Harremana

    OEH - Bilaketa

    548 emaitza z bilaketarentzat

    Sarrera buruan (10)


    Sarrera osoan (490)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    praka.
    tradizioa
    Tr. Documentado exclusivamente en la tradición meridional, y más frecuente en autores vizcaínos. Además de la forma más usual praka, hay fraka en Micoleta, Iztueta, E.M. Azcue, Iraola, San Martin y Anduaga, y braka en DicM, Alzaga y Gregorio Mujika (PAm 33). Ejs. claros en sing. se encuentran en DurPl, Arrese Beitia (AmaE 405), D. Agirre y B. Enbeita. En DFrec hay 6 ejs. de praka y 1 de fraka.
    sense-1
    1. (V, G-goi-azp; Lar, Añ, VocZeg 288, Hb, H, Zam Voc ), braka (H), braga (Lcc), fraka (V-ger-ple-arr-oroz-gip; Mic 5v, Lar, Añ, Hb, H, Zam Voc ) Ref.: A (praka, fraka); Iz ArOñ (éuskerasko, frákaak, prakaak); Etxba Eib (prakak, frakak); Etxabu Ond 106; Holmer ApuntV (prakak, fraka); Elexp Berg (praka, fraka); Gte Erd 174 .
     (Gralmente. pl.). Pantalones; calzones, calzas. "Bragas o calzones" Mic 5v. "Bragas" Lcc, Lar y Añ. "Calzas" , "calzones" Añ. "Culottes, grègues, habit aux basques courtes, lacées" Lh. " Éuskerasko frákaak, tenían un botón en la cintura y por bragueta tenían una tapa de tela que levantaba" Iz ArOñ 110. " Ixkiratako prakak, se refiere a pantalones que son cortos para burlarse de quien los lleva" Etxabu Ond 106. " Praka bakeruak erosittut " Elexp Berg. .
    Indazu fraka terziopelo akutxilladuzkoak. Mic 12v. Praka luze bategaz. DurPl 78. Jarten bazara gizategijan, zikinduko dituzu prakaak. Mg PAb 117. Belauna agirian / prakeen zulotik. Zav Fab, RIEV 1909, 37. Onen alkandora ta frakakin abarka mantarrak janzi. Izt C 248. Braka zar orik trukatuko zeñituke beste obeagoak gatik? " Pantalones" . DicM (ed. 1877) 63. Eunezko praka zarrak. AB AmaE 217. Praketako boltsikotik. Apaol 24. Negarrak azi al baleiz / gizonak umetan, / ezingo nintzan sartu / aitaiten fraketan. Azc PB 339. Orla dabilkite gure gizona, batian bere batakin eta bestian besteren frakekin. Iraola 25. Txapela urdiña, amilla urdiña, praka urdiña. Ag G 94. Gure urietako andere apaingarri-zaleak kaltzaz, prakaz jantzi nai izan ebezan. A EEs 1916, 111. Yipoea ta prakak. "Calzas" . Or Tormes 83. Braka batzuei arabakiak jartzen ari da. Alz Burr 11. Anai nagusiago guzien praka igatuak erabilli-bearra. Markiegi ( in Ldi IL 12 ). Kentzen yozak / alkondara ta praka urdiñak. Laux AB 92. Ara beste barik frakak bajatu ta nun ipiñi eban atzia zulo parian. SM Zirik 46. Prakak lotuten ebazan bitartean. Bilbao IpuiB 166. Lebita-luze, praka-labur eta iru puntako [...] txapelagaz. Alzola Atalak 141. Praka edo galtzak jantzi. MMant 45. Praka panazko bana. Gerrika 68. Nondik datozkio Oñatiko San Migeli urrezko "praka" horiek? MEIG I 224.
    v. tbn. JJMg BasEsc 207. Zab Gabon 51. Ud 40. Urruz Zer 31. Kk Ab I 68. JanEd II 43. TP Kattalin 183. Otx 139. Erkiag Arran 40. Osk Kurl 213. BEnb NereA 212.
    azpiadiera-1.1
    Fraka baltzean puntada zuria, umeak iñorenak eta andra nagia, ezta gizonentzako bizimodu andia (V-arr).A EY III 130. Praka baltzetan ari zuria etxat niri inoiz faltadu (V-m). Id. ib. IV 135 (tbn., con alguna variación, en MAtx Gazt 33).
    azpiadiera-1.2
    (Como símbolo del valor o la autoridad varonil).
    Txepetx jaio ta Miru nai daben gizonak / praken lekuan jantzi obe leukez gonak. AB AmaE 242. Auzira zetan juan etxaukok gixonak / zentzuna eta prakak ondo daukazanak. Enb 178. Ago ixilik. Etxe ontan brakak ire emaztiak dituela bazekiau-ta. Alz Burr 29. Itxuria, aren etxian andria asiko zuan frakak jazten. SM Zirik 43. Emakumia prakaren jabe / ta gizon kanpo-zaliak. BEnb NereA 175. Andreak agintea / badauka etxian / eta gizonen frakak / jantzi gorputzian. And AUzta 133s (119 prakak ).
    azpiadiera-1.3
    (Como sinécdoque de 'varón').
    Zuri prakak erakartzen zaittutenez, narakarte ni ere gonak eta iñun gona konturik bada, ez dira urruti nere zankoak. Etxde AlosT 74s.
    azpiadiera-1.4
    Betik gora prakak jazten dituanik iñon bada [= 'si hay algún hombre'], betor Iñazio Marin ondora! Ag G 105.
    azpiadiera-1.5
    " Praka barri asko ez eiñ, dirurik, etekinik, atera ez. [...] Orrek pe liburuak eskribitzetik etzeban praka barri asko eingo " Elexp Berg. .
    Ez dau mutillak, ezkur orregaz, praka barri askorik egingo. Erkiag BatB 145. Euskerak dakarkidan irabaziakin, praka berri asko ez degu egingo. Ataño TxanKan 19.
    sense-2
    2. praga (L ap. A). Bragueta.
    sense-3
    3. Cada una de las perneras del pantalón. " Eskumako prakia apurtu jat " Elexp Berg. .
    azpisarrera-1
    PRAKA-BARREN (V-ger-gip, G-azp). Ref.: A; Elexp Berg. Bajo del pantalón.
    Oñetakoak kendu ta praka barrenak gora jaso zituanean. Ag Kr 140s. Oñetakuak eta praka-barrenak loi-loi eginda lupetzez. Kk Ab I 60. Mutillak praka barrenean igurtzi zituan eskuak. Erkiag BatB 87.
    azpisarrera-2
    PRAKA-BELAUN. Rodilla del pantalón.
    Txirristadaka eskuak eta praka belaunak urraturik eukazan. Ag Kr 143.
    azpisarrera-3
    PRAKA BETE LAN. Mucho trabajo. v. GALTZAK BETE LAN.
    Danean dago praka bete lan-da. Ataño TxanKan 11s.
    azpisarrera-4
    PRAKA-GORRI (V, G ap. A). a) "Diablo [...]. Se usa sin el artículo -a [...]. Praka-gorri dator" A. Diablo, demonio; espítitu maligno.
    Askoren ustez prakagorri oek eltxoen irudikoak dira. JMB LEItz 100. Prakagorri guztiek baletoz auntzok uxatuteko. Akes Ipiñ 32.
    b) "Miquelete, militar a sueldo de las Diputaciones vascas; litm., de pantalón rojo" A.
    c) (Referido a las piernas de los demonios).
    "Alde txarreko" aldra andijak agertu zirala Andikoetxen, euren prakagorri, buztan, adar ta guzti. Kk Ab II 89.
    azpisarrera-5
    PRAKA-GURUTZE. Entrepierna de pantalón.
    Ikullu barrutik irten zan irixko batek, Lauziri, praka kurutzetik oratuta aidean sartamillaka bota zuan. Elizdo EEs 1913, 123.
    azpisarrera-6
    PRAKA-IZTER. Parte alta de la pernera del pantalón.
    Praka iztarrean dauz atzak igortziten. AB AmaE 217.
    azpisarrera-7
    PRAKAK HARTU EZINIK. Con inquietud, preocupación.
    Or dabil gure etsaia / prakak artu eziñik, / esaten ezin daula / Euzkadigaz gauzonik. Enb 93.
    azpisarrera-8
    PRAKAK ASKATU. Soltar los pantalones (euf. por 'defecar').
    Onen billan Saul zebillen bein batean, frakak askatu bearrak eman zion, eta isillik egin naiez, ar-zulo oietatik batean sartu zan. Lard 173. Batalloiaren atzeko aldian yoiazan soldauetarik bat urten zan bidetik, prakak azkatu biar ebazala-ta. Kk Ab II 101.
    azpisarrera-9
    PRAKAK BETEAN. "Prakak betean dabil, anda muy apurado (V-ger)" A EY III 248.
    Arrezkero, [agintaritzak] andizki kordokatzen du erritarren bakea: bidegabekeriak oro bere gain artzen ditu: bere kalte aunditan diran makurrak eta geiagorik ere egiten ditu, prakak betean ibilki. Zait Plat 18.
    azpisarrera-10
    PRAKA-MANTAL (G-azp). Delantera del pantalón. "Garai bateko prakek izaten zuten brageta lauki formakoa eta botoiduna" ZestErret .
    Daguaneko esposariyoko arropak gorritu ditu ladrilluba bezela; batez ere, galtz-ipurdiyak eta praka-mantalak beintzat, azariyaren isatza dirudite! Moc Damu 16.
    azpisarrera-11
    PRAKA-MENDEL (V ap. A). Ruedo del pantalón.
    azpisarrera-12
    PRAKA-MOTZ, PRAKA-MOTX (El) que lleva pantalones cortos.
    Laister atzian itxi eben praka motza. Kk Ab II 177 (cf. ib. unas líneas más abajo, usado ya como apodo: etzan ondiño agiri Prakamotz). Gizonezkoak, tira ba! prakamotz eta galtza labur-samarrak izan arren. Erkiag Arran 25. Nola diteke gaur ain utsa zu [itxasoa], / atzo baziñan beterik? / Praka motx oiek ez al dakite / zureganako biderik? Basarri 164.
    azpisarrera-13
    PRAKAN-PRAKAN. "Prakan-prakan eztago gizona (V-m), no en todos los pantalones hay hombre" A.
    azpisarrera-14
    PRAKA-PARE (V-gip, G-azp). Ref.: Elexp Berg; Gte Erd 25. Pantalones, par de pantalones. "Iru praka-pare besteik etxat gelditzen" Elexp Berg. "Beste praka-paria ondatuta daukat" Ib. "Pare bat praka (V-gip)" Gte Erd 250.
    Pare bi fraka miesazkoak. Mic 14v. Bada ezpadan be praka pare bi eroango yozakela esan ei yok. Bilbao IpuiB 17.
    azpisarrera-15
    PRAKAPEAN. Debajo del pantalón.
    Prakapean eukan buztanetik eldu-ta, sasi-arte batera bota eban [azeria] . Bilbao IpuiB 203.
    azpisarrera-16
    PRAKA-SAKELA. Bolsillo del pantalón.
    Ezkerreko praka-sakeletik ardaia, galtzairua ta subarrija atara. Kk Ab I 102s.
    azpisarrera-17
    PRAKA-UZTAI. "Fraka-uztai (V-ple-arr), piezas de hierro con que se endurece y se afirma la rueda cerrada de carros, no la rueda de radios" A.
    azpisarrera-18
    PRAKA ZURI ( fraka z. Añ), PRAKA XURI ( fraka x. Hb, H; frakatxuri Lar). "Calzoncillos" Lar. "Calzoncillos [...] fraka zuriak, galtza txuriak, uzkeronziak" Añ. "Caleçons de toile" Hb.
    azpisarrera-19
    PRAKETAN. "Fraketan, en bragas. Una de las edades del niño. Gure umia atzo arte gonetan; gaurtik aurrera fraketan" Etxba Eib.
    azpisarrera-20
    PRAKETAN HARTU EZINIK, PRAKETAN HARTU EZINDA. No cabiendo en sí.
    Pozen pozaz praketan artu eziñik dabiz. Kk Ab I 99. Ta eurai atzera eragingo eutsenik ondiñokoan etzala jaio ta, orretara arroen arroaz praketan be artu ezinda. Kk Ab II 11.
    azpisarrera-21
    PRAKETAN EGON (Precedido de gen.). Estar en el lugar (de).
    Olango gauzak emen entzunda / asko dabiz amesetan, / diñuelarik: Nor egon leiken / Barroetaren praketan! BEnb NereA 67.
    azpisarrera-22
    PRAKETAN KABITU EZINDA. "Pozez zoratzen. Batzuetan harrokeria puntu bat adierazten du. Semiak karreria irabazi dabela ta praketan kabidu ezindda jeuan . Praketan kabidu ezindda jaok kontzejal urten dabelako" Elexp Berg (s.v. kabidu).
    azpisarrera-23
    PRAKETAN SARTU (Precedido de gen.). Meterse en los asuntos (de).
    Zeure lekuan konpondu zaitez, / ez sartu iñon praketan. BEnb NereA 112.

    praka

    praka
    << poztasun 0 / 0 premia >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper