ofizio
ofizio.
Tr. Documentado en todas las épocas y dialectos. En DFrec hay 50 ejs. de ofizio y 3 de opizio.
1.
(
V-gip, S; Lcc,
SP,
Urt I 296,
Ht VocGr,
VP
81r,
Arch VocGr,
Dv,
H),
opizio
Ref.:
Lrq;
Etxba Eib;
Elexp Berg
.
Oficio.
"Métier"
Ht VocGr 385.
"Office"
Ib. 392.
"Oficio, artesanía. Kalian dogu bigarrena ofiziua ikasten armerixan kontratuan beian
"
Etxba Eib.
Eta haien ofizioa zen tabernakle egitea.
Lç Act 18, 3 (He, TB y Dv ofizio; Ker lanbide, IBk langintza, IBe ogibide
).
Ofizio dudanean ungi nekhatzekoa.
EZ Man II 35.
Nur da hire etsaia? Ene ofiziokoa.
Bela 39 (tal vez por hire ofiziokoa
).
Aita batek bere semeari ofiziorik erakusten etzioenean.
Ax 32 (V 19).
Emaiten deuste grazia ordenaduai euren ofizioa ondo egiteko.
Cap 67.
Zeinek bere ofizioaren eta estatuaren eredura.
SP Phil 11.
Burreuak eziñ izan zuen / ausartziarikan asko / ofizioa Nausiari / gurutzean egiteko.
Gç 88.
--Zer ofizio egiten zian? --Maiastürügoa.
Bp II 35.
Bere tratu, kontratuetan edo bere ofizioan.
OA 164.
Mila maña on erakusten dau bere ofizioan.
Acto 353.
Ea bere ofizioan fexoa den.
Ch III 31, 5.
Bere ofizioko gauza komunetan.
El 60.
Haren ofizioa gaitzetsia zen yuduen nazioneaz, publikanoa zelakotzat.
Lg II 81.
99 urthez ofizio hartan ari zena.
Egiat 190.
Zer langite edo ofizio zuan San Josek?
Ub 66.
Erasten badau ugazabak opizijo beeragokora.
Mg CO 275 (19 ofizio
).
Zein ofiziotáko dá gauza persóna órdia? Ez gobernaritáko, ez apeztáko, ez plumaindáko, ez ofiziále, ez nekazári.
LE Urt (ms.) 118v.
Bere estadu ta ofizioai dagozkan gauzak jakitera.
AA III 591.
Nekhazale aphalenek ere goraki erakhusten dute zer ofiziotako diren.
Dh 212.
Emongo baleutse ofizijo edo bizi moduren bat.
Astar II 91.
Ofizio bat ongi / bear da ikasi.
It Fab 108.
Zeren hori [laborantza] baita gure ofizioa.
Dv Dial 43 (It egintza, Ur langintza, Ip lankhei
).
Iñor aberasten ez / da ofiziyuan.
Bil 151.
Ofizioz errotaria naiz.
Sor Bar 55.
Bai, ikasteko da bai, ofizio ona.
AB AmaE 259 (215 opizio
).
Ez ginezoke gazte bihi bati kontseila pilotako jokoaren bere ofizio guzitzat hartzerik.
Zby RIEV
1908, 87.
Ofiziorik batere hartu gabe.
JE Bur 107.
Mandozain sartü aitzinian, zer zen zure ofiziua?
Const 27.
Beste ofiziyorik / ez nuan ikasi.
Tx B II 99 (
B 124n opizio
).
Nahiz ez den ene gradua / ofizioan gorena.
Etcham 38.
Herri-agintarien egiñenak goraipatzea baitzuten ofizioa.
Mde Pr 258.
Justizi partitzalearen ofizioa ezta erreza.
Arti Tobera 273.
Nork zakik, egun batez, ez garen holako ofizio batez behartuko, bizitzekotz?
Larz Iru 68.
Opiziua oraindiño ez dakian batek, zenbat irabazi legi?
Erkiag BatB 132.
Ez ofiziuan albidaderik.
Etxba Ibilt 469.
Opizio au seguru zuan / emen jaio ta aziak.
Uzt Sas 179 (
Noiz 79 ofizio
).
Zeren ez bainuen konprenditzen ofizio bat egiten ahal zela kantuarekin.
Etchebarne 125.
Dirudun izatera / artu ofizio.
Ayesta 68.
Artu zizkiguten gure izenak, eta zer opizio genduan.
BBarand 120.
Munduan izan den ofizorik zaharrena duten emakumeak.
MEIG I 182.
v. tbn. Volt 270. Arz 51. Iraz 61. FamInst 791. Mercy 15. Brtc 188. Zuzaeta 45. Iraultza 102. DurPl 78. Añ LoraS 153. Gco II 5. JJMg BasEsc 57. CatB 45. CatLlo 62. Echag 143. Michel LPB 351. Gy 45. Xe 369. PE 82 (85 opizio). EusJok II 62. Noe 24. Arrantz 25 (132 opizio). Elsb Fram 84. HU Zez 49. Alz STFer 129. Mdg 144. JanEd II 76. EusJok 105. Ox 191. FIr 189. Lrq Larraja RIEV 1931, 235. Zerb Gerlan 46. Othoizlari 1957, 133. SM Zirik 72. And AUzta 77. Xa Odol 57. Albeniz 49. Opizio: Cb EBO 26. fB Ic III 323. CatBus 48. Urruz Zer 95. Anab Poli 94. Basarri 73. NEtx LBB 170. AZink 133.
Actividad, ocupación; cometido.
"Devoir"
SP.
Gaizki minzatzeaz berze ofiziorik egiten eztuten batzuetarik.
Lç
Dedic
* 6r.
Aingeruek daramate Purgatoriotara, / deabrurik ezta hersten ofizio hartara.
EZ Man I 118.
O Satanaren ofizioa! Zergatik gure baithan manatzen duk?
Harb 139bis.
Hasten [...] gero zeruan eginen duten ofizioaren egiten eta ikhasten: Iainkoaren laudatzen.
Ax 260 (V 174).
Bertzei partitzeko ofizioak edo eginbideak.
SP Phil ẽ, 4r.
Nola [Salomon] iakintsun baitzen ofizio huntan, eta baitzakian arimen onsa sendotzen.
Tt Onsa 38.
Ene seme alaba txipi laztantxoak, ofizio zitalori eutzi egizu.
PredBru
167.
Guti balio du predikariaren ofizioak, iskiribatzaillearen laguntzaz ez bada sostengatua.
ES 151.
--Zein zire aren ofizio prinzipalak? --Salbadore eta Maistruarenak.
El 22.
Ori [Zu alabatzea] aingeruen ofizioa da.
Cb Eg II 20.
Hüme hen bederakatzia heben ezta nere ofizioa.
Egiat 199.
Debruaren ofizioa da arimak hiltzea.
Dh 186.
Naasteko dantzia, diabruba, munduba ta aragija serbiduteko lekuba ta opizijua da.
fB Olg 187.
Egiñ biar dau gurasuak predikadoriaren ofizijua.
JJMg BasEsc 132.
Aspaldiko ofizioa trakaseria du.
Prot 70.
Hekien [Aingeruen] bertze ofizio bat da.
Lap 105 (V 50).
Judasen ofiziorik / sekula ez det izan.
AzpPr 41.
Ederki jokatzen du satorraren ofizioa.
Arti Tobera 282.
v. tbn. Brtc 194. Añ EL1 79. Jaur 344.
(Fig.).
Ganadu orrek jaio orduko / badauka ofiziyua, / ortzikan ez du ageri bañan / kozkaka afiziyua.
Noe 124.
2.
Función (no ref. a personas).
Horretarik konkluditzeko diagu ezen bi gizon mota diraden bezala, bi ofizio dituela Legeak.
Lç
Ins
E 1r.
Deklara ezazu bat banaka zer den berthute hauken ofizioa.
Mat 142.
--Zer ofizio du Prudenziak? --Medio on bat izatea gauzetan.
Ber Doc 171r.
Haur da konzientziaren kargua eta ofizioa.
Ax 440 (V 286).
--Ze ofizio dauko Iustiziak? --Bakotxari emaitea zor iakana.
Cap 78.
Ikustia aurrian jarten dana, begiyen ofiziyoa da.
Zuzaeta 146.
3.
(
S; H),
opizio.
Oficio litúrgico.
"Cérémonie"
Lrq.
Meza, besperak eta bertze elizako ofizioak enzun.
Mat 111.
Ofizio eta orazioetan.
Ber Doc 115r.
Hillen ofizioa.
EZ
Eliç
433.
Ehorzteko eginbide guzietan, hastetik ofizio guzia akhaba dadin artean han edireitea gatik.
Harb 438.
Birjinaren ofizioa da hirur ofizio.
Hm 31.
Elizan egiten diren goizeko eta arratseko ofizioetan.
SP Phil 141 (He 144 ofizio
).
Ofizio saintietara ioan.
Bp I 110.
Asistidu deboziñoe andiagaz ofizio santuetara.
Oe 158.
Ofizio dibinoak zelebratzea.
OA 152.
Eguerdi onduan egiten diren ofiziuetara asestitzera.
CatLan 102.
Elizako ofizioetako denboran.
Brtc 58.
Elexa Santiak ofiziyo jangoikozkoetan usetan ditubanak.
Zuzaeta 116.
Eztu ere Eliza-gizonak ofiziorik batere erraten.
Dh 265.
Ama Birjiñaren ofizio txikerra.
Añ
LoraS
170.
Bere ofizio edo errezo publikoan.
Gco I 465.
Obirako ofizioan.
AA III 596.
Ama Birjinaren bihotz garbiaren ofizio xumea erraitea.
JesBih 407.
Egin zeiotela ofiziuan orazio berezi bat.
Bv AsL 201.
Bere ofizioaren erraiten.
Elsb Fram 134.
Hortako meza eta ofizio partikülar baten erraitia onhetsi dü.
Ip Hil 210.
Hil ofizioetarat jendea osteka bildu baita.
HU Aurp 119.
Ofizio edo elizkizun luzea.
Barb Sup 2.
Ehortzetako ofiziuen hastera.
Const 31.
Elizako ofizio ederretan neskatx edo emazte multxo eder bat kobla emaile.
Larre ArtzainE 251.
Andredena Mariaren ofizioko hitzak.
MEIG V 59.
v. tbn. Arg DevB 94. Tt Onsa 91. Gç 166. Ch IV 7, 2. CatLav 256 (V 129). Cb Eg III 351. Mercy 7. Iraultza 23. Xarlem 713. Mg CC 206 (CO 227 opizio). Gy 179. Laph 192. CatS 46. Zby RIEV 1908, 87. Jnn SBi 57. Arb Igand 124. Etcham 126. JE Ber 67. Opizio: fB Olg 173.
(H).
Oficio, breviario.
4.
Oficio, servicio, favor.
Munduan zebillenean gure onetan [Iaungoikoaren Semeak] egin zuen ofizioa.
Ber Trat 98v.
Anhitzetan egin zioen ofizio haur Mezenas bere adiskideak Augusto Zesar enperadoreari.
Ax 317 (V 211).
Arima saindu ioanek ere ofizio bera egiten dute; gure gatik hatsgorapenez baitaude, eta gogoramendu onak ardiesten baiterauzkigute bere orazione sainduez.
SP Phil 143 (He 146 ofizio eta zerbitzu
).
Aingeruak, porfian bezala, ofizio ori animen fabore ordu artan egiten dutela.
Cb Eg III 275.
Deabruen ofizioak onek egin zituen, ta esan zion kontu oriek utzi ta aisago bizi zedilla.
Cb Eg II 189.
5.
Oficio, comunicación oficial.
Alkate jaunak agindu zigun / ofizioak esanta / amabost lagun Getariyara / presentatzeko sin falta
.
Xe 281.
Santa Cruzek ez erantzun egin du ofizioari.
Or SCruz 111.
Diruaren biltzeko / Bazen amodio, / Gobernurat igorriz / Zonbait ofizio.
(1929).
LuzKant
97.
Udaletxera aurkezteko al neban bizkorren, nire garbitasunak jakin naiz ofizio bat etorri zala.
Gerrika 118.
6.
Papel o personaje que se asigna a los bersolaris.
Ofizioak eman ta bertze batekin negurtzen emaiten zaituztenean berriz, izpiritu erneaz bertzalde, behar duzu zure buruaz segurtamen osoa izan.
Xa Odol 61.
OFIZIO HANDIKO.
Buen profesional.
Hor dugu orai J.B. Dirassar, ofizio haundiko kasetalaria, gu ez ginen bezala.
Larre ArtzainE 184.
OFIZIOKO.
a)
(Persona) de determinado oficio.
Dianaren zilharrezko tenpletxogile batek anhitz irabaz eraziten zerauen ofiziokoei.
"
Ceux du métier"
.
Lç Act 19, 24 (TB ofizioko; He ofizio hartakoei
).
Ofiziokoak ofiziokoen kontra.
Etxabu Kontu 95.
Danak eskertuz, ala ere [zorion] batzuk / izaten dira maitenak: / erri-ikutua dutenak eta / opizioko batenak.
Insausti 243.
(Cosa) propia de determinado oficio.
Jendarma xefa... 50 urthe, ofizioko itxura.
Larz Senper 8.
--Zertara etorri zera, Poliziako jauna? --Ofizioko zeregiñetara.
Lab SuEm 186.
Erakus dizazkiogun orain hiru paradigmok ofizioko gizon bati (ofiziokoa da hizkuntza franko [...] nola aldatu diren dakiena [...]) eta galda dizaiogun zeini deritzan zaharrena.
MIH 82.
Sinkronia eta diakronia, ofizioko sasi-euskaran (eta sasi-erdaran) esan ohi den bezala.
MEIG VII 174.
b)
(
V-gip)
Ref.:
Etxba Eib;
Elexp Berg
.
"Artesano, obrero calificado. Baserriko mutill asko ofiziokuak eitten dira Eibar-en
"
Etxba Eib.
v. ofiziale.
--Zeñzuk dira egin bear eztirean bearrak? --Gorputza nekatuta egiten direanak: eta kriaduak eta ofizioko jenteak euren bizitzea igaroteko egin daroezanak.
Oe 102s.
Tratuko presuna banaiz, negoziaz behar naiz okupatu; ofizioko banaiz, ene ofizioak egin behar du ene lana.
Brtc 189.
Badegu gogo, lana badegu, / ofiziyoko jendeak.
Echag 118.
Profesional.
Dagoz ofizijoko batzuk, zeinzuk ezin esan leijen pekatu mortalen beian dakijen gauzia.
Astar II 181 (hablando del secreto profesional de abogados, médicos, etc.).
Buen profesional.
v. OFIZIO HANDIKO.
Ofiziokoa den bat, eta zinez hortakoa, istudioak gain gainetik eginak eta dohain jabea bestalde, hori ere ez dela errexki aurkitzen.
Larre ArtzainE 105.
Erakasle ona zen, ofiziokoa.
Ib. 147.
Emen, Leitzaran ibarreko indar-etxe eta kanalzaiak, geienak sasi-opiziokoak izaten ziran.
AZink 168.
OFIZIOKO ESKOLA.
Escuela de formación profesional.
Ofizioko eskola batetik ateratua zen.
JEtchep 114.
OFIZIOKO LIBURU.
Breviario.
Itsu zadin beldurrez, ofizioko liburua khendu zion.
Laph 192.
Eretako erretoraren jin-erazirik lau ofizioko lübürü ttipi.
Const 33.