Harremana

    OEH - Bilaketa

    810 emaitza zabaldu bilaketarentzat

    Sarrera buruan (15)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    hedadura.
    tradizioa
    Tr. Propio de la tradición septentrional. Al Sur hay unos pocos ejs. del s. XX (Zinkunegi (Crit 31), Villasante y A. Irigaray). En DFrec hay 23 ejs., todos ellos meridionales.
    sense-1
    1. (L, BN ap. A ; Lecl, VocBN , Dv, H).
    Extensión, magnitud; alcance. " Hedadura handiko zelhaia; arkha bazabilan uren hedaduran " Dv. "(L, BN, S). 1. étendue dans l'espace qu'a un objet, zeruaren, itsasoaren hedadura; étendue en superficie, etxearen, landaren hedadura. 2. étendue, en parlant du temps, durée. 3. étendue, développement [...]. 5. étendue, portée de la voix, de la vue, egizu oihu zure bozaren hedadura guziaz. 6. portée, la distance à laquelle on peut atteindre un objet, Iainkoaren ahalaren hedadura handia; eskuaren hedaduraren pean da " H. Cf. Lrq: "Mot artificiellement formé qui n'est employé, dans la région, dans aucune des acceptions indiquées par H et Lh". v. hedamen.
    Iainkoari zure afekzione, indar eta bihotzeko hedadura guziez abandonatzen zaizkola. Arbill IV 8, 2. Mende guztien hedadura luzean. Gç 97. Ezarri zituen zeruetako hedaduran lurraren gañean argitzeko. 'In firmamentum caeli' . Urt Gen 1, 17. Har zazu spirazione hori zure arimaren hedadura guziaz. Ch III 49, 1. [Testamen Zaharreko historioak] igurikitzen nuen baino hedadura gehiago aurkhitu dut dadukala. Lg I 377. Dolharetik ilkhi zen odola bazen zamarien bridetaraiño milla eta sei ehun estadioren hedaduran. He Apoc 14, 20. Enperadoreak nahiz ezagutu bere botherearen hedadura. Mih 73. Jinko handi zure hedadüraz lekü orotan idereiten zirena. CatLan 163. Jainkoari egiten dioen afrontuaren hedadura. Brtc 89. Bertze erresumako Parlamenten artean othe den zenbeit zeinen hedadura sobratuek galde bailezakete izan ditezen partituak. Revol 101. Ez dut ezagutzen eskarazko libururik, gauza [sic] hedadura aphur batekin dakharzkenik. Dh 110. Hedaduraz Baigorri herri handiena. Hb Esk 74. Jainkoaren zazpi Izpiritu, lurraren hedadurara igorriak direnak. Dv Apoc 5, 6 (Ip lür güziala). Argi guziek ez dute indar eta hedadura bera. Lap 31 (V 18). Itsasoa bezain handi ere izan zen [...] haren boztarioaren eztitarzüna eta hedadüra. Ip Hil 179. Nola dakikegu lege batek zer hedadura duen? Arb Igand 122.
    ( s. XX) [Landareak] koxkor gelditua egonik urteak, hartzen dautzu bet-betan hedadura bat [...] zabalduz doala eta azkartuz. HU Aurp 198. Baditeke eskualdun koblek ez dezaketen ukan, [...], gauzek manatzen lioketen hedadura edo indarra. JE Bur 159. Bere garrantziak deskan [= eskatzen duen] edaduraz arlo auek aztertzeko asmoa det. Zink Crit 31. Kantatzen zütian [...], bere botz nasai eta eztia erabiliz beti üngürü eta hedadüra berian. Const 28. Ez ditut lerro hauk luzatu nahi edadura haundiskoa emanik ene oharreri. Zub 93. Laugarren mendeko heretikoek hedadura gehiago bazutela iduri du. Zerb IxtS 100. Gure mintzairea on zitakeela kukulu hortarat eta hedadura hortarat heltzeko. Lf ( in Zait Plat XIII ). [Egia] bere zabalera ta edadura osoan. Vill Jaink 37. Zabaldu bazaituzte hemendik mundura, / muga gabea bada zure hedadura. Xa Odol 281. Nafarroa garaiko "arrazio" ere bai [ken daiteke], ez baitu hedadurarik aski euskal irakurgaietan. MIH 108. Euskarak [...] ez du gehiegizko hedadurarik izan, ez lurrez ez hiztunez eta ez literatura obrez ere. MEIG IV 54.
    v. tbn. He Gudu 32. AR 197. Monho 124. MarIl 65. Dv LEd 96. Laph 180. Elsb Fram 152. StPierre 27. AIr in Izeta DirG 12.
    sense-2
    2. (Dv, H).
    Alcance, inteligencia. " Hedadura ttipiko gizona da, c'est un homme d'esprit borné. Hedadura laburrekoa da, il a la vue courte" Dv. "Étendue d'intelligence, de compréhension, ene adimenduaren hedadura ezta hortaraino heltzen " H.
    Izpiritu flakoa duela, hedadura gutitakoa dela. Lg I 285. San Mathieuen ebanyelioa dagokola hobekienik gure hedadura aphurrari. Lg II 84. Saindu ta aingeru guziek dakiten eta beren hedaduraz ardiesten duten guzia. Dv LEd 69. Rodrigues, berthute eta jakitate handitakoa, goizik ohartu zen Iñazioren izpirituko hedadurari. Laph 135. Balinbazen gizon ixilik, bere buruaz guti hartua zenik, eta bizkitartean hedadura eta jakitate handiko gizonik [...]. HU Aurp 95.
    sense-3
    3. (Urt).
    Expansión. "Amplificatio" Urt II 60.
    Guziek bilhatzen dute gorphutz guziaren ona eta hedadura. Hb Egia 100. Kotsuaren edadura etzezaketen garaitu edo atxiki bere zedarrietan. Zub 33s. Nola arrapatu dituk herria eta herrikoak, hango hedaduren ondotik? Larz Iru 122. Kalbinismoaren hedadura, eginahal huts bihurtua, hizkuntzaren aldekoa izan zen. (In MEIG VI 32 ).
    azpiadiera-3.1
    Progreso.
    Bide berriak badaude bi herrietan ere hartuak, bizipide eta hedadura ederrik emaiten dutenak familia ainitzi. Larre ArtzainE 297.

    hedadura

    hedadura
    << 2 hazi 0 / 0 hedatu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper