OEH - Bilaketa

612 emaitza planta bilaketarentzat

Sarrera buruan (8)


Sarrera osoan (497)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
pinu.
sense-1
(L; SP, Lar, Añ, Lcq 155, H; -iñ- V-ger-gip; VP, Lcq 155), pino (V-ger, AN-egüés-ilzarb, L, BN, Ae, Sal, S; Lcc, Lecl, Dv, Lcq 155 (L), H; ph- Gèze 344), piño (AN-olza; Ht VocGr 402) Ref.: Bon-Ond 147; VocPir 564; Alth Bot 17; Lrq; Lh; Etxba Eib (piñua); Holmer ApuntV; Elexp Berg (piñu) .
Pino. "Pino, pinoa errexala " Lcc. " Pinuz egina, fait de pin" SP. "Abeto, pinabete" VP 75r (sin duda el autor confunde las especies). " Piñua etorri-barrixa da gure mendixetan " Etxba Eib. v. ler. Tr. En la tradición septentrional se documenta desde mediados del s. XVII. Al Sur, durante el s. XIX se encuentra en Iturriaga, Arrese Beitia y Aguirre, y su uso se hace más frec. en autores vizcaínos y guipuzcoanos del s. XX. La forma más extendida es pinu (o piñu ); hay pino en Tartas, SenperEus, Duvoisin, J. Etchepare (Ber 16) y Xalbador, y piño en Arrese Beitia y Aguirre, en ambos junto a piñu. En DFrec hay 22 ejs. de pinu y 5 de piñu, todos meridionales, y 1, septentrional, de pino.
Bi pinu zathi kolaz elkharrekin iratxekiten badire. SP Phil 393 (He 398 bi piñu-taula). Pinoa deithatzen den zuhaintze gora, handi eta xuxen harganik. Tt Arima 20. Bada baxa bat eta hartarik goardatzeagatik ekarrazu piñu xume bat. "Un pin petit" . INav 52. (v. tbn. 133 piñus) Zuri deika piñuak / eta elorriak. It Fab 179. Izaia, pino edo lerra eta arraxina dakharketen zuhamuak. Dv Lab 359s. Ipiñi zuen pinu bat, zeñ andi egin zan euriaren bitartez. (Is 44, 14). Ur ( in BOEg 1195 ). Pirineoko piñoak eta mendiskak. AB AmaE 448 (441 piñu). Piño, arte, eriñotz, [...]. Ag AL 108. Piñu lerdenaz / jantziya dagon / aldameneko basuan! EA Txindor 14. Piñuaren azi-autsa. Zait RIEV 1933, 63. Bi illara piñu. Munita 106. Ameriketatik piñu-mota berriak ekarri. FLab ( in Munita 8 ). Ugarteko piñu gero ta lerdenagoak. Erkiag Arran 182. Piñuek sartu dituez. Akes Ipiñ 27. An be izango dituk gallegu mordoren bat piñu ebaten. SM Zirik 23 (v. tbn. Bilbao IpuiB 100 piñu-ebateren bat). Basoa piñuz betea. Basarri 130. Pinoa ari goiti-goiti, ezin haatik zerua hunki. EZBB II 92. Sortu zan piñuaren bolara, ta asi giñan piñua sartzen. JAzpiroz 68. Baserritarrak ez eutsen piñuari bakarrik begiratzen, solo, landari be bai. Gerrika 128. Haritza gogoko bezanbat pinua higuin eta gorroto. MIH 375. Nekazariei jakitea komeni zaizkienak: pinuen gaitzak, [...]. MEIG I 101.
v. tbn. Azurm HitzB 55. Piñu: ForuAG 263. EusJok II 122. Or Mi 137. And AUzta 96. Gand Elorri 184. Alzola Atalak 48. Etxabu Kontu 17. Ataño TxanKan 95. Pino: Ostolaiz 119.
azpiadiera-1.1
(Como primer miembro de comp.). " Piñu-alakaak, los desperdicios laterales" Iz ArOñ (s.v. alaka).
Piñu-baso gereitsuan. EA OlBe 60. Piñu-kea darion suak. Zait Sof 164. Piñu-zuzi irazekiz sugar-yario. "Resplandeciente con refulgente antorcha" . Ib. 62. Mendi ura, otea galdu ta azpian garoa ta piñu-orbela ditula. Munita 64. Piñu-gaitz onekin ere berdin gertatzen da. Ar-zorroak piñudian agertzen diran bezin laxter, [...]. Ib. 95. Zer zan jausi zana? Piñu-anpor luze bat, bilinbalaunka teillatuan beera. Erkiag Arran 145. Piñu-jabeak jarri zaizkigu / ganadu onen etsaiak. And AUzta 131. Piñu zomorroak. AZink 171. Udabarrian guztiz amaitu neban baso orren pinu sartzea. Gerrika 128.
azpisarrera-1
PINU-ABETO. Abeto. v. pinabete.
Pino abetuarekin egiten duten eztia. Ostolaiz 141. Piñu abetoa, berriz, bronkioak gaizki dauzkanaretzat. Ib. 19.
azpisarrera-2
PINU-ADAR. Rama de pino. Zomorro orren ama mitxirrika uztaillean jaiotzen da; eta arrautzak piñu adar eta orratzen inguruan jartzen ditu. Munita 93. Udazkenean sortzen dira piñu-adar edo enborretan elur-malutak diruditen zorro zuriak. Ib. 94.
azpisarrera-3
PINU-ALERTZE (piñu-alertze V-gip ap. Elexp Berg). Alerce. v. ALERTZE-PINU.
azpisarrera-4
PINU-ARBOLA. "La especie arbórea pino. Piñu-arbolia etortzen da zortzi edo amar bidar azkarrago pagua baño" Etxba Eib. Piñu arbola batzuk zeuden an. AZink 105.
azpisarrera-5
PINU-ARTE. Interior de un pinar.
Egundokoak ikusi nituan piñu arte aietan. AZink 158. Beor, bei or piñu arteetan barrena, eta kito. Ib. 20.
azpisarrerakoSense-5.1
+PINU-TARTE. (En casos locales de decl. sing.). Espacio entre pinos.
Aritz landarea ta naiz pagoarena oso ondo etortzen dira piñu artean. Munita 70. Piñu tarteko kaiol apaiñak. Gerrika 216.
v. tbn. Pinu-tarte: Ostolaiz 19. Albeniz 27.
azpisarrera-6
PINU-HAZI (piñu-azi V-gip ap. Elexp Berg; pinoazi Sal ap. VocPir). "Pignon" VocPir 683. "Piñón, simiente de pino" Elexp Berg.
azpisarrera-7
PINU AZKAR. Pino insignis.
Radiata, insignis-piñua, piñu azkarra: iru izen auekin piñu bera ezagutzen da. Munita 152. Mendia ogei ta amar milla piñu azkarrez bete du. Ib. 113.
azpisarrera-8
PINU-BELDAR. "Processionnaire (chenille), beldar, pino-beldar" T-L.
azpisarrera-9
PINU BELTZ (piñu V-gip). "(Pinus radiata). Gure basoetako jaun eta jabea" Elexp Berg. Pagadi ederrak an, / ez da piñu beltzik. Uzt Sas 357. Orain, orren lekurako, gurea ez dan piñu beltz ori zekartek. Ataño TxanKan 94. Piñu baltzakaz bete zinean / orain berrogei bat urte. Ayesta 14. Piñu beltza da gaur mendi oietako errege. AZink 133. Orra piñu-beltza, askotan insignis esaten dana. Ostolaiz 18. Mendiak murrizten, edo gehienez pinu beltzez jazten. MIH 175.
azpisarrera-10
PINU-BIHI. "Pino bihia, figue, fruit que contient le cône du pin" H (s.v. pino-mia).
azpisarrera-11
PINUDUN. "Pinoso" Lar.
azpisarrera-12
PINU-EGUR (piñu- V-gip ap. Etxba Eib; pinegur Lar). "Peguera, hacina de pinos o de su madera, pinegurren pilla" Lar. "Madera de pino. Piñu-egurra gaur etxegintzarako, gastañia eta aritza baño merkiago dalako" Etxba Eib.
azpisarrera-13
PINU-IPURDI.
