OEH - Bilaketa
54 emaitza zahagi bilaketarentzat
Sarrera buruan (10)
Sarrera osoan (44)
- ardo
- 1 arnoketa
- arnotoki
- ase
- 1 benta
- bereizi
- berri
- berrixko
- bezala
- epel
- ezperen
- galdu
- haize
- hatz
- hauek
- hertarazi
- 1 hobeki
- 2 hordi
- irauli
- kontrabando
- kutsu
- lehertu
- mahatsardo
- 2 maska
- pitxer
- sadari
- sagi
- sagi
- segoaztatu
- tontor
- trenpatu
- xahako
- zagi
- zahagito
- zahagitxo
- zahato
- zai
- zaki
- 1 zapore
- 1 zar
- zaragi
- zaratazal
- 1 zartatu
- zatazal
goiburua
1 zapore.
sense-1
1.
(B; Ht VocGr 367, Lecl, Arch VocGr, H; -ph- SP (que cita a Ax), H),
sapore (V),
sabore (V-ger-arr-oroz-m-gip, L, BN, S; Lcc, Lar, Añ, H)
Ref.:
A (zapore, sapore, sabore);
Lh (sabore);
Elexp Berg (sabore)
.
Sabor, gusto. "Sabor de manjar, saborea jatekoana " Lcc. "Goût" Ht VocGr 367. "Sabor" Lar, Añ. "Gusto. Amore? artuak emona dau sabore, ¿amor? el tomar tiene por gusto el dar (dicho popular)" A. " Sabore onekua da sagar klase au " Elexp Berg. .
Ogiaren eta arnoaren figuraz, iduriaz, zaporeaz, koloreaz eta bertze akzidentez kanpotik estalia. Mat 250. Manak zituen sapore / ianhari guztienak. EZ Noel 124. Zure baithan bere iainkozko amorioaren eta karitatearen eztitasuna eta zaporea eman ditu. Harb 89s. Eztu sekulan kitatzen, aitzitik bethi saborez bethetzen du. Ib. 252. Gatzak du indar eta berthute ianhariei gozo eta zaphore emaiteko. Ax 466 (V 302). Zer gozo, zer zaphore, zer atsegin eta plazer har ahal liazaio bekhatuari? Ib. 521 (V 335). Bat ere gozorik edo zaphorerik edireiten badiozu [liburutto huni]. Ib. 20 (V 11). Eta nork ere ezpaitu zure baitan saporerik edireiten, zertan aurkhituko ahal du atseginik? SP Imit III 34, 2 (Mst zü gozatzen etzütianaren). Zapore ona dauke. Mic 13v. Frutu haiek emanen drauzie gozo eta zapore on bat. Tt Onsa 36. Ogiaren kolorea, usaia, saborea, figura eta kantidadea. OA 47. Saltsa bat [...] hain zaphore gaitzetakoa. ES 167. Sagarraren urrina, sagarraren kolorea eta sagarraren saborea. El 32. Jainkoari bere saborea ordu artarako txit estu eskatzen zion. Cb Eg III 218. Ta góxo zapóres / emén gustatzendugúna. LE Kop 106. Ogiaren eta ardaoaren ganerantzekoak eta irudiak, diran legez usaina, kolorea edo margoa, dasta edo saborea eta enparauak. Itz Azald 163s. Badu, ba [arnoak], Axularrek erran zukena, "zahagi-zapore" kotsua. JE Ber 28. Nire ahoan / zapore siku / mingotsa. Arti MaldanB 201. Urin garratz eta sapore iraunkordun igali zoriontsuak. Ibiñ Virgil 85. Ixil-aldiaren sabore humila. Lasa Poem 109. Ardo onari gusto edo saborea emateko. Ostolaiz 22. Badirudi ur garbiaren pare behar duela izan behar bezalako prosak: inongo usainik, kolorerik eta zaporerik gabea. MIH 115. En DFrec hay 3 ejs. de zapore.
v. tbn. Lasa Poem 62. Azurm HitzB 55. Zendoia 232. Sabore: SP Phil 214. Legaz 45.
Sabor, gusto. "Sabor de manjar, saborea jatekoana " Lcc. "Goût" Ht VocGr 367. "Sabor" Lar, Añ. "Gusto. Amore? artuak emona dau sabore, ¿amor? el tomar tiene por gusto el dar (dicho popular)" A. " Sabore onekua da sagar klase au " Elexp Berg. .
Ogiaren eta arnoaren figuraz, iduriaz, zaporeaz, koloreaz eta bertze akzidentez kanpotik estalia. Mat 250. Manak zituen sapore / ianhari guztienak. EZ Noel 124. Zure baithan bere iainkozko amorioaren eta karitatearen eztitasuna eta zaporea eman ditu. Harb 89s. Eztu sekulan kitatzen, aitzitik bethi saborez bethetzen du. Ib. 252. Gatzak du indar eta berthute ianhariei gozo eta zaphore emaiteko. Ax 466 (V 302). Zer gozo, zer zaphore, zer atsegin eta plazer har ahal liazaio bekhatuari? Ib. 521 (V 335). Bat ere gozorik edo zaphorerik edireiten badiozu [liburutto huni]. Ib. 20 (V 11). Eta nork ere ezpaitu zure baitan saporerik edireiten, zertan aurkhituko ahal du atseginik? SP Imit III 34, 2 (Mst zü gozatzen etzütianaren). Zapore ona dauke. Mic 13v. Frutu haiek emanen drauzie gozo eta zapore on bat. Tt Onsa 36. Ogiaren kolorea, usaia, saborea, figura eta kantidadea. OA 47. Saltsa bat [...] hain zaphore gaitzetakoa. ES 167. Sagarraren urrina, sagarraren kolorea eta sagarraren saborea. El 32. Jainkoari bere saborea ordu artarako txit estu eskatzen zion. Cb Eg III 218. Ta góxo zapóres / emén gustatzendugúna. LE Kop 106. Ogiaren eta ardaoaren ganerantzekoak eta irudiak, diran legez usaina, kolorea edo margoa, dasta edo saborea eta enparauak. Itz Azald 163s. Badu, ba [arnoak], Axularrek erran zukena, "zahagi-zapore" kotsua. JE Ber 28. Nire ahoan / zapore siku / mingotsa. Arti MaldanB 201. Urin garratz eta sapore iraunkordun igali zoriontsuak. Ibiñ Virgil 85. Ixil-aldiaren sabore humila. Lasa Poem 109. Ardo onari gusto edo saborea emateko. Ostolaiz 22. Badirudi ur garbiaren pare behar duela izan behar bezalako prosak: inongo usainik, kolorerik eta zaporerik gabea. MIH 115. En DFrec hay 3 ejs. de zapore.
v. tbn. Lasa Poem 62. Azurm HitzB 55. Zendoia 232. Sabore: SP Phil 214. Legaz 45.
sense-2
2.
Gusto, sentido del gusto.
Bigarren zensua eta portalea, zein baita ahoa, mihia, gustua, zaphorea. Ax 411 (V 267). Behar du neurriz iatera, edatera, eta gustuaren eta zaphorearen portalearen ahal bezanbat zerraturik edukitzera enseiatu. Ib. 405 (V 264).
Bigarren zensua eta portalea, zein baita ahoa, mihia, gustua, zaphorea. Ax 411 (V 267). Behar du neurriz iatera, edatera, eta gustuaren eta zaphorearen portalearen ahal bezanbat zerraturik edukitzera enseiatu. Ib. 405 (V 264).
sense-3
3.
Unción.
Ordean zuek Jainkoaren Semea ganik errezibitu izan duzuen zaporea bego zuen baithan, eta ez duzueke mengoarik nihork irakhats zaitzaten; bainan nola zapore hark berak irakasten baidarozkitzue gauza guziak eta hura baida egia gezurrik batere gabekoa, zaudete hark irakatsi izan darotzuenean. He 1 Io 2, 27 (Lç unkzione, TB gantzutza, Dv gantzudura, IBe igurtzi ).
Ordean zuek Jainkoaren Semea ganik errezibitu izan duzuen zaporea bego zuen baithan, eta ez duzueke mengoarik nihork irakhats zaitzaten; bainan nola zapore hark berak irakasten baidarozkitzue gauza guziak eta hura baida egia gezurrik batere gabekoa, zaudete hark irakatsi izan darotzuenean. He 1 Io 2, 27 (Lç unkzione, TB gantzutza, Dv gantzudura, IBe igurtzi ).
sense-4
4.
(
VocBN
Dv, H (BN)).
"Bonne disposition"
VocBN
(→)
Dv.
"Disposition d'esprit, humeur. Zaphore onean aurkhitu nuen, je le trouvai en belle disposition, bonne humeur"
H.
Cf. ZAPORE-ESKAS.
sense-5
5.
(S, R-uzt ap. A
),
zanpore (-ph- S ap. Lh
)
Témpero. "Temple, buena disposición de la tierra" A (que cita el VocBN, pero cf. supra (3)). "En mauvais état. Lürra zanphore gaitzian dizügü, notre champ (terre) est en mauvais état pour le labour" Lh.
sense-6
6.
"(BN-ciz, R), cachaza"
A.
sense-7
7.
"(R-uzt), gratitud"
A.
Cf. zaporegabe
(3).
azpisarrera-1
ZAPORE-ESKAS.
Mala disposición.
Eztitutzu behinere jaierezko egintz horiek utzi behar, ez zaphor-eskasez, ez lazakeriaz. "Dégoût" . Birjin 68.
Eztitutzu behinere jaierezko egintz horiek utzi behar, ez zaphor-eskasez, ez lazakeriaz. "Dégoût" . Birjin 68.
zapore
-
1 zapore....
-
1. (B; Ht VocGr 367, Lecl, Arch VocGr , ...
-
2. Gusto, sentido del gusto. Bigarren ze...
-
3. Unción. Ordean zuek Jainkoaren Semea...
-
4. ( VocBN Dv, H (BN)). "Bonne dispositi...
-
5. (S, R-uzt ap. A ), zanpore (-ph- S ap...
-
6. "(BN-ciz, R), cachaza" A....
-
7. "(R-uzt), gratitud" A. Cf. zaporegabe...
-
ZAPORE-ESKAS. Mala disposición. Eztitut...
<< zaki 0 / 0 1 zar >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
