OEH - Bilaketa
3 emaitza mahaipe bilaketarentzat
goiburua
mahaipe.
sense-1
maipe (V-gip, R-uzt; Lar, Añ),
mahainpe (S),
mahipe
Ref.:
Lrq (mahan); Iz ArOñ (maixa), R 396.
(En casos locales de decl. sing.). "Bajo <-xo> [...] de la mesa, maipean " Lar. "(De) debajo de la mesa [...], maipetik " Ib. "Debajo de, zerupean, maipean " Añ. "De debajo, zerupetik, maipetik " Ib. " Mahainpe, sous-table" Lrq. " Maipeian, bajo la mesa" Iz ArOñ (s.v. maixa). Tr. Documentado en algunos autores, sobre todo del Sur, a partir de mediados del s. XVIII. Al Norte, se encuentra en Zalduby, Hiriart-Urruty, Leon y Lafitte, que emplean la forma mahainpe . Al Sur la forma general es maipe . Hay mahipe en Oskillaso y mahaipe en IBk e IBe .
Limosnaz eskatu ta mai pean jan zuen. Cb Just 122. Nere mai-peko papurrak biltzen iduki ditut. Lard 121. Arratsaldean maipean lo. Urruz Urz 44. Mahainpetik kokoriko, / begira dago Xuriko / artho axaltto bat noizko / othe zaion eroriko. Zby RIEV 1909, 103. Mai peara egoxten daizk karta guziuak. Mdg 148. Zakurren gisa egon biarrak / oraindik gure maipian. MendaroTx 166. Txakurñoek haurren ogi purruxkak jaten ohi dituzte mahainpean. Leon Mc 7, 28 (Ol, Or, Ker maipe, IBk, IBe mahaipe; Lç, He, TB, Dv mahain azpi, BiblE mahai azpi). Afaldar geienak ordi eginda maipean iraulita [zeuntzan] . Zait Plat 84s. Hustu zuan barne guztia irakaslearen mahi-pean. Osk Kurl 200. Miau ta erakutsi / maipean agiñak. Ayesta 34.
v. tbn. Maipe: LE Ong 96v. Etxeg EE 1885b, 314. Ag G 313. Ir YKBiz 229n. And AUzta 91. NEtx LBB 313. Mahipe: Larre ArtzainE 326.
maipe
(B, BN-baig, R-uzt),
mahainpe.
Ref.: A; Izeta BHizt2; ZMoso 64.
"
Maipetik uxti (R-uzt), maipetik txistu (BN-baig), sin comer; litm., silbar por debajo de la mesa"
A.
"
Maipetik xuxtu (txistu, fistu) (B). Ori esaten zaio otordura berandu datorrenari, maipera fistu egiñez"
Inza NaEsZarr 2058.
"
Sar zaite maipean ta maipetik xixtu yan gabe
"
Izeta BHizt2.
"
Maipetik txustu, silbar debajo de la mesa (quedarse sin comer)"
ZMoso 64.
Erriko laborea kanpora bear du. / [...] Jornaleru gaisoak zer egin bear dugu? / Bazkari txarra eta maipetik apaldu. (AN) "La comida mala y la cena capote" . A EY IV 26. Haurrean bazkari egiterat berant heldu ginelarik, aitasok erraiten ohi zaukun: "berant jinak mahain-petik xixtu". Lf ELit 115.
(En casos locales de decl. sing.). "Bajo <-xo> [...] de la mesa, maipean " Lar. "(De) debajo de la mesa [...], maipetik " Ib. "Debajo de, zerupean, maipean " Añ. "De debajo, zerupetik, maipetik " Ib. " Mahainpe, sous-table" Lrq. " Maipeian, bajo la mesa" Iz ArOñ (s.v. maixa). Tr. Documentado en algunos autores, sobre todo del Sur, a partir de mediados del s. XVIII. Al Norte, se encuentra en Zalduby, Hiriart-Urruty, Leon y Lafitte, que emplean la forma mahainpe . Al Sur la forma general es maipe . Hay mahipe en Oskillaso y mahaipe en IBk e IBe .
Limosnaz eskatu ta mai pean jan zuen. Cb Just 122. Nere mai-peko papurrak biltzen iduki ditut. Lard 121. Arratsaldean maipean lo. Urruz Urz 44. Mahainpetik kokoriko, / begira dago Xuriko / artho axaltto bat noizko / othe zaion eroriko. Zby RIEV 1909, 103. Mai peara egoxten daizk karta guziuak. Mdg 148. Zakurren gisa egon biarrak / oraindik gure maipian. MendaroTx 166. Txakurñoek haurren ogi purruxkak jaten ohi dituzte mahainpean. Leon Mc 7, 28 (Ol, Or, Ker maipe, IBk, IBe mahaipe; Lç, He, TB, Dv mahain azpi, BiblE mahai azpi). Afaldar geienak ordi eginda maipean iraulita [zeuntzan] . Zait Plat 84s. Hustu zuan barne guztia irakaslearen mahi-pean. Osk Kurl 200. Miau ta erakutsi / maipean agiñak. Ayesta 34.
v. tbn. Maipe: LE Ong 96v. Etxeg EE 1885b, 314. Ag G 313. Ir YKBiz 229n. And AUzta 91. NEtx LBB 313. Mahipe: Larre ArtzainE 326.
azpiadiera-1.1
Erriko laborea kanpora bear du. / [...] Jornaleru gaisoak zer egin bear dugu? / Bazkari txarra eta maipetik apaldu. (AN) "La comida mala y la cena capote" . A EY IV 26. Haurrean bazkari egiterat berant heldu ginelarik, aitasok erraiten ohi zaukun: "berant jinak mahain-petik xixtu". Lf ELit 115.
azpiadiera-1.2
(Tema nudo).
"
Maipe (V-m, AN-araq, Sal, R), sin comer, vulg. capote. Eztatorrenari, maipe, a quien no viene (se le condena a estar) sin comer"
A.
azpiadiera-1.3
(Como sust. pleno).
Zapi aundijagaz begijak itxita ba-ebillan etxekandria jo ona ta jo ara, [...] maiperen baten sartu ziralakuan, maiperik-maipe katamar asi zan. EEs 1924, 158. Tripaki-puxka pranko badezu / mai-pe ontara botia. Salav 46.
Zapi aundijagaz begijak itxita ba-ebillan etxekandria jo ona ta jo ara, [...] maiperen baten sartu ziralakuan, maiperik-maipe katamar asi zan. EEs 1924, 158. Tripaki-puxka pranko badezu / mai-pe ontara botia. Salav 46.
azpisarrera-1
MAHAIPETIK.
Irrregularmente, fraudulentamente.
Herriko semerik zerenak oro alde zituelarik notari horrek... halere-halere oraino mahain-petik edo nolazpeit nausitu baitzen Tissier! HU Aurp 129.
Herriko semerik zerenak oro alde zituelarik notari horrek... halere-halere oraino mahain-petik edo nolazpeit nausitu baitzen Tissier! HU Aurp 129.
mahaipe
-
mahaipe....
-
maipe (V-gip, R-uzt; Lar, Añ), mahainpe...
-
maipe (B, BN-baig, R-uzt), mahainpe. Ref...
-
(Tema nudo). " Maipe (V-m, AN-araq, Sal,...
-
(Como sust. pleno). Zapi aundijagaz begi...
-
MAHAIPETIK. Irrregularmente, fraudulenta...
0 / 0 behe >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
