OEH - Bilaketa
512 emaitza zai bilaketarentzat
Sarrera buruan (20)
- zai
- ARTO-ZAHI (arto)
- BURUKO ZAHI (buru)
- zahi
- ZAHI-BIRRIN (zahi)
- ZAHI EGIN (zahi)
- ZAHI FIN (zahi)
- ZAHI HANDI (zahi)
- ZAHI LARRI (zahi)
- ZAHI LATZ (zahi)
- ZAHI MIKOR (zahi)
- ZAHI MOTZ (zahi)
- ZAHI-OGI (zahi)
- ZAHI-ORE (zahi)
- ZAHI TXIKI (zahi)
- ZAHI-UR (zahi)
- ZAHI XEHE (zahi)
- ZAHI ZABAL (zahi)
- ZAHI ZURI (zahi)
- ZERRA-ZAHI (1 zerra)
Sarrera osoan (492)
- abagune
- 1 abar
- 1 abaro
- abelgorri
- abeltzain
- abiatsu
- abisu
- adimendun
- aditze
- adu
- aginte
- agurtza
- ahalguztiduntasun
- ahaltsu
- aho
- aiduru
- ainada
- aingeru
- aintza
- 1 aio
- 1 aire
- aita
- aitaginarreba
- aitzur
- aizkora
- ajeatu
- alan
- 1 alba
- albiste
- 1 albo
- alboratu
- 1 aldamen
- alde eragin
- 1 aldizka
- aldrebeskeria
- 1 ale
- alegia
- alfer
- alpargatagile
- ama
- amabi
- amaginarreba
- amilarazi
- antsiaka
- antxintxikalari
- antz
- antzerki
- antzutu
- apain
- apuntatu
- 1 ardi
- ardizain
- 1 ardura
- arduragabe
- arean
- arimazain
- arinka
- 1 arrai
- arralde
- arraunketa
- arrautza
- arrazoi
- arrazoibide
- arrosario
- 1 artalde
- 1 arte
- 1 artzain
- asegaitz
- 1 aska
- aspaldi
- astazain
- asto
- 1 atal
- atari
- atarpe
- 1 ate
- aterrune
- atezain
- atondo
- 1 atze
- atzeratxo
- atzipe
- aukera
- aurre
- aurreratu
- ausardia
- auskalo
- 1 auzi
- auzo
- azkazaltsu
- azken
- azpi
- añada
- 1 ba-
- 1 baba
- babes
- bahe
- bai
- bakar
- bake
- baketsu
- 1 baldar
- bar-bar
- barru
- basailora
- basalandare
- basati
- basatxakur
- 1 baso
- batel
- bederenik
- begira
- begirale
- begiratu
- begiratze
- begirune
- begitaratu
- behar izan
- beharrik
- behealde
- beheiti
- behin
- behizain
- bekatu
- belarri
- beldur
- beltz
- belztasun
- benaz
- beraiek
- 1 bere
- beretar
- 1 berritsu
- bertan
- bertso
- besarte
- beso
- bestalde
- beste
- bestela
- 1 beta
- betarte
- bi
- bikario
- bila
- biltoki
- 1 bira
- biribil
- birrin
- bitarte
- bizi
- buelta
- bukatu
- buruntza
- burutze
- buruzagi
- 1 buztin
- dardaizka
- deabru
- defuntu
- 1 deitu
- denbora
- 1 denda
- deretxa
- desegintza
- durun
- edo
- edontzizain
- egarritu
- 3 egoki
- eguantz
- eguerdi
- 1 egun
- egur
- eguzki
- ehiza
- ekintza
- eliza
- 1 elizain
- 2 elizain
- elkar
- era
- erantzunen
- erantzupen
- 1 eraso
- erauzi
- eritegizain
- ermitazain
- ernetasun
- erosle
- erregetza
- erremate
- errepublika
- ertzain
- eskailburu
- eskuare
- establiazain
- estali
- etorkizun
- etorrera
- etorri
- etxe
- etxezain
- eupateko
- ezaupide
- ezinegon
- ezin-etsi
- ezkila
- eztitsu
- farre
- furgoneta
- gabonzale
- gaizki
- galdera
- gale
- galeoi
- ganaduzain
- ganora
- garaitu
- gauerdi
- gau-mutil
- gaurgero
- gela
- gelazain
- geldigunetxo
- geltoki
- geraldi
- geratu
- geriza
- gertatu
- giltza
- gipuzkoar
- 1 giro
- goait
- gogo
- gogoaldatu
- gordetzaile
- goroldio
- gosalaurre
- gose
- gozadun
- gozo
- gozozale
- guraso
- gurdizain
- gutxi
- 1 hain
- haizatu
- 1 hala
- hamabi
- hamaiketako
- hanka
- 1 hara
- hari
- harrapatu
- harri
- harrinabar
- hartaratu
- haserre
- hatz
- haurtzain
- 1 hazi
- hegalontzi
- heldu
- hemen
- herri
- heziberri
- hezlari
- hiltze
- hiri
- hoben
- hodei
- hondatu
- 2 horma
- hots
- hurren
- hustu
- 1 huts
- igaro
- igurai
- igurki
- ikuskizun
- inauskai
- inguratu
- ingururazi
- intxaur
- irin
- iritsi
- irmo
- 1 irrikitu
- 1 itsaso
- itsumen
- 1 itxi
- itxoeginarazi
- itxoin
- izan
- 3 ja
- jabalaldi
- 1 jaiki
- jaiotzadun
- jaitsi
- 1 jakin
- jarri
- jaso
- jauregizain
- 1 jela
- 1 jo
- juerga
- 1 kaiman
- 1 kankar
- kanpandorre
- kanpo
- kartzelari
- kartzelazain
- kaskarreko
- 1 katu
- kezka
- kilker
- kirikaka
- 1 konka
- kooperatiba
- kopazain
- koroa
- korpus
- kotxe
- krudel
- 1 kuzkur
- kuzkurtu
- lapurki
- lapurreta
- lasterka
- laurdentxo
- lehenenburu
- lehor
- leku
- lerro
- liburutegizain
- lizentziatu
- loaldi
- luzaro
- luzatu
- luze
- luzetsi
- mahats
- maisu
- makur
- malkarpe
- 1 manta
- mari
- martitz
- meza
- mikaztasun
- moila
- motots
- muga
- 1 muilo
- mutur
- nahastatu
- nahi izan
- negar
- negu
- neke
- neskatxa
- nobela
- noiz
- 1 non
- nonbait
- nora
- ohartu
- ohitu
- oinez
- oinsarizain
- Olentzero
- ondoren
- ontzixka
- ontzizain
- 1 opil
- opularda
- or
- oraingo
- ordain
- ordezko
- ordu
- orduko
- ostots
- otasa
- otso
- papao
- partida
- pasatu
- permiso
- pertsona
- pilo
- piztuera
- poliki
- portutxo
- probetxu
- puntu
- puskaera
- sabel
- 1 sagu
- sahats
- 1 sai
- saiheska
- saihestu
- 1 sail
- salatu
- saldo
- salga
- 3 samar
- sankristia
- sari
- sarkalde
- 1 sarobe
- seinalatu
- sekula
- sobera
- sukaldezain
- taberna
- tarranta
- tarteko
- taupada
- taxu
- tentatu
- tente
- tranpal
- tren
- tripazain
- tristura
- 1 ttunttun
- 1 txabola
- txalo
- txerrizain
- tximistargi
- txirrionari
- txistu
- txitatu
- ukatu
- umezain
- ur
- urratu
- 1 urre
- urruti
- urtaldi
- 1 urte
- uste
- ustel
- ustiatu
- utzi
- xikor
- zabal
- zahagi
- 1 zaia
- zaiazpiko
- zaildu
- zaimakila
- zaimutil
- 2 zain
- zaintoki
- zaldizain
- zaldun
- zalgurdizain
- zein
- zelai
- zelata
- zelebre
- zer
- 1 zere
- 1 zerri
- zeru
- 1 zibil
- ziegazain
- zigor
- zikoitz
- zilipurdika
- zintzarri
- zintzo
- zogi
- 1 zor
- zorabio
- zoratu
- zorroztu
- zotz
- zuin
- zulatu
- zuritu
- zurrut
- zurtz
- 1 zutik
- zuzendu
- zuzenketa
- ñirñira
goiburua
motots.
sense-1
1.
(G-azp-to-bet-nav),
mototx (V-gip, G-to)
Ref.:
A (motots, mototx); Iz ArOñ (mototz), To y UrrAnz (mototx); Elexp Berg (mototx).
Trenza, coleta; moño; mechón. "Moño, penacho" A. "El pelo de la frente" Iz ArOñ. "Penacho de pelos. Pelukerixan mototx rubixo bat ipiñi dotse " Elexp Berg. " Zelako ille-mototx politta ipiñi dotsan gure amandriak neskatilliai " Ib. Cf. motxot. v. 1 moto(2).
Ezkontzeagatik mototsa salduko luteken neskatxak. Ag G 178. [Txinan] mototsa zintzilika dutela dabiltzen gizonak. EEs 1912, 273. Asmo berriko motots txikia kaskarrean darabilten anddere buru-loka irudi izango luke. A Ardi 44. Buruko illea oria ta mototsaren galartzua gorria. Anab Usauri 130. Mototxa mantillaren azpitik agiri duan neska tuntuxa. Ib. 3. Mototsa txintxilika dagonean, senargaia ta senarra beste batzukin dabiltza. (G-azp) "El moño" . A EY I 453. Ille-motots ebaki-berria dakust. 'Bucle' . Zait Sof 35. Bi motots luzeko neskame origorri zar bat. JAIraz Bizia 40. Haren ile-motots leporaino eroria. Mde HaurB 24. Oratu zetsan kopetetatik (mototsetatik) eta zaztakoi zorrotza sartu zetsan lepotik. Etxba Ibilt 490. Nun da gure neska motxa, / zintzilik bere mototxa? NEtx LBB 395. Illea, bi mototxetan txikortatua. Ataño MLanak 9. Illea moztu, aurrean mototsa ta atzean zero. Zendoia 19.
Trenza, coleta; moño; mechón. "Moño, penacho" A. "El pelo de la frente" Iz ArOñ. "Penacho de pelos. Pelukerixan mototx rubixo bat ipiñi dotse " Elexp Berg. " Zelako ille-mototx politta ipiñi dotsan gure amandriak neskatilliai " Ib. Cf. motxot. v. 1 moto
Ezkontzeagatik mototsa salduko luteken neskatxak. Ag G 178. [Txinan] mototsa zintzilika dutela dabiltzen gizonak. EEs 1912, 273. Asmo berriko motots txikia kaskarrean darabilten anddere buru-loka irudi izango luke. A Ardi 44. Buruko illea oria ta mototsaren galartzua gorria. Anab Usauri 130. Mototxa mantillaren azpitik agiri duan neska tuntuxa. Ib. 3. Mototsa txintxilika dagonean, senargaia ta senarra beste batzukin dabiltza. (G-azp) "El moño" . A EY I 453. Ille-motots ebaki-berria dakust. 'Bucle' . Zait Sof 35. Bi motots luzeko neskame origorri zar bat. JAIraz Bizia 40. Haren ile-motots leporaino eroria. Mde HaurB 24. Oratu zetsan kopetetatik (mototsetatik) eta zaztakoi zorrotza sartu zetsan lepotik. Etxba Ibilt 490. Nun da gure neska motxa, / zintzilik bere mototxa? NEtx LBB 395. Illea, bi mototxetan txikortatua. Ataño MLanak 9. Illea moztu, aurrean mototsa ta atzean zero. Zendoia 19.
azpiadiera-1.1
mototz (V-gip),
mototx (V-gip)
Ref.:
Iz ArOñ (mototz);
Elexp Berg (mototx)
.
(En animales). "El pelo de la frente (en las ovejas)" Iz ArOñ.
Eun beor zuri, gesal-belarra antzeko motots ederdun. Or Mi 45. Arrotzen die mototsa [beorrei] . Or Eus 329. Adar-puntara begira, nork dun / besteren [beiren] ille-mototsik. Ib. 174. Bigarren ardia ere muttur beltxa zan, kopetan mototx aundiarekin. AZink 18.
(En animales). "El pelo de la frente (en las ovejas)" Iz ArOñ.
Eun beor zuri, gesal-belarra antzeko motots ederdun. Or Mi 45. Arrotzen die mototsa [beorrei] . Or Eus 329. Adar-puntara begira, nork dun / besteren [beiren] ille-mototsik. Ib. 174. Bigarren ardia ere muttur beltxa zan, kopetan mototx aundiarekin. AZink 18.
azpiadiera-1.2
Zain ezan ongi gonapeko mototx gorrixka hori.PPer FLV 1987, 194.
azpiadiera-1.3
Ez zitzaion nonbait burua txoriz bete; ez zitzaion Egurmendiren aberastasuna mototsaraño igo.
Loidi 76.
azpiadiera-1.4
Penacho (de casco).
Ta gudariak, sandali, ezpata, / sable ta kaskoko motots. Insausti 108.
Ta gudariak, sandali, ezpata, / sable ta kaskoko motots. Insausti 108.
azpiadiera-1.5
(G-goi ap. A
).
Cabellera.
Bestiengandik arrotzak, / jarririk beren mototsak, / sei neskazar kaskamotzak. MendaroTx 59. Mototsaren ille kixkurrak burutik moztu. Zait Sof 23.
Cabellera.
Bestiengandik arrotzak, / jarririk beren mototsak, / sei neskazar kaskamotzak. MendaroTx 59. Mototsaren ille kixkurrak burutik moztu. Zait Sof 23.
sense-2
2.
(Usos fig.).
Eta bala zutak galdor-mototxetan elkarren galburuak bat egiñez. 'En meules les hautes gerbes' . Or Mi 109. Artega su-motots bixijak. "Penachos rojos del fuego" . Laux BBa 6. Urre gorrizko motots ezea, / landaren [artoaren] goizeko parra. "Moño" . Or Eus 279. Berriro odeia berdin nâstu da, / berdin lasa du mototsa. Ib. 266. Bigunkiro kulunkatzen ziran ango belardien mototsak aizearen arnaspean. TAg Uzt 86. Ke zurizko motots eder askoa erakutsi [ontziak] . Anab Poli 52. Segaz ebaki txukun, mototsik laga gabe. Zendoia 93.
Eta bala zutak galdor-mototxetan elkarren galburuak bat egiñez. 'En meules les hautes gerbes' . Or Mi 109. Artega su-motots bixijak. "Penachos rojos del fuego" . Laux BBa 6. Urre gorrizko motots ezea, / landaren [artoaren] goizeko parra. "Moño" . Or Eus 279. Berriro odeia berdin nâstu da, / berdin lasa du mototsa. Ib. 266. Bigunkiro kulunkatzen ziran ango belardien mototsak aizearen arnaspean. TAg Uzt 86. Ke zurizko motots eder askoa erakutsi [ontziak] . Anab Poli 52. Segaz ebaki txukun, mototsik laga gabe. Zendoia 93.
sense-3
3.
Rodete para llevar cargas en la cabeza.
v. burute.
Esku bateaz sulla mototsaren gainean tente zedukan. " Sur un coussinet" . Lh Yol 13.
Esku bateaz sulla mototsaren gainean tente zedukan. " Sur un coussinet" . Lh Yol 13.
sense-4
4.
Cabo de un hilo, etc. (en el sentido fig. de 'solución').
Buruan gogai bera iraulirik [...], korapiloari mototsa arkitu ezinik. Zait Plat 84. Zai dago, Sokratek erantzunenaren ari-mototsik ematen ote dion. Ib. 62.
Buruan gogai bera iraulirik [...], korapiloari mototsa arkitu ezinik. Zait Plat 84. Zai dago, Sokratek erantzunenaren ari-mototsik ematen ote dion. Ib. 62.
motots
-
motots....
-
1. (G-azp-to-bet-nav), mototx (V-gip, G-...
-
mototz (V-gip), mototx (V-gip) Ref.: Iz ...
-
Zain ezan ongi gonapeko mototx gorrixka ...
-
Ez zitzaion nonbait burua txoriz bete; e...
-
Penacho (de casco). Ta gudariak, sandali...
-
(G-goi ap. A ). Cabellera. Bestiengandik...
-
2. (Usos fig.). Eta bala zutak galdor-mo...
-
3. Rodete para llevar cargas en la cabez...
-
4. Cabo de un hilo, etc. (en el sentido ...
<< moila 0 / 0 muga >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
