Orotariko Euskal Hiztegia
Azpisarrerak (2)
santutasun
santutasun.
(Añ, H),
saindutasun (AN, L, BN ap. A
; SP, Urt III 430, Ht VocGr 420, Lecl, Dv, H),
saiñdutasun,
saindutarzun (BN-mix, S ap. A
; Arch VocGr),
saintutarzun,
sandutasun,
seindutasun (H),
seindutarzun.
Santidad. " Bezti zaitezte [...] prestutasunez, saindutasunez eta ahalkez " Urt III 430. Cf. Lar Cor 300: "Es pobreza y falta de espíritu y de inteligencia el no usar en todas ocasiones [...] donetasuna por santidad en lugar de santutasuna". Tr. Documentado en autores de todas las épocas y dialectos. En DFrec hay 8 ejs. de santutasun.
Obeditu behar du bere senharra saindutasun eta honestate orotan. Lç Ins B, 5v. Saindutasun handi batekin hasi [zen] predikatzen. Ax 266 (V 178). Lekhuaren saindutasuna guti baliatzen da espirituaren kharra eskas denean. Ch III 27, 3. San Agustiñen santutasuna. Lar SAgust 15. Komunionean errezibitzen duzu saindutasun guziaren Jinkoa. Mih 49. Santutasun andiko donzella garbi bat. Ub 61. Jesus maitagarria, santutasun eta birtute guzien iturburua. AA I 408. Biar degu zabaldu mundura santutasunaren usai gozua. Bv AsL 67. Aurreratu zan birtutian ta santutasunian. Ib. 104. Saindutasun gora baterat heldu. Jnn SBi 75. Apez jakitate eta saindutasun handiko bat. HU Zez 162. Eman daiguzun maitasun ori, errukiaren eta santutasunaren asiera. Ag Serm 180. Aren biziera itzalik gabea, aren sandutasuna. Ir YKBiz 79. Santutasunaren bila dabilen eremutar bat irudi. Mde HaurB 34. Penitentziari emanak, saindutasunaren ondotik zabiltzanak. Zerb Azk 45. Ezkontzaren saindutasuna. Vill Jaink 156. Santutasun eta diru, amarretik iru. EZBB II 108. Emakume arrigarri onen santutasuna ta irakatsi gurena. Onaind STeresa 124.
v. tbn. Mg CC 220. Añ LoraS 40. Astar II 253. fB Ic III 323. Lard 83. Ur MarIl 107. Arr May 125. Itz Azald 71. ArgiDL 3. Inza Azalp 97. Or Eus 413 (Aitork 422 saindutasun). SMitx Aranz 154. Akes Ipiñ 9. Arti Tobera 268. Olea 253. Saindutasun: Mat 67. Arg DevB I. Gç 196. SP Imit IV 12, 1. ES 123. CatLav 26 (V 20). He Gudu 30 (saiñ-). Lg II 127. Brtc 234. Monho 106. JesBih 468. MarIl 67. Dv LEd 6. Jaur 381. Hb Egia 103. Zby RIEV 1908, 205. Lap 76 (V 38). CatJauf 66. Lf ELit 289. Ardoy SFran 92. Saintütarzün: Bp II 82. Mst III 56, 3. UskLiB 93. CatS 98. Ip Hil 142. Seindütarzün: CatLan 51. Seindutasun: Dh 261.
Santidad. " Bezti zaitezte [...] prestutasunez, saindutasunez eta ahalkez " Urt III 430. Cf. Lar Cor 300: "Es pobreza y falta de espíritu y de inteligencia el no usar en todas ocasiones [...] donetasuna por santidad en lugar de santutasuna". Tr. Documentado en autores de todas las épocas y dialectos. En DFrec hay 8 ejs. de santutasun.
Obeditu behar du bere senharra saindutasun eta honestate orotan. Lç Ins B, 5v. Saindutasun handi batekin hasi [zen] predikatzen. Ax 266 (V 178). Lekhuaren saindutasuna guti baliatzen da espirituaren kharra eskas denean. Ch III 27, 3. San Agustiñen santutasuna. Lar SAgust 15. Komunionean errezibitzen duzu saindutasun guziaren Jinkoa. Mih 49. Santutasun andiko donzella garbi bat. Ub 61. Jesus maitagarria, santutasun eta birtute guzien iturburua. AA I 408. Biar degu zabaldu mundura santutasunaren usai gozua. Bv AsL 67. Aurreratu zan birtutian ta santutasunian. Ib. 104. Saindutasun gora baterat heldu. Jnn SBi 75. Apez jakitate eta saindutasun handiko bat. HU Zez 162. Eman daiguzun maitasun ori, errukiaren eta santutasunaren asiera. Ag Serm 180. Aren biziera itzalik gabea, aren sandutasuna. Ir YKBiz 79. Santutasunaren bila dabilen eremutar bat irudi. Mde HaurB 34. Penitentziari emanak, saindutasunaren ondotik zabiltzanak. Zerb Azk 45. Ezkontzaren saindutasuna. Vill Jaink 156. Santutasun eta diru, amarretik iru. EZBB II 108. Emakume arrigarri onen santutasuna ta irakatsi gurena. Onaind STeresa 124.
v. tbn. Mg CC 220. Añ LoraS 40. Astar II 253. fB Ic III 323. Lard 83. Ur MarIl 107. Arr May 125. Itz Azald 71. ArgiDL 3. Inza Azalp 97. Or Eus 413 (Aitork 422 saindutasun). SMitx Aranz 154. Akes Ipiñ 9. Arti Tobera 268. Olea 253. Saindutasun: Mat 67. Arg DevB I. Gç 196. SP Imit IV 12, 1. ES 123. CatLav 26 (V 20). He Gudu 30 (saiñ-). Lg II 127. Brtc 234. Monho 106. JesBih 468. MarIl 67. Dv LEd 6. Jaur 381. Hb Egia 103. Zby RIEV 1908, 205. Lap 76 (V 38). CatJauf 66. Lf ELit 289. Ardoy SFran 92. Saintütarzün: Bp II 82. Mst III 56, 3. UskLiB 93. CatS 98. Ip Hil 142. Seindütarzün: CatLan 51. Seindutasun: Dh 261.
(Como primer miembro de comp.).
Iñigoren / santutasun-elburua. SMitx Aranz 157. Santutasun-miña biotz-begietan. Ib. 140. Gaur pekatu-bide edo pekatu zaizuna, ordun santutasun-bide izango zaizu. MAtx Gazt 104.
Iñigoren / santutasun-elburua. SMitx Aranz 157. Santutasun-miña biotz-begietan. Ib. 140. Gaur pekatu-bide edo pekatu zaizuna, ordun santutasun-bide izango zaizu. MAtx Gazt 104.
(Precedido de haren, beraren
).
(Su)Santidad.
Bere asmo ta eresia aren Santutasunari Contarini kardenalaren bitartez [...] agertu zion. Aran SIgn 106. [Erregla] eramango diogu Aita Santuari, berak baimenatu dezan, baderitzaio ondo aren Santutasunari. Bv AsL 70.
v. tbn. EE 1885b, 285 (Beraren Santutasuna).
Bere asmo ta eresia aren Santutasunari Contarini kardenalaren bitartez [...] agertu zion. Aran SIgn 106. [Erregla] eramango diogu Aita Santuari, berak baimenatu dezan, baderitzaio ondo aren Santutasunari. Bv AsL 70.
v. tbn. EE 1885b, 285 (Beraren Santutasuna).
SANTUTASUNEKO
(Adnom.). De santidad.
Saindutasuneko bidea. ES 122. Seindutasuneko bide zuzenean aitzinatu. Dh 46. Saindutasuneko bizi berri batean. Jaur 157. Santutasuneko egoeran. Itz Azald 203.
v. tbn. Aran SIgn 14. Jnn SBi 60.
Saindutasuneko bidea. ES 122. Seindutasuneko bide zuzenean aitzinatu. Dh 46. Saindutasuneko bizi berri batean. Jaur 157. Santutasuneko egoeran. Itz Azald 203.
v. tbn. Aran SIgn 14. Jnn SBi 60.
(
saindutasunerako
).
Egunetik egunera aitzinatzeko saindutasunerako bide onean. Dv LEd 20.
Egunetik egunera aitzinatzeko saindutasunerako bide onean. Dv LEd 20.
SANTUTASUNEZKO
(Adnom.). De santidad.
Zein predestinatua izan baida Jainkoaren Seme izateko botheretsuki saindutasunezko Izpirituaren arauera. He Rom 1, 4. Saindutasunezko fama handian. Lg II 242. Graziazko eta seindütarzünezko estatü batian. CatLan 28. Irabaztekotzat saindutasunezko [...] tresor infinituak. Jaur 345. Santutasunezko bidean. Aran SIgn 114. Lenendari onen argi-errañu santutasunezkoak. Ib. 43. Kristiñauak atera leikezala liburuok irakurriaz santutasunezko frutu txit ugari ta naroak. Onaind STeresa 124.
v. tbn. Saindutasunezko: Lap 108. CatJauf 52.
Zein predestinatua izan baida Jainkoaren Seme izateko botheretsuki saindutasunezko Izpirituaren arauera. He Rom 1, 4. Saindutasunezko fama handian. Lg II 242. Graziazko eta seindütarzünezko estatü batian. CatLan 28. Irabaztekotzat saindutasunezko [...] tresor infinituak. Jaur 345. Santutasunezko bidean. Aran SIgn 114. Lenendari onen argi-errañu santutasunezkoak. Ib. 43. Kristiñauak atera leikezala liburuok irakurriaz santutasunezko frutu txit ugari ta naroak. Onaind STeresa 124.
v. tbn. Saindutasunezko: Lap 108. CatJauf 52.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
ORDUTEGIA
9:00 - 14:00
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