"Pinuen zurtoin edo enborraren beheko aldea, sustraiei lotuta dagoena. Piñu ipurdiyak garbitzen ai dia izekota " ZestErret.
azpisarrera-14
PINU-KASKARA (piñu- V-gip). "Piña. Piñu-kaskarak onak die sutarako" Elexp Berg.
azpisarrera-15
PINU-LANDARE. Planta de pino. Bearrezkoa da garbiketa ori piñu-landare berriak ito ez ditezen. Munita 60. Saill txikiagoetan baditu sartuak beste irurogei ta bost milla piñu-landare. Ib. 113. Piñu-landara jartzen digute / itxiturarikan gabe. And AUzta 131. Mejikotik asi san poliki poliki piñu landaria etortzen (V-gip). AntzHizk 89. Piñu-landarea ere bastante jarri genduan. Albeniz 34.
azpisarrera-16
PINU-MAKILA. Palo, rama de pino.
Ekin bait-zidaten burutik asi-ta sorbaldetan barrena beren piñu-makillekin. Berron Kijote 169s.
azpisarrera-17
PINU-MORKOL (Lar Lcq 166 (-ñ-) y H; pino-morkol Lar H, Hb (piño-)). "Piña de Indias, Indietako pinumorkola" Lar. "Piña, fruta del pino, pinomorkola" Ib.
azpisarrera-18
PINU-OHOL. Madera, tabla de pino. "Piñu-ola, Frantziatik dator ugari" Etxba Eib. Neurrian ebakitako piñu olak, arri, kare, gatz ta burniak. Ag G 216. Piñu-olakin egin zituan [ateak]. BAyerbe 98.
azpisarrera-19
PINU-HOSTO. Hoja de pino.
Ez dadiela pino ostoz jauntz haritz sortu zen arbola. Xa Odol 290.
azpisarrera-20
PINU-PERRETXIKO. "Piñu-perretxikua (Lactarius deliciosus). [...] Gazteleraz 'níscalo' bezala ezagutzen da" SM EiSet.
azpisarrera-21
PINU-SAGAR. "Pomme de pin, (Sal) pinosagar, pinotx" VocPir 682.
azpisarrera-22
PINU-SAIL. Pinar. Gipuzkoan Oñati degu piñu-sallik aundienak dituana. FLab in Munita 8. Sartu du piñu-saill polita. Munita 113. Aspaldiko urte auetan piñu-sailletan izan oi dira suak. Ostolaiz 18. Kanpo ta piñu sail aundien jaubiak. Gerrika 238.
azpisarrerakoSense-22.1
Markina-inguruan, "insignis" piñu-sail politak badaudela-ta. Munita 71.
azpisarrera-23
PINU-TAULA. "Assamenta, sapinthaulak, piñuthaulak" Urt II 436.
Baldinetaria bi piñu-taula kolas elkharri iretxekitzen bazaisko. He Phil 398 (SP 393 bi pinu zathi). Zoladura aldiz, phino taulaz egina baitzen [...] kendu dute. Herr 6-12-1956, 2.
azpisarrera-24
PINU-ZIPRES. Ciprés.
Etxe-inguruan pino zipres edo pino abetua pare bat landatzea. Ostolaiz 118.
azpisarrera-25
PINUZKO (SP). De (madera de) pino. "Pinuzko taula, table de pin" SP. Pinozko leiho bat. (1763). SenperEus 155. Maritxo ta Sor Balentinak piñuzko mai txuri bat dakarte. Alz Ram 121. Ganbar-solairu piñuzkoa zun. AZink 15.
azpisarrera-26
PINU-ZUR. Madera de pino.
Igor daroztatzu Libango zedro, orre eta pino zurak. Dv 2 Par 2, 8.
azpisarrera-27
PINU ZURI (piñu V-gip). "(Larix decidua), alerce. [...] Piñu-zurixa dago an, piñu zurixa urtebetekua, da antxe dakadaz oiñ antzuak" Elexp Berg.
Gipuzkoa-aldean [piñu-mota] erabiltzen diranak geienbat oek dira: Insignis (Azkarra), itxas-piñua, [...] piñu zuria edo alertzea, neguan orria erortzen zaiona. Munita 56.
pinu
<< pillamina 0 / 0 2 pisu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper