Harremana

    OEH - Bilaketa

    274 emaitza saiatu bilaketarentzat

    Sarrera buruan (2)


    Sarrera osoan (272)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    zindo.
    tradizioa
    Tr. Documentado en textos vizcaínos y (con menor frecuencia) guipuzcoanos desde mediados del s. XVIII; su uso crece en el s. XX. En DFrec hay 17 ejs. de zindo, dialectales vizcaínos.
    sense-1
    I . (Adj.).
    azpiadiera-1.1
    1. (Añ, Mg PAbVoc 225, Izt 51r, Dgs-Lar 2 y 3, H (V, G)) Leal, sincero, verdadero, fiel. "Sencillo, fino" Añ. "Se aplica a un hombre fino, fiel" Mg PAbVoc 225. "Fiel, leal, sano, zindua, zintzoa" Izt 51r. "Fino" Dgs-Lar 2. "Sólido" Ib. 3. "Sagar zindoak eztau ustelik zindotzen: ustelak zindoa usteldu, bai... Gizonen artean ezta bardin. Gizon zindoak ustela zindotu lei (V)" DRA.
    Etxandera zindoak epe galantagaz guztia entzun, eta azkenean Sazerdoteari modu onetan esan eutsan. Cb EBO 43. Seure ikasletxu humil zindoa . (Gandara, carta a Larramendi, 1764). BAP 1966, 161. Jesus gandik komunio ondoan bere maitatzalle zindo edo pin piñak artu oi dituzten atsegin gozagarriak. Mg CC 232. Dagigun alegiña Goikuaren agintzeari egiztu ala betetako ta kistar zindo ta zintzuak ixateko, be. EEs 1909, 46. Andregei zindo bat bear du Martiñek. Ag G 233. Ia, ostatari a gixon zurra ta zindua ezpazan! Kk Ab I 79. Orrako beste ain zindo, ain argidun, ain egille ta kementsua baidakuszu? "Honrado" . Zink Crit 57. Nor ustel nor zindo, / Ziñaldari obeik ez / Egipenak baño. Enb 208. XIX-garren gizaldiko olerkaririk aundiena ta zindoena. Or Mi I. Gixon zinddotzat eta tolesbakotzat ezpa'zeunkadaz, ez uste orren errez itziko neutsanik neure burubari zorro onetan sartzen. Otx 80. Auzotegiari izan dautsen maitasunak gauza andiak asmau-azo ta eragin dautsiez beti be Ipiñako seme zindoai. Akes Ipiñ 3. Bere yakitez nere morroi zindoak / gizakume asko zindotuko ditu. Ol Is 53, 11 (Dv prestu, BiblE zuzen ). Gizon zindo ark etzuen onartu nai izan diru hura. Zait Plat 19. Gizadi osoa, senaren indarrez ari dena oso-osorik, eta bestea, pentsalariena, bere semerik zindoenetan. Vill Jaink 59. Ba zan oraindiño euskaldun zindorik eta bere egunetako euskaldun endekatuen seme asko gurasoak biño obeak izango dira. Akes Egan 1969, 7.
    azpiadiera-1.1.1
    (Uso sust.).
    Nik itz gurbil, aberkoi asko erne-ernerik entzun nitun; zurraren oldozpena, zindoaren naia zein dan ere bai. Goen Y 1934, 99. Zindoari añako ospe-adiguriak eskeintzen dizkion saltzalleari. Zait Sof 175. Zindoak eta dollorrak sari berdiña ezin diñate yaso. Ib. 175. Goiz beltzean karrikaz karrika / ibili ziren hamar zindoek. Mde Pr 289.
    azpiadiera-1.1.2
    (No ref. a personas).
    Biotz otza dirudian baten egongo da amodio zinduagua ta zoliagua. CrIc 56. Emon deutsut berba zindo benetakoa. Zav Fab RIEV 1909, 158. Etzan jakituna gure arrantzalea, baña bai biotz zindoaren jaubea. Ag Kr 186. Zure edarittegi au baño zindduagorik nekez aurkitu letteke. Ib. 111. Ez bait-dira eguneko kezkak izatez txit zindoak diran arren, berezko ikaskizun ta azterpendegi ixil-barerako egokiak ez. Y 1933, 10. Jaungoiko maitasunetik datorren alkargazko maitasun zindoa. Eguzk GizAuz 189. Zoritxarrekoak, bere bihotzeko nahikari zindoa zapaldu badute. Mde HaurB 9. Gaxuxaren musua zindoa, sakona, garbia zan. Etxde JJ 66. Egonleku onuratsu ta egite zindoen biltegi ta onbideen laba bero izan bekie angoei... Erkiag Arran 12. Neure opari zindo: Jaunaren eskuetan / ziur izango zaitut. Gand Elorri 92. Ezer jarri ez, eta guztia jaso... garatz bitxia, negozio zindoa. Erkiag BatB 154s. [Teresaren biotza] etzan sekula be loitu, berez bait zan zindo, garbi, txukun. Onaind STeresa 14.
    azpiadiera-1.1.2.1
    (Con reduplicación intensiva).
    Gogo zindo zindo bat daukat. Añ EL2 166.
    azpiadiera-1.1.3
    Formal, hacendoso, trabajador.
    Mutil azkarra az, biargiña ta zindua. Kk Ab I 78. Gixontxu zindo biargin ta on bat. Kk Ab II 7. Bazkaritxua polito / Gert eukiten yok, zindo, zoli ta / Garbiya dalako. Enb 151.
    azpiadiera-1.1.3.1
    (Con reduplicación intensiva).
    Gaste bizkor ta zolija, lanian zindo-zindua, arabarra zan berau. Kk Ab I 73.
    azpiadiera-1.1.4
    (Uso pred.).
    Artu emonetan zindo ta garbi ibili ezpazara. Añ EL2 151. Egiz, itz gurenak ez dabe deun edo zindo egiten. Pi Imit I 1, 3. Itzetan zindo dan emakume orrek, berriz, egundokoen iraiñak yauki oi dizkit. Zait Sof 19. Zuen sorterriari zindo egon zaitezten. Mde Pr 296. Beti saiatu zen zindo eta egiati izatera haurraren edozein galderari buruz. Mde HaurB 93. Xirdoren arima eder izandakoa [...], iltamu-aurrean berriro leen baizen garbi ta zindo geldi daiteala. Erkiag Arran 173. Norbait asmoz eta gogoz zuzen edo zindo eztadinean, sofisten antzera agertzen du bere burua. Zait Plat 152.
    azpiadiera-1.2
    2. (V-arr-oroz-m ap. A).Firme. "Sano, firme" A, que cita a Añibarro.
    Andi aristak / geisto zindoaz <sindoas> / betiko naiaz / nardoa. Cantabr 15 (el sdo. del pasaje es oscuro) Alperraren jan guria ez da sendo, zindo edo piña. Mg CO 93. Artu bekatu guztien damutasuna ta garbaia; eta zeure bizitzea obatuteko gogo zoli zindoa. Añ EL2 22. Areitz bat Bizkaian da / Zar, sendo / Zindo. AG 2413. Kanpai ots zindo ta kalerik kaleko soñuen zarata. Ag Kr 60. Abe zindo berria datorkigu erori eztedin. Ag G 39. Ordun ba ituan bai erroialdi sendo ta zindoak. Or Mi 92. Abots zindoen durundi ori sartu yakun bijotzera. Enb 54. Siñeste zindoak eta adimen ziurrak ez baitu kolokan ipinten. Or Aitork 363. Bazan eragozpenik eta okerrik; baie guztieri buru emon eutsien gure auzotegiko biotz sendo ta zindoak. Akes Ipiñ 16. Aren biotz zintzo ta gogo zindo lengoak ziran. Erkiag Arran 127. Galtzairu zindoaren zindoduna: autsi lenago, bigundu baño. SMitx Unam 16. Ba-eben poz zindo bat or kolko-barruan. Vill ( in Bilbao IpuiB 8 ). Elesarien eta irainen uberan nork iraun lezake sendo ta zindo? Zait Plat 124. Artzai sendua eta zindua Jaunak dau beregandua. BEnb NereA 157. Bazen inoiz hemen haritza (zar, sendo, zindo) maite zuenik franko. MIH 375.
    azpiadiera-1.2.1
    (Uso pred.).
    Abendaz zindo ageri-arren, ire egitez zantar aiz. Zait Sof 133. Bizkaia zarra, fedean zindo, soiñean sendo, Jaungoiko-zale ta langille dirauana. Akes Ipiñ 4. Gure euskera sendo ta zindo, azkar eta bizkor egin ledin. Zait Plat 2. Sendo ta zindo irauteko eskuarte guziak erabili zituen. Ib. 101. Lau gizaldi joanak dirala be, zindo darrai Avilako Santa Teresak bere gogozko egitekoaren oiñatzak markatzen. Onaind STeresa 126.
    azpiadiera-1.3
    3. (Vc ap. A; Mg PAVoc 225). " Zindua, sagar zindua, manzana sana" Mg PAVoc 225. "Fruta sana" A. " Sagar zindoak eztau ustelik zindotzen: ustelak zindoa usteldu, bai... (V)" DRA. .
    Masustarik elduenak, sagarrarik zindoenak, gaztañerrerik bigunenak emanaz. Ag G 139.
    azpiadiera-1.4
    4. "Apto", "ábil, hábil, capaz, diestro, ingenioso para alguna cosa, (c.) gai, gaia, zintzoa, zindoa" Añ. "Despierto, despejado" Ib.
    sense-2
    II . (Adv.).
    azpiadiera-2.1
    1. Firmemente, con constancia.
    Buru zurrez, ta zindo ta zintzo eki ezkero, gure euzko-erri onen lenengo aldietako izakerea ta jazoerarik asko argitu leikez. (1917). ForuAB 157. Ez dautzuet gauza barririk eskatzen, geure lege ta bizibideari, zintzo ta zindo jarraitzea baiño. On-Bidea 54 (ap. DRA ).
    azpiadiera-2.2
    2. Sinceramente.
    Orain zein zindo negar egiten duen, ni naizela-ta! Zait Plat 107.
    azpisarrera-1
    ZINDORIK. En buen estado (ref. a la fruta). "Zindorik jan bear dabe madariak, bestela bein ustelduten aziezkero onik be eztaba egiten, las peras deben comerse cuando están sanas" A.
    azpisarrera-2
    ZINDOTAN. "De veras (msOch)" A Apend. v. ZINETAN (s.v. 1 zin).

    zindo

    zindo
    << zikinkeria 0 / 0 zintzo >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper