Harremana

    OEH - Bilaketa

    52 emaitza xango bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    xango.
    sense-1
    1. (AN, L, BN, S ap. A ; VocBN ), xanko, txanko (Lar).
    "Zanca, zancas, piernas, es voz Bascongada, zankoa, zanka, [...] y en diminutivo txankoa " Lar. "Petite jambe" VocBN. "Pantorrilla delgada" A. v. zango. .
    Alaba loriosa, kinkirina, xango punten gainean dabilana. EskLAlm 1853, 15. (ap. DRA) Nun da festa? An da xankua! EZBB II 72.
    azpiadiera-1.1
    " Xango, xanko, [...] épithètes injurieuses appliqués aux personnes qui ont de longues jambes, sont tout jambes" H. v. xangollo.
    azpiadiera-1.2
    Pata (de un animal).
    Xori belz batzuk zeiñek baituzte xango gorriak zeinak deitzen baituzte eskaldunek xukutun xoriak. INav 120. Mendian zoinen eder epher xango gorri! ChantP 150. Oillarrak aski du begi bat bete lo, xango bakarrean. Or Poem 523. Xango mehe beltxino batzu dantzan bezala arrarazten ditu [papo gorriak] . JEtchep 26.
    azpiadiera-1.2.1
    --Asko doaikertzen degu eskeñia bañan badakagu jakiya. --Besterik ez bada artu bezate bitartian xanko bat edo beste. Sor AuOst 96.
    azpiadiera-1.3
    Pata (de una mesa, etc.).
    Hirur xangok zadukaten alki baten gaiñean. Gy 79. Kanoi kurlo bat dugu begien aitzinean, besoa baino luzexago, ixterra bezain lodi, bere xangoaren gainean oilarkatua kanpo-alderat. JE Ber 58.
    sense-2
    2. Pedúnculo, rabillo. v. txorten, alla (2) .
    [Adanak] behar dira hartu ongi berdiak eta ongi gogorrak. Hausten dira xangoak erditik, emaiten zaiote zenbet iskilinba sistako. ECocin 48. Mahats-morkho batetan zer ikhusten da? Bi gaiza: muhuriak eta muhuri-lothgiak, xankhoak. Eskual 17-11-1905 (ap. DRA , s.v. muhuri ).
    azpiadiera-2.1
    Pecíolo.
    Loretan agiri ziran aien orrien xangoetako kimondoak ere ta ollandaren gandor jaioberriak zirudien lore-pinpinak, lurrera burua makur. TAg Uzt 152.
    sense-3
    3. (Dv, H).
    "Petit pied" Dv.
    sense-4
    4. (AN, L, BN, S ap. A ; Dv, H), xanko (S ap. A ).
    "Valet, au jeu de cartes" Dv. "Sota en el juego de cartas" A. v. txanka (2), zango (8).
    Mariak xango, Katixak zaldun, Marixumek hirua... Elzb Po 207 (Or Eus 112 xango). Itsasuarrak eman ditu kartak, eta... heldu zaizkote: Errege, zaldun, batteko, batteko, kart'emaileari. Barb Piar I 44. Badaki ixilik dela / egonen gau ilhuna; / bainan, bainan, xangoari / maiz nausitzen xalduna! Ch. Bécas GH 1926, 473 (ap. DRA s.v. xaldun ). Mus joaitearen bortxaz, azkenean gertha ditake, lehen musean aurdiki batteko edo xango baten berriz atxemaitea. Lf Murtuts 16. 'Badakika kondatzen Antton? [...] --Bai, bai, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7... --Eta gero? --Xango, andere, errege!' Zer muslaria! Egunaria 11-3-1958 (ap. DRA ).
    sense-5
    5. Muleta. v. txanka (3).
    Soldado bat pasatu zen, bi xango besopetan, zango bat dilindan, plastrez pizutua. JEtchep 99.
    sense-6
    6. Tubo de pipa. Cf. Pipa-xango, apodo en Larz GH 1964, 91.
    Larresoroko pipa xiri xango laburrak famatuak ziren Lapurdi guzian duela ehun bat urte. Egunaria 2-8-1973 (ap. DRA ).
    azpisarrera-1
    XANGO-ARIN, XANGARIN. Veloz, de pies ligeros. Cf. Garate Cont BAP 1949, 364: "Xangarin o piernas ligeras, es uno de los personajes del Viaje a Navarra de Chaho".
    Ari da beraz xangarin [ref. a la liebre], / Den bezelako xanfarin, / Hemen sudurrari hazka, / Han belhar bati musuka. Leon GH 1953, 180.
    azpisarrera-2
    XANGO-GORRI. De piernas rojas.
    Pittiri xangi-gorri, kutxa aundi ortan dago. (AN-olaib). Inza EsZarr 166 (en NaEsZarr 1958 zango-gorri).
    azpisarrera-3
    XANGO-MAKUR. "Luxación (AN-erro)" A Apend.
    azpisarrera-4
    XANGO-MANGO.
    Xanko manko, berria franko: / ona bada, etxerako; / txarra bada, kanporako. (G-goi). A EY IV 365 (canción que se canta a los niños pequeños).
    azpisarrera-5
    XANGO-MASKAL. De piernas débiles.
    Guk ontxoen bat ikusten ba-diñagu, non bere zankoa an gure gogoa. Josune ondo neska ederra dun. Zer nai ote din xanko maxkal arek? Anab Usauri 87.
    azpisarrera-6
    XANGO-MEHE. De patas delgadas.
    Eta gañera txori xanko me luma kizkurdun ariñak. Iraola Eskual 1162 (1909) 4.

    xango

    xango
    0 / 0 ANTZARA-XANGO >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper