OEH - Bilaketa

359 emaitza sabel bilaketarentzat

Sarrera buruan (68)


Sarrera osoan (291)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
honela.
sense-1
(G, AN, BN; VP 83r, Lar, , H (+ o- V, G)), hunela (SP, Urt I 77, Lar Sup, Izt 15r, Lecl, Dv, H (L, BN)), onelan (V; (V)), onla (V-gip, G, AN; Lar, H), hunla (S; Gèze 318, Dv (S)), aunelan, onlan Ref.: A (onela, onla, hunla); Etxba Eib (onela, onla); Gte Erd 150 .
Así, de esta manera, de este modo. " Hunela erraiteko, pour ainsi dire" Lecl. " Hunela hil zen, así murió" A. Cf. Etxba Eib: "Más común en Eibar, onetara". v. 1 hola. Tr. Documentado al Sur desde Lazarraga, es de uso gral. en autores guipuzcoanos y vizcaínos. Al Norte es tbn. gral. hasta el s. XX, aunque entre los suletinos sólo lo emplean Belapeyre e Inchauspe. En la tradición navarra se documenta un doc. de 1577 (ReinEusk2 119), en Beriayn, J. Elizalde, F. Irigaray e Iraizoz. Los autores guipuzcoanos emplean mayoritariamente onela. En textos septentrionales no suletinos hunela es la forma más gral. (tbn. en F. Irigaray); se documentan además hunla en Haramburu, Oihenart, Harizmendi, TB (Rom 10, 6) e Inchauspe, honela en Dechepare, Etcheberri de Ziburu y Xalbador. Entre los vizcaínos hay onela (tbn. en Gamiz) y onelan en proporción similar, junto a algún ej. de onlan en Moguel y aunelan en Arriaga (Lekob 11). La forma sincopada onla se documenta en Beriayn (Trat 89r), J. Elizalde, Belapeyre (I 153 h- ), Moguel y algunos textos guipuzcoanos desde la primera mitad del s. XIX (principalmente bersolaris y textos populares). En DFrec hay 426 ejs., meridionales, de (h)onela, 29 (1 septentrional) de hunela y 2 de onelan.
Zineste bat dizit gogoan honela. E 201. Hunela beraz zuek othoitz egizue. Mt 6, 9 (He, TB hunela, Ip hunla, Ur, Or, IBe (h)onela; Dv huneletan, Leon hunelaxe, Ker onetaraxe). Au onela oi dan azkero, / eskerrik asko jaunari. Lazarraga A12, 1180r. Onela defenditzen / Bizkaiko erria. CancVizc 368. Hauk guztiak zuk ezarri tutzu, Aita, hunela. EZ Man I 15. Eta arrazoiñekin erranen deraue hunela. Ax 213s (V 143). Eta onela eutzi ginduzan redimiturik. OA 33. Deitzen dira profetak [...] ekusten dituen gizon guziak. Honela, Moises, Samuel [...] ta Salomon ziran Profetak. Ub 46. Eztago onela itsuturik bizi diranentzat zerurik. AA III 608. Utzi nazan arren, / ala edo onela, / ni libre lenbailen. It Fab 113. Eta onela, guziak elkar jorik, bideari jarraitu zitzaiozkan. Lard 28. Zein aspertua nagon / onela bizitzez. Bil 151 (64 onla). Baña aurrerontzean onela bazoaz, [...] eroriko zera. Arr May 107. Unela bada, edo ala ezpada, bat-bateko sabel miñ andia, [...] zurezkoa baliz bezala somatzean [...]. FIr 171. Goizetik onela al ago? Obe ukan Meza nagusira joan baintz. Lab EEguna 101. Otoiz egizue onela: [...]. Ir YKBiz 129. Onelan ba, sendi-aloger ori bitarikoa izan daiteke. Eguzk GizAuz 175. Honela ezin liteke aurrerantza segi! Arti MaldanB 228. Len ala, orain onela, gero ez iakin nola. Zait Plat 33. Hunela bizi baino aunitzez hobe litaike hiltzea! Xa Odol 114. Nere aitak onela kontatzen zigun. JAzpiroz 45. Euskaraz honela mintzatuko ginake gisa horretara: [...]. MIH 188n. Leizarragak ere honela erabili omen zuen. MEIG I 222.
v. tbn. (H)onela (sólo para textos no guipuzcoanos): EZ Man I 52. CancAmV 8. Gamiz 206. Zuzaeta 46. Mg PAb 174 (64 onlan, 171 onla; CO 167 onelan). DurPl 69. Añ LoraS 28 (72 onelan). Zav Fab RIEV 1907, 538 (537 onelan). Ur MarIl 24 (28 onelan). AB AmaE 70 (162 onelan). Or Tormes 63 (tbn. 63 onelan). Enb 181 (33 onelan). SM Zirik 111. BEnb NereA 123. Etxba Ibilt 459. Xa EzinB 18. Onelan: Bet 4. Cap 129. Cb CatV 89. CatLlo 4. Itz Azald 30. Balad 200. ForuAB 69. JanEd II 108. KIkV 13. TAg Uzt 31. Erkiag BatB 199. Alzola Atalak 82. FEtxeb 17. Hunela: Mat 192. Harb 421 (ẽ 4r hunla). Hm 105 (hunla en la misma pág.). SP Phil 134. Arg DevB 48. INav 97. Gç 180. ES 113. He Gudu 119. Lg I 309. Brtc 230. Dh 124. Gy 44. Hb Egia 24. Dv LEd 200. Laph 188. JE Bur 53. Mde Pr 78. Osk Kurl 59. Larre ArtzainE 132. Onla: Elizalde 138. FrantzesB II 68. Aran SIgn 61. Sor Bar 97. Iraola 54. Arrantz 124. Tx in Imaz Auspoa 24, 55. Alz Txib 84. Uzt Sas 220. Hunla: O Po 29.
azpisarrera-1
HONELA EDO BESTELA. De una manera o de otra.
Baldin pena ta nekeen artean onela edo bestela iduki nai banazu, zure borondatea egin bedi, ez nerea. Cb Eg III 279.
azpisarrera-2
HONELA EDO HORRELA, HONELA EDO HALA. De una manera o de otra.
Ez othe zara bantatzen edo hunela edo horrela? Ez othe duzu zure burua lausengatzen, zutaz minzo zarenean? SP Phil 517s (He 525 alderen molde ). Gehiago edo gutxiago, honela edo hala, azentu soilak bereiz ditzake, Gizpukoan eta Bizkaian barrena, zenbait hitz pare. MEIG VI 102.
azpisarrera-3
HONELA ETA HALA. Así y así.
Bernardatxok esaten zion: Ez dut orrela esan, baizik onela eta ala. Goñi 42. Onela ta ala gerta oi dan aldian. "Modo hoc et modo illud" . Or Aitork 351.
azpisarrera-4
HONELA ETA GUZTI ERE. Así y todo, aún así.
Onelan da guzti bere [...] enintzake bildur izango. A BeinB 81.
azpisarrera-5
HONELA ETA HONELA. Así y así (introduciendo el relato de unos hechos).
Eztakizu asko zer egin digun Liernik. Onela ta onela, txabola bat arkitu du mendian eta an iru gizon. Ta orain [...]. NEtx LBB 160.
azpisarrera-6
HONELA EZPA HORRELA. De una manera o de otra.
Zer axola duzu hau hunelako ezpa horrelako izaiteaz, edo hura hunela ezpa horrela haritzeaz edo minzatzeaz? SP Imit III 24, 1.
azpisarrera-7
HONELA GAUZAK. Así las cosas.
Onela gauzak, eman zion berriro bideari. NEtx LBB 188 (v. tbn. 48).
azpisarrera-8
HONELAKO. v. honelako.
azpisarrera-9
HONELATAN (o- H; onlatan Lar, H). "Así, de esta suerte" Lar. "Onelatan, onlatan non, ze, ezen, de sorte que" H.
Iguzu denbora ona, emea, eta plazenta [...]. Gero hunelatan hasi dugun biaje haur [...]. Mat 336. Eta eros drazogun gatik / pregonatzen du onlatan. Elizalde 151s. Benturaz hunelatan adiskidetuko gara. Ax 71 (V 46). Zeren halatan bai, baiño bertzela, bertzelako esperantza guztiak, eztira esperantza [...] erhokeriak dira. Beraz hunelatan, eztugu miserikordiaren esperantzan bekhaturik egin behar. Ib. 151 (V 100; v. tbn. en contexto similar 79 (V 53), 110 (V 73) beraz hunelatan). Hunelatan abisatua geldituko zare. INav 85. Hartzen du solasa eta mintzatzen zerait huneletan: [...]. Dv LEd 194. Huneletan irakatsi nahi izan darotazu, nola eraman behar dudan munduko bizitzea. Ib. 7s.
v. tbn. Hunelatan: Harb 468.
honela
<< hondakin 0 / 0 2 hur >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper