OEH - Bilaketa

170 emaitza sagu bilaketarentzat

Sarrera buruan (36)


Sarrera osoan (134)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
sator.
sense-1
(V, G, AN, L, BN, Ae, Sal, R, S; Volt 120, Mic 9v, SP, VP 85v, Lar, Añ, Izt 15v, H; -th- SP, Urt Gram 36, Arch VocGr, VocBN , Gèze, Dv, H), saator (V-gip) Ref.: VocPir 372; A; EI 382; Lrq (sathor); Ond Bac ; Iz ArOñ (saátor), UrrAnz, Als, Ulz ; Etxba Eib ; Elexp Berg .
Topo; (fig.) persona que destruye secretamente.
Au bear bezala ezagutu, pisatu, ta esaminatzeko, ni sator itsua naiz. Cb EBO 50. Satorrak bekala itsuak. LE Prog 104. Ezkara satorra legez lurrean ibilli bear. Añ MisE 33. Satitzak, satorrak ta / erbi gaztetxuak. Zav Fab RIEV 1907, 537. Atzemateko azkon, hartz, otso, sathor eta axeri guziak. Hb Egia 148. Satorrik ezta? Sor Bar 101. Gaitxak ondo ikusteko / satorra lez zurrak. Azc PB 355. Erbiaren heineko ihiziño bat duzu peludoa, lurpean satorra bezala bizi dena. JE Bur 12s. Satorrak ere eztaukate begirik. Ag G 95. Satorrek landa bat bezala, jauregi horiek hartzen ari daukute Eskualdun aurkintza bat osoa, gero eta barnago aztaparka sartzen ari baitzauzku. Barb Sup V. Milla zortzireun irurogei ta / amalaugarren urtean / satorrak fuerte ibilli ziran / ura ebaki artean. Tx B I 51. Argiyak ustez izandu gera / satorrak bezin itxuak. MendaroTx 113. Satorrari berari be begijak idoroko zeunskijoz zuk. Otx 43. Satorrak ari du lurra. Or Eus 331. Sathorra noizetik noizerat lurpetik menturatzen da kanporat. Zerb Gerlan 31. Satorra azpi-lanean gogor saiatu duk bere asmo zitalak aitagandik ardietsi arte. Etxde JJ 78. Ba zabiltz zu, satorra lez, azpiak jaten. Erkiag Arran 123. Sagu-zarren errira jo eben. Emendik mitxeletienera; andik satorrenera. Bilbao IpuiB 240. Sator itsuek bertan zulatzen ditute euren egoitzak. Ibiñ Virgil 73. Egia erran, Iruñeko jende guzia etzuen Espainiak etsai, aspaldian ari zen satorra lanean. Ardoy SFran 49s. Aitzurrarekin satorrak arrapatu. Etchebarne 27. Gernikako arbola iharraren sustraiak ere, aitari entzuna dut, sator batek jan omen zituen. MIH 24. En DFrec hay 4 ejs. de sator.
v. tbn. Mg in VMg 109. Altuna 100. Ox 113. Etcham 61. Zub 69. Anab Usauri 16. JArt Y 1933, 333. NEtx Antz 26. Basarri 54. Arti Tobera 274. And AUzta 89. Vill Jaink 110.
azpiadiera-1.1
Medikua ta gaitxa / buztartuten dira / gaisoa eroateko / satorren errira [= 'bajo tierra, a la tumba'].Azc PB 267. Alimentuak kendu, / odolak atera, / lenbailen bialtzeko / satorren tartera. Auspoa 66, 32.
azpiadiera-1.2
" Satorrak eztau orpoan joko (V-arr-oroz-m-gip), el topo no le pegará en el talón (se dice de una persona presumida que anda sobre las puntas de los pies)" A.
azpiadiera-1.3
(Uso adj.).
Neskatxa satorra! Azpitik lana eginda euki arrek, azpitik eta lenagotik. Ag G 320 (en un sentido no peyorativo).
azpisarrera-1
SATOR-ARTE (L-ain, B; sathor- L, BN, S; Dv). Ref.: A; Lh. Cepo para topos.
Bi burdina sator arte baten. HerVal 231.
azpisarrera-2
SATOR-BALEZTA. "Sathor-balestra (S; Foix), piège à taupes" Lh.
azpisarrera-3
SATOR-BELAR (sathor-belhar L, BN, S; sator-bedar V-m-gip). Ref.: A (sator-bedar); Lh (sathor-belhar); Elexp Berg (sator bedar). "Tártago, hierba de virtud purgante y emética muy fuerte" A.
azpisarrera-4
SATOR-BIDE. "Montones de tierra removida por el paso del topo. Saill guztia sator bidez josita zan, ixa laixen biarrik ez zala" Etxba Eib.
Ikusiko dok eure narrua, ta laster ikusi bere, sator bideak baiño zulo geiagoz. Erkiag BatB 143.
azpisarrera-5
SATOR-BUHAKIN. "Sathor-buhakina (BN, S), taupinière" H. "Buhakina (sathor), (BN-bard), ce que la taupe a soufflé: taupiniére" Darric LBasque 10. "Taupinière ou taupinée, satorbuhakin" Casve.
azpisarrera-6
SATOR GORRI. "(R-uzt), campañol, ratón campesino" A.
azpisarrera-7
SATOR-HILTZAILE. "Sathor-hiltzaile (L, BN, S), taupier" Lh.
azpisarrera-8
SATOR-KIRRILLO (Lar, Hb, H (V, G)). "Grillotalpa" Lar.
azpisarrera-9
SATOR-LAN. (-th- L, BN, S ap. Lh; H). a) "Taupinière" H.
Sator-lan hasi guzia / badiduritzo mendia. Gy 27.
b) "(L, BN, S), travail de taupe, travail anonyme et malfaisant" Lh.
Eskualdun lur gizenaren jabeak, ohart zaizkote sator-lan izigarriari! Edo, bertzenaz, bethitik Eskualdunik baizen ikusi ez den tokietan, ez da arrotzik baizik ikusiko. Barb Sup V. Basterretako sator-lan izigarriari ohartua zen. Ox in J. Artetxe Y 1933, 324. Bestela baitakoan barriketak entzunaz ta erritarren esamesak batuaz, azpiak jaten, sator-lanean jarduteko asmoz. Erkiag BatB 81. Sator lanean dabiltza gehienez ere Europan barrena Buddharen usteak. MIH 339.
azpisarrera-10
SATOR-LUR
a) (V-gip, G-azp, AN-larr, L-côte, BN, S, Sal, R; -th- H). Ref.: A; Lh (sathor-lur); Asp Leiz2; Elexp Berg; ZestErret. Topera. v. satalur.
b) "Sathor-lur (L, BN, S), terre travaillée par les taupes" Lh.
azpisarrera-11
SATOR-META (sath- Hb). "Terre soulevée par les taupes" Hb.
azpisarrera-12
SATOR-MUILO (sathor-mulo L, BN, S; Dv; sathor-mulho BN-arb). Ref.: A; Lh. Topera.
Sathor muloak barraiatzea eta landetako errekak ongi ezartzea. Dv Lab 205.
azpisarrera-13
SATOR-MUKURU. "Sator-mukullu (R), sator-mukuru (B), sator-mukurru (BN-baig, Sal, R), topera" A. "Gure belaia, dena sator-mukuruz betea" Izeta BHizt2.
Asma ezazue, bata bestearen gañean zenbat sator-mukullu bildu bear ote litzazken, Urin dan mendirik txikien bezelakoa egiteko. Goen Y 1934, 101.
azpisarrera-14
SATOR-MULTZO. "Sathor-multzoa, taupinière" H.
azpisarrera-15
SATOR-MURRU (sath- Hb). Topera.
azpisarrera-16
SATOR-MUSURI (S ap. A; sathor-müxüri Foix ap. Lh). Topera. "Taupinière, taupinée" Lh.
azpisarrera-17
SATOR-OHATZE. "Sathor-ohatze (L, BN, S; Hb), taupinière, taupinée" Lh.
azpisarrera-18
SATOR-PILA (V-gip, G; H (+ sathor)). Ref.: A; Elexp Berg. Topera.
azpisarrera-19
SATOR-PILO (Vc, G ap. A). Topera.
azpisarrera-20
SATOR-PULO (BN-ciz ap. A; -th- H; sathor-phulu H). Topera.
azpisarrera-21
SATORRAK JO. "Satorrak yo, la acción por la que el topo está levantando la tierra con el hocico" Asp Leiz2 (s.v. yo).
azpisarrera-22
SATORRETARA. A cazar topos.
Gero jeiki ta satorretara, edo zozoetara ere bai. JAzpiroz 73.
azpisarrera-23
SATOR-TRANPA. "Trampa metálica para atrapar topos" Elexp Berg.
azpisarrera-24
SATOR-TRATU ( -th- Lh, que cita a Lf), SATORREN TRATU (V ap. A). Trato, negocio, convenio desfavorable. "Satorrak buztanagaitik begiak saldu eiebazan, ta augaitik satorren tratua esaten jako galtzaizko saleroste bati (V)" A. "Marché de dupe" Lh.
Egiune ura kaltegarritzat jo badeza, edo tratu ori sator-tratua atera zaigula baderizkio, nola ukatu ari gizartetik alde egiteko eskubidea? Vill Jaink 187.
azpisarrera-25
SATOR-ZULO
(V-gip, G-azp; -zilo AN, L, BN, S; Dv). Ref.: A (sathor-zilo); Elexp Berg; ZestErret. Galería de topo (sdos. prop. y fig.).
Alemanen sathor zilho guziak ikhertu zituzten. Zerb Gerlan 73. Baña burua azalduko det / sator-zulotik bada're. Uzt LEG I 287. Len mendi zoragarriak ziranak, moztu zizkiteken, sator-zulo oiek egiteko. Ataño TxanKan 103. Indar-azentuaren azpi-lanak ireki dituen sator-zuloek luzaroan diraute hizkuntza batean. MEIG VI 105.
sator
<< satitsu 0 / 0 satsuri >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper