Harremana

    OEH - Bilaketa

    32 emaitza ugatz bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 galtzar.
    Onom.: En Laquidain gualçarra una pieça. (1273) GLarr SJ 442. Toda Galzar. (1330) Arzam 245.
    sense-1
    1. (Ht VocGr 422 (-lz-), Lar, H, A (que cita HeH)) Seno; (fig.) seno (de la Iglesia, de Abraham, etc.); espacio entre los brazos (tbn. en exprs. como zure galtzarrerat etxatu (Arbill 46) 'echarse en tus brazos' o gure galtzarrerat erori (Atheka 94) 'caer en nuestras manos'). "1. partie du corps entre les deux bras. Galtzarrean harturik eraman zuen. 2. (au fig.) sein, giron" H, que cita a EZ y HeH. v. altzo, 1 golko. Tr. Empleado por autores septentrionales no suletinos al menos desde Etcheberri de Ziburu; en la 2.a mitad del s. XX se encuentra tbn. en autores meridionales de cierto nivel. Hay una variante kaltzar (cf. kaltzarpe , etc. s.v. galtzarbe ) que sólo hemos encontrado en kaltzar-makila (v. infra GALTZAR-MAKILA).
    Zarelarik [...] heia batean, / guztiarekin zaude / Aitaren galtzarrean. EZ Noel 60. Zeren sor arazi gaituen egiazko Elizaren galzarrean. CatLav 61. (V 39) Eraman zuten aingeruek Abrahamen galtzarrerat. He Lc 16, 22 (HeH, Leon galtzar; Lç bulhar, TB, Dv besoetara, Ol altzo). Ez dezakek egin salbamendurik / Elizaren galtzarrean baizen. Iraultza 27. Bere Jainkoaren galtzarretik suzko leze hetako zolarat aurthikitzen balute bezala. Dh 158. Ama samurra, konfientziarekin heldu naiz zure galtzarrera. JesBih 433. Badugu deskantsatzeko haren galtzarrean. Hb Egia 40. Noiz eginen dut ene egoitza zure galtzar sakratuan! Arb Igand 179. Fedearen galtzarrerat sar-arazi [paganoak] . Prop 1906, 51. Eta berak harria galtzarrean bere tokirat ereman, bi liberako ogi bat bezen aise! Zerb Azk 103. Burua makurtuz Aren galtzarrean. Or ( in Gazt MusIx 178 ). Bere galtzar aundian artuta ibai sakonera eraman zuen. Ibiñ Virgil 114.
    v. tbn. Brtc 264. MarIl 122. Lap 339 (V 155). StPierre 16. FIr 186. Vill Jaink 50. Onaind in Gazt MusIx 147. Galzar: Mih 79. TB Lc 6, 38.
    azpiadiera-1.1
    " Ekarrak galtzar bat bazka (L-ain), trae una brazada de pasto" A.
    azpiadiera-1.2
    Seno, pecho, interior (de una persona).
    O behiñ sar ahal bazintez Jesusen galtzarrean, eta aphur bat senti baziñeza haren amudioaren kharra eta gozotasuna. "In interiora" . Ch II 1, 6. Nik ere galtzar berean ez al ditut biotz bi? Or Poem 546. Ez nun ezagutu galtzarraren gordeenean sartu zitzaidala. Or QA 180 (v. tbn. 175, 203). Lore-galtzar ontan. "En mi pecho florido" . Or ( in Gazt MusIx 178 (Gazt 175 nere galtzar-lorean ) ).
    sense-2
    2. (-lz- L-ain, BNc ap. A; SP (-lz-)).Sobaco. v. GALTZAR-AZPI, galtzarbe.
    [Miriku] hau taka-taka heldu zaiote, liburu handi bat galtzarrean. Tt Artho 479.
    sense-3
    3. (V-ple-oroz, G, AN, L ap. A, que cita a Zav; Lar Sup Dv y H; Añ (V)), galzar (Ht VocGr, A (que cita a SP)). Brazo. "Brazo grueso" Añ.
    Baia onek galtzarrai / erruz eraginik, / iges arazo eutsen / euren mugetatik. Zav Fab, RIEV 1907, 92.
    sense-4
    4. (Dv→A).
    "Côté du corps de l'aisselle à la hanche" Dv. v. galtzarbe (2).
    sense-5
    5. Pecho(s). v. 1 ugatz.
    Beso ta zango, gerri ta galtzar (bular, kolko). Or Eus 85. Galtzarrez / neska au ez da Uitziko: / ez ditu serail, ez ditu tontor, / gorderik dauzka lotsaro. Ib. 86.
    sense-6
    6. Golfo marino.
    [Arrokak] baxamarean ageriak dire; utzazu galzarrerano ea nola duzun haizea. (Interpr?). INav 54. Bizkai-itsas-galtzarra igarotzean. Or QA 48.
    azpisarrera-1
    GALTZAR-AZPI (-rraspi L ap. A; Urt, Lar (-rrazpi), Añ (V, G), H). "Ascella" Urt II 387. "Sobaco" Lar. "Aisselle. Galtzar azpian darama, il le porte sous le bras" H. DRA cita tbn. a SP, pero no lo encontramos: v. supra (2), galtzarbe.
    Xingolak aintzin-gibeletan, / mantelinak galtzar-azpitan. Monho 34.
    azpisarrera-2
    GALTZAR-MAKILA (L-ain (+ galzar-) ap. A). Muleta. "Báculo, muleta" A. v. GALTZARBE-MAKILA.
    Galtzar-makila edo mako batzuekin heldu direnak. Prop 1892, 274. (ap. DRA) Bi makila atzemanik, gaina trozatu nioten mokanesarekin, kaltzar makila idorregiak baitziren. StPierre 18.
    azpisarrera-3
    GALTZAR-XILO (Dv A). "Aisselle" Dv. v. galtzarbe.

    galtzar

    galtzar
    << errape 0 / 0 guaza >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper