Harremana

    OEH - Bilaketa

    612 emaitza planta bilaketarentzat

    Sarrera buruan (8)


    Sarrera osoan (497)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    2 planta.
    tradizioa
    Tr. Documentado tanto al Norte como al Sur. Abundan los ejs. del s. XX. En DFrec hay 14 ejs., 5 de ellos septentrionales.
    sense-1
    1. (V-gip, G-azp, AN-larr, L, BN, S; Dv, H) Ref.: Lh; Lrq; Asp Leiz2; Etxba Eib; Elexp Berg; ZestErret .
     Aspecto, presencia. " Zure erranak ez du plantarik, votre dire n'a aucune apparence de vérité" Dv. "Manière, état. Horietxek dira plantak? Sont-ce là les façons qu'il faut? Zer plantan ou zer plantetan utzi dituzun gauzak! En quel état vous avez laissé les choses!" H. " Planta ederra du etxe horrek, cette maison a belle apparence" Lh. "Apariencia, estampa, facha. Zer planta dok ori, gaur atara duana? " Etxba Eib. "Traza. Aspaldixan gizon orrek artu dau plantia. [...] Eztakitt zelakua izango dan bixigua, baiña planta ona dauka" Elexp Berg. Cf. VocNav s.v. planta. v. itxura. .
    Gaixki egillerik handienaren planta berean. Lg II 265. Ezarri tuk, o profanatzailea, / planta hortan Jaunaren tenploak. Iraultza 15. Pilatosek ikusirik planta artan, ya gizonaren itxurarik gabe. LE Urt 48 (ms. 18r itxura). Ai, Jesus maitea, nere bekhatuek ezarri zeraituzte planta ikharagarri hunetan! Dv LEd 10. Planta ederrekoa. Aran SIgn 60. Urrikigarria da / dakarren planta. Bil 42. Bai, jauna, artuak inguru abetan planta polita dakate. Sor Bar 75. Debrua zen agertzen zitzaiona planta basa hartan. Jnn SBi 115. Planta ederrian iritxi ziñan / zere txapela galduta. JanEd II 87. Behazazue bada / hiriko plantari: / heriotzea frango, / ohointzak nun nahi! Etcham 182. Nere iritzian berdiñak dira / arrobiya ta kantera, / gutxi kostata ez naiz etorri / orain naguan plantera. Tx B 109. Gizon gazte arras planta oneko bat. Zerb IxtS 61. Puskaturik, erhausturik atxeman dut, plantarik nigargarrienean! Lf Murtuts 11 (v. tbn. ELit 293). Ura zan mutillaren planta! JAIraz Bizia 85. Nork ezarri zaitu planta hortan laguntto? Zerb Azk 99. Biblea lehen ebreozko izkirioetarik eskuaralatzeak amets baten planta du. Othoizlari 1957, 113. Eure ustetan badek / batek ainbat planta. Uzt LEG I 319. Auxe gizonaren planta! Oraindik gaixo zaudela ez ote dakizu? Ataño TxanKan 180. Beiak oso planta txarrekoak gelditu zirala. BAyerbe 100. Neska galanta daukat / planta onekoa. FEtxeb 187. [Barrutiaren edizioaren] planta tristea aipatu berria dut. MEIG IV 78.
    v. tbn. ChantP 92. Ox 115. Tx B II 172. Barb Leg 145. Arti Tobera 268.
    azpiadiera-1.1
    Actitud, manera de moverse. "Attitude, état. Bi eskuak sakelan zagoen erregeren aitzinean; zer planta! [...] quelle attitude!" Lh.
    Langosta amak behiñ zerron alabari: / neska, zer dun planta hori? Gy 270. Begira neskatxa orren / dantzarako planta. Xe 184.
    azpiadiera-1.2
    Maña, habilidad.
    Hastean, ez zuen planta izpirik. Jaun Piroa bezen lodiko zigarretak egiten zituen. Barb Sup 63.
    sense-2
    2. Faena (?).
    Egiñ diran planta! Zeñek pagatuko dit oraiñ nik detan kaltia? Alz STFer 134.
    sense-3
    3. (V-gip, G-azp) Ref.: Etxba Eib (aspamentuak); Elexp Berg .
     " Aren aspamentu aundixak, geixenak plantak, sus grandes aspavientos, las más de las veces comedia" Etxba Eib. "Simulación, comedia. [...] Plantia ugari tta ganora gutxi" Elexp Berg. Cf. PLANTAK EGIN.
    Planta asko zezenari urrutitik. Urruz Zer 138. Baztar batian [zure ardiak] mokautxo bat ta / apur bat beste zatian [...]; / txistu, istillu, deadar eta / planta guziak batian, / baiña txakurrik ez bota iñor / begira ez dan artian. Olea 34.
    sense-4
    4. "Logique, convenance, vraisemblance. Plantarik ez du horrek, cela n'a pas de sens" Lh.
    sense-5
    5. Situación.
    Ikusten duzue orduan gure planta: aintzinean etsaiak gero eta errabia handiagoan oldarka, gibelean mila grenada bederen alde guzietarat zapartaka. Zerb Gerlan 79.
    azpisarrera-1
    PLANTA EMAN.
    Encontrar aire (de). v. ANTZA EMAN.
    --Zeren planta eman diozu [itzalari]? --Asto larri batena! Zerb Artho 96.
    azpisarrera-2
    PLANTAK EGIN.
    azpisarrerakoSense-2.1
    a) (V-gip ap. Etxba Eib y Elexp Berg; G-azp). (Precedido de tema nominal nudo.). "Simular, imitar. Zoro plantak eitten diardu, soldautzara ez juateko" Etxba Eib. "Mozkor plantak eitten ibili zan Joxe" Elexp Berg. v. ITXURAK EGIN.
    Gero etxean gizon-plantak egiten ibilli naiz. NEtx Nola 32. Ez emen asi iñoso plantak egiten, Niko. NEtx LBB 134. Mozkor-plantak egiñez. Insausti 153.
    azpiadiera-1.1
    (Precedido de gen.).
    Aiñ ondo eiñaz Txomin eta Joakiñen plantak, / ezin eta obeto astoen arrantzak. AB AmaE 246.
    azpiadiera-1.2
    (Precedido de part.).
    Juan plantak egin [egazkiñak] eta atzera etorri barriro be. Gerrika 72.
    azpisarrerakoSense-2.2
    b) Hacer gestos (ante el espejo, etc.). " Plantak in, itxurak egin. Ispilluan aurrian planta earrak indixkik " ZestErret.
    azpisarrera-3
    PLANTAK IBILI.
    "Norbere gorputzari begirra-begira egon, hobeto nola ikusten den itxurak eginaz; maiz, ispiluaren aurrean itxurak egiten ibili ohi denari esan ohi zaio. Planta earrak ibilli zizkin " ZestErret.
    azpisarrera-4
    PLANTAKO (L, BN, S; Dv). Ref.: Lh; Lrq. "Qui a bonne tournure" Dv. "Qui a bon aspect, qui présente bien, convenable. Gizon plantako bat, un homme comme il faut" Lh. v. itxurazko (3).
    Azkenian bere begiak finkatu zituen auzoko nexkato adin batetako plantako batian. Zub 87. Piarrañoren esposeko jauntzi beltx lerden eta pollita saldu zuen piltzarketariari berrehun liberetan, ikusiz dena nigarrez desberdindua zela eta plantako nehork ez zuela berriz soinean ekartzeko gutiziarik ukanen. JEtchep 60. Eta neskatxa plantakoa dea? --Plantakoa denetz? GAlm 1964, 47. Erretora, frango plantakoa, xehea, zentzuduna, omore onekoa. Lf ELit 318s. Aitoren seme eta parlemanteko abokat plantakoa. Ib. 164. Biziki plantakoa baitzen hain zuzen. Larre ArtzainE 87.
    azpisarrerakoSense-4.1
    (Con palat. expresiva).
    Hantxetan bai, ezpainak aintzinera murtxatuz [...] eta paretako saindua bezain ixil, mutiko planttakoak ginela gu epe labur hartan segurik! Larre ArtzainE 88.
    azpisarrera-5
    PLANTAN. a) Con aspecto (de). v. ITXURAN.
    Pilatusek ikhusi zuenean Salbatzaillea gaixtagin baten plantan. Lg II 268. Sekula ez naiz ibilli / biar eztan plantan. PE 90. Kabian lo-plantan dagon / erbiak bezela. Olea 54.
    b) Correctamente, convenientemente. "Attitude convenable. Ago plantan, reste comme il faut" Lh.
    Eskualdunen eskuara jakitekotz plantan, / artzain jarriko zira lau-bortz urthe Bankan. Ox 176. Alta serbitzariak / dabantal xuritan / zoin gurbilki ez gaitu / zerbitzaren [sic, ¿por zerbitzatzen?] plantan! Etcham 155. Othoi, saindu handia, begira nezazu, hemen egon nadin erdi-plantan bederen, bezperek dirauteno! Lf Murtuts 26s. [Auzapezak] denerat plantan heltzeko, behar lukeela kasik alde bat herriko etxean! Herr 22-2-2001, 1.
    c) En forma.
    Bederen hola ere bere akidurak ahanzten zituen, eta frango plantan heldu zen hiri nausirat. "Assez en forme". Ardoy SFran 234.
    azpisarrera-6
    PLANTETAN. En broma. "Eztakitt benetan ala plantetan zebitzen" Elexp Berg.

    planta

    planta
    << 1 planta 0 / 0 3 planta >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper