Harremana

    OEH - Bilaketa

    374 emaitza q bilaketarentzat

    Sarrera buruan (0)

    Emaitzarik ez


    Sarrera osoan (374)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 inar.
    sense-1
    1. ( iñ- AN-erro, inh- L; -nh- SP, Ht VocGr 355, Lar (+ inar), Lecl, Dv, H (L, BN, iñar V, G)), ihar (SP, Lar, H, A) Ref.: Bon; A .
     Chispa, centella. v. inkar, pindar, txingar. Tr. Documentado en textos septentrionales no suletinos desde Etcheberri de Ziburu; apenas se encuentran ejs. desde mediados del s. XIX. La forma inhar es de uso general; Axular, que tbn. la emplea, tiene 2 ejs. de ihar , de donde ha pasado comúnmente a los lexicógrafos posteriores, y tbn. su ihar (v. infra SU-INAR); no debería descartarse la posibilidad de sendas erratas por inhar . El otro ej. que aduce Villasante en AxH: Batzuei den okhasinorik ttipienean, sua lotzen zaie: zeren sukhoi baitira, ihar baitira (Ax 286 (V 191)), traducido 'son pura chispa', parece más bien un ej. de ihar 'seco' (q.v.).
    Beharrietarik ditu arthikitzen inharrak. EZ Man I 102. Iaunak ordenatu du bere zuhurtziaz / laguna gabe han pena dadin iñhar biziaz. Ib. 117. [Egur] iharrari eta arroari, inhar batek ere iratxekitzen dio. Ax 286 (V 191;
    v. tbn. 280 (V 187) ihar). Suko inharra, suko xinda, bera ere bere buruz fite iraungitzen da. Ib. 367 (V 242; cf. infra SU-INAR). Beha iazozu haserretua dabillan bati, nola mintzo den, nola ahotik habuiña darion, begietarik iharrak iauzten zaitzan. Ib. 280 (V 187; ed. 1864, 106: iharrak). Edo iai-eta, berhala, / hil ailiz, inhar bezala. O Po 19. Inhar batetarik su handi ialgi daite. O Pr 633. Iainkozko su handi hartarik inhar bat ezpere bil dezadan gatik. SP Imit IV 4, 4 (Ch iñhar; Mst, Ip gar txipi, Ol gartxo, Leon pindarño). Ene esteustasunaren tulunbioak iraungituko ditu bethikotz ene amudio eta estimu propioaren iñhar guziak. Ch III 8, 1. Uste duzu ez duzula hartuko doidoiko inhar bat baizik, eta ungi [...] miretsia geldituko bide zare ikusteaz betbetan zure bihotza sutan. He Phil 291 (SP 290 inhar bat). Zure bihotzean pixten zituen lehen inharrak. Mih 121. Arrapoa ezpaiñetarik, / inharrak begietarik / phernesian darizkola. Gy 300. Argi guziez ezin gorago ziren argia, zure inhar bat, ximixtaren garra bezala, jauts dadila niganat. Leon Imit III 34, 3.
    sense-2
    2. (AN, R ap. A ; Lar, Dv (inh-)).
    Gota. "Gota, de agua, vino, &c., iñarra " Lar.
    Beraren aurréan / ón dena bildurík / guzía batéan, / iñarrbát dá itsás anditik. LE Kop 114 (el ed. traduce "un poco, una pizca"). Iñar mingotzak. EA OlBe 85. Auek gotiñar antzera zaizkit, / susnoz iñar kidekoak, / mara-mara gaur nere barrendik / ixuritako tantoak. (Interpr?). Ib. 7.
    azpiadiera-2.1
    Harek goititzen ditu ur-inharrak, eta hibaiak iduri, ixurtzen ditu uriak.Dv Iob 36, 27 (Ur, Ol tantoak, Ker ur-tantak).
    sense-3
    3. (BN-ciz, S; iñh- Gèze, Dv (S); H (inh-, iñ-)) Ref.: A (iñhar); Lrq (inhar); Gte Erd 258 .
     (Empleado en la expr. inar bat 'un poco'). " Ur iñhar bat, ur xorta bat, un poco de agua" A. " Iñhar bat, un peu. (S, p[eu] u[sité] en SNO)" Lrq. " Ur iñhar bat (S)" Gte Erd 258.
    O nihork balu egiazko karitatearen inhar bat! SP Imit I 15, 3 (Ch den gutiena, Mst, Ip txinka, Echve 45 txingar, Ol txinpart, Leon pindarño). Irin iñhar bat urrian nahasirik. Arch Gram 122. Nitriari ezarten zaio sofre iñhar bat. Ip Dial 117 (It, Ur piska, Dv liphar). Gatz iñhar bat. Ib. 69 (It, Dv pixka). Hanitx hun egiten deio iñhar batek. Ib. 57 (It pixkatxo, Ur piskatxu, Dv guti;
    v. tbn. 69 y 99).
    azpiadiera-3.1
    "Atomi animare non possunt, iñharrek eziñ eman dezakete bizia " Urt II 107.
    sense-4
    4. "(V, AN), rayo de sol" A. v. inorra.
    Iguzkiaren azken inharrek urre dirdira bat emaiten zakotelarik bazterrari. JE Bur 137 (en nota: "rayon; rayo de luz"). Iguzkiaren iñarrek kizkietako urrea eta mendietako legar zuria argitzen dituzte. JE Ber 18. Itsas-aldetik zeruari gora iguzkiak botatzen dituen urrezko iñar ahuldu goxoek. Ib. 74. Badoazi hegaldatuz iguzkira, / haren inarreri hurbildanik agur baten erraitera. Barb ( in Onaind MEOE 1105 ). Horra non agertzen diren iguzkiaren lehenbiziko inharrak. Barb Leg 25. Bainan huna inhar bat dudala ikusten / adargune batetik xuxen iragaiten. Lf ( in Onaind MEOE 1132 ).
    sense-5
    5. "(B), meñique (dedo)" A.
    sense-6
    6. " Inhar, éclair" Lh. " Iñar (AN-erro), inhar (L), relámpago" JMB MitV 435. v. inhazi.
    azpisarrera-1
    SU-INAR (SP), SU-IHAR (SP). Chispa. "Su inhar bat, une étincelle de feu" SP. "Su iharra, bluette de feu" Ib.
    Ather dakizkigun zuen obren kausaz nigarrak / eta iabal martirio emanak su inharrak. EZ Man I 122. Orai hemen, den penarik ttipienak, su ihar batek, kilikatzen zaitu, asaldatzen zaitu. Ax 599 (V 385; la traducción de Villasante, "un fuego débil", es probablemente incorrecta; sobre ihar/inhar v. supra). Su inharrak aitortzen badu ezdeus dela Iguzkiaren aldean. SP Phil 517 (He 524 su inhar). Hark orai duen indar aphurrak su iñar bat dirudi hautsaz estalia. Ch III 55, 2 (SP su inhar; Arbill su pinta, Mst sü txinkha, Ip txinka, Leon pindarño). Gizonak su inhar bat eskuan ezin jasan badeza. Dv LEd 218.

    inar

    inar
    << imurrida 0 / 0 inarki >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper