OEH - Bilaketa
274 emaitza saiatu bilaketarentzat
Sarrera buruan (2)
Sarrera osoan (272)
- aberastu
- abertzaletasun
- abestu
- adar
- adierraz
- aditu
- agerpen
- agudo
- agur
- ahal
- ahalegin
- ahalegindu
- ahalik
- aitorle
- aitortu
- aitzinatze
- aldarte
- alderdi
- aldiz
- aldizkatu
- 1 ale
- alfabetatu
- alfer
- alferkeria
- alor
- amets
- amodio
- antolari
- apaingarri
- 1 apal
- apostolutza
- aprobatu
- arazo
- 1 ardura
- argidotar
- argiro
- argitasun
- 2 ari
- arin
- arindu
- arlote
- arraino
- 1 arte
- 2 arte
- asaiatu
- asmatu
- aspergarri
- asperrezin
- astakarlo
- aste
- astekari
- 1 astun
- 1 atalburu
- atxikidura
- aurre
- aurren
- 1 ba-
- babes
- baiezko
- baimen
- 1 baldar
- baliatu
- barne
- 3 basta
- baxu
- begiramen
- begitarte
- behar
- behar izan
- behartu
- behin
- bekaitz
- belztu
- beragarri
- 1 bere
- bero
- berotasun
- berri
- bete
- betikotu
- bigun
- bihurtu
- bilaketa
- bildu
- biziatu
- bizigabe
- bizimaina
- biziro
- bizkarreratu
- 1 borroka
- 1 bota
- dema
- 1 dena
- denbora
- dendatu
- despreziatu
- edari
- 1 ederki
- edesti
- egiati
- egikera
- eginahal
- ekarkor
- ekondu
- eliza
- emakumekeria
- entseatu
- erakutsi
- erraz
- erremedio
- 1 erru
- esetsi
- 1 esku
- 1 espe
- esplikazio
- estalgarri
- etxeko
- ezikasi
- ezkero
- ezkontza
- ezkutapen
- falta
- filosofia
- firme
- fisiko
- fisikoki
- fluxtasun
- gaberik
- gaiende
- gain
- gisa
- gogo
- gogoeta
- gogor
- gogotik
- 1 goi
- goiz
- guda
- gutxietsi
- guzti
- haize
- halabiz
- halaxen
- harkaitzarte
- hau
- hautsi
- 1 hazka
- hiru
- hizkera
- honenbeste
- hotzarazi
- hurreratu
- hustualdi
- 1 huts
- iaiotasun
- ikaserraz
- ikasgarri
- indar
- inkernu
- inor
- instrumental
- 4 ira
- 1 iruditu
- iseiatu
- 1 jaiki
- jantzi
- jaso
- jator
- jaulki
- jolastu
- josi
- kaka
- kitatu
- konparaketa
- konpondu
- konponketa
- 1 kuku
- lagunarte
- larru
- lasaitu
- lastima
- laugarren
- lazkeria
- lekuko
- lepo
- lerro
- letreiatu
- libre
- liburugintza
- lokera
- lortu
- majo
- makurki
- marinel
- merezi izan
- 1 mila
- moldatu
- mordoilo
- mugarritu
- mugatu
- nagusitu
- nahastekatze
- nahieratu
- nazional
- neurkera
- neurri
- neurridun
- nortu
- ohikera
- oker
- omen
- 1 on
- 1 ondo
- orain
- oratiar
- orde
- ordu
- oroimen
- 1 osatu
- oso
- patarrastu
- pazientzia
- pelea
- peligratu
- pitagoratar
- pizkunde
- piztarazi
- pribatu
- propaganda
- saia
- saiarazi
- saiatze
- 1 saio
- sajatu
- sakondu
- salutadore
- sarrarazi
- satisfazio
- sator
- segundo
- seiatu
- soinu
- sozietate
- 1 sumaketa
- talo
- tapitu
- tarteka
- teatro
- tutarrez
- txukundu
- ukitu
- umildu
- usain
- uste
- uztarpetu
- xuxen
- zailatu
- 1 zaindu
- zeharo
- zehatz
- zentzudun
- zer
- zernahi
- zeure
- zikinkeria
- zindo
- zintzo
- zoko
- zorion
- zuhaiztu
- zurrupa
- zurtoin
goiburua
dema.
sense-1
(G-bet ap. A
; vEys, H (G)).
Prueba, competición, apuesta. "Gageure" H. Cf. Echaide Orio: "Dema, apuesta de bueyes". v. proba, 1 tema. Tr. Documentado en textos guipuzcoanos desde principios del s. XIX. En DFrec hay 47 ejs., ninguno septentrional, además de 2 de demalari y uno de demaldi .
Apirillaren biyan / Usurbilko plazan / dema baliente bat / jokatuba bazan. Ud 152. Galdu-irabaziyak / egite'ira deman. Ib. 152. Jende asko giñaden / dema orri begira. Ib. 122. Iñon dema edo aposturik bazan. Ag G 19. [Txanponak] ipintzen dituzte urlia edo sandiaren eskuetan dema egiñ arteraño. Ib. 81. Oso aurretiaz jakiñ oi dute noiz, nondik, nortara edo non, zeintzuk eta zergatik izango duten demaren bat. Ib. 80s. Tolosako dema irabazi zutenak. Ib. 87. Dema delako garaikerrietan garaituak izanik, [...] iduri bai dute azkenetan daudela. FIr 191. Nun da dema ta feriya? MendaroTx 98. Aldean non-eta demaren bat ez ba-zan, txapel gorriko botillik ez zan azkatzen. Anab Usauri 14. Langille baiño zein astoago / zirudik dema dutela. Or Eus 305. Dema onetan aurretik nola / dijoazen kanpotarrak, / aurrerapenen billa saiatu / bear du baserritarrak. Olea Auspoa 39, 137. Pan berberak, Arkadi lekuko, nerekin deman ariko balitz, [...] garaitua dala aitortuko luke. Ibiñ Virgil 43. Uztar-beiak zeuden izugarrizko onak [...]. Dema-proba jokatzeko modukoak baiziran. Albeniz 53.
Prueba, competición, apuesta. "Gageure" H. Cf. Echaide Orio: "Dema, apuesta de bueyes". v. proba, 1 tema. Tr. Documentado en textos guipuzcoanos desde principios del s. XIX. En DFrec hay 47 ejs., ninguno septentrional, además de 2 de demalari y uno de demaldi .
Apirillaren biyan / Usurbilko plazan / dema baliente bat / jokatuba bazan. Ud 152. Galdu-irabaziyak / egite'ira deman. Ib. 152. Jende asko giñaden / dema orri begira. Ib. 122. Iñon dema edo aposturik bazan. Ag G 19. [Txanponak] ipintzen dituzte urlia edo sandiaren eskuetan dema egiñ arteraño. Ib. 81. Oso aurretiaz jakiñ oi dute noiz, nondik, nortara edo non, zeintzuk eta zergatik izango duten demaren bat. Ib. 80s. Tolosako dema irabazi zutenak. Ib. 87. Dema delako garaikerrietan garaituak izanik, [...] iduri bai dute azkenetan daudela. FIr 191. Nun da dema ta feriya? MendaroTx 98. Aldean non-eta demaren bat ez ba-zan, txapel gorriko botillik ez zan azkatzen. Anab Usauri 14. Langille baiño zein astoago / zirudik dema dutela. Or Eus 305. Dema onetan aurretik nola / dijoazen kanpotarrak, / aurrerapenen billa saiatu / bear du baserritarrak. Olea Auspoa 39, 137. Pan berberak, Arkadi lekuko, nerekin deman ariko balitz, [...] garaitua dala aitortuko luke. Ibiñ Virgil 43. Uztar-beiak zeuden izugarrizko onak [...]. Dema-proba jokatzeko modukoak baiziran. Albeniz 53.
azpiadiera-1.1
(Como segundo miembro de compuestos).
"
Idi-dema (G-to, AN-gip ap. A), prueba de bueyes que consiste en hacerles arrastrar piedras de gran peso"
A.
Guzizko eresia dute gipuzkoatarrak idi tema oetara. Izt D 179 (v. tbn. idi-dema Ag G 80, MAtx Gazt 56). Euki eben indarneurtze, itxas-dema edo arraunketa estua. Ag Kr 168. Bakoitzak bere trebetasunak aipatu ondoren, bertso-demarako eupada iaurtitzen die elkarri; Palemon auzoa artzen dute auzi-epailetzat. Ibiñ Virgil 37. Arri-dema dagoen lekuetan. Ostolaiz 77.
Guzizko eresia dute gipuzkoatarrak idi tema oetara. Izt D 179 (v. tbn. idi-dema Ag G 80, MAtx Gazt 56). Euki eben indarneurtze, itxas-dema edo arraunketa estua. Ag Kr 168. Bakoitzak bere trebetasunak aipatu ondoren, bertso-demarako eupada iaurtitzen die elkarri; Palemon auzoa artzen dute auzi-epailetzat. Ibiñ Virgil 37. Arri-dema dagoen lekuetan. Ostolaiz 77.
azpisarrera-1
DEMA-PLAZA.
Plaza donde se celebran las competiciones.
Orrela, egin degu apustu txiki bat [...], Aiako dema-plazan jokatzeko. Albeniz 151.
Orrela, egin degu apustu txiki bat [...], Aiako dema-plazan jokatzeko. Albeniz 151.
azpisarrera-2
DEMAN.
Compitiendo.
Maixu jaunak nork geigo igurtzi / or dabiltz guztiak deman. Olea 141.
Maixu jaunak nork geigo igurtzi / or dabiltz guztiak deman. Olea 141.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
