OEH - Bilaketa

170 emaitza sagu bilaketarentzat

Sarrera buruan (36)


Sarrera osoan (134)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 ito.
tradizioa
Tr. General en todas las épocas y dialectos. La forma itto se documenta en Etxaide y Erkiaga (Arran 167), en ambos junto a ito. En DFrec hay 67 ejs. de ito y uno de itto.
sense-1
1. (V, G, AN, R-uzt; Lcc, VP 37r, Lar, , Arch VocGr, Dv, H, VocB ; -th- L, BN, S; SP, Ht VocGr, VocBN , Gèze, Dv, H), itotu (R-uzt), itxo (V-gip) Ref.: Bon-Ond 158; A ( ito, itotu ); Lrq; Iz ArOñ ( itto ); Iz Als ( orbel ); Iz R 291; Holmer ApuntV; Etxba Eib itxo; Elexp Berg itto; Gte Erd 171, 294; ZestErret .
Ahogar(se), asfixiar(se). "Ahogar" Lcc. "Hoguera, itoa " Ib. (donde seguramente se entendió mal "hoguera", como algo relacionado con "ahogar"). "Étouffer, noyer, étrangler" SP. " Ithoz edo ithorik hil da " Ib. "Étouffer" Ht VocGr 356. "Se noyer" Ib. 390. "Ahogar", "ahogarse", "sufocar" Lar, (Larramendi lo da como origen de los términos castellanos hito y ahitar ). " Itoko al haiz! Lagun hurkoari kalteren bat opa izateko erabiltzen den esaldia, madarikazioa" ZestErret . v. irato. Tr. Documentado desde Leiçarraga; es de uso general.
Oldar zedin gainetik behera lakera, eta itho zedin [urdaldea] . Lc 8, 33 (tbn. it(h)o en todas las demás versiones). Eta hura hatzamanik ithotzen zuen, zioela: Paga nezak zor duanaz. "[Il] étranglait" . Mt 18, 28 (Ol, Ker, IBk itobeharrez; Arriand irato, Leon urkhatu; en las demás versiones, it(h)o ). Bata dago urkhabetik ezin ithoz dilindan. EZ Man I 102. Han bere lagun gutziekin itho eta hondatu zen [Faraon] . Ax 211 (V 142). Ithoko nauen elementa. 108. Hulakua itho zela. Mst I 23, 7. Ez presaka edo itotzen bezala esan. Cb Eg III 288. Itho du, gauaz, bere haurra. Lg I 326. Ito bear det buruau. Mg CC 182. Itoko al da. MisE 42. Zingira batera / geren buruak bota / eta itotzera. It Fab 145. Eta kheak ithotzen. Dv LEd 220. Mariñel guziak ithotzen dire. Laph 210. Obato dozu itota baino oian iltea ta gaisoz. Azc PB 127. Ito zireanen gorputzak. Echta Jos 343. Buka zezala irrintzi ura, ito baña len. Iraola 122. Iriki zazu... aizea bear det... itotzen naiz ta! Alz Ram 65. Esküz lotü zen züntzürrari, üdüri zerbaitek itotzen ziala. Const 18. Urean ikusi zuen, zalapartaka, ezin ithoz ari. "[Il] n'arrivait pas à s'y noyer" . Barb Leg 134. Uretan ito zan. Ir YKBiz 190. Arnastu eziñik itoko zitakian. TAg Uzt 266. Zintzurra tinkatuz ito. Mde Pr 80. Naiko ur gazia edanda bazan ere, azkenean ito gabe igo zuten txalupara. Anab Poli 28. Gramatikaren osinetan ito nahi ez dutenentzat. MEIG III 46.
azpiadiera-1.1
(gral. ap. A ; SP, Lar, Lecl, Dv, VocB ) .
(Part. en función de sust. y adj.). " Ithoa, noyé, étouffé" SP, Dv. "Ahogado", "sufocado" Lar. Cf. ExtJG 1773, 53: "Y sin que estén saciados de agua o, como dicen nuestros oficiales, itoak". Cf. EZ Man II 158: Itsasoan itoentzat.
Itoen onerako elizkariak. Ag Kr 207. Sokak ito bat atera osiñetik. Or Mi 86. Itoen gorpuak. Ibiñ Virgil 105. Bermeon bakarrik 112 izan ziran ittoak. Etxabu Kontu 132.
azpiadiera-1.1.1
(Carne de) animal estrangulado.
Begira litezen idolei sakrifikatuetarik, eta odoletik, eta ithoetarik, eta paillardizatarik. "Choses étouffées" . Act 21, 25 (He ithoak izan diren haragitarik, TB abre ithuetarik, Dv haragi ithotik, Arriand iratuetatik, Ol itotik, Ker abere itotik ). Begira zaitezten idolei ofrendatuak izan diren gauzetarik, odoletik, gauza ithoetarik eta fornikazionetik. He Act 15, 29.
azpiadiera-1.2
(H).
Ahogar (las malas hierbas, etc.).
Handitu izan dirade elhorriak, eta itho ukhan dituzte [hazi] hek. Mt 13, 7 (Hual, Samper sofokatu, Arriand irato; en las demás versiones, it(h)o ). Bertutearen lehenbiziko erainza ithotzen eta galtzen duena. He Gudu 125. Arrak ta aranzak soloan itoten dabe frutua. LoraS 111. Belhar gaixtoak itho ez dezan. Ox 69. Piñu-landare berriak ito ez ditezen. Munita 60. Amaren abar ostotsuen itzalpean itota dago [altxuma] . Ibiñ Virgil 83.
v. tbn. Mg PAb 196. AA III 438. Sor Bar 75. Kk Ab I 33. Ir YKBiz 171. Zerb IxtS 26. Or Aitork 398. NEtx LBB 193.
azpiadiera-1.2.1
Sasiak itoa, ez dugu aise atxeman [...] harria. Zerb Azk 20.
azpiadiera-1.3
(Fig.). Agobiar(se). "Multum in usu aestuare, ithotzea " Urt I 360. "Aestuare desiderio, flagare, gutiziaz, gutiziaren podorez ithotzea " Ib. " Zorrez ithua, perdu de dettes" Dv. " Utz nazazue erratera, edo ithotzera noha " H. " Itotu [...] (R), excederse en el trabajo" Ib.
Hobe da on guti eta izan kito, / eziez on tuzto eta zorrez itho. O Pr 245. Ala oi darabilzu, aiñ aisa ta itobagez [gaia] . Lar Carta a Mb 277. Lanez ithoa bainaiz egun. Laph 249. Korapillo onek itoko nau! Alz Txib 88. Ez zuan lanak itoko, langille errexa zan. Muj PAm 6. Esaidazute ezetz, zalantzetan itotzea nai ez badezute. Lek EunD 50. Animako arrak eta kezkak ittotzen zuten nunbait gure gizona. Etxde AlosT 90. Auto-moto eta motorren burrunbak bizia itotzen ez zuten denbora hartan. Larre ArtzainE 84.
v. tbn. Dh 51. Ox 193.
azpiadiera-1.4
"Apalambrarse, [...] egarriak edo beroak itotzen egon " Lar. "Caerse de risa, [...] barrez ito " Ib. " Nigarrak ithotzen zuela " H. " Egarriak ito, ahogarse de sed. Barrean barreak itoten ibilten dira orrek, gangarrok (V-m), esos, esos mentecatos suelen reirse a punto de ahogarse" A. " Barrez ito (G-azp, AN-gip)" Gte Erd 41.
Bazegokun kontent hutsez / han mihior ithoa. Hm 140. Egarriz itotzen gara, ura, ura. Mb IArg II 278 (v. tbn. egarriz ito en Enb 175). Egarriak itotzen zegoela. Cb Eg III 364 (v. tbn. expr. similar en Añ EL2 221, Berron Kijote 158). Ito biar eban negarrez gizon ak bere pekatuben damuz. Mg CO 181. Ai Jauna, negarrak itotzen nau. Arr GB 27. Danak alkarren gainka beruak ito nayian. Iraola 129. Parrez ito bearrean. Ag G 302. Doi doiak egin zuen, odolak ithorik, ez baitzen [...] erori. Barb Sup 170. Ahalgeak ithoa. Zerb Ipuinak 665. Israelitak etziten egarriarekin itho. Zerb IxtS 37. Zorriya parrez itotzen. BasoM 164.
v. tbn. VMg 84. It Fab 157. Lard 143. Noe 95. JanEd I 41. Apaol 44. Inza Azalp 61. Enb 44. Or Mi 102. JAIraz Bizia 37. SM Zirik 18. And AUzta 89. NEtx Antz 83. Mattin 49.
azpiadiera-1.4.1
Itotzen zuen [...]: etzen segurki laneko aro! Ardoy SFran 146.
azpiadiera-1.5
(Dv).
Anegar, inundar.
Mundu guztia bere jende guztiekin urez itho eta galdu zuen. ES 388. Ez eban Jaungoikuak mundu guztia ito pekatuba gaiti? fB Ic III 361. Batzuek xutegi, bertzeak urez itoak. Dv Lab 102. Lurra dena zuela uholdeak ito. Ox 19. Gure mendi ta erriak odolorren ujolaz itoak genituan. NEtx Antz 57.
v. tbn. Ub 15. It Fab 158. Iratz 46.
azpiadiera-1.6
"Abahar, hito, kamara hitoa " Lcc. "Estofar, entre cocineros, irakiñez ito " Lar. "Abahadas, sopas, zopa itoak; eltzea edo katillua estali ta egiten diranak " Ib.
azpiadiera-1.7
(En expresiones proverbiales). "Y a quien casi vencido todo se deja rendir, itxaso guztiak igaro, eta bazterrean ito (G)" Aq 63 (pág.). " Baztarre(r)a allaatu, ta itto (AN-ulz)" Inza NaEsZarr 1135. " Urik gabe itotzen da (AN-5vill, B), etzaite urik gabe ito (B), urik gabe itoko da ori (AN-gip), ez ito urik gabe! (AN-gip). Titarakada bat uretan itotzen da (G-azp-goi), titara bat urin itotzen da (AN-5vill). Baso bat udetan itoko litzake (G-azp), baso bat uregaz itoten da (V-arr), baso bat urean itoten da (V-arr), baso erdi bat urin itotzen da (AN-5vill). Ori ur tanta batean itoko da (B)" Gte Erd 286.
Ibai iraganik, xirripan ithotzen. Gy 302. Andre Martina! ez deriyela / putzu txikiyontan ito. Iraola Kontu 14. Ez leitela ito ur azaletan. Azc PB 161. Arra beteko uretan itoten zarie. Kk Ab I 16. Katilluka <ku-> bat uretan itotzen gera. Ldi IL 134.
azpiadiera-1.8
Agobiar, presionar. " Gaizkika itho du, il l'a accablé de reproches" Dv. " Itotu [...] (R), sofocar. Karek ele gaiztoz itotu du beste kura, aquel ha sofocado al otro con malas palabras" A.
Nola ikaratu ta agiraka ito ez ni bezelako gaizto bat? Mg CC 125. Berandu etorri naizelako errietan itoko ninduben. Moc Damu 23. Astia badagolata... ez gaitzazula ito. Ag G 265. Emen naukazue giltzapetuta ta galderaz josia ta itoa. NEtx LBB 116.
azpiadiera-1.9
(Dv).
Ito ez gaijezan euliak. DurPl 82. Gure sukaldian itotzeko zoriyan jartzen gaituzte euliyak. Sor Bar 82. Ostatuak jendez ithoak ziren. Zerb IxtS 82. Euliakin ito bear. Anab Aprika 44.
azpiadiera-1.10
Hundir(se). "Naufragar, (c.) ito, uretan ondatu, urikaldu, ontzia galdu " . " Untzia itsasoaren erdian itho da, le navire a sombré au milieu de la mer" Dv.
Txalupa itota ikusi nai. Anab Poli 34.
azpiadiera-1.11
Empapar(se).
Esnetan ondo itorik [taluak] . AB AmaE 369. Arno izpirituan gesalduz eta ithoz [liliak] . JE Bur 88. Ez du nai toki oso leorrik, ez ta buztin itorik ere. Munita 52. Erdel-giroan itota azi eta ezi dituten gure apaizen gandik. Ibiñ Virgil 22. Itsasoaren ondoan / geldi itsasbelarrak / lo berde itoan. Azurm HitzB 57.
azpiadiera-1.12
Asfixiar(se) en un lugar.
Ezin dezake arnasarik Zabaletan artu: ito egingo lizateke. Ag G 277. Ormaztar auek ber-bertan ito ez nazaten. Etxde AlosT 55. Nikanor itoten asi zan bere egoterrian. Erkiag BatB 106.
sense-2
2. (H) .
(Fig.). Apagar, sofocar; extinguir.
Bere pasioneak eta gutiziak ithotzen dituztela. SP Phil 7 (He 7 baratzen eta ithotzen ). Ito bere bere argi-errañu guztiak. Lar SAgust 7. Itotzen ez den amorea. Mb IArg I 107. Baña [kezka] oriek bere erokeriakin erraz ito ta aztu oi zituen. Cb Eg II 190. Mutuarazten, ithotzen ditutzu [...] sentimendu samurrenak. Mih 96. Itzáli, órzi, ito txindi gaistoa. LE Matr3 227. Pasiño txar bat itotia ain gauza gatxa bada. Mg CO 107. Oen [garren] indarrak bereala ito zituan. AA I 410. Ene baithan ithotzen dituzularik mendekuzko desira guziak. MarIl 57. Kare bizia bertan itotzea. "Ahogar" . It Dial 80 (Ur, Ip ito; Dv hil ). Naigabe guziak [...] barrunen ito zituen. Lard 37. Zaphatzen du, garrhaitzen eta ithotzen odolaren mintzoa. Laph 114. Han da sortzen, hazten, handitzen, ithotzen ere ba hanitz medikuren omena. JE Bur 36. Baño laster ito ta estaldu zituan biotzeko arrak eta animaren kezkak. Ag G 122. Negar zotiñak itto zun ordea bere abotsa. Etxde JJ 133. Zotiñak ixil itoten. Gand Elorri 109. Garra itho arte. Osk Kurl 130. Nere itxaropenak / ito dituana. Olea 262. Nobelagilea olerkariak ito duela esan daiteke. MEIG II 100.
v. tbn. Lg II 274. Brtc 31. CrIc 71. Monho 38. Añ LoraS 52. Dh 134. fB Ic II 273. Hb Egia 82. Itz Azald 179. Ldi BB 48. Or Eus 122. SMitx Aranz 69. Txill Let 101. Erkiag Arran 100. Arti Tobera 264. Vill Jaink 113. MAtx Gazt 32. Ardoy SFran 106. NEtx LBB 32. Xa Odol 250. AZink 115.
azpiadiera-2.1
(Part. en función de adj.). Sofocado; apagado. " Boz ithoa, voix voilée" Dv.
Eman ukhan draue Iainkoak spiritu itho bat. Rom 11, 8 (TB pisu, Ol soraiotu, Ker zorabiatu ). Khar ithotan dire. Hb Egia 63. Mutikoak abots itoaz bukatu zitun arrenak. NEtx Antz 149. Hats-behera ito batekin. Mde HaurB 7. Egonarririk etzaukan berri-nai itoa baizik. Zait Plat 37. Turut-ots itoa. Ibiñ Virgil 109. Noizean bein zotin itoren batekin sorbalda-ikara sortzen zitzaion. NEtx LBB 52.
azpiadiera-2.1.1
Gibelka zoan mintzatuz, gibelka, beldurrez ithoa. JEtchep 114.
sense-3
3. "Égorger" Ht VocGr 354.
sense-4
4. (G-goi-azp, AN-gip) Ref.: AEF 1955, 164; Gte Erd 154 .
(Ref. frec. a animales). Matar. "[Zakurrak katua] ito du (G-azp, AN-gip), [...] zakurrak katua ondatu du (= ito gabe) (AN-gip)" Gte Erd 154. v. akabatu (2).
Athera zitzaion lehoin bat itho zuena. Lg I 344. Samapeti oratu ta itoteko. Mg PAb 110. Sararen aurreneko zazpi gizonak Demonioak ito zituan. " Occiderat" (Tob 3, 8) . AA III 607. Asto yauna itho zuen. Gy 165. Ziraunak txikiak eta gaztetxuak dirala itoten ez badituzuz. Itz Azald 178. Ez dauzkitzute balinba [zakurrak ardiak] itho? JE Bur 17 (unas líneas más abajo emplea hil ). Gau batean itto zittuan Aingeru iltzaleak Egiptoko lehen jaio guziak. Inza Azalp 42. Eta an bertan zillargiña itoko ez ote zuten ez dakigu. Anab Usauri 123. Biurrialdi sendo batez egaztia itota utzi zun. Etxde JJ 205. Bertan ito eban sagu-duendea. Bilbao IpuiB 197. Itoko zuan bere atzaparretan maketo arpegi-berde ura! Ugalde Iltz 49. Bai azio ederra egin ere [azariak]. Bi oillo bertan ito. BBarand 56.
v. tbn. VMg 38. fB Ic III 337. It Fab 88. Arch Fab 137. Arr GB 142. Sor AKaik 119. Zby RIEV 1908, 768. Ox 133. Tx B II 94. Enb 45. MendaroTx 101. Or Eus 176. Uzt LEG II 308. JAzpiroz 25.
sense-5
5. (Part. en función de adj.). Angustioso, sofocante.
azpiadiera-5.1
(Ref. a la sed). Abrasadora.
Gu-gaiti ilteko eukan egarri itoagaz. EL2 217.
azpiadiera-5.2
Asfixiante. " Egualdi ittua, eguraldi oso bero eta lehorra; sargoria" ZestErret .
Illunaz ganera, [kortak] axe bako tokijak dira, ito-ituak. ForuAB 107. Eguraldiak, ito jarraitzen eban. Erkiag Arran 161. Meatzlariaren bizibidea, izan leitekean txarrena da: [...] toki itoan pikatxoi ta antzeko tresnakaz lurra arrakalatu ta atara. Etxabu Kontu 130.
azpiadiera-5.3
Agobiante.
Egunoroko lan itoak. NEtx LBB 194.
sense-6
6. Saciar.
Anjelikak bestetik ito zuen bere egarriya. Bil 165.
azpiadiera-6.1
Ahogar (en alcohol, vino, etc.).
Ito egin bear al iok ba ardaotan? Ag AL 56. Alkoolean lorrak itotzen. Mde Pr 149. Bere zorigaitza ardotan ito beharra zeukan. Etxde JJ 32. Baña neurriz gain, egarri ori / itotzen dezu ardotan. NEtx LBB 327.
v. tbn. Erkiag Arran 49.
azpiadiera-6.1.1
Arnoak gazterik itho du. Arb Igand 134.
sense-7
7. (Part. en función de adj.). " Ittoa, itoa, ciego, muy inclinado para algo. Arroltze yateko ittoa da gure aurre " Asp Leiz2.
Hango jendea "pulque" hortan ithoa dago. Zerb Metsiko 326. Batak yan gura ez dabenera, bestea itoa da. Or Tormes 3. Ain itoa bai naiz ni atariko paper-puxkak ere irakurtzeko. (Quijote IX). Or RIEV 1929, 7 (AIr RIEV 1928, 601 anbatetaraino irakurrizalea, Anab ib. 609 irakurtzalea ). Orrelako irakurgaietara itoa zenuen Platon. Zait Plat 16.
sense-8
8. (Part. en función de adj.). Cerrado, denso.
Karrakaldo aztuna ari da "baso ito" orretan barrena. Txill Let 65.
azpisarrera-1
EZIN ITOZKO.
azpisarrerakoSense-1.1
a) " Ezin ithozko, qu'on ne peut étouffer; inextinguible. Txarra da egiteko hori eta ezin-ithozkoa, cette affaire est mauvaise, et de celles qu'on ne saurait étouffer. Badu egartsu bat ezin-ithozkoa, il a une soif inextinguible" Dv.
azpisarrerakoSense-1.2
b) "Insubmersible, ezin ithozko " T-L.
azpisarrera-2
IA ITOAN.
A punto de ahogar(se); (fig.) perdiendo el aliento, apresuradamente. " Ixa ittuan etara zeben mutikua " Elexp Berg. " Iya ittuan etorri naiz " ZestErret (s.v. iya ).
Biotz-ikarak abotsa iya itoan. Alz Ram 52. Ujola gogor onetan, / dabil txit estu iya itoan. AB AmaE 53. Ia itoan ibilli naute iru atsoren artian. Tx B I 32. Uraz iya itoan ta suaz erretzen / ziranak. Enb 80.
azpisarrera-3
ITO-AGINEAN.
A punto de ahogarse.
Ito aginian ebiltzela. Ur MarIl 25. Semia itxura aretan itto-agiñian ikustian. Otx 166. Bearrez ito-agiñean. Bilbao IpuiB 64.
azpisarrerakoSense-3.1
" Ito-agiñean (V-ger), a toda prisa; litm., a punto de ahogarse" A.
azpisarrera-4
ITOAN.
azpisarrerakoSense-4.1
a) Deprisa, precipitadamente. v. itoka.
[Konfesiñoa] ezta itoan egin bear dan zeregina. EL2 129.
azpisarrerakoSense-4.2
b) Ahogándose.
Bein "erlojeruak" iy-itoan atera zuan uretatik. Anab Usauri 18. Erri guztia putz otsean igaro neban, eta Kale Kutzetik gora ia itoan eldu nintzan bear zan tokira. Etxabu Kontu 34. Beiak berotu ta mingaiña ateratzen zuten, da ia itoan jarri. JAzpiroz 76. Plaza barrura ia itoan, arnasa artu eziñik. Albeniz 180.
azpisarrera-5
ITOAREN ITOZ.
(Hablar, etc.) muy deprisa, apresuradamente.
Zelan ori, ituaren itoz ta arin esan biarraz [...] badino guztia? Mg PAb 158.
azpisarrera-6
ITO BEHARREAN (itxo V-gip), ITO BEHARREZ, ITO BEHARRIK (V-ger) Ref.: A Morf 680; Etxba Eib ( itxo ) .
A punto de ahogarse.
Egarriz ito bearrez. EL2 226. Estutasunaren indarrez ito-bearrean. Arr GB 89. Bere barrungo naigabeak itobearrik. Ib. 97. Arrapau ebazan gizonak itobearrean. Echta Jos 91. Olatupean azpiratuta, gizonak itto-bearrik. Ib. 101. Sasi ta bedar txarrez / ito biarrian. Enb 173. Erri guztia / kiskaltzen dago, / ito biarrik. Ib. 175. Zurrungaka, arnaska, ito-bearrez. Or Mi 79. Uria turrustan heldu zen, oro itho beharrez. Barb Leg 149. Ito bearrez eman dio eztulari. Txill Let 140. Barrearen barrez ito bearrik egozan. Bilbao IpuiB 187.
v. tbn. I.-beharrean: TAg Uzt 34. Zait Sof 62. Alzola Atalak 70. I.-beharrez: Otx 166. Etxde JJ 56.
azpisarrera-7
ITO EMAN.
"Dar mate (ajedrez)" Vill (comunicación personal).
azpisarrera-8
ITO ERAGIN.
Ahogar, asfixiar. v. itoarazi.
Ez zaitubala ikara barri batek artuko ito eragingo deutsuna pekaturen bat agertu ezinda? Mg CO 184. Beste guziak, aragizko pekatu orregatik ito eragin eta akabatu zituan. Gco II 43.
azpisarrera-9
ITO EZ ITO (AN-larr).
A punto de ahogarse. " Galdu ez galdu, itto ez itto egona naiz " Inza NaEsZarr 229.
azpisarrera-10
ITO-ITOAN.
Ahogadamente. Cf. ITU-ITUAN (s.v. 1 itu).
Oiu egiten zigun ito itoan. Or Mi 128.
azpisarrera-11
ITO-MODUAN.
En multitud.
Musika, soñu ta txistulari, / jendia ito-moduan. TxGarm Auspoa 39, 26.
azpisarrera-12
ITO-NAHI.
azpisarrerakoSense-12.1
a) (El) que se quiere ahogar.
Erhogoa da itho-nahiari hedatzea eskua. O Pr 583.
azpisarrerakoSense-12.2
b) (H, Lh (-th-)).
Ahogo, falta de aire. Harriet (s.v. ithodura y Lh citan a Cardaberaz y Duvoisin respectivamente
Oñazeak, ikarak, itonaiak ematen didate. Cb Eg II 91 (Dv LEd 166 itho-nahiak ). Alako ito-nai bezalako batzuk minutu laurden batez. Or QA 173.
azpisarrera-13
ITO-PASADA (ito-pasara G-azp).
"Aguadilla" (comunicación personal)
azpisarrera-14
ITOTZEAR.
A punto de ahogar(se). "Encalmarse, beroaz itotzer jarri " Lar. " Guziak itotzer ziren (BN-lab-arb)" Gte Erd 284.
Artzen zuan neskatxa zintzurretik, eta itotzear ipiñtzen zuala zirudian. AA III 532. Itotzer zinen jadanik odolez eta lohiz. Iratz 63. Itotzear den batek haize salbagarria xurrupatzen zuen legez. Mde HaurB 96. Lagun bat bere zaldiarekin itotzer zitzaioten! Ardoy SFran 144.
v. tbn. Mb OtGai 9, 202.
azpisarrera-15
ITOTZEKOAK.
"Forma elíptica de la loc. itxotzeko barriak. Itxotzekuak darabixez alboko tabernan " Etxba Eib.
azpisarrera-16
ITO-HURREN.
"A punto de ahogarse. Ito-urren aurkitu ginuen. Hezur bat iretsi eta ito-urren " Izeta BHizt 579.
azpisarrera-17
ITO-ZORIAN.
A punto de ahogar(se).
Xabiertxo gaxoa gaitzak ito-zorian zegoan. Ldi BB 46.
ito
<< hortz 0 / 0 itzuli >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper