Harremana

    OEH - Bilaketa

    690 emaitza var bilaketarentzat

    Sarrera buruan (0)

    Emaitzarik ez


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    iragaitza.
    tradizioa
    Tr. Usado por autores septentrionales desde Leiçarraga, al Sur, donde aparece gralmente. en expresiones con valor adv., es usado por vizcaínos desde principios del s. XIX y, ya en el s. XX, por algunos autores en dialecto guipuzcoano. La var. más extendida es iragaitza, usada por la mayoría de los septentrionales y por Villasante; Leiçarraga y F. Irigaray emplean iragaitze, Birjin iragaitz. Entre los occidentales hay iraiz en f. Bartolomé, Azkue, Orixe y Zaitegi, iraitz en J. J. Moguel, Uriarte y Zaitegi, iraz (irazean ) en Iturzaeta, e iragaiz en Azkue.
    sense-1
    1. (SP (sin trad.), Ht VocGr, Dv, H, A (-aitz)), iragaitze, igaraitze.
    Paso, acción de pasar. "(L?), paso, tránsito, acción de pasada" A (que cita el ej. de Dv Sap).
    Bazkoa da hitz hebraiko bat eta erran nahi da pasajea edo iragaitzea. Lç Decl ã 1v. [Gaitzari] traba diozozu gure ganako iragaitza. EZ Man II 109. Konpletak, Birjinaren iraga[i?]tzaz eta koroaz. Hm 167. Denboratik eternitaterako iragaitza ikharagarri hartan. Dh 127. Bizi berri saindu baten iragaitza. Dv LEd 78. Abereen iragaitzak eta sugeen xixtuek lazturik. Dv Sap 17, 9.
    v. tbn. SP Phil 50. ES 93. AR 334. Mde Po 62. Vill Jaink 166.
    azpiadiera-1.1
    (Dv, H).
    " Untzian zor du iragaitzako saria, il doit au navire le prix du passage" Dv. "Passage que l'on prend, effectue sur un navire. Urrurik ardietsi zuen untzian iragaitza " H.
    Ur bazterrean iragaitza galdetu zuten, dirutze gisako bat eskainiz. Prop 1906, 175.
    azpiadiera-1.2
    "Passage, fréquence de gens qui passent, de passants. Iragaitz handi da herri huntarik " H.
    azpiadiera-1.3
    "Passage d'oiseaux émigrants. Aurthen goiz egin da uso iragaitza " H.
    sense-2
    2. (H, A), iraitz (V-m ap. A ), iraiz (V-m ap. A ).
    "Superficie. Eremu horren iragaitza nork daki, qui sait la superficie de ce domaine?" H. Azkue cita el ej. de Ax 392 (V 256; v. infra IRAGAITZAZ).
    sense-3
    3. iraitz. Pasada.
    Emoteko, iraitz labur bat baño ezpada bere, pasiñoe ta eriotzarik garraz ta gogorrenari. JJMg Mayatz 240.
    sense-4
    4. Paso, vado.
    Urbildu ziren "Río Grande" delako iragaitze beldurgarri artara. FIr 151.
    azpiadiera-4.1
    Pasillo, corredor.
    Ateko iragaitzera atera ziren, iragaitze untan zituzten itzalkiak edatuak zauden. FIr 141. Ezkaratze edo iragaitzaren ezkin baten gerizan. Ib. 139.
    sense-5
    5. " Igaraitze, rossée" Lrq.
    azpisarrera-1
    DENBORA-IRAGAITZA. Pasatiempo. v. DENBORA-PASA.
    Bere denbora iragaitz zoroez guzia betherik. "Ses vains amusements" . Birjin 317. Denbora-iragaitz premiaz kanpokoetarik ahalaz beiratzea. Dh 63.
    azpisarrera-2
    IRAGAITZA BATEAN. "Iraiz baten ikusi (V-ger-m), ver de una ojeada" A. "Iraiz baten, en un momento" A Apend.
    Iraiz baten, bertatiko baten [...] konpesau dirianak, egin ditubee konpesinoe txaarrak. fB Ic III 164.
    azpisarrera-3
    IRAGAITZAKO, IRAIZEKO (V-m-gip ap. A), IRAITZEKO (V ap. A) (Adnom.). Pasajero, efímero.
    Gurari zital, iraitzeko ta utsa balijo daben bat gaitik? Ur MarIl 16. Oneek dira destinu batzuk zuben Diputaziñoiak iñori bere emon gura izan ez deutsazanak iraitzeko eta denpora gitxi baterako. "Interinamente" (1866). BBatzarN 223. Lurra iraizekoa da, baita artan dagon irritsa ere. Or MB 876.
    v. tbn. A Ezale 1897, 361b. Zait Plat 86.
    azpisarrera-4
    IRAGAITZAN, IRAGAITZEAN (Lar Ap. a; H), IRAIZEAN (V-ger-m ap. A), IRAITZEAN (V-m ap. A). De paso; pasajeramente, de pasada, superficialmente. "De paso, transitoriamente" A. v. IRAGAITZAZ.
    Mundu huntako gauzez baliatzen direnak, baliatzen ez balire bezala; iragaitzean doha ezen mundu hunen figura. He 1 Cor 7, 31 (IBk iheskorra bait da ). Oraiñdik gauza asko legoke zeri eragiñ, baña zubentzat askoko da iraitzian legez ikututia. JJMg BasEsc 196. [Mutil gazte bat] topau eban kale batetik iraitzian. Ur MarIl 72. Lagunagaitik arin, irazean edo geiagoko bagarik, txarrik uste ez izatea. Itz Azald 110. Orregaitino zerbait onezaz, iragaizean eta azaltxotik baino ezpada bere, agertuko dautsuet. A EEs 1916, 109. Iraizean egindako zirriborro bat baño ezta izango. GMant LEItz 60. Bere baitan du, naiz iraizean, / antz berririk dun gauz oro. Or BM 74. Uretan igeri atsegiñetan ebiltzanei iraizean begira. Erkiag Arran 105. Bertako agintariak nagusi gertatu ziran iraitzean (axaletik eta arin). Zait Plat 13 (Sof 168 iraizean).
    v. tbn. Ezale 1899, 38a. Iraitzean: Ur 1 Cor 16, 7.
    azpisarrera-5
    IRAGAITZARAKO.
    Ez eukala berak eskubiderik onen ganian erabagirik emoteko, iraitzerako eta denpora laburrerako izan arren bere. "Resolución . ni aun provisional" (1866). BBatzarN 219.
    azpisarrera-6
    IRAGAITZAZ (SP, Lar Sup, H, A), IRAGAITZEZ (H). De paso. v. IRAGAITZAZ.
    Gu oraino iragaitzez bezala lur hunetan garenaz geroz. Lç Ins F, 5r. Anhitzetan ere, iragaitzaz eta ustekabean behatzeak arrobatzen du bihotza. Ax 392 (V 256; v. tbn. en contexto similar SP Imit y Ch II 1, 4, Arg DevB 173, Dv LEd 275). Bizkai-aldean oroi detzadan / iraizez Oiñaz-Ganboa. "Anotar de pasada" . Or Eus 255. Iraizez begiratu eta [...] onetsi dau ikusirikoa. Erkiag BatB 161. Ez zen gelditu iragaitzaz bederen adierazi gabe. MIH 299.
    v. tbn. Prop 1876-77, 92 y 1906, 150.
    azpisarrera-7
    IRAGAITZAZKO (Dv A). Transitorio. "Iragaitzazkoak dire munduko atseginak" Dv.
    Ilhuntzen dire, nola ezpaitira iragaitzazko su batzu baizen. SP Phil 429. Aparta nazazu kreaturen iragaitzazko konsolamendu guzietarik. Ch III 23, 9. Oraiñ aringako, iraitzezko ta damu bagako konfesinoiak. JJMg Mayatz 251.
    azpisarrerakoSense-7.1
    " Mundua iragaitzazko toki bat da, le monde est un lieu de passage" Dv.

    iragaitza

    iragaitza
    << ipini 0 / 0 iragan >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper