12. Ta guri ta gure yauŕlei buruz Ark emandako itza bete dul, ortzipean idekorik ez dun elkaitz izugaŕi au Yerusalem’en gañera amilduz.
  13. Moxe’ren legean idatzirik dagonez, onenbesteko gaitza gañera yausi zaigu, ta gure Yainko Yaube’ren auŕera ez dugu aŕenez yo, gure okeŕetatik aldendu ta Zure egia ezaguteko.
  14. Zurt * egon da, beraz, gure Yainko Yaube ataŕaldirako, ta gañera eratoŕi digu, Aren mintzoa entzun nai izan ez dugulako; gure Yainko Yaube, egin dizkigun orotan zuzena bait-da.
  15. Orain, gure Yainko Yauna, esku azkaŕez Aigito’tik ateratzean gauŕ duzun ospea irabazi zenuna: ogen egin dugul, okeŕ ibili gera!!
  16. Oŕen zuzena ba’zera ere, aŕen Yauna!, aldendu beitez Yerusalem iritik, zure mendi deun ortatik, zure bekozko, aseŕe eta sumiña; gure ogenengatik eta gure arbasoen txaŕkeriengatik Yerusalem ta zure eŕia, gure inguruko guzientzat iguingaŕi bait-dira.
  17. Gure Yainko ori!, zure moŕoi onen otoi eta eskariak entzun orain!, eta, Yaunarengatik!!, orain luŕ yoa dagon zure yauretxean zure auŕpegia ista bedi.
  18. Ene Yainko oŕek!,belaŕiok ezaŕi eta entzun; begiok zabali!, eta gure itxesa ta zure izenez ezaguna dan iria ikus!! Ez bait-ditugu aŕenok, zure auŕean zintzo geralakoan ixurtzen; zure eŕuki aundiarengatik baño.
  19. Yauna, entzun!! Yauna, parka!! Luzatzeke adi eta ekin, Yauna! Ene Yainkoa!, Zeroŕengatik!, zure iria ta zure eŕia zure izenez ezagunak bait-dira.
  20. Oŕela, aŕenez, nere ogena ta nire eŕi Ixrael’ena aitoŕtzen, ta nere Yainkoaren mendi deunarentzat nere Yainko Yaube’ren auŕean otoiean artean ari nintzalarik;
  21. ta oraindik otoiketan mintzo nintzalarik, ikustaldian lenik ikusi nun Gabirel’ek, egaka arin etoŕirik aŕatsaldeko opariaren garayan ikutu nindun;
  22. ta nere adimena argituz itz egin eta esan zidan: «Daniyel!, zure adimena argitzeko natoŕ orain.
  23. Zu aŕenez asi ala, erabaki bat irten da, ta Yainkoaren gogarako zera-ta, adirazten natoŕkizu.*
  24. IRUROGEI TA AMAŔ ASTE ERABAKITA DAUDE ZURE EŔIARENTZAT ETA ZURE IRI DEUNARENTZAT; TA AYEN ONDOREN GIRBIÑALDIA AMAITU. OGENALDIA ETEN, TA GAIZTAKERIA EZABATUZ-GERO, ZINDOTASUNA YAIKIKO DA BETIKO. IKUSTUNIK EZ DA AZALDUKO EZTA IGAŔLERIK ERE;

TA DEUN-DEUNA GANTZUTUA IZANGO DA.

  1. Yakizu. ba, ta autemazu;

atzeŕitik itzultzeko ta Yerusalem beŕeraikitzeko erabakiaren agertzetik Guren-gurenaren gantzuketarañoko asteak irurogel ta bederatzi izango dira.

Lenbiziko zazpiretan iriko zeya ta aŕesiak zoztoŕ zaiľen artean beŕeraikiko dira.

  1. Ta, uŕengo irurogei ta bi ondoren, gantzutua erauzia izango da, ez, ordea, ezereztua.

Ta datoŕken buruzagi baten eŕiak iria ta yauretxea poŕokatuko ditu, ugolde batek bezela dana abaŕikatuz;

ta gudaren amayan dana soil geldituko da, erabakita danez.

  1. Bañan (irurogei ta amargaŕen) aste artan, ituna sendotuko du ainitzekin;

ta, astearen erdian

opari ta minhak amaituko dira;

eta zantaŕkeriaren egaz * poŕokaldi izugaŕia datoŕke, itxesa ta erabakita dagona (ondamena) iraulkiñen gañean edatu arte.

10

Elkaitz aundi-aundiak

  1. Persi’ko eŕege Kir’en irugaŕen urtean, yazokizun zerbait Baltasar ere zeritzan Daniyel’i erakutsia izan zitzayon. Yazokizun ua egia zan: elkaitz aundi bat. Arek yazokizuna uleŕtu ta erakutsitakoa ayolaz gogoratu zun.
  2. Egun ayetan ni, Daniyel, iru asteko egunez atsekabe nintzan.
  3. Yanari atsegingaŕirik ez nun aŕtu; nere aoan ez zan aragirik, ez ardorik saŕtu, ta iru asteko egunak bete arte ez nintzan gantzutu.
  4. Lenbiziko iľaren ogeitalaugaŕen egunean Idakel ibai aundiaren egian nengon. *
  5. Begiak yaso nitun, ta begira nengolarik, ara: eunez yantzitako ta geŕian Upaz’ko uŕez apaindutako gizon bat. *
  6. Aren soñak Tarsi’ko aŕia zirudin!; aren auŕpegitik tximistaren ista zerion; begiak zuzi izekien antzekoak zitun, beso-oiñak tupikiaren idekoak, eta itz egitean mintzoa gizostearen buŕunba bezelakoa.
  7. Ikuskizun au nik, Daniyel onek bakaŕik izan nun; nirekin zirenek ezer ez zuten ikusi; saŕakioak aŕtuta igeska ostendu bait-ziran.
  8. Bakaŕik gelditu nintzan; eta, ikuspen aundi aren ondoren adorerik gabe nengon; indaŕa auldu ta sendotasuna argaldu zitzaidan.
  9. Aren itzen mintzoa nentzun; eta entzutean, lo bezela, luŕera auzpez erori nintzan.
  10. Ta ara!: esku batek ikutu ta nere belaunen ta eskuen gañean yaikirazi niñun.
  11. Ta, esan zidan: «Daniyel goragaŕi ori!; dasazkizukedan itzak uleŕ itzazu; eta, zutitu zaitez. Zuri bidalita bait-natoŕkizu orain.» Ta itz zegidanean ikaraz zutitu nintzan.
  12. Esan zidan: «Daniyel!, ez izutu!! Zure Yainkoaren auŕean, uleŕtzeko miñez zure biotza zabaldu zenion lenengo egunetik entzunak izan dira zure itzak, eta zure itzengatik nentoŕen ain zuzen ere.
  13. Bañan, Persi’ko yaureŕiaren nagusiak ogei ta bat egunez gogoŕ egin dit. Beaŕik ere, Mikael, * aintzindari nagusietako bat, lagun etoŕi zait, ta Persi’ko eŕegerenean an gelditu da.
  14. Azkeneko egunetan zure eŕiari yazoko zayona zuri yakiñerazteko etoŕia nauzu; ikusi duzuna uŕungo egunetarako da-ta.»
  15. Oŕela mintzo zitzaidanean, nik auŕpegia luŕera neukan isilik.
  16. Ta, ara: giza-antz batek ezpañak ikutu zizkidan; eta, nik, aoa zabaldurik, itz egin eta nere auŕean zegonari esan nion: «Ene Yauna!; agerpen au dala-ta nere laŕia areagotu da, ta ez zait indaŕik gelditu.
  17. Nola mintzo leiteke, ba, nere yaun oŕen moŕoya, nere yaun oŕekin? Indaŕa sostean peitu bait-zait, eta arnasak uts egin dit.»
  18. Giza-antzak, beŕiro, ikutu ta suspeŕtu nindun,
  19. ta esan zidau: «Gizon goragaŕi ori, ez izutul, zaude narerik!, biotz!, kemen!!» Onela zerausanean, pizkoŕtu nintzan eta esan nion: «Ene Yauna!, mintzo zaitez, pizkoŕtu nauzu-ta.»
  20. Ark esan zidan: zuregana zertara etoŕi naizen ba-dakizu. Orain, Persi’ko yaunaren auŕka itzultzen naiz, buŕukatzera. Ta irtetean, ara: Yaban’go eŕege etoŕtzen.
  21. Guziotan nere alde gogoŕ ari danik bat ere ez da, Mikel, zuen yauna, baizik.

 

11

Gudaketak

  1. Dari Madai’taŕen lenbiziko urtetik, an nintzan ni ua irozo eta azkaŕtzen.
  2. Egia orain erakutsiko dizut: ikus!! Persi’n oraindik iru eŕege izango dira; eta, laugaŕena beste guziak baño geyago aberastuko da; bere aberastasunaz al izate aundia dukela-ta, dana eraikiko du Yaban yaureŕiaren auŕka.
  3. Gero, eŕege azkaŕ bat yaikiko da; eta, al izate aundiz nai aña egingo du.
  4. Bañan, goreneraño elduta bereala, aren yaureŕia uŕatu eta eguratseko lau aizêtara banatua izango da; ez, ordea, aren ondorengoen mendean yaŕaitzeko, ezta aren al izatea iristeko; aren yaureŕia bestentzat uŕatuko bait-da.
  5. Egoaldeko eŕege azkaŕtuko da, eta aren agintarietako bat gaindituko zayo ta altsu egingo da!; aren al izatea, al-izate aundia izango da.
  6. Zenbait urteren buruan elkaŕtuko dira, ta elkaŕtea egiteko, egoaldeko eŕegeren alaba ipaŕaldeko eŕegerengana datoŕke. Bañan, aren besoaren indaŕa ez zayo aski izango; ez bera, ezta aren azia ere, ez bait-dira zutik egon al izango; eta alaba ua, ta aren auŕa bere bidelagunekin bizia eman zionarekin ta aldi bateko zurkaitz zitzayonarekin ondatuak izango dira.
  1. Aren eŕoko aldakaitz bat garatuko da, ordea; eta, gudoste batekin etoŕirik, ipaŕaldeko eŕegeren luŕetan saŕtuko da, eta poŕokatuko ditu, ta ayen yabe egingo da.
  2. Ayen sasiyainkoak, urtuzko irudiñak, eta uŕezko ta ziľaŕezko ontziak arakatuta Aigito’ra daramazke; eta, ipaŕaldeko eŕegeri urte askotarako garaituko zayo.
  3. Aŕezkero, egoaldeko eŕegeren yaureŕira yoango da, eta gero bere luŕaldera itzuliko.
  4. Aren semeak elkaŕtuko dira; eta, gudoste aundi asko bildurik, ayetako bat abazuzan etoŕi, saŕtu ta igaroko da; ta, beŕiz itzulirik, erasoaldiak egoaldeko eŕegeren gazteluraño daramazke.
  5. Beazunak eraginda, egoaldeko eŕege irtengo da ipaŕaldekoarekin gudaketan; eta, gudoste aundiak bildurik, gizatalde ugariak eroriko dira aren mendean.
  6. Aren auŕka bildutako gudosten auŕez kemena areagotuko zayo, ta miľaka eroraziko ditu; bañan, ala ere, ez da garaituko.
  7. Ipaŕaldeko eŕegek len baño gudoste aundiagoak bilduko ditu; eta, zenbait urteren buruan gudagizon tirlu aundi batekin ta indaŕbide ugariekin datoŕke.
  8. Aldi artan, egoaldeko eŕegeren auŕka asko yaikiko dira, ta zure eŕiko seme zakaŕak ere, ikustaldian iragaŕitakoa egiztatuz yaikiko dira, bai, bañan erortzeko.
  9. Ipaŕaldeko eŕege datoŕke, etoŕi; lubanak egingo ta iri azkaŕa aŕtuko ditu, ta egoaldeko besoek gogoŕ ezin dagiokete, ezta eŕiko seme yatoŕenak beren gazteluekin ere.
  10. Ayetan nai aña dagike; buru dagiokenik ez da izango; luŕ opagaŕi artan geldituko da, beraz, ta luŕ aren itxesa eskuan daukake.
  11. Egoaldeko yaureŕiaz bere indaŕ guziz yabetzeko erabakita, adiune bat ango eŕegerekin egingo du, bere alaba aren kalterako damayolarik; bañan, ondore onik gabe, ta luŕaz yabetzeke.
  12. Gero, gogoa ugartetara itzuliko du; eta, ayetako asko aŕtuko ditu; bañan, agintari batek aren bidegabeari amaya damayoke eta aren auŕka biuŕtuko bidegabe ua.
  13. Ordun bere yaureŕiko gazteiuetara egingo du; baña, tupust egiñik, iñoiz ez agertzeko eroriko da.
  14. Aren orde yauralkian yaŕiko danak, yaureŕiko aintza dan tokitik altxoŕak arentzat yaso ditzaten, gizonak igoŕiko ditu; bañan, egun gutxiren buruan buŕuka ta gudarik gabe poŕokatua izango da.
  15. Ta aren orde, yauralkira, eŕege-dedua iñork ez lemayoken gizon petarail bat datoŕke; ordea, isilik datoŕke, eta aginpidea azpikeriz iritxiko du.
  16. Ta ayen auŕean ugoldetzat etoŕitako ipaŕaldekoak, ta ayekin elkaŕtuen buruzagia asagotu ta eramanak izango dira.
  1. Ta arekin egindako ituna gora-bera, azpikeriz igo ta gudagizon gutxirekin garai irtengo da.
  2. Luŕaldeko bazteŕik aberatsenetan isilik saŕtuko da, eta aren gurasoek eta gurasoen gurasoek egin ez zutena egingo du; ta yasotako aŕapakin, erazkin eta ebaskiñak angoei banatuko dizkie, ayen iri azkaŕetzaz yabetzeko asmotan, gero!
  3. Ta gudoste aundi baten buruan aren indaŕa ta biotza egoaldeko eŕegeren auŕka piztuko dira. Egoaldeko eŕege, berebat, urgazle askok eta oso azkaŕek lagunduta, gudarako pizkoŕtuko da; bañan, aren auŕkako zimaŕkunek eragotzita ez die gogoŕ egin al izango.
  4. Ogia arekin yan dutenek, txurtenean yoko dute; aren gudostea suntsitua izango da, ta iľak eroriko dira ainitz.
  5. Eŕege bi orien biotza, elkaŕi kalte egin nairik atzaŕi dagoke, eta, elkaŕi gezuŕak esango dizkiote. Alpeŕik, ordea; azkena beste garai baterako erabakita dago.
  6. Bere yaureŕira, beraz, ondasun yoritsuekin itzuliko da; eta, eŕi deunaren auŕka biotzean asmo txaŕak erabiliz, bere luŕaldean saŕtuko da.
  7. Egoaldera, beŕiro, erabakitako garayean datoŕke; bañan, azkeneko etoŕera ez da lengoa bezelakoa izango.
  8. Ketin’go ontziak aren auŕka datozke; eta, kemena galdurik, atzera egingo du, eŕi deunaren auŕka suminduta maratz ibiltzeko, eŕi deunarengandik sayestu diranekin elkaŕtzeko ustez.
  9. Arek utzitako gudarien besoek, eŕiaren indaŕa dan yauretxea naŕiotu, betiko oparia eragotzi eta irudin iguingaŕia, poŕokatzaľên irudiña gero, eraikiko dute.
  10. Itun-ausleak limuŕkeriz irudiñetara daramazke; bañan, bere Yainkoa dazagun eŕiak gogoŕ egingo dio.
  11. Eŕiko gizon zuŕek lagun asko argituko ditute; bañan, ezpataz, gaŕez, atxiľo-nekez ta aŕapakarien zalapartaz eroriko dira epe baten baŕuan.
  12. Oŕela eroritakoei, urgazi ariña datoŕkieke; eta, azpikeriz asko itsatsiko zazkie.
  13. Zuŕetako batzu ere eroriko dira, azken aldiraño aŕagotu, garbitu ta aratz daitezan; erabakitako amaya, oraindik ez bait-da izango.
  14. Eŕegek, nai aña egingo du; aŕopuztuko da, ta yainko guzien auŕka yaikiko da; yainkoen Yainkoaren auŕka lotsagabe itz egingo du, ta Aren asaŕea tontoŕeraño eldu arte, dana ondo gertatuko zayo, ala erabakita bait-dago.
  15. Bere arbasoen Yainkoarentzat begirunerik ez duke, ez emakumen kuťunarentzat, ezta yainko iñorentzat ere; bere burua edozer baño aundiagotzat etsiko du-ta.
  16. Aren orde Maozin Yainkoa ospatuko du; aren asabek ez zezaguten yainko ori uŕez, ziľaŕez ta apaingaŕiz ospatuko du.
  17. Gaztelu eta iri azkaŕak yainko aŕotz oŕekin erasoko ditu; ua yauretsiko dutenei gora aundia damayeke, askoren buru yaŕiko ditu, eta saritzat luŕa banatuko die.

Ankeŕaren amaya

  1. Azkenik, egoaldeko eŕegek guda asmatuko dio; eta, ipaŕaldeko eŕege guŕdiekin oldaŕez gañera yauziko zayo, zaldizkoekin eta ontzidi aundi batekin; eta, aren luŕetan saŕtuko da, ayetan baŕna urarangela bezela igaroz.
  2. Luŕ opagaŕira ere ba-datoŕke eta iri asko ark luŕera irauliko ditu; bañan, Edom, Moab eta Amon’daŕen mugaldeak aren eskutik yareingo dira.
  3. Bere eskua luŕen gañera edatuko du, eta Aigito ez da itzuriko.
  4. Aigito’ko uŕe ta ziľaŕaz, eta opagaŕi guziaz yabetuko da; eta Libi’n eta Kus’en baŕna ere igaroko da.
  5. Bañan, soŕtaldetiko eta ipaŕaldetiko susmuŕek artegatuta, aseŕe goriz aruntz irtengo da, berein poŕokatu ta abaŕikatzeko.
  6. Bere yauregiko kapaŕak, itxasoaren eta mendi guren ta aintzatsuaren artean yaŕiko ditu. Amaya elduko zayo, ordea; eta iñork ez du lagunduko. *

 

12

Suspeŕketa. Ordaña

  1. Aldi artan, Mikael buruzagi aundia yaikiko da, zure eŕiko semên yagolea. Axanpa-aldia, noski; eŕiak asi ziranetik artarañokoan idekorik gabeko aldia. Ta aldi artan yareingo da zure eŕia, idaztian izena duten guziekin. *
  2. Ta autsean lo dauntzanetako ainitz yaikiko dira; batzu betiko bizitzarako, ta besteak betiko âlke ta lotsarako. *
  3. Zuŕ izanak, ortziko ista bezain dirdiratsuak izango dira, ta onbidea eŕiari darakaskioten izaŕak bezela, menderen-mendêtan.
  4. Zuk, beŕiz, Daniyel oŕek, itzok yagon eta azken aldiraño idaztia siľututa eukazu. Ainitzek azteŕtuko ditute, ta ezaguera ugari andik aŕtuko dute.»
  5. Ta ni, Daniyel onek, begira nengolarik gizon bi ikusi nitun; bata, ibal-egitik onuntz, eta bestea ibai-egitik aruntz zutik.
  6. Ta batak, ibai-urgañean zegon eunez yantzitako gizon bati esan zion: «Aŕigaŕi onen amaya noiz izango da?»
  7. Ta, ibai-urgañean zegon eunez yantzitako gizonak, eskui ta ezkeŕa ortziruntz yasorik, nik entzunda, menderen-mendêtan bizi dan Ua aiphatuz, zin egin zun epe baten buruan, epe biren buruan, ta epe erdi baten buruan ori izango zala.
  8. Nik entzun dut, bai; uleŕtu, ordea, ez; eta, esan nion: «Ene yauna! Guzion amaya zein izango da?»
  9. Ta, erantzun zidan: «Daniyel, zoaz; esanak itxiak bait-dira eta azken-aldiraño zildaituak.

  1. Berein gardostu, garbitu ta aŕagotuak izango dira; gaiztoek gaiztakeritan ariko dira, ta gaizto batek ere ez ditu uleŕtuko; zuŕek, bai, uleŕtuko ditute.
  2. Betiko oparia amaitu ta zantaŕkeri iguingaŕia nagusi yaŕia izan daitekenetik miľa ta beŕeun ta larogei ta amaŕ egun igaroko dira.
  3. Diraukena zoriontsu, bai ere miľa ta ogei ta amairu egunetaraño eldu leitekenal
  4. Zoaz, ba!!; eta, azkeneraño atseden zaitez; egunen azkenean yarauntsian egongo zera-ta.»

 

13

Susane

  1. Babilon’en, Yoakin zeritzan gizon bat bizi zan. *
  2. Yaunari belduŕ zion aren emaztea, Elki’ren alaba eder-edeŕa, Susane zeritzan.
  3. Aren gurasoak zintzoak ziran, eta alaba, Moxe’ren aginduen arauz azi zuten.
  4. Yoakin oso aberatsa zan, eta bere etxearen aldamenean atsegin-baratza bat zun. Ayetako itzalgaŕiena zalako, yuduek arengana yotzen zuten.
  5. Oŕ, ba: Yaunak Babilon’go ebazletaz auxe dio: «Babilon’ en soŕtutako gaiztakeria, eŕia yauŕi ziruditen ebazle aguren ogen-zitua da.» Urte artan eŕiaren artetik ebazletzat aututako agure biak, ayen arikoak ziran.
  6. Yoakin’en etxera maiz yoaten ziran, eta auziren bat zutenek ayengana yotzen zuten.
  7. Eguerdian, eŕia bazteŕtua zaneko, Susane bere senaŕaren baratzean saŕtu oi zan.
  8. Egun oro agure biek, saŕtzen ta egurasten zanean ba-zekusten ua, aŕen iŕikaz eŕeta.
  9. Ta sena galdurik, zerua ez ikusteko ta Yainkoaren epai zuzenak ez gogoratzeko, beren begiak sayestu egin zitzazkien.
  10. Agure biak, beraz, arenganako iŕikaz zaurtuta zeuden, batak besteari bere dordoa adirazteke, ordea,
  11. arekin etzan nairik, beren iŕiskeria elkaŕi azaltzeko lotsa bait-ziran,
  12. eta egun oro ua ikusteko ayolaz ataizean zegozkion. Ala ere, bein elkaŕi esan zioten:
  13. «Etxera goazan, otaldia bait-dugu»; eta, irtenik bereizi ziran.
  14. Bañan, atzera eginda, elkaŕ upatu zuten; eta, elkaŕi zioa galdetuz, nork bere iŕiskeria besteari aitoŕtu zioten, ta bakaŕik legokenean Susane idorotzeko itundu ziran.
  15. Egun egokiaren zai zeudela, ara!: Susane, auŕegunean eta erenegunean bezela, neskame birekin bakaŕik baratzean saŕtu zan; eta, beroaŕen basitu bat baratzean aŕtu nai izan zun.
  16. Artan iñor ez zan, agure biak kuku eginda Susane’ri so ta so baizik.
  17. Susane’k neskamêi esan zien: «Olio ta gantzuak ekazkidazute ta baratzeko ateak itxi itzazute, basitua aŕ dezadan.»
  18. Ayek, agindu au betez, baratzeko ateak itxirik, agindu zitzayena ekaŕtzeko atzeko ate batetik irten ziran, agureak an zeudela yakiteke.

  1. Neskameak irten ala, agure biak yaiki ziran ta Susane’rengana leyatuta ari esan zioten:
  2. «B’egira!, baratzeko ateak itxiak dira; iñork ez gaitu ikusten, ta gu zure irikaz eŕeta gaude. Gure gogoari alki zakizkio, ta batu zakizkigu.
  3. Bestela, zure auŕka aitor egingo dugu, zurekin gazte bat zala-ta, neskameak igoŕi dituzula esanez.»
  4. Susane’k adiaka esan zun: «Alde orotatik axanpak inguratzen nau: ori egiten ba’dut, gañean eriotza dut; eta, ez ba’ dut, zuen eskuetatik ez naiz itzuriko. *

 23. Bañan, obe zait, ogen egin gabe zuen eskuetan erortzea, Yaunaren begietan ogen egitea baño.»

  1. Ordun Susane’k deadar aundi bat egin zun, eta agure biak aren auŕka berebat.
  2. Eta ayetako bat baratzako ateak zabaltzera leyatu zan.
  3. Baratzako otsak entzunda, etxekoak atzeko atetik baratzera yo zuten zer zan ikusteko.
  4. Aguren erausia entzunda, moŕoyek biziki lotsatu ziran, Susane’ri buruz aiakorik bein ere ez bait-zan esan.

Gezuŕ-salaketa

  1. Biaramonean, Susane’ren senaŕ Yoakin’enean eŕia bildu zanean, agure biak ere aratu ziran, Susane’rentzat eriotza iristeko asmo okeŕez.
  2. Ta eŕiari esan zioten: «Elki’ren alaba ta Yoakin’en emaztea dan Susane’ren biľa bidal ezazute.» Ta berealaxe bidali zuten.
  3. Bere guraso, seme ta aide guziekin Susane etoŕi zan.
  4. Oso mangui ta edeŕa zan
  5. ta auŕpegi gañean estalki bat zekaŕen. Bañan, zital ayek, aren edeŕtasunaz asetzeko, ari estalkia eraztea agindu zuten.
  6. Beretaŕek eta zezaguten guziek negaŕez zeuden.
  7. Agure biek, eŕiaren erdian yaikita, beren eskuak burugañean ezaŕi zizkioten. *
  8. Ta Susane’k ortziruntz begira zun; aren biotzak ustea Yaunarengan bait-zun.
  9. Agure ayek esan zuten: «Baratzan egurasten biok bakaŕik giñabiltzala, au neskame birekin saŕtu zan; eta, baratzeko ateak itxirik neskameak igoŕi zitun.
  10. Ordun, izkutaturik zegon mutil bat arengana eldu, eta arekin etzan zan.
  11. Guk nabarmenkeri ori baratzeko txoko batetik genkusan, antxintxika biyengana eldu giñan, ta elkaŕi itsatsiak ikusi genitun.
  12. Mutiľa ezin atzi gendun: gu baño azkaŕagoa bait-zan, ateak irikirik iges egin zun.
  13. Susane, bai, atzeman genun eta gazte ua zein zan galdetu genion; bañan, ez zigun esan nai izan. Oŕa: guk aitoŕtzen duguna.»
  14. Eŕiak siñetsi zien, zâŕ eta ebazle ziralako; ta Susane’ rentzat eriotza erabaki zuten.
  15. Ordun, Susane'k intziri aundi bat egiñik esan zun: «Ostenik dagona dakusazun eta ezer izan baño len guzia dazaguzun Betiko Yauna!!
  16. Nire auŕka gezuŕez aitoŕ egin dutela ba-dakizu; eta, ara: orain il beaŕa naiz, oriek maltzuŕki esan dutenarengatik.»
  17. Yaunak aren otoya entzun zun.

Egia zutik

  1. Susane eriotzara zeramatenean, Yaunak, Daniyel zeritzan mutil gazte beten arnas deuna piztu zun, *
  2. eta gazteak eŕiari ozengi esan zion: «Emakume oŕen odolari buruz garbi naiz ni.»
  3. Ta arengana biuŕturik eŕi osoak esan zun: «Zer diozu?»
  4. Guzi ayen erdian, Daniyel’ek ordun esan zun: «Ixrael-semeok!, oŕen ergelak al-zerate?, auzia azteŕtu gabe eta egia yakiteke Ixrael’go alaba gaitzesten al-duzute».
  5. Auzia beŕiro ikeŕazute; aren auŕka auŕkeztutako aitoŕak gezuŕezkoak bait-dira.»
  6. Auzia beŕikusteko eŕiak bereala atzera egin zun; eta, agurek Daniyel’i esan zioten: «Zatoz eta gure artean eseri zaitez; eta, argitu gaitzazu, Yaunak zâŕtzaroaren dedua eman dizu-ta.»
  7. Ordun, Daniyel’ek eŕiari esan zion: «elkaŕengandik bakandu itzazute, eta nik azteŕtuko ditut.»
  8. Elkaŕengandik bakanduak ziranean, Daniyel’ek ayetako bat deiturik, ari esan zion: «Gaiztakerian zâŕtu zeran gizatxaŕa!! Beñola egindako ogentzaŕak, orain, zeroŕen auŕka biuŕtzen zazkizu;
  9. epai okeŕak ematen, ogengabeak zapaltzen, ta ogendunak askesten ari izan bait-zera, Yaunak dionaz axolarik gabe: «Zintzo edo ogengabeko iñor ez ezazu il.»
  10. «Orain, beraz, salatu duzuna ikusi ba’duzu, elkaŕ nâsiak zein zugazpetan ikusi dituzun, esaidazu!» Agureak esan zion:

Legeltxoŕpean. *

  1. Ta Daniyel´ek yardetsi zun: «Beaŕik ere, zeroŕen kalterako gezuŕ esan duzu. Izan ere, Yainkoaren aingeruak, Aren epaya artuta, erdi bitan ebaingo zaitu.»
  2. Ta agure ua alderagiñik, bestea atoŕtzeko agindu zun, eta ari esan zion: «Yuda'ko seme, benazago Kanaan’goa zeran ori!: edeŕtasunak liľuratu zaitu, ta iŕitsak biotza okeŕtu dizu.
  3. Ori zan, Ixrael’go alabaentzat zenuten yardunbidea; eta, ayek belduŕtuta zuekin zerausten. Yuda’ko alaba oŕek ez du, ordea, zuen zitalkeria yasan.
  4. Orain, ba, esaidazu, elkaŕ nasiak zein zugazpetan ikusi dituzun.» Agureak erantzun zion:

Artepean.

  1. Bañan, Daniyel´ek esan zion: «Beaŕik ere, zeoŕen kalterako gezuŕetan egin duzu; Yaunaren aingerua ezpata eskuan Yaunaren epaya itxoiten bait-dago erdi bitan zu ebakitzeko, biok il zaitezten.»
  1. Ordun ango eŕi osoak, ustea Arengan dutenak yareiten ditun Yainkoa ozenki goretsi zuten.
  2. Daniyel’ek agure biak gezuŕezko aitoŕaz, berayetxen aoz etsirazi bait-zitun, eŕi osoak, ayen auŕka yaikirik emakumeari egin nai zioten gaitza bera, ayei egin zien,
  3. ta Moxe’ren aginduen arauz il zitun. Oŕela, egun artan ogengabeko odola yare egin zan. *
  4. Elki’k eta aren emazteak Yauna goretsi zuten, aren aitarekin ta aide guziekin, Susane’rengan lotsakizunik ezer idoro izan ez zalako.
  5. Ta, Daniyel egun artatik eŕiaren auŕean aundi egin zan betiraño.

 

14

Daniyel eta Bel

  1. Astiage eŕege, bere arbasoengana bildua izan zanean, eŕegetza Kir’ek aŕtu zun; eta, Daniyel, eŕegeren maikide eta aren adiskiderik ospagaŕiena izan zan.
  2. Babilon’daŕek, Bel zeritzan yainkotzako bat zuten, ta azkuŕitzat egun oro amabi artabe irin, beŕogei ardi ta sei kankin ardo zemazkioten.
  3. Eŕege, Bel’en yauresle zan, eta egun oro ari makuŕtzera ziyoan. Daniyel’ek, ostera, bere Yainkoari guŕ egiten zion; eta, eŕegek esan zion: «Zergatik ez zatzazkio Bel’i makuŕtzen?»
  4. Daniyel’ek erantzun zion: «Nik, giza - eskuz eratutako yainkorik ez dut yauresten, ortzi-luŕak irazan ditun eta bizidun guzien gañean al izatea dun Yainkoa baizik».
  5. Eŕegek yardetsi zion: «Zure iritziz, Bel ez al-da yainko bizi bat? Egun oro yaten duna ez al-dakusazu?»
  6. Daniyel’ek baŕe zuriz erantzun zion: «Eŕege!! Ez zaitez atzipetu! Baŕnetik buztiñezkoa ta azaletik tupikizkoa da; eta iñoiz ez du ezer yan izan.»
  7. Eŕegek asaŕez apaizei dei egin ta esan zien: «Bel’entzako eskeñia nork yaten dun esaten ez ba’didazute iľak izango zerate,
  8. ta, ostera, yaten duna Bel dala erakusten ba’didazute, Daniyel iľa izango da, Bel’en auŕkako biraolaritzat.» Daniyel’ek eŕegeri esan zion: «Diozuna egin bedi.»
  9. Ayen emazte eta umeak zenbatzeke, Bel’en apaizak irurogei ta amaŕ ziran. Eŕege, Daniyel’ekin, Bel’en etxera yoan zan,
  10. ta apaizek esan zioten: «Begira! Gu irtengo gera, eta zuk, eŕege, erakaŕtzizu yanariak, eta ardoa gertutzeko agindu ezazu; eta, ateak itxirik, zure eraztunez ezaugaŕi bat ayetan ipiñi.
  11. Ta biyaŕ goizean saŕturik, Bel’ek dana yan dula ez ba’ dakusazu, erabat ilko gera; bestela, Daniyel’ek gure auŕka gezuŕ esan du.»
  12. Ori zioten, saŕgu osten bat, berayek egiña maipean zutela zekitelako; eta, andik saŕtzen ziran egun oro, eskeñitako opariak yateko.
  1. Apaizak irten ziranean, eŕegek Bel’en auŕean yanariak ipiñi zitun, ta Daniyel’ek bere moŕoyei agindu zien eŕautsa ekaŕi ta eŕegeren begietan yauretxe osoan edatzeko. Ta, bereala irten ziran ta ateak itxirik eŕegeren eraztunez zildaitu zituten.
  2. Gauean apaizak, oi zutenez, beren emazte ta umêkin saŕtu ziran, eta ango dana yan eta edan zuten.
  3. Goiz-ziŕintan eŕege eta Daniyel yaiki ziran.
  4. Ta eŕegek esan zun: «Daniyelt, eraztun atzak ez ote-ditu iñork autsi? Daniyel’ek erantzun zion: «Iñork ere ez.»
  5. Eŕegek, atea irikirik, maya ikusi ala, ozengi esan zun: «Bel!! Aundia zera! Ta atzipekorik zuregan ez da!
  6. Daniyel’ek paŕ egin zun, ta eŕege atzirik saŕ ez zedin, esan zion: «Begira azpia; gomazu!, oriek noren aztaŕnak diran?»
  7. Eŕegek esan zun: «Gizonen, emakumên ta umên aztaŕnak dakusazkit.» Eta sapa goriz,
  8. apaizak, ayen emazteak eta umeak atzemateko agindu zun; ta, ayek erakutsi zizkioten, mai gañeko guzia yateaŕen saŕtzeko zeuzkaten ate ostenak.
  9. Ordun guziei bizia kentzeko agindu zun; eta, Bel Daniyel’i eman zion; Daniyel’ek, beŕiz, Bel eta aren etxea zuzitu zitun.

 

Daniyel ta erensugea

  1. An erensuge aundi bat zan, eta Babilon’daŕek ua yauresten zuten.
  2. Eŕege’k Daniyel’i esan zion: «Ori ere tupikizkoa dala esango al-duzu? Begira! Bizi da. Yan eta edaten du. Ezin esan duzu yainko bizidun ez dala; makuŕtu zakizkio.»
  3. Daniyel’ek esan zun: «Nere Yainko Yaunari makuŕtuko natzayo, Yainko bizia Ua da-ta; ori, beŕiz, ez da yainko bizi.
  4. Eskubidea idazu, eŕege, ta ezpatarik edo makiľik gabe erensuge ori kalituko dut.» Eŕegek esan zion: «Ba-damaizut».
  5. Daniyel’ek ui, zigo ta iľeak aŕtu ta batera egosi zitun; eta, opiľak egiñik, erensugeari aora yaurti zizkion. Erensugea leŕtu zan, ta Daniyel’ek esan zun: «Oŕa zuek yauresten zenutena.»
  6. Au yakinda babilondaŕek aseŕe goriz eŕegeren auŕka elkaŕturik zerasaten: «Eŕege yudu egiña zaigu; Bel poŕokatu du, ta erensugea ta apaizak saŕaskitu ditu.»
  7. Beraz, eŕegerengana yota esan zioten: «Iguzu Daniyel; bestela zu ta zuretaŕak oro ilko ditugu.»
  8. Eŕegek, bere gañera gogoŕ oldaŕtzen zitzazkiola ikusita, besterik eziñean,
  9. Daniyel eman zien, ta ayek leoi-zulora yaurti zuten.
  10. An zazpi leoi ziran, ta egun oro soin bi ta ardi bi ematen ba’zitzazkien ere, ordun ezer ez zieten eman, Daniyel irentsi zezaten.
  1. Beaŕik ere, Abakuk igaŕlea Yudai’n zegon; ta zukua egosi eta otzuŕekin eltzean ipiñi ondoren, landara ziyoan itailariei eramateko.
  2. Ta Yaunaren aingeruak Abakuk’i esan zion: «Yaki ori Babilon’a leoi-zuloan dagon Daniyel’i eramayozu.»
  3. Abakuk’ek yardetsi zion: «Yauna, Babilon ez dut egundaño ikusi, ta zulo ori ere ez dazagut.»
  4. Ordun, Yaunaren aingeruak buruko adatsetik eldu zion, ta alaxe Babilon’a eraman ta zulogañean bere arnasaren oldaŕez ipiñi zun.
  5. Ta Abakuk’ek ots egin zun esanez: «Daniyel, Yainkoaren moŕoi ori, Yainkoak bidaltzen dizun bazkaria artu.»
  6. Daniyel’k esan zun: «Yainkoa!, nitzaz oroitu zera; maite zaituztenak ez bait-dituzu bertan bera uzten.»
  7. Ta, yaikirik, bazkaldu zun. Ta berealaxe Yainkoaren aingeruak Abakuk berera biuŕtu zun.
  8. Eŕege, zazpigaŕen egunean Daniyel’engatik negaŕ egitera yoan zan, ta zulora etoŕirik, baŕnera begira zun, ta ara!: Daniyel leoitartean eserita zegon.
  9. Ordun eŕegek, ots aundi bat egiñez esan zun: «Aundia zera Zu, Daniyel’en Yainkoa, eta Zu baizik iñor ez da Yainko». Ta agindu zun, Daniyel leoi-zulotik ateratzeko.
  10. Ta gero aren aginduz Daniyel galdu nai izan zutenak zulora yaurtiak eta aren begietan laisteŕ irentsiak izan ziran.
  11. Ordun eŕegek esan zun: «Luŕbira osoko gizaki guziek, Daniyel’en Yainkoari lotsa berakuskiote; Ua bait-da Yareilea, zantzu aŕigaŕiak luŕean dagitziña, ta leoyetatik Daniyel yagon duna.»

 

 


Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper