Harremana

    OEH - Bilaketa

    471 emaitza te bilaketarentzat

    Sarrera buruan (8)


    Sarrera osoan (463)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    tentatu.
    sense-1
    1. (S; Volt 118, SP, Urt III 47, Lar, Añ, Gèze, Dv, H; -au V-gip, G-azp) Ref.: Lrq; Etxba Eib; Elexp Berg; ZestErret .
     Tentar, intentar seducir; tentar (una cosa), ser tentadora, atractiva. "Tentar, induciendo" Lar y Añ. "Diruagaz tentau eban ia lagatzen eban bere banderia" Etxba Eib. "Orrek usaiñok ataratzia sukaldian, gosiak diranak tentatzia da" Ib. "Etzaitte umiak tentatzen ibilli" Elexp Berg. "Ameriketara joateko tentauta nago" Ib. Tr. Documentado desde Leiçarraga; su uso disminuye desde mediados del s. XIX. En DFrec hay 3 ejs.
    Etsai gaitza jinen baita tentatzera orduian. E 23. Nehork, tentatzen denean, ezterrala Iainkoaz tentatzen dela: ezen Iainkoa ezin tenta daiteke gaizkiz, eta nehor eztu tentatzen. Lç Iac 1, 13 (He, TB, Dv, IBk tentatu; Ol gaitzeratu, Ker zirikatu). Denpora baten izan ninzan / amore minez tentadua. Lazarraga A21 1193v. Denporeorrek emun badagi, / ez egon [laztana] tentatzakarik. Ib. 1182v. Munduak, demonioak eta aragiak guziek tentatzen eta akometatzen gaituztela. Ber Doc 163v. Zein ametsek tenta ahal gaitzake? Harb 397. Tentatuak eta persegituak izanen direla iustuak. Ax 478 (V 309). Demonioak zelan tenteetan gaituz? Cap 69 (70 tentatzen). Ezin eros diroen marxandiza laudatzen duena, ohi da handiro tentatua haren ebatstera. SP Phil 398. Deebriak hartara tentatü zian. Bp I 53. Gizonen tentatzen eta hek bekhatura eror arazten. CatLav 34 (V 25). Gizon bat thürbüratü, tentatü edo phensamentü gaixtuez atakatü beita. Mst I 12, 2. Afaldu baño len [errezatzea], loak iñor tenta ez dezan. Cb Eg III 350. Tentatzen dú gulak. LE Prog 112. Deabru bakhar batez da tentatua. Brtc 188. Animalia guziak asko duen janariaz, ta edariaz gañera ez dira igaroko, naiz milla gizonek onetarako tenta ditzala. AA III 373. Tentatua izateko diabruas (Mt 4, 1) BOEanm 1282 (Ur, Ip, Echn, Hual, Samper, Or, IBe tentatu; Ol, Ker zirikatu, Arriand ziltzau). Zeure aragijak tentetan bazaituz loikerijen batera. Astar II 288. Ez dezan aurkhi [Debruak] mementorik zure tentatzeko. MarIl 30. Goseak kilikaturik, / paradak tirriaturik, / belhar onak tentaturik. Gy 160. Deabrua alderatu eta tentatzen asi zitzaion. Lard 372. Etsaiak naute tentatu, / obe deala kantatu. Xe 231. Debruak lehen gizona tentatu zuen bezala. Lap 173 (V 76). Deabru gaizkiñ beltzak zuek gezurrera eraman naian tentatzen zaituztenean. Ag Serm 306.
    ( s. XX) Debruak tentaturik, desobeditu zuen Jainkoari. CatJauf 22. Tira, Txerri, tenta zak Manuelatxo. Iraola 60. Etsai gaiztua saiatutzen da / justuba tentatutzeko. Tx B I 101. Neskazar bat tentatzen / asi naiz lenguan, / izan ere alako / polita zeguan. Tx B II 26. Belarrien atsegiñak, soiñuak, geiago tentatzen du. Or Aitork 284. Zu eta zu bezelakoek ditutzie hemengo gazteak Ameriketarat tentatzen! Larz Iru 26. Aurretik igarotzen zaizkion neskatxa gazteak tentatzen du[te] bere griña. NEtx LBB 141. Eta diabruak tentauta, jarri ziran [...] jakin gurarik zer moduko barriketia erabiltzen eben. Etxba Ibilt 461. Lotsa pixka bat ematen ziran / [neskatxa] aiek tentatzen astiak, / berialaxe baietz esan zun / orain dedan emaztiak. Uzt Sas 204. Jondaene sagar mattela horitu batek ginituen tentatuko, hura harri ukaldi batez eror-arazten baginuen, Belarreko-Bordarat janez heltzeko. Larre ArtzainE 43. Ez du Buddhak tentatzen, izutzen baizik. MIH 338.
    v. tbn. Mat 43. EZ Noel 130. Hm 49. Tt Arima 32. Ch I 13, 3. El 80. Mb IArg I 143. Lg II 130. CatLan 41. Ub 10. Zuzaeta 140. Xarlem 647. Mg CC 225. Añ EL1 30. fB Ic II 241. JJMg BasEsc 141. CatB 21. CatLlo 13. Jaur 107. CatBus 10. CatAe 16. CatSal 17. CatR 17. PE 25. JanEd I 75. Bv AsL 160. Moc Damu 11. Mdg 148. CatUlz 12. PierKat 46. Etxde JJ 143. BEnb NereA 210. JEtchep 118. Alzola Atalak 36. Balad 229. Lf in Casve SGrazi 10. Insausti 301.
    azpiadiera-1.1
    (H).
    Tentar (a Dios).
    Non tentatu ukhan bainaute zuen aiték, experimentatu ukhan bainaute eta ikhusi baitituzte ene obrák berrogei urthez. Lç He 3, 9 (He, TB, Dv, IBk, IBe tentatu; Ol tirritatu ta axukatu, Ker zirikatu ). Enaiz [seinale bat] eskatuko, eztut Iauna tentatuko. SP Phil 209 (He 211 tentatu). Au da alabaña Jaungoikoa tentatzea baldin anima bat bere naiez sartzen bada itzegite gaiztoetan, bekaturako perillean, biltzen bada lagun gaiztoakin, uste izatea Jainkoak bialduko diozkala Aingeruren batzuek andik ateratzeko; au da Jainkoa tentatzea. AA III 547. Jaungoikua tenteetia. fB Ic I 38. [Okasione] hetan jartzea Jainkoaren tentatzea da. Jaur 108. Ez da bidezko Jaungoikoa tentatzea, onen legez-kanpoko gauza bati ekiñaz. Berron Kijote 216s.
    azpiadiera-1.2
    (L, BN, S ap. Lh ; SP).
    Molestar, provocar el enfado, incordiar, meterse con; provocar; tomar el pelo. "Fâcher" SP. "3.º agacer, exaspérer, énerver; 4.º taquiner" Lh.
    Bein batez Usurbillen / tentatu zenduan, / ea Azpeitiyatik / zer berri zituan. AzpPr 117. Tentatu zat neri. Ib. 29. Tentatzen banau, txistua baña azkarrago da leiotik kanpora tiñosu ori. Iraola 66. Motibo asko dauren medioz / egin nintuen tentatu. EusJok 42. Berari polaiñia tentetan ez ibilteko, bestelan eztakit zer ta baidakit zer egingo ebala ta onan. Kk Ab II 9. Gutxiyô danak gaizki ematen du / geiago dana tentatzen. Tx B I 225. "Zertarako, Bertie, dantzan ari zera beti?" kantatuz, hari tentatzeko beti egiten zuen bezala, esaten baitzuen zaiñetara ematen ziola kantu horrek. Mde Pr 98. Ta orain neure aldia da ta / zetan zatoz ni tentetan? BEnb NereA 112. Lagunak tentau eben esanaz: Ori bai ori gizona ta ez i, txiki ziztriñori. SM Zirik 90. Bi txikiak tentatzen / Basarriren lana. Uzt LEG II 127. Tentatzen ari zerauzkit haurrak eta emaztea: / aitondu naizela, bainan ni naiz aitona gaztea. Xa Odol 186. Ni beti hola ibiltzen bainaiz / aberatsaren tentatzen. Mattin 126. Denak ezagutzen dezute ta badakizute zeiñen umore ona duan. Amaika aldiz tentatu zaituzte. JAzpiroz 40. Zai zeukan gizon deabru ori tentatzen asteko. BBarand 17
    azpiadiera-1.3
    Provocar (un efecto).
    Edo nihaurek tentatzen dutan delako suerte txar hura. Xa Odol 328. Euskal itzultzaileen buruzagi eta errege deituko nuke, Orixeren itzal haserrea tentatzeko beldurrik ez banu. MEIG IV 131.
    sense-2
    2. (Lar, Añ, H (G)).
    Sondear, tantear. "Tentar, probar, examinar" Lar, Añ.
    Esan oi degu urlia edo berendia tentatu degula ez dakigun eta jakin nai degun gauzaren bat edo asmoren bat atera eragiteko. Gco I 439.
    azpiadiera-2.1
    "Essayer" SP.
    azpiadiera-2.2
    Makillarekin tentatuz, tira ta utzi ibilli nuan [amorraia] nekatzen.JAzpiroz 150.
    sense-3
    3. Bost urthe igaran tit prozeskan tentatürik. 'Sollicité par des procès'. Etch 144.
    azpisarrera-1
    TENTA ETA TENTA. Tentando continuamente.
    Nolako bideak ematen ez dituzte bekatuetarako? Egin ta eragin akzio txaarrak, tenta ta tenta bidean arkitzen dan edozein neskatx. Mg CC 164 (v. tbn. CO 241).

    tentatu

    tentatu
    << teila 0 / 0 terriza >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper