OEH - Bilaketa

75 emaitza pil-pil bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
pil-pil.
tradizioa
Tr. Documentado tanto en los dialectos septentrionales como en los meridionales. En DFrec hay 7 ejs. de pil-pil y 1 de pilpilean.
sense-1
I . (Uso adv.).
azpiadiera-1.1
1. (AN, L, BN, S, R ap. A ; H), pir-pir (H).
Palpitando. "Il se dit du battement léger du cœur, du pouls. Zure bihotzak pil pil " H. "Onomat. de la palpitación del corazón" A. v. pilpiraka.
Bihotza beldurrarekin pil pil. JE Bur 33. Bihotzak jada pil pil jotzen diote. Barb Piar II 12. Ikaragarrizko gertaera jasotzen da, biotzak pir-pir jarri alakoa. Anab Usauri 92 (v. tbn. bi(h)otza(k) pil-pil en Iparg 355, Or Mi 24, Iratz 99, Mde Pr 151, Ibiñ Virgil 109, GH 1973, 17; b. pilpil en JE Ber 13, Erkiag Arran 197). Betilleak dar-dar eta bulartea pil-pil. Or Eus 57. Begiratzen gaitutzun mintzaire xaharra, / gazten bihotzetan dena su ta soinu / pil pil ari zareno gutan zer indarra. Iratz 11. Hurbil zakizkit, Maite, dutan doi bat entzun / surik baden zu baitan pil pil ari denik. Ib. 118. Bortitzenaren bihotza pilpil jartzen duen / orduaren etortzea. Mde Pr 289. [Senar-emazteak] gogo batez biak pil-pil. Egan 1964, 130.
azpiadiera-1.1.1
Oxaldek: oren aldi baten buruko ez baniz hor, eneak egina dikek. Bera gelditu zen Sabuki, nahi-t-ez pil pil. Ox 198.
azpiadiera-1.1.2
( pil-pil-pil ).
Nere bihotza pir-pir-pir abiatzen da. Birjin 170. (Harriet cita: bihotza pir-pir abiatzen zaut) Jarriko zait pil pil pil / bai biotz gaixoa. JanEd I 114. Segur bihotza pil pil pil ari zaukula holako hiri handi aipatuan sartzearekin. GH 1928, 198.
azpiadiera-1.1.2.1
Bazkalondoan exeriko zan pil pil pil eskribitzera. In PArt Ustez 16.
azpiadiera-1.2
2. (gral.; H), pill-pill (V-gip), pir-pir. Ref.: A; Etxba Eib (pill-pill); ZestErret.
Bulliendo, en ebullición. "Terme onomatopeique par lequel s'exprime le mouvement d'un liquide qui bout doucement, d'une eau qui sourd par petits bouillons. Eltzeak pil-pil irakitzen du" H. "Onomat. de la ebullición superficial" A. "Onomatopeya del lento hervir del aliño de la comida" Etxba Eib.

Lapikoak gargar, kaxuelak pill-pill. Ag G 228. Oillo saldak irakiten behar du pil-pil. Lander (ap. DRA). Eltzian azak egosten pil-pil / ez urdai ta ez oliyo. MendaroTx 240. Dei da gosaltzera... / orduko pir-pir dago zartagin gibela. Or Eus 138. Lapikoan aza-olioak zeuden pil-pil. EG 1959 (1-2), 64. Pil-pil eltzeak irakin arazten dituan suaren kea. Ugalde Iltz 46. Pilpil dagoen eltzearen aparra. Ibiñ Virgil 75.
azpiadiera-1.2.1
(Uso fig.).
Donostiako merkataritza irabazi eroen bidez beroturik pill pill irakiten zegoen denpora ospatsu aetan. Izt C 178. Erantzun nion biotz oneko / odola irakiten pil-pil. MendaroTx 94. Gizonaren barne muinetako sakon-sakonean pil-pil dagoen bizi nahia. Zarate ELit 84.
azpiadiera-1.2.1.1
Hervir (de gente).
Eguraldia be ona egoan da, ondartzak be pil-pil egozan. Gerrika 122.
azpiadiera-1.3
3. A borbotones.
Errotak klan-klan, taun taunka olak, / eta pill pill iturriak. AB AmaE 7. Ugastiko iturri leiarrak / iraulika, dasa: "pil-pil, pil-pil". Elizdo EEs 1928, 78. Udaran itsas-leun / pil, pil, zoragarri, / itsas-arrai antzera / gazteak igari. ZArg 37 (1957) 216. Eman lezake nigar bat baduela pil-pil, poxulu zintzurrean. SoEg Herr 27-2-1964, 1.
azpiadiera-1.3.1
( pil-pil-pil; pill-pill-pill H).
[Osinberdeko ibaia] jaiotzen da erri onen mugapeko osin zulo andi batean, azpitik gora pill pill pill ura botatzen dabela, irakiten ari oi dan lapikoak bezalaxen. Izt C 107. Izerdi hotz bat buruaren kaskotik zangoen zolaraino xurrutan pil-pil-pil yausten zitzaitalarik. Elzb PAd 42.
azpiadiera-1.4
4. + pil-pil-pil. (Onomat. de cierto sonido del viento).
Nola jostatzen pill-pill zebillen, / egoaizetxo epela. Otañ EE 1896b, 9. Ego-aizea pil-pil / bañon arruago. MendaroTx 273. Ego-aize atsegiña mandioan, pil-pil, / an diranak legortzeko sar-atera dabil. Or Eus 46. Iparraizea da pil pil. Ib. 326. Egoaizea pil-pil-pil / gauean baldin badabil. Insausti 294.
azpiadiera-1.5
5. pir-pir (Sc ap. A). "Onomat. del borborigmo o ruido de flatos en el vientre" A.
azpiadiera-1.6
6. Rebosando.
Erria pil-pil kanpotarrez. Anab Poli 110. Pil-pil zeukan bere irudimena noiz-nai ta beti. Berron 195.
sense-2
II . (Sust.).
azpiadiera-2.1
1. Palpitación.
Nere mendi maiteak / zuek ikustean / pil-pil nik sentitzen det / nere biotzean. Iparg 284. Zer pil pil goxoa bihotzean! Barb Sup 165. Txangak negarra, ezpaiñak parra, / biotzak usu pil-pilla. Or Eus 361. Barnean pil-pil berak, aiko gare kantuz. Iratz 145. Batek pil-pil bat, bertzeak hats bat, bertzeak aldiz pindarrak. Ib. 181. Ene bihotz hustuari pil pil gaitzak pizten zaizko. Ib. 174.
azpiadiera-2.1.1
Maite-pilpillak. Loram 120. Aingeruek, biotz-pillpilla geldiaraziz, zirriku batetik begira dagozkio. Or Mi 138. Arnasa geldiazirik bidean nengon erpai, / txiliñik entzuten ez, eta, bioz-pilpil utsa bai. Or Poem 543. Galdunak, argi burua; baiña / naasia biotz-pilpilla. Or Eus 400.
azpiadiera-2.2
2. "(R?), copo de nieve" A (que da un ej. de pilpilka).
azpiadiera-2.3
3. Soplo (del viento).
Aize-pilpillaren eragiñak eta eguzkiaren argiak brillu eragiten dio gari-soroari. Zendoia 192.
azpisarrera-1
PIL-PILEAN. En ebullición.
--Aparia maian al-dago? --Balego bezela. Sukaldean pil-pillean dago guztia. NEtx Antz 94.
"Bakillaua pill-pillian, etxeko andriak ipintzen dakixan erara" Etxba Eib.
"Pil-pillian eon, zerbait (arazo, gai, berri, etab.) interes handieneko unean egon. Ilegalizaziyuan arazo hori pil-pillian do" ZestErret.

--Kaixo, Aingeru! Pil-pillean al abil? --Nungo pil-pillean, Pelix? --Neska-eztitan, Aingeru. NEtx LBB 147.
azpisarrera-2
PIL-PIL EGIN. a) Palpitar.
Beldurra sabelean, edo barneak pil-pil zautala egiten. Elsb LehE 29. Jaxintori diyotan naitasunak pil-pil egiten dit barren-barrenian. Alz Txib 91s. Guzier zerek egiten daukun / pil pil noizbeit bihotzetan. Ox 147. Pil pil egin zion bihotzak. Barb Piar II 6.
b) "Pilpil egin (V, G), hervir suavemente" A.
(pil-pil-pil e. ).
Kazuelak pill-pill-pill egiten duan sasoian. Moc Damu 6.
azpisarrera-3
PIL-PIL ERAGIN. Hacer latir.
[Olerkariak] irakurlearen biotzari pilpil eragin nai badio. Etxeg Itzald II 88.
azpisarrera-4
PIL-PIL-HOTS. Sonido del borboteo.
Bego zuen arrabotsa, / txorien txinta, / iturrien pilpil-otsa. Or Poem 514.
pil-pil
0 / 0 pil >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper