OEH - Bilaketa

546 emaitza x bilaketarentzat

Sarrera buruan (2)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
hesi.
sense-1
1. (V, G, AN, L, B, S; SP, VP 30v, Lar, Añ, Lecl, Dv, H). Ref. A; Bon-Ond 162; Iz ArOñ, Ulz; Etxba Eib; Izeta BHizt.
Seto, valla, barrera (sdos. prop. y fig.). "Cerca" Lar y Añ. "Échalier, haie" Dv. "Gure saastixak jira guztian esixa dau, sasiarantziakin jarritta" Etxba Eib. Cf. harresi. Tr. Documentado, salvo en suletino, en los dialectos literarios de todas las épocas ya desde Leiçarraga.
Mahasti bat landa zezan gizon batek eta ingura zezan hesiz. Mc 12, 1 (He hesiz; Dv berroz). Aunzak garia ekusi, baia ez esia. RS 359. Guztiak ziren hasuiñez, elhorriz eta belhar gaixtoz betheak; eta hesiak, herstegiak eta harmorak ere eroriak eta deseginak. Ax 40 (V 25). Hesien <-z-> basterretan. SP Phil 244 (He 246 hesi). Beste itxaso orri, paratu zionean Jainkoak ondarrean bere marra eta esia, esan zion: "To; ona noraño elduko aizan". Lar SAgust 10. Eztago eurentzat esi ondo egiñik. Mg PAb 110. Zure errazoiak esi asko irago biar ditu. fB Ic II 167. Heltzen dire hesiz egin etxola baterat. Hb Egia 22. Esik iñausi; zelaitatik ateratako arrikin bidiak antolatu; ur-bidiak garbitu. ArgEgut 1922, 5. Ixil itzegin, ordea nire ezpañak, esiak belarriak ditu ta. Or Mi 54. Zakurran bildur urritz-makilla / nuben esiyan ebaki. MendaroTx 103. Jantzi sendo orreik dira esiyak beruentzako, igaroten eztautso izten. Kk Ab II 104. Uriko orma-esi barru-aldian. Otx 84. Nola lijoazkioke atzera esira, gainbera parrastaka amildutako urak? TAg Uzt 69. Zenbait esi ipiñiak gera asieratik, ornitu bear oneri. "Límites" . EAEg 25-12-1936, 640. Bere jarraian olezko esi luzea daukan etxe txapar bat dago. Erkiag BatB 120. Izan zaite mutillaren griña bizientzat esi. MAtx Gazt 31. Emaztekia gizonetarik berexten duen hesia. Xa Odol 274. Maiatzeko iguzkiak hesiak pherdaturik ezartzen. EZBB II 53. Esi, ataka, sasi edo langaren batetik bere igaroeran. Ataño TxanKan 73. Esi gogorrik ez genduen ipini gura. Gerrika 152. Mintzaiaren hesia! Larre ArtzainE 24. Nolazpaiteko hesiak ipini beharko dizkiogu geure hiztegiari, hesi eta mugarri aldakorrak alde batetik eta iraunkorrak bestetik. MEIG VII 188. Hizkuntzen arteko ezberdintasun bortitzen hesia eragozpen badugu ere, batasun horren alde jokatu behar dugu. MEIG VIII 119.
v. tbn. Añ LoraS 111. AA III 434. Izt C 234. Dv Lab 151. Arr GB 46. Lard 431. AB AmaE 424. Arb Igand 19. Ag G 31. JE Bur 34. A Ardi 118. StPierre 40. Lh Yol 33. GMant Goi 82. Jaukol Biozk 47. TP Kattalin 181. Aitzol in Laux BBa X. Barb Leg 31. Ldi IL 140. Ir YKBiz 296. EA OlBe 23. Zerb IxtS 43. SMitx Aranz 90. Mde Pr 116. Etxde JJ 179. Txill Let 90. JEtchep 31. Zait Plat 121. Vill Jaink 103. Osk Kurl 148. Gand Elorri 48. Gazt MusIx 195. Ibiñ Virgil 55. NEtx LBB 30. Olea 198. Uzt Sas 278. Azurm HitzB 65. Berron Kijote 206.
azpiadiera-1.1
" Esixa, seto, cercado. Sin. esparrua. Esixan, minteixa eukan jarritta " Etxba Eib.
azpiadiera-1.2
"(Vc), adral, pieza de seto de que se rodea el carro por los lados y la parte posterior para poder llevar basura, arena etc." A.
azpiadiera-1.3
Tolareko ardatzaren esian biraldika estutuz, aterako diozkae errai erdibikatuetatik azkenengo kondarretarañoxe umo-kutsu guztiak.TAg Uzt 280.
sense-2
2. "(V-m), trillo" A. "Labraturiko lurra leuntzeko erabiltzen zen egurrezko tresna bat. Gainean harriak edo norbera jarri eta ganaduek tiraturik lurra zapaltzen zuen. Trillo. Lurra leun eta erpill barik lagatzeko esixa pasatzen zan " Elexp Berg.
Laiak lurraren barrua dana puskatua ta koskatua uzten dik [...]. Gero, oraingo gisara, arre ta esi. TxGarm BordaB 28.
azpisarrera-1
ATAKA-HESI. v. ataka.
azpisarrera-2
HESI-ATE v. 2 esate.
azpisarrera-3
HESI-HAUSTEKO. Ariete, máquina de guerra.
Esi-austeko bagarik eta osterantzeko guda-tramankulu bagarik [...] adore guztiaz arresiai eraso egin eutseen. "Sine arietibus" . Ker 2 Mach 12, 15 (Dv aharirik eta tresnarik gabe; Ol tunkallurik ).
azpisarrera-4
HESI-BARRU. Redil, terreno rodeado por una valla. v. esparru.
Txerritxo bi beren esi barruan etzanda ta ollo batzuek zitzetan azterka. Ag G 16. Espezialistak beren esparruan, esi-barruan. Vill Jaink 35. Esi-barrua pake / iabalean zegoan. Or ( in Gazt MusIx 202 ).
azpisarrera-5
HESI-BASO. "Parque, bosque cerrado" Lar.
Esan diteke probintzia guztiko ta bertatik kanporako jauregitatik ederrena dala bere esibaso, loretegi ta baratza ederrak inguratzen dutela. EEs 1912, 225.
azpisarrera-6
HESIGINEN (ines.). Construyendo vallas, presas.
Alperrik dan lez ur juanari / esigiñen ibiltia [...]. Enb 46 (mismo contexto en 193).
hesi
<< hemen 0 / 0 heste >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper