OEH - Bilaketa

690 emaitza var bilaketarentzat

Sarrera buruan (0)

Emaitzarik ez


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
gesal.
etimologikoa
Etim. Para su posible origen en un préstamo (lat. aquae sal ), v. FHV 560.
sense-1
I . (Sust.). Onom.: Gersalzaha, una rega. (1025) Arzam 254. Nostra uinea in Guissalza. (1084) Ib. 254. En Guessalaga. (1100) Ib. 254. Hereditatem de Guessaliuarr. (1212) Ib. 254.
azpiadiera-1.1
1. (G ap. A; Añ), gezal (G-azp ap. A).
Agua de mar; agua salada. "Kresala esaten deutsagu Bizkaian ur gaziari. Badakit obeto legokela gezala esatea" Ag Kr 5n. v. kresal.
Eliseo Profetak Jerikoko gesala edo ur gazitua gatza bertan botarik gozotu eban. Añ NekeA 231. Gezala galanto iruntziaz. Ag Kr 211. Euskal-itz zar ta berri artean gezaletan bezela igari ta ito-zorian. Ldi, carta a Orixe, 25-3-1928 (ap. DRA). Gesal zabaletan, gure egarria asetzeko zuk yalkiarazi zenun iturri [...] osasungarria. Or Mi 131s. Gezal mugagabez bide ginyoazen. "Inmensidad salobre". Ldi BB 164. Itxas-gezalak. TAg GaGo 36. Iñork gogo baleza bizi gezalean, / sar dedilla txalupan nerekin batean. SMitx in Onaind MEOE 1048. Adan ederretik erori ez balitza, ez zan aterako aren sabeletik itsas-gesala. "Salsugo maris". Or Aitork 400. Gesal zelaiak utzirik / eldu legorrari. NEtx LBB 353.
v. tbn. P. Etxeberrria EEs 1928, 25. Mde HaurB 65s.
(BN, S ap. A; VocBN, Dv, H), gezal (L, BN, S ap. A). Salmuera. "Sel fondu ou l'on tient les viandes salées" VocBN.
"Gezal [...] (G arc., S), agua sulfurosa" A.
"Gezal (G-to), agua que echa el queso" A.
azpiadiera-1.2
2. (G; Lar, H), gezal (G-to) Ref.: A (gesal, gezal); Iz To .
"Aguacha de tumor, grano, divieso" Lar. "Ichor, materia tenue y sutil que arrojan las llagas" Ib. "Pus" A. " Gesala dariola, que le mana agua (a la herida)" Iz To.
Zeriozkan zorna eta gesal zikiñak tella puska batekin kentzen zituela. Lard 256.
azpiadiera-1.3
3. (AN-larr-erro, B, L-ain, BN, R ap. A ; VocBN Dv, H).
Nieve medio derretida. "Boue provenant de la fonte de la gelée" VocBN .
Egun guziuan egon da elurrari dunba-danba; gesal bateki kariketan, ez baizaiteken kristiaĩk erkin. Mdg 137.
azpiadiera-1.3.1
"Deshielo" Satr VocP.
azpiadiera-1.3.2
"(L-ain), lodazal" A.
azpiadiera-1.4
4. " Gezal [...] (G, BN, S), salitre, nitro" A.
Gezal-urez edo zikinkeria garbitu bearra du [matsak] bizkor irauteko. Or JBDei 1919, 366. Zure birikak bear-bearreko duten gezalaz (salitre) eta mendiko aize guriaz ase dittezen. Etxde AlosT 55. Gezalez janik ditu hormak. Mde Pr 107 (v. tbn. 109).
azpiadiera-1.5
5. "(G-to), jugo de la carne" A. "Líquido de la carne. Aragi puske horren gesala haundie da " Izeta BHizt.
azpiadiera-1.6
6. (V-gip, L-ain), gezal (V-arr-och, B) Ref.: A (gesal, gezal); Iz ArOñ .
" Gezal [...], 7.º ligera capa de nieve, costra superficial" A. "Paño del cristal" Ib. "Corteza. Lurgésala, la corteza de la tierra, la tierra mejor [...]; eduúr-gesala dao, una capita delgada de nieve [...]. Eztauko gantzik, gésal batzuk besteik, se dice del cerdo flaco" Iz ArOñ.
azpiadiera-1.7
7. "(B), lechada de cal" A.
azpiadiera-1.8
8. Ungüento.
Sorginen urin bereziaz [...] bethea zen eltzea. Urin-gesal harekin torra eta torra, gantzutzen dire bi emaztekiak. "Onguent" . Barb Leg 141.
azpiadiera-1.9
9. (S-saug), gisal (S). "Auge à saler (le porc, etc.). Var. gisal " Lh.
azpiadiera-1.10
10. " Gezala, agua dulce del río en la confluencia con el mar" Etxba Eib.
sense-2
II . (Adj.).
azpiadiera-2.1
1. (V-gip ap. Iz UrrAnz; H).
Salado; salitroso; (agua) mineral. " Ur gesala, eau minérale, eau épaisse" H. "Lo salado" Iz UrrAnz.
Sartu zituan lanpernok ur gezalagaz ordurako sugañean egoan topiña baltzean. Ag Kr 142. Zabaldi gesalean ba zetozen eriosuar irureun ta geiago zezen. 'La plaine salée' . Or Mi 48. Eriotzaren usain gesala. 'Salitroso'. Azurm in Gand Elorri 145.
v. tbn. EA OlBe 73.
azpiadiera-2.2
2. "Lo soso, lo que está sin sal, lo que está desalado" Iz UrrAnz. v. geza.
azpisarrera-1
GESAL-BELAR. Salicor.
Laisterka zelaieko gesal-belarra aztakatzen dute. 'Les salicornes' . Or Mi 50.
azpisarrera-2
GEXAL (Forma con palat. expresiva). "(G-to), enclenque, persona de poca energía" A.
Azkarra nintzan, danen bear nintzan; gexala nintzan, antxe bizi nintzan. (G-goi). Inza EsZarr 147.
azpisarrera-3
GEXAL-MEXAL. Débil.
Gexal-mexal eguzkia terraletan. I. Otamendi ( in Onaind MEOE 1085 ).
gesal
<< gerizpe 0 / 0 geurok >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper