OEH - Bilaketa
112 emaitza putz bilaketarentzat
Sarrera buruan (25)
- putz
- PUTZ ETA PUTZ (putz)
- antza-putz
- AZKEN PUTZ (azken)
- GALTZA-PUTZ (galtza)
- GALTZA-PUTZ (putz)
- HAIZE-PUTZ (haize)
- HAIZE-PUTZ (putz)
- HATS ETA PUTZ (hats)
- HATS ETA PUTZ (putz)
- HONTZ-PUTZ (hontz)
- HUTS ETA PUTZ (1 huts)
- HUTS ETA PUTZ (putz)
- LO ETA PUTZ (putz)
- PERRETXIKO PUTZ (perretxiko)
- PUTZ-EGILE (putz)
- PUTZ EGIN (putz)
- PUTZ-EMAILE (putz)
- PUTZ-ERROSKILLA (putz)
- PUTZ-HOTSEAN (putz)
- PUTZ-KOLORE (putz)
- PUTZ-USAIN (putz)
- PUTZ-USAINA EGIN (putz)
- TRIKU-PUTZ (triku)
- ZAKURRAREN PUTZ (zakur)
Sarrera osoan (87)
- adar
- aholkari
- aldakortasun
- amatatu
- arnasa
- 2 arrantza
- arren
- artaputz
- artobero
- asko
- atera
- atzamar
- azken
- basetxe
- bazka
- behin
- 1 buhatu
- bunbuilo
- burustu
- butz
- deusez
- eginahal
- erroskilla
- etxondo
- fu
- futz
- galtza
- gardostu
- 1 goritu
- gorpuzdun
- gorpuzkide
- haize
- haizeputz
- handiputz
- hats
- hauspo
- hauts
- hontz
- 1 hormatu
- 1 huts
- igaro
- inoiz
- iradu
- 1 iraungi
- irrizkitu
- 1 ito
- 1 izurde
- 1 jaki
- kandela
- kanoi
- klink
- lanpustu
- lasto
- leku
- lurrintsu
- mamu
- mehe
- modu
- nekez
- oin
- perretxiko
- poz
- pustilla
- putzantu
- putzarro
- putzontzi
- putzurruskilla.
- puzka
- puzkatu
- puzker
- sendo
- triku
- ttittulin
- turuta
- 1 tutu
- txiki
- txistu
- 4 txoko
- 1 txopa
- 1 txut
- utz
- zakur
- 1 zartatu
- zehar
- zenbatza
- zorrotz
- zuku
goiburua
1 buhatu.
etimologikoa
Etim. Préstamo románico; cf. gasc. bouhà . v. tbn. DCECH s.v. bofe .
sense-1
1.
(BN-mix, S; VocS
, Lar, Hb, Gèze, Dv),
bohatu (O-SPAd→SP)
Ref.:
A;
Lrq
.
(Aux. trans.). Soplar. "Souffler" O-SPAd 880, SP, VocS, Gèze, Dv, Casve. "(Sc) soplar" A. v. ufatu. Tr. Exclusivamente septentrional.
Eta hori erran zuen ondoan, buhatu zuen heien gainerat, eta erran zioten: errezebi zazue Izpiritu Saindua. TB Io 20, 22 ( EvS, Leon buhatu; Lç, LE, Ol (h)ats eman, He hatsa arthiki, Dv haize egin, Or, IBe arnas(a) egin ). Ikhusi nituen laur aingeru [...] atxikitzen zituztenak lurreko laur haizeak, haize batek ere ez zezantzat buha [...] lurraren gainean. TB Apoc 7, 1 (Ip buha; Ur (V) putzik egin ). Eta ikhusten duzuenean haizea buhatzen eguerdiko aldetik, erraiten duzue bero eginen duela. TB Lc 12, 55. Eta noiz ere [...] haiziek buhatu baitute, eta eman etxe horren kontra, ezta hori erori, zergatik fundatua baitzen harrokaren gainean. EvL Mt 7, 25 (TB, Ip buhatu; Lç, Ol eraun(t)si, IBe jo ). Hire deseiñaren konplitzen / ehiz izanen kapable, / khiristi armadak oro / kunpaiñan buhatüz ere. Mustafa 214. (ap. DRA) Belharra ihartu da eta lorea erori, zeren Jaunaren hatsak gainera buhatu baitu. Dv Is 40, 7. Lau haizeetarik athor, izpiritua, eta hil horien gainera buha zak, eta berriz bitz beitez. Dv Ez 37, 9 (Ol, Ker putz egin). Kasürik egin gabe zer berartan borogatzen dian eta nontik aize aldakorrak buhatzen dian, aitzina badoa bere gogoaren indar oroz. Ip Imit III 33, 1 (Echve, Leon jotzen, Pi putz egiten). Aize borthiz batek buhatzen zialarik. Ip Hil 203. Otsailak buha, buha, xoxoa kafiran hila. GAlm 1956. (ap. DRA)
(Aux. trans.). Soplar. "Souffler" O-SPAd 880, SP, VocS, Gèze, Dv, Casve. "(Sc) soplar" A. v. ufatu. Tr. Exclusivamente septentrional.
Eta hori erran zuen ondoan, buhatu zuen heien gainerat, eta erran zioten: errezebi zazue Izpiritu Saindua. TB Io 20, 22 ( EvS, Leon buhatu; Lç, LE, Ol (h)ats eman, He hatsa arthiki, Dv haize egin, Or, IBe arnas(a) egin ). Ikhusi nituen laur aingeru [...] atxikitzen zituztenak lurreko laur haizeak, haize batek ere ez zezantzat buha [...] lurraren gainean. TB Apoc 7, 1 (Ip buha; Ur (V) putzik egin ). Eta ikhusten duzuenean haizea buhatzen eguerdiko aldetik, erraiten duzue bero eginen duela. TB Lc 12, 55. Eta noiz ere [...] haiziek buhatu baitute, eta eman etxe horren kontra, ezta hori erori, zergatik fundatua baitzen harrokaren gainean. EvL Mt 7, 25 (TB, Ip buhatu; Lç, Ol eraun(t)si, IBe jo ). Hire deseiñaren konplitzen / ehiz izanen kapable, / khiristi armadak oro / kunpaiñan buhatüz ere. Mustafa 214. (ap. DRA) Belharra ihartu da eta lorea erori, zeren Jaunaren hatsak gainera buhatu baitu. Dv Is 40, 7. Lau haizeetarik athor, izpiritua, eta hil horien gainera buha zak, eta berriz bitz beitez. Dv Ez 37, 9 (Ol, Ker putz egin). Kasürik egin gabe zer berartan borogatzen dian eta nontik aize aldakorrak buhatzen dian, aitzina badoa bere gogoaren indar oroz. Ip Imit III 33, 1 (Echve, Leon jotzen, Pi putz egiten). Aize borthiz batek buhatzen zialarik. Ip Hil 203. Otsailak buha, buha, xoxoa kafiran hila. GAlm 1956. (ap. DRA)
azpiadiera-1.1
(Con compl. directo).
Avivar (el fuego); fig. animar, incitar.
Iraun beharko du bethi, / Bethi indar berean, / Yaunaren kolerak / Buhatzen duen suak. CantIzp (1868) 113. Ez da su hura [ifernukoa] mundu huntako suak bezalakoa, bainan su bat, Jainkoak bere justizian eta koleran phiztu eta buhatzen duena. Lap 414 (V 189). Behar oraino [errientak] berotu, buhatu, kitzikatu gibeletik, makurrago joan diten. HU Aurp 138. Drumontek hasi du berak pizten sua [...]. Bizkitartean berari ere ongi gosta zaio sua piztu ondoan, haren buhatzea eta kitzikatzea. Ib. 60.
Iraun beharko du bethi, / Bethi indar berean, / Yaunaren kolerak / Buhatzen duen suak. CantIzp (1868) 113. Ez da su hura [ifernukoa] mundu huntako suak bezalakoa, bainan su bat, Jainkoak bere justizian eta koleran phiztu eta buhatzen duena. Lap 414 (V 189). Behar oraino [errientak] berotu, buhatu, kitzikatu gibeletik, makurrago joan diten. HU Aurp 138. Drumontek hasi du berak pizten sua [...]. Bizkitartean berari ere ongi gosta zaio sua piztu ondoan, haren buhatzea eta kitzikatzea. Ib. 60.
azpiadiera-1.2
Zure haizea buhatu duzu, itsasoak estali ditu.Bibl Ex 15, 10.
azpiadiera-1.3
Hañ dira handi gaseta gorriek buhatzen deizkien gezürrak, eta hañ dira hürrün hedatzen. ArmUs 1893, iii.
azpiadiera-1.4
"(BN-mix), apagar luces"
A (seguramente habrá que entender 'apagar luces soplando').
sense-2
2.
Volar por los aires, explotar.
Tarnoz-en etxe bat buhatua [...]. Gaza untzia nunbait zaltratua zitaken: sua lotu zaio eta zartatu da, murru, tronadura eta paretak airatuz. Herr 9-6-1966, 1.
Tarnoz-en etxe bat buhatua [...]. Gaza untzia nunbait zaltratua zitaken: sua lotu zaio eta zartatu da, murru, tronadura eta paretak airatuz. Herr 9-6-1966, 1.
buhatu
-
1 buhatu....
-
Etim. Préstamo románico; cf. gasc. bou...
-
1. (BN-mix, S; VocS , Lar, Hb, Gèze, Dv...
-
(Con compl. directo). Avivar (el fuego);...
-
Zure haizea buhatu duzu, itsasoak estali...
-
Hañ dira handi gaseta gorriek buhatzen ...
-
"(BN-mix), apagar luces" A (seguramente ...
-
2. Volar por los aires, explotar. Tarnoz...
<< behin 0 / 0 bunbuilo >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
