OEH - Bilaketa

546 emaitza x bilaketarentzat

Sarrera buruan (2)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
beko.
tradizioa
Tr. Empleado, sobre todo en la expresión bekoz beko, en la tradición septentrional no suletina. Desde finales del s. XIX tbn. lo usan algunos autores meridionales.
etimologikoa
Etim. De origen posiblemente románico (cf. REW 1013). Relacionado con moko; v. FHV 82.
sense-1
(-kh- Hb, Dv, A).
Cara, expresión (acompañado de adj.). "Face. Ce mot ne s'emploie guère qu'au médiatif défini, bekhoz bekho, face à face" Dv, que cita a Gy. Cf. SP: "Bekoa, bec", seguramente refiriéndose a la expresión bekoz beko, que cita a continuación, y traduce "bec à bec"; tbn. Hb da "beko, bec" (pero "bekho, face visage, mine").
Beha zaguzu bekho arrai batekin. USJub 78 (ap. Dv ). Bertze batzu aldiz, bethi bekhoa arrai, ezpaiñetan bethi, erran badaite, hirria hasia dabilkatenak. Gy IX. Egon zen larroin gaizoa / ez edirenik magoa, / Net illundua bekhoa. Ib. 243.
azpisarrera-1
BEKO EGIN. Hacer frente.
Barnea gal balakit, erran lezakete bentzutu nutela; nahi diotet hil artean bekho egin. Prop 1888, 16.
azpisarrera-2
BEKOZ. De frente, de cara (a).
Olibetako mendian tenploari bekhoz iarririk zegoela. HeH Mc 13, 3 (Lç tenplearen aurkhan, He tenploaren bistan, Dv tenploaren parrean, TB tenpluari betaz beta, IBk jauretxearen aurrez aurre). Adimenduari berari bekhoz, zer da zuzenagorik? Zerurat behar gare heldu. Lap 350 (V 160).
azpisarrerakoSense-2.1
Leio eder baten, bekoz an zegon jekia / --beso-alki biguiñean lepo-eroria. "Estaba mirando desde una hermosa ventana." Or Eus 53.
azpisarrera-3
BEKOZ BEKO. (BN-arb; SP, H, -kh- Urt I 263, Hb, Dv). a) Cara a cara, frente a frente. "Bec à bec" SP. "Face à face. Syn. aurkez-aurke, aurrez-aur, begiz-begi, etc." H s.v. bekhokia. "Zeurekin itz egin nai nuke aurrez aurre (G-azp), biz bian (AN-gip-5vill), buruz buru mintzatuko gara (B, BN-lab-ciz-arb, S), aurrez aurre (V-gip), arpegiz arpegi (V-gip), bekoz beko mintzatu (BN-arb)" Gte Erd s.v. pertsonalki. v. AURREZ AURRE.
Sekulakotzat zare zu, / Egun laudatzekoa; / Zuk erakuts dezakezu, / Bekhoz bekho Ienkoa. Arg DevB 25. Gaitezentzat hara eta, / Iaunaren presenzian, / Bekhoz bekho ikhus eta, / Bethi haren lorian. Ib. 42. O Jesus ona eta maitagarria! noiz izanen naiz estatu hartan zeiñetan nik zu bekhoz bekho ikhusiko baitzaitut. Ch III 48, 3. Zeren esperantza baidut sarri ikusiko zaitudala, eta orduan mintzatuko gare bekhoz bekho. He 3 Io 1, 14. Zer izanen da bada ikhusiko denean gure Jainko handia, bekhoz-bekho, zeruan, bere maiestate adoragarri guziaren erdian! Lg II 169. Mathieuek ederretsi zituen Salbatzaillearen hitz ukigarri hauk; egon zen aphur bat harekin, bekhoz-bekho, solasean. Ib. 83. Han [tenpluban] deskansuan eta aisiarat gustatzen zinduen Jinkoarekin bekhoz bekho egotea. Mih 18.
(s. XIX) Ikhusten dute garbiki, estalgirik gabe, bekhoz-bekho; ikhusten dute bere baithan eta den bezala. Dh 175. Pierres ethorri zenean Antiokerat, erresistatu naion bekhoz bekho, zeren eta merexi baitzuen erreprenitua izaitea. 'In faciem ei resisti'. TB Gal 2, 11 (Lç bekhokiz, He bekhokirat lehiatu nintzaioen, Dv begitharterat ihardetsi nioen). Noiz ikusiko zaitut bekhoz bekho, edertasun eternala? JesBih 447. Bekhoz bekho heiekin bakeaz mintzatu. Hb Esk 29. Gizon eta zezenak beiratzen elkharri, / Bekhoz-bekho yarriak, bortzen harrigarri. Ib. 225. Egun batez aurkhitzen da bekhoz bekho itsu batekin. Hb Egia X. Etzuen nihor hil, ez yo, ez bekhoz bekho laidoztatu, gutiago gibeletik. Ib. 80. Mendian bekhoz bekho suaren erditik mintzatu izan zaiku. Dv Deut 5, 4 (Ker aurpegiz-aurpegi). Ikhusi dut Jainkoa bekhoz bekho, eta begiratu dut ene bizia. Dv Gen 32, 30 (Urt bisaiaz bisaia, Ur arpegiz arpegi, Bibl begitartez begitarte). Zer nahi inyurio suerte erran zazkon bekhoz-bekho. Elsb Fram 98. Jainkoa ikusiko duenean, ez munduan utzi dituen bere edertasunaren arrastuetan, bainan bekoz-beko, den bezala, itzalik eta ilhunberik gabe. Lap 421 (V 192). Eta oni, arpegiz arpegi edo bekoz beko ak Mari-droga esanarren. A BeinB 43. Gure gizonak han emaiten dituzte, bekoz-beko, elgarretarik 30 urratsetan, tiroka ari behar direnean. HU Zez 22. Bekoz-beko laidosta ez badezake, bederen gibeletik sartuko dio eztena. Ib. 99. Igandeak behar luke xutiarazi, altxatu, bere Jainkoarekin bekhoz-bekho ezarri, zeruko alderat hegaldarazi. Arb Igand 130.
(s. XX) Ez dute bertzerik erakusten baizik gizonaren izaitea daukatela, bizi huntako gertakari handietarik batekin bekoz-beko aurkitzen direnean. JE Bur 167. Zeiharka bederen ikusi behar nuela, bekoz beko ez banezaken ere, semearen begitartea kenka lazgarri hartan. Ib. 136. Gu biak han bakarrik bekoz beko. StPierre 16. Aldare-mahainaren gaineko erretaulak erakusten dauku saindua othoitzean, Jainkoarekin bekoz-beko, Manresako harpean. JE Ber 59. Amak, heier so, zautan / erran bekoz-beko: / "Ba ahal tuk, orroituz, / noizbait ibiliko!". Etcham 71. Ele-eder deritzat -ain da bertsolari-; / Saldisko Beltxarekin bekoz-beko da ari. "Está contendiendo mano a mano". Or Eus 35. Iru lizarrondo zitun, berriz, elizatxoak bekoz-beko, bere egonaren zaitzalle bezela. TAg Uzt 152s. Jaungoikua bekoz beko begira zegokidalakoan,. Ib. 95. Neronek, nire kutsu au yarrugi-ta, erkideok nola bekoz-beko begiratu al izan? Zait Sof 96. An egoan Kantauri itsas-kolko aundia, [...] an ugarte jasankorra --itsasoari bekoz-beko itsas-gizona iduri itxaropenez gaiñez, etorkizunari begira bai-legoan--. Erkiag Arran 185. Ots! or, Oreb-eko arkaitz gañean egongo natzaizu bekoz-beko. Ol Ex 17, 6. Bekoz-beko mintzo izan da Yaube zuekin mendian suaren erditik. Ol Deut 5, 4. Erri xeak sinisten zuena bekoz-beko zapuzten zuen Erakleitok ere. Zait Plat 30. "Erio-bizi" bekoz beko emate orrek, "bizi ezik bizi naiz... eziñ illez nago iltear" dalako adimen-jokuak, koplarien olertikeratik du ekarria. Gazt MusIx 160. Guti dira Elizako gizonak ikusi, egungo egunean ere, Frantses bezala mintzo hoin garbiki, eta behar orduan hoin goraki, bekoz beko, mundu huntako buruzagi giristinoekin. "Face à face". Ardoy SFran 325. Erasia zerbait norbaiti egin behar balin baduzu, bekoz beko egin, lañoki eta goxoki. Ib. 338. Edertasunez ez dakioke / begiratu bekoz-beko, / mingain urrea bear litzake / ber' hartaz hitzegiteko Xa EzinB 76. Eguzkia be bekoz beko ipiñi yakon laiño matasa zuzitu ta izpi egiten alegindu oi da. Onaind STeresa 76. Erregebidea ez ginuena hantxetan bekoz-beko. Larre ArtzainE 94. Erantzuten dio Gilin-ek, bekoz-beko begira. MEIG IX 109.
b) (Uso sust.). Entrevista cara a cara.
Amets dezakeguia bi gazte heien arteko bekoz bekoa baino osoagorik, dela bihotz, dela gorputz, dela buru, dela ontasun? JE Bur 103.
beko
<< behi 0 / 0 bele >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper