OEH - Bilaketa

947 emaitza zahar bilaketarentzat

Sarrera buruan (123)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
egiaztatu.
tradizioa
Tr. Documentado en Haraneder y en autores meridionales desde mediados del s. XIX (aunque no encontramos ejs. vizcaínos hasta aprox. 1930); tbn. lo utilizan en el s. XX los septentrionañes J. Etchepare, Mirande y Xalbador. En cuanto a la distribución de variantes, egiztatu es claramente mayoritaria; egiaztatu sólo se encuentra en Haraneder y en autores posteriores a 1950, alternando generalmente con egizt- . En DFrec hay 24 ejs. de egiaztatu, 12 de egiztatu, y uno de egiztau, todos ellos meridionales.
sense-1
1. (Lar, Hb), egiztatu (Lar ( Dv), Hb, , H, A (que cita a Lard)).
Comprobar. "Verificar" Lar. Cf. ES 102: "Ezen zilhegi bada erraitea gezurtatzea, zergatik ezta erranen egiztatzea? eta handiztatzea?". v. egiaztu, egiatu, baieztu (2) .
Albista au [...] egiztatu zan. Lard 98. Etziran egun asko igaro gauza egiztatzera. Bv AsL 223. Baiezten duana egiztatzeko bideak urriak diralako. Zink Crit 49. Aditu bezala ditugu hartzen emaztearen erranak, begiz ez baititzazkegu egizta. JE Ber 31. Sartu yakon susmua edo egiztau edo guzurtauteko ustez. Otx 88. Lendik somatuak zeuden zenbait erru egiztatuak izan diralarik. "Comprobados" . EAEg 19-2-1937, 1109. Jendearen esamesok beren begiz egiztatu ahal izan zituzten lenengo egunetik. Etxde JJ 216. Ustekizun horiek ez dira egiaztatuak izan. Mde Pr 248 (319 egizt-). Atsekabez beterik egiztatu dut, ordea, etzegoela orrelakorik. Txill Let 106. Ta alaxe zan, geroxeago egiztatu aal izan nuanez. Anab Aprika 82. Ausiki eginen luken zalantzik gabe, hau egiztatzen, bada ezpadan, iñor ezpazan ausartu ere. Osk Kurl 139. Ezin egizta ez gezurta daitekeen esaldi batek ez du ezer adierazten. MIH 89.
v. tbn. Egiztatu: ForuAG 319. Ir YKBiz 198. TAg Uzt 174. Zait Sof 70. Or Aitork 108. Vil Jaink 17. Berron Kijote 147.
azpiadiera-1.1
(H), egiztatu (Dv, que cita a Izt).
Demostrar, probar; confirmar.
Eta hortaz egiaztatua izan baida zuen presunetan Jesukristoz irakatsi izan dena. " Testimonium Christi confirmatum est in vobis" . He 1 Cor 1, 6 (Dv zin atheratu ). Doai gaiñ gañeko oek guztiak dituzte Gipuzkoatarrak beren berenkiak [...], egiztatu dedan bezala bertan aixa aski. Izt C 212. Baña esanak mirariakin egiztatuta, arrigarrizko aldaketak egiten zituzten. Lard 508. Bertan arlandu galantean letreruak egiztatzen duen bezela. Aran SIgn 85. Kartetako esan askoz egiztatu giñezake egi au bera. Inza Azalp 38. Sinisten det [...], ta ori egiztatzearren, milla ta millaka aldiz nere bizia emango nuke. ArgiDL 44. Elkar-antz aundia dutela egiztatu nai du. ZA RIEV 1928, 590. Olakoa pranko asmatu diote Santa Cruzi, baño ezin egiztatu. Or SCruz 83. Orixe diñostazun ori egiztau ezpa'daistazu. Otx 42. Bere lurraldeen yabetza egiztatu dezaken bezela. Goen Y 1934, 99. Ontarako nagusiak bear-bearrezkoa dula etxe edo etxe-zatia egiztatu bearko du. "La prueba de la necesidad" . EAEg 1-11-1936, 187. Ezarri diranak egiztatutzen dituan argibide bat. Ib. 13-2-1937, 1054. Lehenik, ordea, egiaztatu behar zion haur emeari osoro eta hura bakarrik nahi izan zuela. Mde HaurB 95. Iritzi on ori egiztatzeko ejenpluak. Alt LB 50. Kofradi-basoak Ipiñeburun ogetamazortzienak bakarrik zireana etzagunek naikoa argi egizteu eudien. Akes Ipiñ 26. Horregatikan, nik diodana egiaztatzeko, beste persona bat etor dadila eskatzera ausartuko nintzake. Arti Tobera 283. Filologiak berak egiaztatzen digunez. Vill Jaink 25 (181 egizt-). Egiztatzekotz erran zahar horren hitzak. Xa Odol 241. Adimendurik zorrotzenek behin, birritan eta mila bider esan eta egiaztatu dutenaren kontra jokatzea. MEIG IV 99.
v. tbn. Egiztatu: Ir YKBiz 471. Txill Let 56. Zait Plat 121.
azpiadiera-1.1.1
Ratificar, confirmar (a una persona).
Aditzen dagokidan Erregeak ondo daki, eta egiztatu nazake. Lard 527.
sense-2
2. egiztatu (Lar, Añ, H). "Contar, referir" Lar. "Relatar" Lar y Añ. Cf. egiazta.
sense-3
3. Realizar(se), hacer(se) realidad. v. egiazkotu.
Urte asko baino len ikusi izan ziran egiztatuak euren asmo zuzen bide onekoak. Izt C 3. Adierazorik eze [...] egiñeraziko zuela [...] kolejio [...] bat, egiztatu zuen bezala berak andik urte askora. "Como lo cumplió" . Aran SIgn 66. Ez dedilla egiztatu eskontza. "Verifique" . Otag EE 1881b, 87. Gaur dator asmo ori egiztatzea. EEs 1916, 54. Udalditarraren agindua egiztatzea. TAg Uzt 209. Eta, a ze nolako aldakuntzak egiztatzen diran olakoetan gizonaren bizitzan. Ib. 312. Ames ta gurari ori, ostera, azkenez, Madalen-gan egiztau zan. Erkiag Arran 176. Egiztatu zaukuneko amentsik ederrena / [...] / herioak iretsi du gure itxaropena. Xa Odol 183.
egiaztatu
<< edizio 0 / 0 egikunde >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper