OEH - Bilaketa

32 emaitza xahal bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
uxter.
tradizioa
Tr. Documentado sobre todo en la tradición septentrional. Al Sur lo emplean Orixe, Olabide y Erkiaga. La forma uxter se encuentra en Axular, Etcheberri de Sara, Lafitte, SoEg, Erkiaga y en un ej. de Herria, uzter en Pouvreau, Darthayet, J. Etchepare y GH, uster en sendos ejs. de Olabide y Orixe, y utztar en Larreguy.
sense-1
1. (V?, BN, S; Añ, Izt 19v, Dv, H), uzter (BN-lab; SP, Ht VocGr 431, Lecl, H), uster (Lar, VocBN , Gèze (ü-), H), uxtar (L-ain), utztar Ref.: A (uxter, uxtar, uzter); Lh (üxter); Satr VocP .
Tierno, blando. " Uzteregia, trop tendre" SP. "Il est tendre, uzterra da " Ht VocGr 431. "Tierno, blando" Lar. "Manida carne" . " Zur uxterra, bois tendre. [...] Lur uxterra, terre qui se travaille avec peu d'effort. Beruna gauza uxterra da, le plomb est chose tendre" H. " Aragi uxterrak, carnes tiernas" A.
Ahuntz-umea, gazte deiño, on da iateko, samur da, uxter da, sasoal da. Ax 97 (V 66; tbn. en ES 182 uxter). Bekhatoreak lehenbizian, bekhatu guti duenean, badirudi ezen oraiño, zerbait balio duela, samur duen parterik, uxter duen aurkientzarik [...] baduela. Ib. 97 (V 67). Hartu zuen [...] xahal bat gizena eta utztarra; errearazi zuen berehala. Lg I 50. Haragi uzter horail ahotik ezin utzizkoan. JE Bur 15. Are-pil gori, uster, zango-nekagarri aietan barna. Or Mi 120.
azpiadiera-1.1
(Ref. a cosas no materiales).
Haur xumeak garela oraino [...], espiritua oraino samurra, uzterra eta delikatua baitugu. SP Phil 480 (He 486 samurra baitugu eta delikatua). Halako solhasa entzuten duten arima gazteek eta uzterrek [...]. Ib. 358 (He 361 samur eta delikatu hek). Bertute uzterren eta flakoen begiratzeko. Ib. 222 (He 224 flakoak eta ñiñikatuak). [Evaren alabak] sineskor direlakotz, bihotz uzterragokoak. GH 1923, 349. Ba al da zuenean beldurti ta biotza uster dunik? Ol Deut 20, 8 (BiblE beldurrez eta kikildurik). Kanta mee, intziri samur uxterren igesiak. Erkiag Arran 149.
sense-2
2. (L-ain, Sal, S, R ap. A ; Foix), uzter (BN ap. A ; SP), uster ( VocBN ) Frágil. "Aisé à rompre" SP. "Hari haur usterra da, ce fil est peu solide" VocBN. "Qui se coupe, se rompre, se casse avec facilité. Hari, oihal uxterra, [...]. Pegar uxterra, cruche aisément cassable" H. "Quebradizo, frágil" A. "Friable, hauskor, xabor, üxter" Foix.
Menduri inguruan [Auguste] enperadoreak / uzter bere hezurrak, errotuz yendeak. / Hartu zuen bidea, bere errabian / guziak erretzeko inguru handian. (Interpr?). Hb Esk 32s. --Huna mokanes bat urratua. --Ezin gehiago uzterra zen. "Fragile" . Darthayet Manuel 388.
azpiadiera-2.1
"(Sal), incoherente, cosa de poca cohesión" A. "Qui s'égrène facilement, üxter Foix.
sense-3
3. (Uso pred.). "On dit plus usuellement en parlant de la chose à laquelle on est enclin. Nigarra, irria, elhea uxter du, il a la larme, la rire, la parole facile" H.
Ai, orduan zoin barna hatxemaiten ditutzun zure aditzaleak, zenbaitek nigarra uxter dutelarik. Lf ELit 350. Orok ezagutzen dute engoitik haren [J. Kennedyren] gazte-airea, irria uxter, ilea usu eta harro, ibili moldea airos. Herr 17-11-1960, 1. De Gaulle arras bertzelakoa da solasetan. Maite du trufa, uxter du bertzen gutiestea. SoEg Herr 31-5-1962, 2. Mutur saltsa merke, hitz saminak uxter, dibortza solasetan ziren. Herr 8-9-1966, 1.
sense-4
4. "Il se dit d'une personne disposé à, se laissant aisément aller à un sentiment. Haserrera, maithatzera uxterra, disposé et facile à la colère, à l'affection" H.
azpiadiera-4.1
Nola ken, orai, [lore] mota bakotxari, daukan usain ona? [...] Batzuek errexki uzten dute, kasik gogotik; uzterrak dira eta ahulak; bertzeek, aldiz, tinki daukate.JE Bur 86.
sense-5
5. uzter (BN-ciz-baig, Sal ap. A). "Persona apacible, de buen corazón" A.
sense-6
6. " Üxter (S; Foix), aisé, facile" Lh.
azpisarrera-1
UXTERREZ. Cf. SP: "Uzterrez ioan da, s'en est allé pour être tendre".
Badira bertzeak [fruituak], uzterrez eta umuz ezin dirauketenak konfituratzen ezpadire. SP Phil 404 (He 408 xamurrak eta delikatuak izanez).
uxter
<< urtsu 0 / 0 zabal >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper