OEH - Bilaketa

359 emaitza sabel bilaketarentzat

Sarrera buruan (68)


Sarrera osoan (291)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
zotin.
tradizioa
Tr. La forma documentada en textos vizcaínos y guipuzcoanos es zotin (sotin en Arrue, D. Agirre (Serm 222) y EgutAr ). Hay además xotin en Lafitte y en dos ejs. de Gure Herria .
sense-1
1. (V, G, AN-araq, Sal; SP, Lar, Añ, Dv (V, G)), H (G)), txotin (V-ger-och-gip-al), txoten (V-arr-oroz; Añ (V)), zoten (-th- Alth in Lander RIEV 1911, 602), xotin (BN-mix-baig-lab, Sal; Arch VocGr , VocBN , Dv, H, ZMoso 69), sotin (V-ger; H), xoten (S; Gèze), txokin (V-ple), xetin (ZMoso 68), xetoin (BN-arr). Ref.: A (zotin, txokin, txotin, txoten, xoten, xotin, xetoin); Garate Cont RIEV 1935, 352; Iz UrrAnz, ArOñ (sotiñ), To ; Etxba Eib ; Satr VocP (xotina); Elexp Berg .
Hipo. "Hipar, zotidu, zopindu, zopiña, zotiña egin" Lar. "Hoquet" VocBN, Gèze y Dv. "Mutiko korrek xotin badu, ese chico tiene hipo" ZMoso 59. "Hipo, xetin" Ib. 68. "Eguneko ogi beruak zotiña eitten dau" Etxba Eib. v. 2 hoki, otin (2), 1 zopin.
Zotina bezelako zer bat erakori zitzaion barru-barrutik. A Ardi 120. Emen nabil oren bat hontan zotiña ezin kenduaz. EgutTo 30-3-1924 (ap. DRA ). Eztula ta zotiña, / sabelian du min [beiak] . MendaroTx 179. Haur batek xotina duenean. A EY I 155. Xotena kentzeko, kaperua kinberrez gora ezarten da. Ib. 155. Lenbiziko zotina eginda, txapela bestera begira ipini ta berealaxe kentzen da . (G-azp, AN-gip). A EY IV 264. Amantalari bira bat emonda kentzen da zotina . (V-ger-m). Ib. 264. Herrak betarrosak tinkatzen zazkon, beharriak sutan ezartzen. Xotin gaixto bat jauzi zitzakon. "Madarikatua!". GH 1973, 382. Herra bazerabilan asunaarrian xotina xotinaren ondotik. GH 1973, 382. Ez dezaiogun sorgor egin gugandik jaso oi den zotiñari. Sortzaillearen atsak gu baitan jarritakoa baita. Vill Jaink 153. Etxean ba-da --ez da arritzeko!-- negarra, zotiña ta zizpurua. Onaind STeresa 27.
azpiadiera-1.1
"(V-m), remordimiento (de la conciencia)" A (que cita el ej. de fB).
Euren konzienzijen zotinak ta diadarrak isilduteko nos bait ateraten dabee meza bat edo beste. fB Ic II 133.
azpiadiera-1.2
Sollozo. " Zotiñak, llanto con acompañamiento de suspiros. Euren lekuetan, sustraittik atara eta erbesterutza eroiezenian, negarra eta zotiñak ez ziran falta " Etxba Eib. . v. NEGAR-ZOTIN, ZOTIN-ZIZPURU.
Igarri dit, esan zion emakume gaiso ark zizpuru ta zotin andi bat emanda. Mg CC 108 (CO 152 zotin). Iragoko ditu urte luzietako gau, eta egunak negar, zotin, eta zispuru artian. Astar II 163. Emen askatu zan nire biotza negar ta zotin ugarijakaz. JJMg BasEsc 240. Eta alanbere ez dau murtik ateraten, ez jako ai bat entzuten, ez zotin bat ikusten. Ur MarIl 96. Zer zukaratz eta zotiña Margaritarentzat! Arr Bearg 453 (May 127 sotin). Zotiñ, zizpuru, illuntasun da negar andiak eroan zituan erbestera Adalbaldoren eriotzako albisteak. Ag AL 165. Ai, Ana Joseparen zotiñak! Ag G 125. Biotzean min dut, min etsia, zotiñik-gabeko negar-miña. Ldi BB 96. Ganera zeu geuria / zarala jakiñik, / eztautzugu eraingo / geiago zotiñik. Enb 128. Belauniko, mutil maitaleak eta aitamek, noizpenka zotiñ ixil ari zuten. Or Mi 147. Bikendiri ordurarteko malko idukiek eta zotiñek eztanda egin zioten. Ib. 146. Begiak iturri-jario, itzik ez ta zotiña bai. Anab Usauri 92. Xotin eta nigar. Lf Murtuts 12. Gure errege zindoak orrela beteko zula zin egin zion arrotzari ta zotin gabe egin ere. Zait Sof 151. Iñork entzuten ez dun zotiña, aldian aldian darit. Or Poem 555. Zotin batzuk bere egin zituan, eta gero, amantal-barrenagaz legortu, matralan beera yoiakozan negar-tantak. Erkiag Arran 107. Fortunatoren zotiñak eta intziriak geitu ziran. NEtx Antz 148. Negar egiten neban zotiñei eutsika. Gand Elorri 109. Historiaren zer-esanaz galdezka ari den zotin galdua. "Sollozo perdido" . Lasa Poem 104. Barre batzuek ez doaz haginetatik urrunago, sotin batzuek bere ez ezpainetatik barrurago. EgutAr 17-3-1973 (ap. DRA ). Zotiñak irentsiaz. Zendoia 77.
v. tbn. AB AmaE 6. Azc PB 160. Inza Azalp 64. Ol Ps 55, 3. SMitx Aranz 33. Onaind in Gazt MusIx 153. Insausti 277.
azpiadiera-1.2.1
"Par anal. Cardaveraz emploi zotina pour peur, surprise, secousse qu'elles provoquent" H.
Demonioak ez bakarrik onelako zotiñak ematen ziozkan, baita ere gaitz tratatzen zuen, kolpe gogorraz gorputza [...] zauritua utziaz. Cb Josefa 174.
azpiadiera-1.3
" Azken zotiñak (V, G), últimas boqueadas, bascas de agonía" A.
Bertan egon zala agonija krubelian arik eta igaro, eta emon artian azkenengo zotin garratza. Zuzaeta 76. Lurra dar-darka azken zotiñak emoten letxe. GMant Goi 56. Ango euskeraren azken-zotiñak entzungo bazenitu, negar letorkizuke. Agur 15-5-1971 (ap. DRA ).
azpiadiera-1.4
(Como segundo miembro de comp.).
Zoritxar-zotiñak eten gabe datozkigu. Zait Sof 152. Nere zinkurin eta eiagora zotiñok eztitut atertuko. Zait Sof 15. Arkaitz mortuan iñork ez eutsan / entzuten arrak-zotiña. "La queja de sus crujidos" . Gand Elorri 143. Eguzkia, odol zan, arrats-malkoetan; / laiñoak gorri ziran, argi-zotiñetan. NEtx LBB 206.
azpiadiera-1.5
Txantonen alabearen biozkadak egundoko zotin-burrukak ziran.Erkiag Arran 171.
sense-2
2. Sollozante (?).
Dakartzala Elexa Ama santaren sabel ta altzora beraganik kanpora dabiltzan seme galdu zotin errukiak. MisE 38.
azpisarrera-1
ZOTIN-ANTSIZ. Sollozando.
Illotza billutsik ikusi zuenean, zotin-antziz oiuka asi zan. Zait Sof 172.
azpisarrera-2
ZOTIN EGIN. "Sollozar, zotiñegin" Lar in Aq 1432.
Larrituten da kanpo guztia zotin eginda, / zer jazoten zan illtekoagaz asmau ezinda. AB AmaE 445. Zotin egin zion mutillak, negarrez bereganatuz eta bere oñetara auzpeztu nairik. NEtx Antz 148.
azpisarrera-3
ZOTINEZ. Hipando; sollozando.
Neure semetxua, neure Ikometxu, otzikara andiak artu eban, da negar muxinga, inkesaka ta zotiñez, 'aita bai aita' asi jatan deiezka ta deiezka. Ag Kr 91. Zeure gomutak ipinten deusta [arnasa] / joran ta kexu-zotiñez. Gand Elorri 88. Begiak malkoetan, biotza zotiñez. NEtx LBB 360.
azpisarrera-4
ZOTIN-ZIZPURU (Pl.). Sollozos y gemidos.
Emakumeen zotiñ-zizpuruen soiñua besterik etzan entzuten. Ag AL 81.
zotin
<< zorroilo 0 / 0 1 zuhatz >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper