Harremana

    OEH - Bilaketa

    810 emaitza zabaldu bilaketarentzat

    Sarrera buruan (15)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    biribilkatu.
    tradizioa
    Tr. Documentado en textos septentrionales y navarros desde Leiçarraga (que usa la var. biribilgatu ); tbn. lo encontramos en algunos textos guipuzcoanos modernos.
    sense-1
    1. (L, BN, S, R ap. A ; Hb, Gèze, Dv, Foix), biribilgatu (SP, A Apend), bibilkatu (Foix), beribilkatu (Lecl).
    Plegar(se) sobre sí mismo; enrollar(se). "S'accroupir" Lecl. "Envelopper, pelotonner, tourner (S)" Dv. "Enrouler" Foix. Gèze traduce "tourner", sin especificar el sentido (cf. tbn. Dv).
    Eta haren buru gainean izan zen krobitxeta, ez oihalekin ezarria, baina apart biribilgatua lekhu batetara. Lç Io 20, 7 (HeH biribilkatu; He, EvS plegatu, TB, IBk, IBe, Ol, Or bildu, Arriand, Ker tolostu). Almakez ere ezin segura daiteke ez eta hain guti buztana biribilka. Mong 589. Bibora multsu batzuk biribilkaturik. (182). LE-Ir. Harrigarrizko mala bat phasta xuriz eta mehez egina ünkhü gisa biribilkatürik. " Un paquet [...] plié en rouleau" . Arch Gram 70. Eta arras desgisatua, / Zena biribilkatua, / Maira zabaldu batean / Emaiten da erdi-erdian. "[Il] se niche et se blottit" . Gy 250. Barraiatzen hari delarik [galtzak], emazteak gerrian atzematen diote paper biribilkatu bat. Hb Egia 19. Eta zelia bildü zen librü bat biribilkatzen den bezala. Ip Apoc 6, 14 (TB, Dv biribilkatzen; Lç itzultzen, Ur (G) biribillatzen, Ol, Ker biribiltzen, IBk, IBe biltzen). Nula, gorrinkua arraultzian bezala, daguen bildürik, biribilkatürik, lürraxalpian [...] Lehen-Sügia. Chaho AztiB 7. Hezurrak khendu eta biribilka zatzu aratxe zangoak bezala. ECocin 10. Erdian ibaia arranpotzua biribillka]l[tzen baita suge bat bezala. BOEl 215. Aithortu behar dut aski goxoki nintzala nere alkain: zangoak biribilkaturik, banindoan junphan bezala. Prop 1880b, 9. Gorphutz bat, lurrean etzana, bilhuzia, zauriz estalia, eta bere gainean biribilkatua. Prop 1887, 285. Etxekandere xaharra, haurño bat oraino biribilkatua urrumakatzen ari duela. Lf Murtuts 52. Hau etzen mihiseekin, bainan berex, xokho batean biribilkatua. Leon Io 20, 7.
    azpiadiera-1.1
    Rizar(se).
    Aita misionestak bizarra biribilkatua dik. Prop 1883, 258.
    azpiadiera-1.2
    (Fig.).Encogerse, atemorizarse.
    Den bihurriena ere norapeit biribilkatzen da hiltzerakoan. HU Aurp 155.
    sense-2
    2. (S; Urt, Ht VocGr), bibilkatu, biribilgatu. Ref.: A; Lrq /biibilka/. Recoger, reunir. "Cogere, bildu, biribillkatu" Urt V 294. "Assembler" Ht VocGr 329. "Piller" Ib. 402. "1.º rassembler. 2.º amasser (de l'argent)" Lrq. "Recoger el ganado" A.
    Arthalde guziak biribillka daitezen arteraño. Urt Gen 29, 8 (Ur, Dv, Ol, Bibl bildu, Ker batu). Eta Iosepek biribillkatu zituen Ejiptuko herrian izatu ziren zazpi urthetako ianhari guziak. Ib. 41,48. Jerusalem, Jerusalem [...], zenbat aldiz nahi izan ditiñat biribilkatu hire umeak, oillo batek bere xitoak bere hegalen azpirat biltzen dituen bezala. He Mt 23, 37 (Lç, TB, HeH, Dv, Ip, Ur (G), Samper, Ol, Leon, Or, IBk, IBe bildu, Hual biltu, SalabBN bil arazi, Ur (V), Ker batu). Gure ar'saldua tzakürrek bibilkatzen zien lasterka. GH 1928, 153. Bizirako bear dutena biribilgatzen dutenenak. Or Aitork 68.
    azpiadiera-2.1
    Recibir.
    Ezagut ahal dezagun [...] zer kondemnazionea merezitzen eta biribilgatzen dugun egunetik egunera gure buruén gainera. Lç Ins A, 3r.
    sense-3
    3. .
    Biribilkatuko zuela Guillen Garro. "Que lo traería a mandamiento" . (Monreal, 1597) ConTAV 5.2.4, 110.
    sense-4
    4. Reunirse, juntarse.
    Igantez han heben lagün zonbaiten etxen bibilka eta bata-bestiari erakasten die. Picochet GH 1930, 8.
    sense-5
    5. (Hb, Foix), burubilkatu (Ht VocGr 419).
    Dar forma redonda, redondear. "Ronder" Ht VocGr. "Arrondir" Foix. v. biribildu. .
    sense-6
    6. Recoger(se), retraer(se), concentrar(se). v. bildu (I, 3).
    Dohatsü da, barreiarzünaren erakharliak apartatzen, eta bere bihotza dolümen saintü batez biribilkatzen ahal diana. "Recolligere" . Mst I 21, 2 (SP, Leon, Echve, Pi, Ol bildu). Atsegin dugu, erran gabe doa, jakitea, elizako azken laguntzak harturik hil dela; bainan den bihurriena ere norapeit biribilkatzen da hiltzerakoan. Jainkoak denbora uzten badio, bere baitan sartzeko. HU Aurp 155.
    sense-7
    7. (Dv, A).
    Envolver(se). v. bildu (6).
    Orduan harrak bere baitharik atheratzen du ziriku mota bat; hartan biribilkaturik, hila bezala gelditzen da zortzi egunez. Dv Lab 294. Soiñean zaukan gerriko luzeaz lepotik belaunetaraiño biribilkatu zuan, armiarmak ulia josi oi duan antzera. Lh Yol 44. Biribilkatu ziñun zoritxar negargarri ta garai-eziñaren miñez. Zait Sof 120. Artzain-estalgi beroago batean biribilkatuko zuen bere burua. Larre ArtzainE 98.
    sense-8
    8. (Dv→A).
    "Gagner par ruse ou adresse" Dv. v. bildu (I, 10).
    sense-9
    9. " Gezürra biribilkatü (S; Const), façonner une excuse" Lh s.v. gezür.
    Behar ükan zian gezür bat biribilkatü bere büriaren garbitzeko. Const 20.
    sense-10
    10. (Hacer)rodar.
    Biribilkatu itzazute arritzar batzu obi-atakara. Ol Ios 10, 18. Eta gainaldetik karrask-erots ozen batekin, oldarrean doaz odei arreak sartalderuntz betiko, ostertz-horma goritik behera jauzkan biribilkatzerainio. Mde Pr 118.
    azpisarrera-1
    BIRIBILKA ERAGIN. "Fructus cogere facere, fruituak billeragin, [...] biribillkeragin" Urt V 295.

    biribilkatu

    biribilkatu
    << biluztasun 0 / 0 bitxi >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper