OEH - Bilaketa
8 emaitza xahupen bilaketarentzat
Sarrera buruan (1)
Sarrera osoan (7)
goiburua
galtzapen.
tradizioa
Tr. Empleado por Leiçarraga y Axular, tiene cierta tradición al Norte; es tbn. empleado al Sur, esporádicamente, desde fines del s. XVIII. La forma más usual es galtzapen; hay galtzepen en Eguiateguy, Ubillos, Iturriaga y Legaz; galtzaipen en Iturzaeta.
sense-1
1.
(AN-erro, L ap. A
; SP, Lar, Mg PAbVoc 228, Añ, Dv, H),
galtzepen (Lar, Añ, H),
galtzaipen.
Perdición, ruina. "Destrucción, galtzapena " , "ruina, galtzepena" Lar. v. 1 galera, galtze.
[Gizona] trebuka zedin bere galtzapenetan, bere lehen kreazioneko dignitate eta exzelenzia guzia gal zezan. Lç Adv * 8r. Haur hori daiteke hainitzen galtzapeneko eta hainitzen salbamenduko. He Lc 2, 34 (HeH galtzapenetan; Lç destrukzione, Dv galpen). Gaixtaginen galtzapeneko egunean. He 2 Petr 3, 7 (TB ez deuste, Dv xahupen ). Jerusalenen galtzepena ta erortea. Ub 111. [Zekentasunak] ekarri zion Otsoari bere galtzapena. VMg 53. Ez det ikusten nik / erremediorik / au ez bada baizik, / libratzeko erriak / galtze penatik [sic, separado] . It Fab 213. Eta ilkhiren dira ongi egin dutenak, phizturik bizitzekotzat, eta gaizki egin dutenak, phizturik galtzapenekotzat. HeH Io 5, 29 (Lç, He, TB konde(m)nazione). Hetarik bat ere ezta galdu, galtzapenaren semia baizik. EvS Io 17, 12 (TB galzapenaren ). Erabagi esleidu batzuben bidez gorderik enparau gustien galtzaipenetik, eregi eban [Maria] beste gustien ganera. Itz Berb I 299. Galtzapen-semea. Ir YKBiz 464. Urguilurik sekulan ez utz nausitzerat zure gogoan [...], ezen hartarik hasi da galtzapena. Zerb IxtS 61.
Perdición, ruina. "Destrucción, galtzapena " , "ruina, galtzepena" Lar. v. 1 galera, galtze.
[Gizona] trebuka zedin bere galtzapenetan, bere lehen kreazioneko dignitate eta exzelenzia guzia gal zezan. Lç Adv * 8r. Haur hori daiteke hainitzen galtzapeneko eta hainitzen salbamenduko. He Lc 2, 34 (HeH galtzapenetan; Lç destrukzione, Dv galpen). Gaixtaginen galtzapeneko egunean. He 2 Petr 3, 7 (TB ez deuste, Dv xahupen ). Jerusalenen galtzepena ta erortea. Ub 111. [Zekentasunak] ekarri zion Otsoari bere galtzapena. VMg 53. Ez det ikusten nik / erremediorik / au ez bada baizik, / libratzeko erriak / galtze penatik [sic, separado] . It Fab 213. Eta ilkhiren dira ongi egin dutenak, phizturik bizitzekotzat, eta gaizki egin dutenak, phizturik galtzapenekotzat. HeH Io 5, 29 (Lç, He, TB konde(m)nazione). Hetarik bat ere ezta galdu, galtzapenaren semia baizik. EvS Io 17, 12 (TB galzapenaren ). Erabagi esleidu batzuben bidez gorderik enparau gustien galtzaipenetik, eregi eban [Maria] beste gustien ganera. Itz Berb I 299. Galtzapen-semea. Ir YKBiz 464. Urguilurik sekulan ez utz nausitzerat zure gogoan [...], ezen hartarik hasi da galtzapena. Zerb IxtS 61.
sense-2
2.
(SP (que cita a Ax), Ht VocGr 400 (-lz-), Lar, Lar Sup, Mg Nom 66 (V, G), Mg PAbVoc 228, Añ, H, A).
Pérdida; daño. "Perte, dommage qu'on éprouve" H, que cita a Ax.
Nola egiten baitu galtzapen eta beheratzapen handia probeari gibela emaiten dioenak. Ax 233s (V 156). Maite zenaren galtzepena. Egiat 237. Graziaren ta gloriaren galtzepena. Legaz 42. Artean galtzapen handi bat [Erronkarierarena] izan du euskarak. Osk Kurl 14.
Pérdida; daño. "Perte, dommage qu'on éprouve" H, que cita a Ax.
Nola egiten baitu galtzapen eta beheratzapen handia probeari gibela emaiten dioenak. Ax 233s (V 156). Maite zenaren galtzepena. Egiat 237. Graziaren ta gloriaren galtzepena. Legaz 42. Artean galtzapen handi bat [Erronkarierarena] izan du euskarak. Osk Kurl 14.
sense-3
3.
Corrupción.
Galtzapenak ez duela primatzen ezingaltasuna. TB 1 Cor 15, 50 (Lç korrupzione, He ustelgune ). Galzapeneko esklabotasunetik. TB Rom 8, 21 (He korrupzione, Dv galkortasun ).
Galtzapenak ez duela primatzen ezingaltasuna. TB 1 Cor 15, 50 (Lç korrupzione, He ustelgune ). Galzapeneko esklabotasunetik. TB Rom 8, 21 (He korrupzione, Dv galkortasun ).
galtzapen
-
galtzapen. Tr. Empleado por Leiçarraga ...
-
1. (AN-erro, L ap. A ; SP, Lar, Mg PAbVo...
-
2. (SP (que cita a Ax), Ht VocGr 400 (-l...
-
3. Corrupción. Galtzapenak ez duela pri...
<< destruizio 0 / 0 garbitze >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
