OEH - Bilaketa

409 emaitza talde bilaketarentzat

Sarrera buruan (61)


Sarrera osoan (348)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 zurda.
tradizioa
Tr. La forma mejor documentada es zurda. Hay surda en Oihenart, y zerda en Axular, Cardaberaz y en un ej. de Herria.
sense-1
1. (V, G-azp-goi-to; Lar, Izt 24r, Arch VocGr , VocBN , Hb, Lcq 43, Dv, H), zerda (Lcc, Lar, Hb, Lcq 43, H, Lh), xurda (L, BN; VocBN , H (BN)), zuurda, surda (SP) Ref.: A (zurda, xurda); Lh (xurda); Iz UrrAnz , ArOñ, To ; Etxba Eib ; Elexp Berg ; Gte Erd 164.
Cerda, crin. "Çerdas de bestia, aberean zerdak " Lcc. "Crin" Arch VocGr, VocBN y Dv. "Crin en général. Haren ileak zurda dirudi, hain da latza, son poil semble du crin [...]" H. "Crin, cerda" A. "Crin de cheval" Lh. " --Ama, zer da? -- Sokarik ez denean, zerda! --Maman, qu'est-ce que c'est? --Quand il n'y a pas de câble on prend la corde (jeu de mot sur zerda)" Lh. "Cerda, pelo de alambre. Ule legunan ordez, zurdak zittuan urdiak bezela " Etxba Eib. "Lepoko zurda dotoriak zittuan zaldi arek" Elexp Berg. .
Zaldi-ule edo zurda eten-erraza. Mg PAb 216. Ona bada, belarluziari [...] ikusten jakozan [...] gauzaak [...]: samia, zuurdaak, azal edo narrubak. Ib. 86. Zurdaz edo auntz illez egindako soñekoa. AA III 614. Zurdea baxen luze ta latz bepurubak. Otx 11. Isatsaren saneurria, zurda kiloko 6 laurleko izan bedi. EAEg 15-2-1937, 1069. Sarde edo matxarde hoik raketaren pareko tresna batzuk ziren [...] zerdaz edo kordaz beztituak eta sareztatuak. Herr 5-9-1957, 3. Bagak lertzearekin apar-euria sortzen zuten eta zaldi talde basati antzo aurrera jotzen zuten, zurdak aidean dantzatuz. Etxde Itxas 43.
azpiadiera-1.1
" Xurda (L, BN): [...] 3.º crinière" Lh.
azpiadiera-1.2
" Xurda (L, BN): 1.º ficelle" Lh.
sense-2
2. (Deen I 152, Urt IV 469, Hb, Dv), surda. Cuerda (de un instrumento de música). "Cuerda" Deen I 152. "Chelum, chelyn intendere, musik errementaren, harparen kordelak, lokharriak, zurdak hedatu " Urt IV 469. "Corde d'instrument de musique" Dv.
Surda tinkatuz sobera, / datorke etentzera. "La corde d'une mandore ou d'un violon" . O Pr 416 (cf. Zerb GH 1936, 418 zurda tinkatuz doa trenkatuz; EZBB II 147 zurda hoberena beti tinkatuz, nahi-t-ez trenkatzen da). Gitarraren zurdak eri puntaz ukituz. He Phil 528s (SP 521 sokhak ). Ene bulunbariek ile berezia dute. [...] Haukien larrutik egin ditezke marrokin hautuenak, hertzetarik xirribiken zurda hazkarrenak. Hb Egia 132.
sense-3
3. (V-m ap. Zubk Ond; Lar, Hb).
"Sedal, para pescar" Lar. " Zurdak, sedales, aparejos de pelo de caballo" Elizdo EEs 1926, 32. "Crin, pita para aparejos" Zubk Ond. . v. tantza.
Loroa: zurda ta amoaren bitartean ipinten dan alanbre meia. Ag Kr 103. Esku-zurdea: Arrañ txikiak artzeko zurdakaz egiten dan soka me ta luzea. Ib. 103.
sense-4
4. (L-ain, BN, S? ap. A; VocBN, Hb, H) "Séton, terme de vétérinaire" VocBN. "Séton" Hb, Dv y H. "Zurda bat behar du zaldi horrek" H. "Sedal, cuerda de crin que atraviesa dos agujeros en la piel y se mueve entrando más o menos, agarrando de las dos puntas para dar salida a malos humores" A. v. 1 xira (2) .
Sangria, purga, errakaia eta zurda dirade oskaiak gaitzik geienentzat. It Dial 74 (Dv zurda, Ur zurdia; Ip setua).
azpiadiera-4.1
"Cautère, fontanelle; il n'est guère usité en parlant des personnes: on dit xira, lephaxira; le souletin dit setona, basquisant le fr. séton" H. v. 1 xira (1).
sense-5
5. "(L-sar), tendón. Zurdak ederki tiratu ditu, se ha fatigado mucho; litm., ha estirado bien los tendones" A.
sense-6
6. "(G-to), grietas de las manos" A.
sense-7
7. "Mèche à briquet" Lh.
sense-8
8. Vello. " Zurdia. [...] Gorputzeko ilea. Pertsonarena ere bai. Zurdatsua aiz i, bizkarrian be zurdia daukak. Bizarra arpegikuai esaten jau; illia burukuai. Pertsonarenaz gutxi erabilia" Elexp Berg. .
azpisarrera-1
EHUN ZURDA. Tejido de cerda.
Biltzen da eun zurda tolestu batean. It Dial 104 (Ur zurdazko eun tolestu baten).
azpisarrera-2
ZURDA-ARROPA. Ropa de tejido de cerda.
Bere arropak urraturik, zurdarropa bat jauntsi zuen. Etcheberry 38.
azpisarrera-3
ZURDA-EHUN. "(V, G), tissu de crin" H.
azpisarrera-4
ZURDA-ILTZE (zurda-iltze Urt; zurditze Urt). Clavija. "Collabus, zurditzéa, zurda itzéa, thanburin zurda itzéa, zurda xixpita" Urt V 317.
azpisarrera-5
ZURDAK TIRATU. "Zurdak tiratzea (fam.), se donner beaucoup de peine, s'efforcer au travail, à la marche, etc." Dv.
azpisarrera-6
ZURDA-MULTZO (-moltso Lar (+ moltxo); -moltzo H; zerda-moltso Lar H (s.v. zurda)). "Cerdamen, zerdamoltsoa, zurdamoltsoa" Lar. "Cernejas de caballerías" Ib.
azpisarrera-7
ZURDA-OIHAL (zurdoihal L ap. Lh; Dv A). Tejido de cerda. "Tejido de cerda que se usa para hacer sacos y tamices" A. "Rapatelle" Lh.
Eguzkia zurda-oihala bezain beltz jarri zen. BiblE Apoc 6, 12 (Ur (V) zurdazko eun; Lç, Ur (G), Ip, Echn zaku ).
azpisarrera-8
ZURDA-SOKA (V-gip ap. Elexp Berg). "Cuerda hecha de cerdas de animal" Elexp Berg.
Aizkoriakin ta zurda-sokiakin zendor bat orri ekartzera joan ninzuan. And AUzta 93 (v. tbn. otro ej. en la misma pág.).
azpisarrera-9
ZURDAZKO (Dv, H; zerdazko SP, H). "De crin" SP, que cita a Ax. "Qui est en crin" Dv. "Qui est fait de crins. Gerria zurdazko soka latzakin lotzen zuen (Lard)" H.
Zilizio bat, zerdazko gerriko bat. Ax 57 (V 37; v. tbn. ib. 481 (V 311) zerdazko ). Penitenziako trajea [...] prestatu zuen: [...] zerdazko zaku bat, alanbre edo burnizko azote bat. Cb SIgn 34. Batuten da zurdazko eun tolestu batean. Ur Dial 104 (Dv zurdazko oihal; It eun zurda, Ip bilhozko oihal ). Eta eguzkija baltzitu zan zurdazko euna legez. Ur (V)Apoc 6, 12 (IBe zurda-oihal ). Irazten zurdazko bahe batean. Dv Dial 103 (Ur zurdazko bai; It zurda bai ). Ezarririk soinean zurdazko larru-arraseko bat. Jnn SBi 91. Bazakharzkan bethi larru arraseko zurdazkoa eta punta zorrotzez bethea den gerrikoa. Ib. 55. Dolua hartu zuen berehala, zurdazko soineko batzu jauntzirik, ohi zen bezala. Zerb IxtS 26.
zurda
<< zunpateko 0 / 0 zuti-baldar >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper