OEH - Bilaketa

63 emaitza zahi bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
trapu.
sense-1
1. (V-gip, G-goi-nav, L-côte; SP, Urt V 388, Añ, Hb, Dv, H), drapu (V-gip) Ref.: EI 210; Iz Als (nola); Etxba Eib (trapua, drapua); EAEL 143; Elexp Berg .
Trapo; harapo; pieza de tela. "Drapeau, haillon" SP. "Linge à essuyer la vaisselle, les meubles" Dv.
Bularterian trapua zuri. Lazarraga B33 1205r. Kapa, buruko trapua eta gerrikoa oihal beretik egiten zituzten. Harb 425. Zure sehaska espirituala, zure trapuak eta lokharriak. "Linges et bandelettes". SP Phil 531. Heda zazue [ahia] zenbait traputan eta hartaz lot non ere sendi baituzue gogortasunik. Mong 590. Begiak trapu zatar batekin estalirik. Gco II 28. Aitzineko petralaz dago espantuz, / zerendako'ta duien erdia espartuz, / bertz'erdia trapuz, / hatzeman phuska guziak lurretik hartuz. ChantP 88. Beste bi [bi zentimoko] trapu puxka zar batetik aterarik. Sor Bar 62. Ikhustean trapu tzar bat bezala inguruka gain behiti yausten nintzela. Elzb PAd 44. Orain trapu gorria ta ezpata artu ditu [toriatzalleak]. Urruz Zer 142. An datza Bakaldunoi zerraldo (kutxa) baten, eun (trapu) ori bategaz estalduta. Altuna 14. An etorren Txorokilla trapu baltz batekin matralla lotuta. SM Zirik 127. An, komada zaarreko mantar artean, aurkitu eban trapu zuritxu bat. Erkiag BatB 97. Kañoiari trapua pasatzeko. Salav 81. Nihaurek ere lagundu nuen trapu batzuekilan frotatzen. Etchebarne 80. [Kuela] trapuz kargatzen zan. Mahonik eta kolorezko trapurik ez det uste. JAzpiroz 114. En DFrec hay 3 ejs. de trapu.
azpiadiera-1.1
" Trapu bat bezala erabili nau, il m'a traité comme une guenille, un chiffon, il m'a injurié, outragé bassement" H. " Beiñ zaartu ezkero trapuzarran moduan erabiltzen gaitue " Elexp Berg. .
azpiadiera-1.2
"Al delicado, poco mal y bien atado, zuri baten papua eta lauzuriko trapua" Aq pág. 48. "Errial biren pupua ta bi pezeta(re)n trapua (G-azp)" Gte Erd 104 (tbn., con alguna variación, en AN-gip-5vill).
Ardit baten pupua ta txanpon baten trapua. (G-bet) 'Por poco te quejas (sentido moral)' . Inza Eusk 1928, 279 (tbn. en NaEsZarr 1603 (AN-5vill)). Mai [= marabedi, marai] batan miñe ta bi sosen trapue. (B). Ib. 279.
azpiadiera-1.3
(En sentido irónico o despectivo).Vestido.
An [erri barrenian], trapubak trapuben gañian, burutik asi ta oñetaraño aurre-alde ta atze-aldiak ez dituzte bearik, ala illia nola... Sor Bar 25.
azpiadiera-1.4
(Pl.). Ropa (en gral.).
Artu egizu beiñ onako trapu ikuzleak ekarri dituzanak. "Esta ropa blanca que trajo la lavandera" . Mic 14v. Memoria ene gazaben trapu ikuzleak eroan egizanena. "Memoria de la ropa de mi amo que llevó la lavandera" . Ib. 14v (en la lista se citan camisas, calzones, pañuelos, sábanas, etc.).
sense-2
2. (Ref. a personas, con sentido despectivo).
Kulpik ez duen aingeru ona / trapu gaiztotzat egiñez. in Tx B 141. Ni aren semia naiz, / olako trapua, / aitak etxetik aurrian / bialdutakua. Ib. 68. Nere arreba dek, Patxi, baña / etziak trapu zuzena. Tx B II 131.
azpiadiera-2.1
(Uso adj.). " Emazte trapua, guenipe, femme de mauvaise vie" H. "Tramposo y de mala fe" Etxba Eib. "Trapu samarra izan, ijitoa, tranposo samarra izan. Ez ari sartu negoziotan orrekin, trapu samarra dok eta" Elexp Berg.
Ire semeak neska trapu hura ez diñ merezi. Moc Damu 29. Aurrera ere orla nai, / pikaro trapua. Auspoa 97, 101. Muthiko trukes, eskalapoin edo trapu bat ikustearekin. Gazte (abril) 1954 (ap. DRA; s.v. trukes). Ez al dakizu zer dan / trapua izatia? Lasarte in Uzt Noiz 119.
azpiadiera-2.2
(No ref. a personas).
Gizon bat asten bada / ganadu-tratuan, / ibilli bearko du / txit era trapuan. Uzt Sas 236.
azpisarrera-1
TRAPUAK ASTINDU. Sacar un tema, provocar una discusión.
Bilbao asi zaigu / trapuak astintzen, / nola dan Joxerekin / eizean ibiltzen: / iñork ez omen du au / tiroan berdintzen. Olea 188.
azpisarrera-2
TRAPU LOHI. Trapo sucio, asunto turbio.
Aialako zar batek protesta gogorrak egiten eutsazan zuzendaritzari. Onek, trapu loiak ateraten eutsazan eguzkitara. Gerrika 191.
azpisarrera-3
TRAPU-SALTZAILE. "Chiffonnier" H (s.v. trapuzalea).
azpisarrera-4
TRAPU TXAR. "Trapu txarra, méchant haillon, torchon" SP.
azpisarrera-5
TRAPU TZAR (Hb, Dv). "Traputzar, drille" Dv.
Ene haurra, trapu tzar batzutan troxatua manyatera baten barnean etziña zen Jinko iaio baten ikuskari espantagarria. Mih 85. Ene Moiua-ri egin nakon trapu tzar batzuekilan kolier bat. Etchebarne 26.
azpisarrerakoSense-5.1
Errientak atsoaren aitzinean ibili nindian trapu tzar bat bezala oren laurden bat bedere.Elzb PAd 50. Herritik urrundu eta desterratu zuten gaixtoek, trapu tzar batzu bezala erabili, eta frangotan sabela arinik atxiki. Zerb Azk 34.
azpisarrerakoSense-5.2
Arbola azpian zen atsoak, ikhustean trapu tzar bat bezala inguruka gain behiti yausten nintzela [...], ihes egin zian. Elzb PAd 44.
azpisarrerakoSense-5.3
(Ref. a personas).Andrajoso. " Traputzar (Hb), torchon, au prop. et au fig." Lh (pero en Hb solo aparece la trad. "torchon, chiffon").
azpisarrera-6
TRAPU ZAHAR. a) Trapo sucio, asunto turbio. "Trapuzarrak etara, istilu edo arazo zaharrak berpiztu. Asarretu ta trapuzar guztiak etara zotsen alkarri" Elexp Berg. v. TRAPU ZIKIN.
Enagin asko zirikatu, asten banon asi ba, atarako daunadaz ezkutuban daukonazan trapuzar guztijak eta. Kk Ab I 68. Alkarri trapuzar eta zer esan guztiak arpegira botaten. Bilbao IpuiB 145.
b) Trapo viejo. "Trapuzarrak batzen asi tta oiñ aberastuta dago" Elexp Berg.
Trapu zar bat konponduta. Tx B I 63. Trapu zar bategaz itxi neutxian [txarrikumeari] agoa. Bilbao IpuiB 253.
Trapu zarra baño gaizkiago uzten nau. Albeniz 107. Enfermerak an erabili ninduten trapu zarra bezela maiaren gañean. Ib. 131.
azpisarrera-7
TRAPU-ZAHAR-BATZAILE. Trapero. "Etxeik etxe ibiltze zan trapuzar batzeillia" Elexp Berg.
azpisarrera-8
TRAPU-ZAHAR-FERIA. Carnaval.
Oñ dirade egun pozgarriyak, / alai dirade gazteriyak, / aldetuak diradelakoz / trapu zar periyak. Yanzi 64.
azpisarrera-9
TRAPU-ZAHAR-SALTZAILE. Trapero.
Eta alkandora? --Trapu-zar saltzalle bati erosi omen zion bart, baso bat ardoren aldera. Urruz Urz 44.
azpisarrera-10
TRAPU ZIKIN.
Ordu(a)n atera zitun trapu zikiñek eguzkitara. (AN-larr) 'Gauzak ziren bezela azaldu' . Inza NaEsZarr 499 (en Eusk1926 (III-IV), 8 ordun atera zituen trapuk eguzkitara).
azpisarrera-11
TRAPUZKO. De trapo.
--Ederki itzegiten du gero e? --Oso. Mingaiñ ariña du Trapuk. --Bai, trapuzkoa. Urruz Zer 142. Gerriyaz mearrak, / trapozko bularrak. Yanzi 216. Ez dute zahi, lasto eta trapuzko kuka edo panpinen eiterik [zure teatroko gizon edo emaztek]. Lf ELit 326. Galtzetan trapuzko gerriko beltz aundi bat ibiltzen zuan. JAzpiroz 201. Eun gramo tomillo trapuzko zaku batean jarri. Ostolaiz 155. Ene bi zaldiko "trapuzko auto" txar hura, gure ilobatxo batek zion bezala. Larre ArtzainE 249.
trapu
<< sei 0 / 0 ur >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper