OEH - Bilaketa
63 emaitza zabalera bilaketarentzat
Sarrera buruan (5)
Sarrera osoan (58)
- aise
- alango
- alfer
- altsuma
- altuera
- argi
- 1 arkai
- 1 arrantza
- 1 aska
- atari
- banatu
- 1 baretsu
- bateltxo
- berdinez
- berehalaxe
- berendia
- bidantza
- edonoiz
- egurats
- ehunen
- elur
- ernaberritu
- frontoi
- galdu
- gehiago
- goiera
- gora
- gorako
- hainbeste
- hedadura
- hodei
- 1 hondar
- 1 hor
- itsas zabal
- itsas-zabaleratu
- 1 kabitu
- Kantauri
- landago
- lasaitu
- 1 lazki
- luzara
- luze
- luzera
- mukertasun
- mundu
- ostots
- pasatu
- pilo
- plaza
- senidetasun
- taxu
- txakur
- 1 txatar
- ur
- zabal
- zabalduera
- zabalkera
- zabaltasun
goiburua
1 lazki.
tradizioa
Tr. Documentado desde mediados del s. XVII; prácticamente desaparece en el s. XX. Al Norte se encuentra en Etcheberri de Ziburu, Eguiateguy, Duhalde, CatS y Joannateguy. La forma general es lazki . Hay además latzki en Etcheberri de Ziburu, CatS y EG , y laski en Eguiateguy.
sense-1
1.
(AN ap. A
; Urt III 32, Lar, Añ, Dv, H),
latzki (Añ),
laski (V-gip ap. Iz ArOñ
).
Amargamente, ásperamente, rudamente; duramente; severamente. "(Hablóle con) acrimonia, hitzegin zion lazki " Lar. "Austeramente" , "desabridamente", "acérrimamente" Ib. "Agriamente, ásperamente" Lar, Añ. "Duramente, [...], latzki " Añ. " Lazki iauntzia, vêtu d'étoffe rude, grossière. Lazki hartzea, mintzatzea, begiratzea, accueillir, parler, regarder rudement, durement, sévèrement" H. " Laskixao ibilli, bizi, latzago " Iz ArOñ.
Latzki punituko da leze lurpekoan. EZ Man I 95. [Illunak eta gabak] eldu eta itsasi zitzaiozkan eta aiñ lazki, non zirudien emendatu bear ziozkatela bere argiak. Lar SAgust 7. Indio gaxoen kontra lazki biurtu zan eta bere gaistakeriakgatik justiziak ere kastigatu zuen. Cb Eg II 184s. Azitzean [...] oiek adiña ta oiek bezeñ lazki ta galanki. Cb Eg III 363. Eziñak eta nekeak lazki garaitu zituen. Cb EBO 10. Berze frairekila mintzo zenian bere berzaeraz zioan agerinde batek ziala obratü, ziean ere haren kondaira egiten laski nori nahi. (Interpr?). Egiat 179. Peleatu bear degula lazki animako etsaien kontra. Gco I 123. Lazki portau zara. Añ MisE 118. Begiratzeko lazki presenteko dekreto onen kunplimentua. FrantzesB I 100. Plaza barruko jende apurra neke andiaren azpian arkitzen zan lazki. Izt C 331. Eremu ta basoetan bere gorputza lazki nekatzen [zuan] . Ub 75. Hain lazki madarikatzen duzun ondikozko arima hura. Dh 152. Jinkuaren Izenaren saintütarzüna latzki kolpatzen [dü] . CatS 45. Tentazioen kontra lazki pelea zaitean. Arr Orac 250 (ap. DRA). Lazki peleatzen ziran. Arr EE 1882c, 553. Izatu zituen ukhaldi horiek lazki kolpatu ziotela bihotza. Jnn SBi 78. Adarrak gogorki iñarrosten die enborrak lurraraiño latzki makurraraziaz. EG 1956 (7-8), 63. Ikusleak astindu nahi ditu eta lazki marruskatu, ez balakatu. MIH 320.
Amargamente, ásperamente, rudamente; duramente; severamente. "(Hablóle con) acrimonia, hitzegin zion lazki " Lar. "Austeramente" , "desabridamente", "acérrimamente" Ib. "Agriamente, ásperamente" Lar, Añ. "Duramente, [...], latzki " Añ. " Lazki iauntzia, vêtu d'étoffe rude, grossière. Lazki hartzea, mintzatzea, begiratzea, accueillir, parler, regarder rudement, durement, sévèrement" H. " Laskixao ibilli, bizi, latzago " Iz ArOñ.
Latzki punituko da leze lurpekoan. EZ Man I 95. [Illunak eta gabak] eldu eta itsasi zitzaiozkan eta aiñ lazki, non zirudien emendatu bear ziozkatela bere argiak. Lar SAgust 7. Indio gaxoen kontra lazki biurtu zan eta bere gaistakeriakgatik justiziak ere kastigatu zuen. Cb Eg II 184s. Azitzean [...] oiek adiña ta oiek bezeñ lazki ta galanki. Cb Eg III 363. Eziñak eta nekeak lazki garaitu zituen. Cb EBO 10. Berze frairekila mintzo zenian bere berzaeraz zioan agerinde batek ziala obratü, ziean ere haren kondaira egiten laski nori nahi. (Interpr?). Egiat 179. Peleatu bear degula lazki animako etsaien kontra. Gco I 123. Lazki portau zara. Añ MisE 118. Begiratzeko lazki presenteko dekreto onen kunplimentua. FrantzesB I 100. Plaza barruko jende apurra neke andiaren azpian arkitzen zan lazki. Izt C 331. Eremu ta basoetan bere gorputza lazki nekatzen [zuan] . Ub 75. Hain lazki madarikatzen duzun ondikozko arima hura. Dh 152. Jinkuaren Izenaren saintütarzüna latzki kolpatzen [dü] . CatS 45. Tentazioen kontra lazki pelea zaitean. Arr Orac 250 (ap. DRA). Lazki peleatzen ziran. Arr EE 1882c, 553. Izatu zituen ukhaldi horiek lazki kolpatu ziotela bihotza. Jnn SBi 78. Adarrak gogorki iñarrosten die enborrak lurraraiño latzki makurraraziaz. EG 1956 (7-8), 63. Ikusleak astindu nahi ditu eta lazki marruskatu, ez balakatu. MIH 320.
sense-2
2.
(G, AN-olza, BN, Sal, S),
laizki (AN-araq-olza)
Ref.:
Bon-Ond 171;
A (lazki, laizki);
Lrq
.
"2.º muy bien, notablemente; 3.º extraordinariamente. Lazki anitz, (Sal), muy mucho" A. " Laizki (AN-araq), muy, en gran manera" Ib. "Extraordinairement" Lrq.
Pausu bát omen dá lázki peligrósoa, non juntatzen diren anitz ótso ardi báten kóntra. LE Urt (ms.) 68v. Urbil lazki. (4). LE-Ir. LE-Ir. Alegra zaizte lazki ortas (15). Ib. Estimatzen dut lazki (16). Ib. Zabalera iru oñ / luzetara zazpi, / bizi-leku txatarra / izango du lazki. Izt Po 54. Alaitu, pozkidatu eta indartu ziran lazki. Izt C 333. Armada Olandarrak ausarze sinisteziñ ori ikustean, arritu zan lazki. Camp Ezale 1897, 252a.
"2.º muy bien, notablemente; 3.º extraordinariamente. Lazki anitz, (Sal), muy mucho" A. " Laizki (AN-araq), muy, en gran manera" Ib. "Extraordinairement" Lrq.
Pausu bát omen dá lázki peligrósoa, non juntatzen diren anitz ótso ardi báten kóntra. LE Urt (ms.) 68v. Urbil lazki. (4). LE-Ir. LE-Ir. Alegra zaizte lazki ortas (15). Ib. Estimatzen dut lazki (16). Ib. Zabalera iru oñ / luzetara zazpi, / bizi-leku txatarra / izango du lazki. Izt Po 54. Alaitu, pozkidatu eta indartu ziran lazki. Izt C 333. Armada Olandarrak ausarze sinisteziñ ori ikustean, arritu zan lazki. Camp Ezale 1897, 252a.
lazki
-
1 lazki. Tr. Documentado desde mediados ...
-
1. (AN ap. A ; Urt III 32, Lar, Añ, Dv,...
-
2. (G, AN-olza, BN, Sal, S), laizki (AN-...
<< lasaitu 0 / 0 luzara >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
