OEH - Bilaketa

101 emaitza xakur bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 erausi.
sense-1
I. (Vb.).
azpiadiera-1.1
1. (G, B ap. A; Lar, Añ (G, AN), H s.v. eraunstea ).
Hablar (en sentido a menudo peyorativo). "Charlar" , "hablar mucho", "parlar" &c. Lar. v. 1 erasi. Tr. Documentado en textos de autores guipuzcoanos desde el s. XVIII, su uso disminuye notablemente a partir de mediados del XIX, desde finales del cual tbn. lo emplean algunos vizcaínos.
Zer darauskioten ere eztakitenak. Lar Cor 300. Monica ixillik arria bezala ta erausi gabe beti egoten zan. Cb Eg III 373. Euskeraz darauskizunean, euskerazko hitzak ez badarabiltzatzu. Ub 3. Euskera ondo al zuenez ikasi, ta beragan goitiki erausi ondoren. Aran SIgn 209. Euskaldunak euskaldunagaz iardu ta erausteko. A BeinB 43. Arazo zorigogorreko onegaz luzaro ta garratz erausi ostian. "Discorso" . Otx 24.
azpiadiera-1.1.1
Contar, referir.
Badarauskio bada, gure sandiari, ezen eguzkiaren jaiet-aldean diraden hizkerak dakitzan batek erraz adituko duela Euskeraz. Lar DT CCXIV. Erausia gatik zerbait guk orduan, etzuen niork aditzen guk geniona edo gerausana. Mb OtGai I 17. Bazter guzietan zerausten gezur au. Mb IArg I 263. Auxen bai dala egiaz / denbora urrezkoa, / ta ez len Koplari zarrak / erausitakoa. GavS 35. Besteren bati adituta edo erak asmatu gabe erausten baditue. Gco I 433. Egin dituen mesedeak edo mesedeen iduripenak leku guztian erausitzen dituenak. AA III 345. Badarauste edozein zorakeria. Ib. 298. Badarauskite bada kanpotar guztiak, ezen, ez dala batutzen Probinzia onetako lurretan bertarako bear dan laborearen erdia ere. Izt C 31. S. Agustiñen doanditza [...] Manuel Larramendik erausiya. (In Lar SAgust 1, probablemente del editor Aran ). Darausakana ulertzen ote duk? Zait Sof 172.
azpiadiera-1.2
2. (G, BN ap. A (+ he-) ).
"Mugir" A.
Idiak erausi bearrean, gurdiak iño. "Mugir" . RIs 49. (cf. O Pr 273 s.v. 1 erasi)
azpiadiera-1.2.1
(G, B ap. A ; -rh- Lecl, Dv).
"Aboyer" Lecl, Dv.
azpiadiera-1.3
3. Hacer sonar.
Iñusturiak burrunba erausitzen du. Zait Sof 146.
sense-2
II. (Sust.).
azpiadiera-2.1
1. (G, AN-5vill; Lar, H s.v. erasia ) Ref.: A; Gte Erd 135 .
"Habladuría", "loquacidad", "parla" &c. Lar. "Charlatanería, murmuración" A. "Beingun gelditu da solastez; orren erausia (AN-5vill)" Gte Erd 135. v. erasia. Tr. Documentado en textos guipuzcoanos desde el s. XVIII, en el XX tbn. lo encontramos en algún vizcaíno; su uso disminuye claramente desde mediados del s. XIX.
Berriketak, txorakeriak eta erausi alperrak. Lar SAgust 13. Ordea zer da ansi, enzunle geienak erausi hura aditzen ezpadute? Lar Carta a Mb 278. Beren bidebageko erausi arroz ta funsik eztuten berriket luzez. Mb IArg I 195. Zure erausia hitzunea edo barbarismoa dala esango dizue. Ub 3. Erausi, jardun eta ekin guziekin. Mg VersBasc 8 (PAb 204 irauntsi). Mundukoen erausi ta berriketak gatik. Mg CC 191. Aren erausi labañekin. VMg 16. Munduko erausiak largatuaz. Gco I 422. Lagunen erausi ta isekak aditzen. AA III 538. Aren faltak agertzeko eta edozeñ erausi egiteko. Ib. 295. Aditurika oien / jardun-erausiak, / egingo dituzute / askotan irriak. It Fab 17. Len-lengo erausi eta gaizki-esateak berriztu zituzten. Lard 97. Neskamearen erausiari jaramonik egin barik. Lab EEguna 69. Zuriñek jaramonik gitxi egiten eutsan aren erausiari. Erkiag Arran 171. Bear ez bezalako itzik eta erausi alperrik eztu esaten. Zait Plat 103.
azpiadiera-2.1.1
(En sentido no peyorativo).
Galaikiro eta erausi atsegintsuan diarduela badirudi. Aran SIgn II. Ilun-nabarrean izan nuen erausia (izketa). A Ardi 31. Erausi ta iruzkin askoren ostian. "Parlamenti" . Otx 50. Kainek bere anai Abelekin erausi bat izan zun. Ol Gen 4, 8.
azpiadiera-2.2
2. (BN, S; VocBN, Dv, H; -rh- Lecl, Dv, Hb), eausi (BN-baig), ehausi (S), ehusi ( ehü- BN-bard; ehü- Dv (BN-bard)) Ref.: A (erausi, eausi, ehusi); Lrq /ẽhãũśi/; Satr VocP.
Ladrido. "Acometida de perro" Satr VocP. v. adausi, eusi, 2 ihausi.
Zakur erausi frango. Barb Sup 173. Loriatua erausi goxoz hari zitzaion xakurra. Ox 21. Erausi guti, bainan ausikia prest. Zub 26. Xakur erausi zonbait ere bai. Barb Sup 51.
azpiadiera-2.3
3. Tempestad, tormenta. v. 1 eraso (II, 2), erauntsi (II, 1).
Betor aizea, betor erausia, betoz olatuak. Ag Kr 210. Erausiak ebaki ditu / maldako belar ta oteak. NEtx LBB 250.
azpisarrera-1
ERAUSIAN ( -en B ap. Izeta; A), ERAGUSIAN. Charlando; murmurando. "Zer ai zate hor beti erausien" Izeta BHizt. v. erausika.
Asi zan erausian. AA II 178. Ez maisian egoteko, ta erausian. AA III 602. Uda igaro dezu / erausian, kantan. It Fab 56. Beti gaizki-esaka erausian ziarduten. Lard 488. Gaztiak kantuan ta / zarrak eragusian. Balad 143. Erausian ari direla, eleketan sartzen banaiz, "ik ez dun emen ikustekorik" esanez ao zabalik uzten naute. TP Kattalin 186.
azpisarrera-2
ERAUSI EGIN. Tronar.
Beste iñusturi batek erausi dagi. Zait Sof 147.
azpisarrera-3
ERAUSI ETA ERAUSI. Ladrando continuamente.
Artzanorrek gibelerat egin zuten, erausi eta erausi. Barb Leg 124.
azpisarrera-4
ERAUSIZ. Ladrando. "Otsoa hurubiz, zakhurra eusiz" Lander (ap. DRA). "Ehausiz-ari, aboyer" Lrq.
Inguru hetako xakur guziak erausiz hasarazi zituztenak. Ardoy SFran 63.
erausi
<< ekurarazi 0 / 0 erbi >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper