OEH - Bilaketa

872 emaitza sagar bilaketarentzat

Sarrera buruan (156)


Sarrera osoan (487)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
lurreratu.
tradizioa
Tr. Documentado desde comienzos del s. XVII; hay ejs. de todos los dialectos. En DFrec hay 11 ejs.
sense-1
1. (L ap. A ; Dv), lurrera .
(Aux. trans.). Poner en el suelo, bajar al suelo. " Lurreratu zituzten belhaunak " A.
Bi belhaunak lurrerarik. EZ Man I 26. Zamariari lokarriak askatzen ari zen zama lurreratzeko. Etxde JJ 12.
azpiadiera-1.1
(V, G, AN, L ap. A; Lar, Añ, Dv, H), lurrera (SP, Dv).
Tumbar, derribar; arrojar al suelo. " Lurrerako zaitut, je t'atterrerai" SP. "Derribar" , "asolar <ass->, destruir, echándolo por el suelo", "desmoronar", "desolar", "demoler" Lar y Añ. "Abatir a alguno" . " Haize hunek lurrerako ditu ogiak, ce vent couchera les froments à terre" Dv.
Lurrerako zirela hiri hartako murru guziak. Lg I 190. Nork lurreratu zuan Jerusalengo Erria? Ub 52. Belárria / zion lurrerátu / San Pedrok án arri. LE Kop 113. Dakus [basaurdea] artoak lurreratzen. Mg ( in VMg 98 ). Lurrerako ditu asko etxe. AA III 477. Eiztariak su egin, / ta lurreratu. Zav Fab, RIEV 1909, 28. Iriak lurreratzerañokoak [kalteak] . It Dial 120 (Ur triskau, Dv e Ip erauzi). Jiten da gero aize buhada bat eta etxia lürreratzen dü. Ip Dial 31s (It y Ur bota ). Etsaia ez da lurreraia baizik, behar da lehertu. Laph 121. Zuhaitzen besangak ere kargaren andiz autsi eta lurreratu zituen [elurrak] . Arr GB 68. Lurreratzen dauz [zedroak] . AB AmaE 435. Paulinok lurreratu nai zuan Katamotza. Anab Usauri 76. Lengo maitasun igali leunak / lurrera ditu ekatxak. Laux BBa 82. Aren gaztelua lurreratuko dut. Goen Y 1934, 181. I aiñako bat lurreratzea. Or Eus 171. Lurreratzen ditue biltzalleak sagar-gezak. TAg Uzt 280. Zorigabea lurreratu zun ezkero. Zait Sof 93. Lurreratu ondoren, oraindik makillaz astindu nau. Etxde AlosT 26. Lurreratu zenez geroz kapera maite hori. Xa Odol 157. Egonen da thipilian / behinkoz lürreratürik. Casve SGrazi 152. Lenengo jo-aldian lureratzen badut. Berron Kijote 39. Ibai aldeko etxe zar guztiak lurreratu. Etxabu Kontu 216. Zu etzaitu, ez, lurreratuko / aize, bisuts ta ekaiztik. AZink 15. Behatz bati eragiteaz ehun etsai lurreratzen dituzten gizon beldurgabeak. MIH 363.
v. tbn. Añ MisE 104. Jaukol Biozk 1. Mde Pr 112. Osk Kurl 65.
azpiadiera-1.2
(Fig.). Abatir, deprimir.
Hanitzetan aphurra da lurreratzen eta tristatzen nauena. SP Imit III 20, 1 (Ch egozten, Mst bihotz gabetzen, Ol ñukutu).
azpiadiera-1.3
(G ap. A ), lurrialatu (Gèze) .
(Fig.). Arruinar.
Baten edo bigen hiltziak lürrialatzen dü laboraria. Ip Dial 66 (It lur jo, Ur ondatu, Dv erreka yo).
sense-2
2. (Lar, , Dv), lurerra (SP) .
(Aux. intrans.). Postrarse. " Lurrerarik adoratzen zaitut " SP. "Abatirse al suelo" Lar. "Agacharse" Lar, .
Hekien bada aldera lurrerarik humillki. EZ Man II 203. Lurreraturik ahal bezain humillki. Ib. 7. Lurreratzen naz ezkutapenok adoretan. AB AmaE 134.
azpiadiera-2.1
(H), lurrera (SP).
Caer al suelo. " Lurrerako naiz, je viendrai, j'irai en terre" SP.
Jo nauela, eta osotoro nasturik, lurrera naizela. Lard 129. Ihiztariak hil duen xori batek egiten duen bezala [...] lurreratzean. Elzb PAd 43. Lurreratu dea bada [pilota] . JE Bur 29. Kurpitu au lurrera bedi. Or Tormes 111. Azken orrija dardarka lurreratu zan axian. Laux BBa 34. Fortunato zerraldo lurreratu zan. NEtx Antz 150. Lurrera zan, astun, abere gaixoa. Erkiag BatB 56. Rekete bat zan, ofiziala, / jausirik lurreratua. FEtxeb 28.
azpiadiera-2.2
Posarse en tierra; aterrizar.
Batzuek nekez goratzen dira lurretik, eta laster lurreratzen dira. Mb JBDev 9. Goi-goietatik be-beraño lurreraturik [egalariak] ala derizkiotenean. Etxeg EEs 1911, 133. Lurreratu zan Sologanetik kilometro bat ezkerreruntz. Echta EEs 1911, 222.
azpiadiera-2.3
Descender al suelo.
[Trenetik] lurreratu gara batzuk. Ag Ioan 175. Guztiak alkarrekin [tarrantan] etorri bezela batean iraulita lurreratzen ziran. Anab Usauri 5. Lurreratzeko Andonin oiaren gañean oña ipintzen zunean. JAIraz Bizia 20. Txoperra martxan lurreratzea. Erkiag BatB 44. Sagarrondotik lurreratu orduko. Osk Kurl 162.
sense-3
3. (H), lurrera (SP).
Descender a la tierra, al mundo. " Jinkoa lurreraz geroztik " SP.
Bai eta Zeruetarik Mesias lurreratu. EZ Man I 71. Jesus lurrera zanean bereala. Lard 401. Eta zerua lurreratu zan / sortu zanean Maria. Azc PB 42.
azpiadiera-3.1
Hacer descender al mundo.
Kantuz dituzte lurreratuko gauez-gau zeru-uhainak. Iratz 180. Jainkotasun-dirdira begiztatu ondoren [...], begiek lurreratzean. Gazt MusIx 169.
azpiadiera-3.1.1
Iakintza ortzitik gure lurreratu egin omen zuen onek [Sokratek].Zait Plat 88.
sense-4
4. Enterrar. v. lurperatu.
Lurreratua izan zan Alegeriako Elizan. Izt C 452. Ijito batek galdetzen zion erretore bati zenbat eraman bear zion bere aita zana lurreratzeko funziogatik. DicM (ed. 1877) 78. Aren gorpuba il-otziturik / ebala lurreratuten. Enb 34.
sense-5
5. Desembarcar.
San Pablo lurreratuko zan tokietara beste batzuk bialdu zituzten. Lard 519. Atzerriko kaietan lurreratzen diran ixtastarrak. "Desembarcando" . EAEg 29-11-1936, 414. Bostak elkarrekin lurreratu ziran. JAIraz Bizia 38. Lurreratu zan noizbait Montebideoko kaian. NEtx LBB 30. [Egazkiñeko] jentia lurreratu zan. Gerrika 208.
azpiadiera-5.1
(Aux. trans.). Llevar a tierra firme.
Lurreratu zuen [sarea], pisu andikoa izan arren, batere urratu gabe. Lard 475.
sense-6
6. Ir a determinada tierra, hacienda.
Betsamesko baten lurrera ziranean, gurdia gelditu zan. Lard 153.
sense-7
7. Dirigir al suelo (la mirada).
Ark irrikaz begiratzen didanean, begiak lurreratzen ditut. Or Mi 44. Zeruari luzaro bai luzaro so-egiñaz, lurrera eban, alako batean, bere begien ikusmena. Erkiag Arran 184s.
lurreratu
<< lore 0 / 0 lursagar >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper