Orotariko Euskal Hiztegia

Hiztegia letraka

Ikus halaber

Azpisarrerak (1)

OBOAN

obo

obo.

Etim. Se trata probablemente de un préstamo relacionado con cast. huevo .

1. (V-gip ap. A ), obu (A Apend).
Círculo. " Obuan bat bere eztau egin, no ha dado una en el círculo" A Apend.
Miñik ez artzeko aizkora eskumuturrari lotu, oboan ikusten dan bezela. NekIr 56 (ref. a un dibujo encerrado en un círculo). Egik kurutze onetxen kirtenaz obo andi bat [...] eta antxe marra-ganean egon aite. (V-och). A EY II 365. Ageri dan tartez, itxas-obo bera zuretako txiki. "Círculo del mar" . Or Poem 531. Arek ipernuko lenbiziko oboan sartu ginduan. Or QA 95. Sorgin-obo (ronds de sorcières) deitzen zituzten toki horiek. Mde Pr 267. Ez eta, ekia geldi egonik, goizetik goizera obo osoan deman aiña aldi iragan baledi. "Totum ambitum " . Or Aitork 328. Paretak esteraz egiñik zituzten eta geienetan obu-tankera (forma circular) izaten zuten. Etxde Egan 1961 (1-3), 74. Azken onen bitartez sartu bide zan Platon itz zoragarriak ereiten zituen aztiaren sorgin-oboan. Zait Plat 10. Eguzki-oboa. Ibiñ Virgil 79.

Sarkalde-Europako kultur-oboan jaio eta haziak ditugu [lamiñak].Mde Pr 267.

" Obo: [...] 2.º (V-m), argolla, anillo de hierro; 3.º (V, ...), círculo de hierro puesto en el yugo, al cual se adhiere la cadena" A.
Urre urtuz ere, lau obo egin eta kutxaren oñetan yar itzazu. Ol Ex 25, 12 (Ur, Bibl y BiblE eraztun, Dv erreztun, Ker estun). Zumezko oboak lepo-inguruan iarri izkiezu [zekorrei] . "Circlos" . Ibiñ Virgil 97.

ou. "(V-m), eslabón de la cadena" A.

2. Esfera.
Goren gorengo oboa barrena. "La más alta esfera" . Gazt MusIx 83. Zein musika? Zerutar lekune edo gurpil edo oboetarikoa, alegia. Ib. 69.

OBOAN. En círculo. "Oboen [sic, tal vez a partir de la pronunciación obuen] (V-ger), circularmente" A.
Bere inguruan bost edo sei mutil, oboan, makilak eskuetan dabezala. A EY IV 283.

Orotariko Euskal Hiztegia