OEH - Bilaketa

374 emaitza q bilaketarentzat

Sarrera buruan (0)

Emaitzarik ez


Sarrera osoan (374)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 kordoka.
tradizioa
Tr. Documentado en Chourio y algunos autores septentrionales de los ss. XIX y XX, principalmente en la expr. kordokan izan, egon, etc. (v. infra KORDOKAN). Al Sur lo emplean Azkue y Etxaide.
sense-1
I . (Sust).
azpiadiera-1.1
1. (Ht VocGr Lecl A).
"Danger" Ht VocGr 345.
azpiadiera-1.2
2. (H; kh- Dv, H, A).
"Branle, branlement, vacillation" Dv. "1. branlement, vacillation, chancellement. Mahaina behar da lehenik xuxendu, khordoka hori behar zaio khendu " H. "Oscilación, vacilación" A.
azpiadiera-1.2.1
"Au fig., doute, irrésolution, hésitation, incertitude. Zer dira khordoka eta herabekeria hoiek? Har ezazu gogo zinezko bat " H.
azpiadiera-1.2.2
(). (Fig.). Sacudida.
Mentez mente dü herriak / khorkoda gaitz ezagütü / ta Eüskal Herriarekin / batian halere goithü. 'Terribles secousses' . Casve SGrazi 24.
sense-2
II . (Adv.).
azpiadiera-2.1
(BNc ap. A; Lar, Hb, vEys (BN)), kurdunka (S ap. A). Tambaleándose, oscilando, vacilando. "(Andarse) moviendo, [...] kordoka egon, ibilli" Lar. "Tambaleando" A. Lhande atribuye a Hb korduka, pero en éste solo aparece kordukatu (q.v.).
Khordoka dabila, erorten da eta hiltzen. "[Il] chancelle" . Arch Gram 123. Murru harriak zimenduetan / kordoka daude hanixko. Etcham 123. [Ibaieko urak] izkanbilka ta kordoka mugituz [daude] . Mde Pr 117. Gaston, oinak piska bat kordoka zerabilzkiela [...] abiatu zen. Ib. 183. Hor zegoen Theresa, kordoka jarririk atea ustekabean ireki ziotelako. Mde HaurB 38 (v. tbn. 82).
azpiadiera-2.1.1
(Fig.). Vacilando, dudando.
[Emakumeak] laister jartzen zuten kordoka Xalbaten biotza. Etxde JJ 265. Engrazik, Xalbat kordoka nabaitu zun jarraiki joan zitzaion ezkero. Ib. 207.
sense-3
III . (Adj.).
azpiadiera-3.1
(S; VocBN, Lh) Ref. A; Lrq (khordoka). Movedizo. "(Adj.), état d'un meuble mal assis et en branle" VocBN. "Suelto, movedizo, como piedra mal colocada o emparedada, diente no bien fijo" A. "Hagin khordoka, dent ébranlé" Lh. "Chancelant" Lrq.
azpisarrera-1
KORDOKA-KORDOKA (kh- S ap. Lrq). "Clopin-clopant, en chancelant" Lrq.
azpisarrera-2
KORDOKAN. (kh- S ap. Lh; Dv, H, Foix ap. Lh).
a) Vacilando; tambaleándose. "Khordokan izatea, vaciller; au fig., balancer, hésiter" Dv. "Khordokan izaitea, egoitea, ibiltzea, être branlant, être hésitant. Khordokan den zuhaitza, l'arbre qui branle et menace de tomber. Khordokan dagoen sinhestea: le foi qui est vacillante" H. "(Foix), dans la perplexité" Lh.
Kordokan gare bethi: xoillki zuk borthizten gaitutzu. Ch III 14, 2 (SP ezin gaudezke zutik). Gaur gehiago ibill ez gaitezen kordokan haur batzu bezala, eta erabill ez gaitzaten harat hunat dotrinetako haize guzietarat enganaturik gizonek. He Eph 4, 14 (Lç balenzán). Bainan dudan eta kordokan egotea bera ez othe liteke zorakeriaren mukurrua? Dh 185. Jainkoaren eta debruaren artean kordokan ematea. Ib. 185. Ez duzu hemen gehiago edireiten kordokan dagoen handitasun baten hondar erromesak baizen. Dv Telem 53. Etzabiltzan gerlaren ondotik, hark iresten zuenaz geroz Angelesa eta eman ezin nola yokatuzko kordokan. (Interpr?). Hb Egia 117. Ez dut zeren khordokan gelditu: xede hazkar bati lothu behar naiz. Dv LEd 238. Galbide hestu hunetan khordokan nagoelarik. Ib. 54. Eta nola khordokan baitzagoen, eta galdeari ez baitzuen deusere ihardesten [...]. Dv Tob 7, 11. Oihu marraskaz eta zalapartan ari zen [...]. Lepoa moztearekin kordokan ari zelarik [...]. HU Aurp 48. Zer atsegina, zezen gaizoa kordokan mihia luzaturik hiltzen ikustea! HU Zez 77.
Orretarako erarik banu [...] enuke burua kordokan erabiliko. A Ardi 95s (cf. nota: "Burua kordokan erabili, mover la cabeza de un lado a otro").
(Forma con palat. expresiva (?)).
Haurra xutik abiatzen da eta badoha andarka eta khorjokan. Etcheb Zeruari 181 (ap. DRA, que cita este ej. tbn. s.v. andarka, pero con la forma khordoka). b) "Il est en danger, kordokan da" Ht VocGr 345. c) "(Sc), algo enfermo (estar)" A.
kordoka
<< kordatto 0 / 0 krado >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper