OEH - Bilaketa
3479 emaitza plat bilaketarentzat
Sarrera buruan (2)
Sarrera osoan (500)
- abagune
- abaildu
- 1 abar
- abarka
- 1 abaro
- abede
- aberaskizun
- aberastasun
- aberastu
- abere
- abeslari
- abiatu
- aburu
- aburumenka
- adar
- adats
- adaxka
- 1 adi
- adiagile
- adibide
- adierazgarri
- adierazi
- adierazle
- adierazpen
- adierazte
- adimen
- 1 adimendu
- adimendun
- adimenzale
- adin
- adina
- adinbat
- adinon
- adiskide
- adiskidetasun
- aditu
- aditz
- aditzondo
- adizki
- adore
- adoremen
- adoretsu
- adreilu
- afaldar
- afari
- agerbide
- ageri
- agerpen
- agerrarazi
- agertu
- agindu
- agindupe
- aginpide
- agintari
- agintarialdi
- agintaritza
- aginte
- agintedun
- agiri
- agortu
- agustindar
- ahaide
- ahaidego
- ahaiko
- ahakar
- ahal
- ahalegin
- ahaleginka
- ahalik
- ahalizatedun
- ahalkegarri
- ahalmen
- ahaltsu
- ahari
- ahazgarri
- ahaztu
- ahitu
- aho
- ahobero
- ahoberokeria
- ahogozagarri
- ahokatu
- ahopuzgarri
- ahozuri
- ahul
- ahuldu
- ahulkeria
- ahuntz
- aiduru
- aienagotu
- 1 aihen
- aiher
- aindo
- aingeru
- 1 aingeruki
- aintzakotzat
- aintzat
- aintzira
- ainube
- aipagarri
- aipamen
- aipatu
- aipu
- aipunahi
- 1 aire
- 1 airos
- aitama
- aitaso
- aitona
- 1 aitor
- aitoren
- aitor izan
- aitorrarazi
- aitortu
- aitzakia
- aitziko
- aitzin
- aitzindari
- aitzindu
- aitzin-gibel
- aitzitik
- aitzurdin
- aiurri
- aizto
- aiztur
- aizun
- akademia
- akets
- akitu
- 1 ala
- 3 ala
- alabaina
- alai
- alajainkoa
- alamenka
- alartze
- 1 albo
- 1 alda
- aldabe
- aldabehar
- aldabera
- aldagailu
- aldagaitz
- aldagarri
- alda-gogo
- aldakeria
- aldaketa
- aldakor
- aldakuntza
- 1 aldamen
- aldameneko
- aldapa
- aldarte
- aldartetsu
- aldatu
- aldatze
- aldaxka
- alde-aurre
- alde eragin
- aldekaitz
- aldeko
- alderantzi
- alderatu
- alderdi
- alderdikeria
- alderdiko
- alderrai
- alderri
- 2 aldetsu
- aldi
- aldien
- 1 aldizka
- aldizkari
- aldizkatu
- 1 ale
- alegia
- 4 aleka
- aletsu
- aleunka
- alfer
- alor
- alorreratu
- alotz
- alper
- 1 alta
- altzairatu
- 1 altzo
- ama
- amaginarreba
- amaldeko
- amaratu
- amen-omenka
- amerikar
- ameskeria
- ameslari
- amestu
- amets
- amilburu
- amodio
- amore
- amorratu
- amuarrain
- anaia
- anaidi
- anaiorde
- anarte
- anbarra
- anddere
- andeatu
- andere
- andre
- angurri
- anitz
- 1 anker
- antolaketa
- antolatu
- antxoa
- antz
- antzakabe
- antz-bide
- antze
- antzelari
- antzerkigile
- antzetsu
- antzigar
- antzina
- antzinako
- antzinate
- 1 antzoki
- antzu
- apain
- apaindu
- 1 apal
- apaldu
- apar
- 1 apatz
- apeta
- apeu
- aprobetxatu
- apuko
- apur
- 1 ar
- arabera
- arat
- aratz
- arau
- araudi
- arazotu
- arbaso
- arbendolondo
- arbots
- arbuiatu
- ardaila
- 1 ardatz
- ardit
- 1 ardura
- arduradun
- 1 are
- arean
- arestian
- argal
- argi
- argiontzi
- argitarazi
- argitasun
- 1 argitu
- argitzaile
- argi-urratze
- 2 ari
- 1 aria
- ari izan
- 1 ariketa
- arima
- arin
- aringarri
- arintasun
- aritze
- arlo
- arlote
- armiarma
- armoni
- arnasa
- 1 aro
- 1 arol
- arotz
- 1 arra
- 1 arrain
- arraio
- 1 arran
- arranditsu
- arras
- arrats
- arratz
- arrautza
- arrazko
- arrazoi
- arrazoiketa
- arren
- arrimatu
- arrotz
- arrunt
- artabarraska
- artarrabaska
- 1 arte
- 2 arteka
- artekotu
- arteztu
- artile
- artitz
- arto
- artzaingo
- asaro
- asaskaldi
- asebete
- asegarri
- askaezin
- askatasun
- 1 askatu
- aske
- askesis
- 1 aski
- asko
- askotza
- asmabide
- asmagin
- 2 asmakari
- asmakeria
- asmaketa
- asmakizun
- asmalari
- asmatu
- asmatzaile
- asmo
- asnekedun
- aspaldi
- asperkunde
- asperraldi
- aspertu
- astamakila
- astelehen
- astigar
- astindu
- astinduka
- astiro
- asto
- astomandoka
- 1 astun
- astundu
- ataka
- 1 atal
- atalas
- atalka
- atari
- atariratu
- atarramentu
- 1 ate
- atenastar
- atera
- ateraldi
- aterarazi
- atergabe
- atertu
- atezain
- atin
- atomo
- atondu
- atseden
- atsegin
- atsegingarri
- 1 atso
- atunketari
- atx
- atxeter
- 1 atxiki
- atxikimendu
- atxikitasun
- atxilo
- atxilotu
- atxondun
- atzamarka
- atzarri
- 1 atze
- atzealde
- atzeman
- atzerapide
- atzeratze
- atzo
- auhen
- aukera
- aukeratu
- 1 aulki
- aurka
- aurkaz
- aurkez
- aurkeztu
- aurpegi
- aurre
- aurrealde
- aurrealdi
- aurregun
- aurren
- aurreragoko
- aurrerakada
- aurrerapen
- aurreratu
- aurretiko
- aurretxo
- aurtemein
- ausartu
- ausartze
- ausiabartza
- autarki
- 1 auzi
- auzitegi
- auzolan
- axola
- axolagabe
- aza
- azafate
- azal
- azaldu
- 1 azaleratu
- azalkizun
- azalpen
- azao
- azaro
- azeri
- azieta
- azi-orrazi
- 1 azkar
- azken
- azkengabe
- azkortu
- 1 azkura
- azoka
- azpi
- azpikeria
- azpiko
- 1 azpil
- azpilgain
- aztal
- aztarna
- aztarren
- azterka
- azterkatu
- azterketa
- azterkizun
- aztertu
- azti
- aztikuntza
- 1 ba-
- babarrun
- babes
- babesle
- babestu
- badaezpada
- bahegile
- bahi
- bai
- bai-
- baietz
- baiezko
- baiki
- 1 baiko
- baikor
- baila
- baimen
- baina
- baino
- bait-
- 1 baita
- 2 baita
- baitezpada
- baizen
- baizik
- bakan
- bakandu
- bakar
- bakarrizketa
- bakartar
- bake
- bakoiti
- bakoitz
- 1 bakun
- 1 bala
- 1 baldar
- baldin
- baldinbaitere
- baldinkizun
- 1 balditu
- balio
- baliotsu
- balizkako
- balizkatu
- balizko
- 1 baltzu
- bana
- banaka
- banakatu
- banaketa
goiburua
azao.
sense-1
(V, G, L, AN; Lar, Añ (G), Hb, H),
azau (V, G-azp, BN, S; SP, VocBN
, Gèze, H),
atzau (StJayme AnV 4),
altzau (AN, BN; H; alz- VocBN
),
asago (V-arr-oroz)
Ref.:
A (azao, azau, altzau, asao); Lrq /asáu/; Iz ArOñ (asao); Etxba Eib (azaua); Elexp Berg; ZestErret (azau)
.
Manojo, haz, gavilla; montón formado por varias gavillas. "Gerbe de blé" SP. "Haz, manojo de trigo", "manojo, atado" Lar. "Manojo" Añ. "Azau, gerbe, terme de laboureur ou moissonneur", VocBN. "Alzau, tas de foin, de fougère, d'ajonc ou autres substances végétales de dimension telle qu'un seul homme peut le soulever et le manier avec une fourche" VocBN. "Azao, fardeau de plusieurs choses liées" Hb (que da también azan, probablemente error de lectura por azau). "1. gerbe, soit de froment, soit de lin, soit de paille [...]; 2. azaua, tas de gerbes tantôt au nombre de 10, tantôt de 12, sur lesquelles ont prélevé la dîme. En S, 2 poignées (ahurreta) forment une botte, gerbe (esküta =manipulus), et 10 esküta forment l'azaua. En BN, 12 gerbes (espala) font l'azaua, et 10 azaua le detxema" H. "Azao (V, G, L, AN), haz, gavilla" A. "Azau (Vc, BN, Sc), montón de heno" Ib. "Altzau [...]. 2.º (BN), horconada de heno. 3.º (AN), montón de heno" A. "Azaua, espala (ogi)" Alth in Lander RIEV 1911, 597. "Atado, gavilla, ramillete. Por antonomasia, el de paja, después de sacudido el trigo" Etxba Eib. "Sortatxo auek azau edo bala zuten izena emen, Goierrian" Insausti 89. v. azauto.
Azao juak edo lastotu dana alderatu biar da eskubariaz garija ganik. Mg PAb 151. Bero anditan ebaten dira ta egin azauak. Ib. 151. Egizubez azaoak [zoragari] eurakaz, surtan erreteko. Astar I app., XIII. Batu egizue lenengo zoragarria, eta egizuez azaoak eurakaz. Itz Berb I 69. Azaoen arauka izan baliz bihi, etzükien aspaldiko urthetan hañ üzta ederrik eraiki. ArmUs 1899, 45. Bertze batzu ezpartzua bi buruetarik eskuan azaoaren tinkatzera abian. JE Bur 162. Orduan biltzen dute [lihoa], azaoetan bilhurkatzen ogia bezala eta selhaurerat ekartzen. Lf GH 1924, 392. Etxe zonbaitetan ekarriak dituzte bizkitartean azauak larrainerat. JE Ber 18. Ezpartzutik askatu-ta, haren gainean ari dituzte hedatzen azauak. Ib. 18. Larraiñaren yabea, aizatzailea, agotza, azaoak [...], dena lurrak irentsi bere osiñean. Or Mi 105. Besamenka eramaten zitun neskak azao berriak. TAg Uzt 159. Arri-txabalean azaoak zartaka zaplainean aletzen zituen bitartean. Ib. 158. Astoaren iduriko, urrea baino belar azaoa naiago izaten baitute. Zait Plat 30. "Etzeikiya", gari-azaoa lotzeko lastozko lokarria. Iz LinOñ 176. Gari-jotzailleak eltzen genion azauari erdiko lotura ingurutik. Insausti 90.
Manojo, haz, gavilla; montón formado por varias gavillas. "Gerbe de blé" SP. "Haz, manojo de trigo", "manojo, atado" Lar. "Manojo" Añ. "Azau, gerbe, terme de laboureur ou moissonneur", VocBN. "Alzau, tas de foin, de fougère, d'ajonc ou autres substances végétales de dimension telle qu'un seul homme peut le soulever et le manier avec une fourche" VocBN. "Azao, fardeau de plusieurs choses liées" Hb (que da también azan, probablemente error de lectura por azau). "1. gerbe, soit de froment, soit de lin, soit de paille [...]; 2. azaua, tas de gerbes tantôt au nombre de 10, tantôt de 12, sur lesquelles ont prélevé la dîme. En S, 2 poignées (ahurreta) forment une botte, gerbe (esküta =manipulus), et 10 esküta forment l'azaua. En BN, 12 gerbes (espala) font l'azaua, et 10 azaua le detxema" H. "Azao (V, G, L, AN), haz, gavilla" A. "Azau (Vc, BN, Sc), montón de heno" Ib. "Altzau [...]. 2.º (BN), horconada de heno. 3.º (AN), montón de heno" A. "Azaua, espala (ogi)" Alth in Lander RIEV 1911, 597. "Atado, gavilla, ramillete. Por antonomasia, el de paja, después de sacudido el trigo" Etxba Eib. "Sortatxo auek azau edo bala zuten izena emen, Goierrian" Insausti 89. v. azauto.
Azao juak edo lastotu dana alderatu biar da eskubariaz garija ganik. Mg PAb 151. Bero anditan ebaten dira ta egin azauak. Ib. 151. Egizubez azaoak [zoragari] eurakaz, surtan erreteko. Astar I app., XIII. Batu egizue lenengo zoragarria, eta egizuez azaoak eurakaz. Itz Berb I 69. Azaoen arauka izan baliz bihi, etzükien aspaldiko urthetan hañ üzta ederrik eraiki. ArmUs 1899, 45. Bertze batzu ezpartzua bi buruetarik eskuan azaoaren tinkatzera abian. JE Bur 162. Orduan biltzen dute [lihoa], azaoetan bilhurkatzen ogia bezala eta selhaurerat ekartzen. Lf GH 1924, 392. Etxe zonbaitetan ekarriak dituzte bizkitartean azauak larrainerat. JE Ber 18. Ezpartzutik askatu-ta, haren gainean ari dituzte hedatzen azauak. Ib. 18. Larraiñaren yabea, aizatzailea, agotza, azaoak [...], dena lurrak irentsi bere osiñean. Or Mi 105. Besamenka eramaten zitun neskak azao berriak. TAg Uzt 159. Arri-txabalean azaoak zartaka zaplainean aletzen zituen bitartean. Ib. 158. Astoaren iduriko, urrea baino belar azaoa naiago izaten baitute. Zait Plat 30. "Etzeikiya", gari-azaoa lotzeko lastozko lokarria. Iz LinOñ 176. Gari-jotzailleak eltzen genion azauari erdiko lotura ingurutik. Insausti 90.
azpiadiera-1.1
(Fig.).
Kozinertsak har beza / gure bihotzetik / Konplimendu azau bat / lorez beztiturik. Etcham 155. Petik goiti jakintsunek botatu dituzte burdin pikorñak. Su pindar, iguzki su-azau ikaragarrien bortuan. SoEg Herr 19-12-1957, 1.
Kozinertsak har beza / gure bihotzetik / Konplimendu azau bat / lorez beztiturik. Etcham 155. Petik goiti jakintsunek botatu dituzte burdin pikorñak. Su pindar, iguzki su-azau ikaragarrien bortuan. SoEg Herr 19-12-1957, 1.
azao
-
azao....
-
(V, G, L, AN; Lar, Añ (G), Hb, H), azau...
-
(Fig.). Kozinertsak har beza / gure biho...
<< azalpen 0 / 0 azaro >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
