Harremana

    OEH - Bilaketa

    67 emaitza ubel bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 sega.
    sense-1
    1. (gral.; Lcc, SP, VP 86r, Lar, Añ, Dv, H), zega (Izt C 233, H (V, G)) Ref.: Bon-Ond 158; A; EEs 1931, 40; Arin AEF 1960, 63; Etxba Eib; Caro CEEN 1969, 223; Elexp Berg; ZestErret .
     Guadaña; hoz. "Hoçe, segea " Lcc. "Faux" SP, Dv. "Guadaña" , "dalle", "segadera de hierba" Lar. " Sega arraiztu, sega zorroztu; sega arraitzez zorroztu" ZestErret . " Segak pikau, mailu eta ingude txiki batez sega zorroztu" Ib.
    Nola pikatzen baititu segak belhar ferdeak. EZ Man I 44. Heriotzearen sega, onen eta gaixtoen arrontatzeko haiotza, zorrotztua eta prestatua dagoela. Ax 572 (V 367; tbn. eriotzaren sega en Mb IArg I 204 y SM Zirik 12). Erabillazu zure sega, eta egizu uzta. "Falcem". He Apoc 14, 15 (Dv sega). Fidantzia itsu bat zuen bere karriotetan, eta sega zorrotzez armatuak ziren bere yende ezin kondatuzkotan. Lg I 203. Herioa dathor itxura txarrean, / bere sega latza daukala soinean. Gy 6. Bederatzieun gurdi sega zorrotzez beteak. Lard 125. Aragi bako agura / zega andiduntzarra. Azc PB 58. Mallukada eman ezkero, txingureak edo segeak artu egin bear. Ayerb EEs 1912, 180. Alhorrak [...] sega xorrotxen beha zaudela erranen zinuten. Barb Sup 141. Gogoak emaiten dauku igitaiaz egina izan dela lana, ez segaz, are gutiago mekanikaz. JE Ber 18. Nor bere sega pikatzen. Or Eus 306. Sega amostua zorroztera. TAg Uzt 108. Sasi, ote edo beste zikiñik agertu bada itai edo segaz garbitu. Munita 60. Eri bat segarekin pikaturik. Zerb Azk 90. Segakin egin ebakitzea, / iriarekin ekarri. Uzt Sas 80. Bi makilla eskuan, / leen atxurra eta segaren lekuan. Gerrika 13. Bazituzten beren tailuak edo segak etxean. Larre ArtzainE 47. Makilla sartu zidan sega nebilkian lekuan, eta sega ondatuta utzi. Albeniz 203. En DFrec hay 11 ejs. de sega.
    v. tbn. Hb Egia 11. Ag G 16. EusJok II 66. Tx B II 145. Goen Y 1934, 183. Iratz 58. Lf Murtuts 47. Etxde JJ 231. Salav 18. Ibiñ Virgil 80. Xa EzinB 132. BasoM 166. Ataño TxanKan 223.
    azpiadiera-1.1
    (BN, S; Arch VocGr, VocBN, Gèze, Dv (BN, S), H) Ref.: A; Lrq .
     "Scie" Arch VocGr, VocBN y Gèze. "Sierra" A.
    Sega bat orzak moztu. HerVal 218.
    sense-2
    2. (G-goi ap. Arin AEF; H).
    Siega. "Fauchaison, temps où l'on fauche. Sega hurbil da, la fauchaison, la fauche est proche" H. "Corte de hierba" Arin AEF 1955, 71.
    Ilzen den zaldun aberatsak [...] bere eriotzeko segan ta trillan gelditzen da bat ere bage. Mb IArg I 205. Belardian ekin zioten segari. Insausti 18. Segak ematen zizkidan nekaturik aundienak. Ib. 81.
    azpiadiera-2.1
    "Fauche, produit du fauchage. Sega onak izan dira, [...]" H.
    azpiadiera-2.2
    Competición de siega.
    Aurrena esan dezadan nere kirol gogokoen berri: aizkora, arri jasotzea, sega eta sokatira. Insausti 211. Asteasuko erriak kirolari asko izan ditu, famatuak eta onak. Ez da erreza danak aitatzea. Beti izan dira. Sega-munduan zer esan leike? Albeniz 174.
    azpisarrera-1
    SEGA-ADAR (V-gip, BN; segadar A Apend). Ref.: A; Lh. "Colodra de segadores" A.
    azpisarrera-2
    SEGA-ANILLO. "Anillo de guadaña" Elexp Berg.
    azpisarrera-3
    SEGA-APUSTU (G-azp ap. ZestErret ). Competición de segadores.
    Santio-mendin sega-apostu bat / ortxen dago jokatua. PE 36. Sega-apostu bat nola genduban / Gipuzkoako partian. Tx B I 215. Arren, diote, jalki dezala / Manexen sega-apustua. Or Eus 302. Gu garai batean sega-apustuak ikustera joaten giñun. TxGarm BordaB 83.
    v. tbn. EusJok II 57. Albeniz 153.
    azpisarrera-4
    SEGA-HARRI (V-gip, L; Dv, H; zegaarri Izt C 233; segarri V-gip, G-goi-azp, L-ain, B). Ref.: A (sega-harri, segarri); EEs 1930, 45; EEs 1931, 40; Iz ArOñ; Elexp Berg e Izeta BHizt2 (segarri); ZestErret (segarri).
    "Piedra para afilar la hoz o guadaña" A. "Segarri au Frantzietik karrieut" Izeta BHizt2.
    Sega arria sartzeko izaten genduan zinkarekin egindako ontzi bat. BBarand 48.
    azpisarrera-5
    SEGA-AZTAL (G-to, L, B). Ref.: A; Lh; Iz To. "Parte ancha de la guadaña, contigua al mango" A. "Segaaztala: 1) el cabo de hierro que tiene la hoja de la guadaña para sujetarla al mango de madera (G-to); 2) la parte más ancha de la guadaña (G-to)" Iz To.
    azpisarrera-6
    SEGA-BEGI. "(L, BN, S), œil de la faux, endroit où l'on insère le manche" Lh.
    azpisarrera-7
    SEGA-ERAZTUN (-erreztun L, BN, S ap. Lh; H; zegaeraztuna Izt C 233). "Anneau de la faux qui la maintient fixé au manche" H.
    azpisarrera-8
    SEGA-ESKUTILA. "(L, BN, S), mancheron de la faux" Lh.
    azpisarrera-9
    SEGA-GIDER (L, BN, S; H; -kider B). Ref.: A; Lh; Izeta BHizt2 (sega-kider). Asidero de la guadaña; astil, palo de la guadaña. "Mango de la guadaña" A.
    Erreminta-kiderretarako asko balio duena: sega-kiderra, trentxa, maillo, pikotxa ta abar. Ostolaiz 37.
    azpisarrera-10
    SEGA-IGITAI (V-gip, G-goi; -igetai V-gip; -ietai V-gip; -itai G-goi; -itei V-gip). Ref.: EEs 1931, 40; Arin AEF 1960, 63; JMB At; Elexp Berg. "Sega-itaia, eskuz arto, gari, garo naiz belarra ebakitzeko agin gabeko itaia (G-goi)" EEs 1931, 40. "Hoz de siega" Elexp Berg.
    azpisarrera-11
    SEGA-INGUDE (H (L); sega-txinguru H (G); zegatxingura Izt C 233). "Enclume à faux" H. "Sega-jungurea, pikatzeko segearen azpian ipintzeko mazoa (G-goi)" EEs 1931, 40.
    azpisarrera-12
    SEGA-JOKO (G-azp ap. ZestErret ).
    Competición de segadores. v. SEGA-APUSTU.
    azpisarrera-13
    SEGA-KIRTEN (G-goi; Izt C 233, H; -kerten V-gip, G-to). Ref.: EEs 1931, 40; Iz To (segaaztala); Elexp Berg (sega-kerten). Asidero de la guadaña; astil, palo de la guadaña. "Segearen eskulekua (G-goi)" EEs 1931, 40. "Mango de guadaña" Elexp Berg.
    Ni gogonduri, sega-kirtenean tinkatuta. 'Contre le manche de mon fer' . Or Mi 112. Txabetaren bat galdu sega-kertena lotzeko. Albeniz 202.
    azpisarrera-14
    SEGA-KONTU. Tema de competiciones de segadores.
    Kantuz asi zan sega-kontuan / guztiz ausardi aundian. EusJok II 64.
    azpisarrera-15
    SEGA-KOTXU (B; H (L); sega-kutxu B). Ref.: A; Izeta BHizt2. Colodra. "Sega-kotxue beti gerrontzian" Izeta BHizt2.
    azpisarrera-16
    SEGA-LAN. Siega, acción de segar; competición de siega.
    Amabitxoak minutu dira / sega-lanian pasiak. EusJok II 67. Sega-lanian neska-mutillak / gure aldian da txapela! Tx B I 234.
    azpisarrerakoSense-16.1
    Lapurtarrek erakuts belar-sega-lanên.Or Eus 11.
    azpisarrera-17
    SEGA-MAILU (V-gip, G-goi, B; H; zegamallu Izt C 233). Ref.: A; EEs 1931, 40; Elexp Berg; Izeta BHizt2. "Martillo especial con que se adelgaza el corte de la guadaña" A.
    azpisarrerakoSense-17.1
    " Sega-mailuak (B), el martillo y yunque que se usan para adelgazar el corte de la guadaña" A.
    azpisarrera-18
    SEGA-MAILUKA. "Sega-malluka, sega jungura-gañean jotzeko mallua (V-gip)" EEs 1930, 45.
    azpisarrera-19
    SEGA-MODU. Modo de segar.
    Begira akiok, bestela, ia larogei ta lau urteko aiton baten sega-modua dan au. Ataño TxanKan 14.
    azpisarrera-20
    SEGA MOTZ (L, BN, S ap. Lh; Hb). "Faux à lame courte et épaisse dont on se sert pour couper les ajoncs et les ronces" Hb.
    azpisarrera-21
    SEGAN. Segando; compitiendo en apuestas de siega. "Segando. Artistia da Tomas segan" Elexp Berg. "Majo eitten dau zuen mutillak segan" Ib.
    Orrek bazekin segan eiteko / nun zan onena tokia. EusJok II 71. Galtza-dunikan balin bada iñun / neri segan jokatzeko. Tx B I 225. Ez segan, ez aizkoran, ez lanean [...] etzan inguru arietako mutil gazteen artean aren ukondorañokorik. TAg Uzt 115. Pilotan, segan, burrukan. Or Eus 302. Segan eta aizkoran ere ederki egiten zuan. Salav 65. Amairu urtetarako laian ta segan ikustekoa uan ura. Ataño TxanKan 167. Joan nintzan belar billa. Ekin nion segan. BBarand 48. Segan txapeldun izandakoa. Albeniz 154.
    azpisarrera-22
    SEGA-OPOR. "Colodra, pote donde se lleva la piedra para afilar la guadaña. Sega-potoa arraildu zait" Izeta BHizt2.
    azpisarrera-23
    SEGA-POTO.
    azpisarrerakoSense-23.1
    a) (V-gip, G; H (G); s.-potto G-goi; s.-pote V-gip; zega-poto Izt C 233). Ref.: A; SMuj EEs 1921, 125; EEs 1931, 40; Iz To; Elexp Berg (sega-pote); ZestErret.
    "Colodra, caja llena de agua donde hay una piedra de afilar, que llevan los segadores a la cintura" A. Cf. Segapoto empleado como apodo en EusJok II 71.
    Lotu gerrian sega-potuaren ugela. TAg Uzt 109. Ubel batetik gerrian txintxilik zeukan sega-potoaren gañean jarri zuan sega. Ataño TxanKan 15. Sega-poto, eskuarea edo arrastaloa ta estailera ta beste tresna geiagorentzat. Ostolaiz 74.
    v. tbn. BBarand 48.
    azpisarrerakoSense-23.2
    b) "Lasaia, lasartea, kaikua. Hi haiz hi sega-potoa! " ZestErret.
    azpisarrera-24
    SEGA-POTOR. "Segarria eraman eta bustitzeko ontzitxoa (V-gip)" EEs 1930, 45. "Seápootor, seápotorra, (el) pote de la piedra de afilar la guadaña" Iz ArOñ.
    azpisarrera-25
    SEGARAKO. a) (Adnom.). De siega.
    Belardiak bi sailletan muetatuko dira: igitairakoak edo segarakoak batetik; larrerakoak bestetik. EAEg 11-6-1937, 1795.
    b) (Adv.). Para segar.
    Ezin ditek gerririk biguindu; segarako, berriz, biguindu bearra zegok. Ataño TxanKan 16.
    azpisarrera-26
    SEGA-TXARRANTXA. Sierra mecánica.
    Kuxkurrioeneko zurginen sega-xarrantxak bere marraka adi-arazten zuen erasia batean bezala. Larre ArtzainE 103.
    azpisarrera-27
    SEGA-UKALDI. Golpe de guadaña.
    Hala nola ephaile batek sorro bateko belhar guzia etzanarazten baitu bere sega-ukhaldien azpian. Dv LEd 111.
    azpisarrera-28
    SEGA-UZTAI (-uztau V-gip ap. Elexp Berg). Anillo de guadaña.
    azpisarrera-29
    SEGA-ZANGO (-xango B). "Sega-xango (B), pieza de la guadaña por la que se une al mango" A. "Sega-xango au eztago ongi" Izeta BHizt2.
    azpisarrera-30
    SEGA-ZUR. "Segazur (BN-mix, Sc), armazón, palos laterales de la sierra grande" A.
    azpisarrera-31
    SEGETAN. Segando.
    Segetan bapo jokatu ziran. Tx B I 229.

    sega

    sega
    << 1 saio 0 / 0 sudur >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper