OEH - Bilaketa

317 emaitza piztu bilaketarentzat

Sarrera buruan (12)


Sarrera osoan (305)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
itxaropen.
sense-1
(V, G-azp; Dv (V)), itxadopen (V, G), itxedopen, itxoropen (G-to), itxodopen (G), itxarapen, itxopen (G-goi), itzadopen Ref.: A (itxaropen, itxadopen, itxoropen, itxodopen, itxopen); Etxba Eib; Gte Erd 172 .
Esperanza. "Espoir, attente" Dv. " Hilgo zituzten itxaropena zeukan (G-azp)" Gte Erd 172. v. itxaro, itxarobide, itxarokizun, itxarokune, itxaromen. Tr. Documentado en CrIc (itxarapen ) y autores meridionales a partir de mediados del s. XIX; tbn. en algún septentrional moderno como Larre (ArtzainE 349). Itxaropen es la forma general en los textos. Hay además algunos ejs. aislados de itxodopen (Ur Lev 13, 37, junto al frec. itxaropen ), itxedopen (Ur Phil 1, 20; EE 1885a, 530 y 556), e itzadopen (Eleiz Eusk 1919-20 (I), 65). En DFrec hay 117 ejs. (2 septentrionales) de itxaropen, 2 de itsaropen y 1 de itxadopen .
Esperanzia edo itxarapena [ukututen jako Jainkuari] geure azken ta zoriontasun benetakuari legez. CrIc 120. Jaungoikuak parkatu izango eutsan uste ta itxaropen senduagaz. Ur MarIl 76. Artuten dot itxaropen alper bat zure ontasunian eta diardut pekatu egiten. Ib. 48. Bere uste eta itxaropena Jainkoaren eskuetan ipiñita. Lard 350. Ondatu ditu betiko desegiñik euren azkenengo itxaropenak. (1860). BBatzarN 189. Itxaropena edo esperantza. Legaz 37 (v. tbn. 65). Eta norbere itxaropen gozoari betiko itxi? Lenago il. Ag AL 98. Zuk beti daukazuz itxaropen onak eta Jaungoikoak emon daizula gurozun guztia. Echta Jos 82. Zeugan jarten dogu ba danok itxaropen andija. Enb 88 (v. tbn. AB AmaE 436 itxaropena ipini, ArgiDL 44, Mde HaurB 6 itxaropena jarri, Mde HaurB 31 itxaropenak ezarri). Zuetan dut itxaropen. Or Mi 150. Euririk ez, nekazaria / itxaropen alperrean. "Sigue esperando en vano" . Or Eus 170. Itxaropena galtzen den tokin ezer ez dago. JAIraz Bizia 84. Itxaropenik ez emon baiña ezta ezetz [...] borobillik. Erkiag Arran 63. Sinismen eta itxaropen sendoz. Akes Ipiñ 20. Itxaropenik bako bizitza. BEnb NereA 224 (v. tbn. 78). Madrid alde ortatik, beti itxaropen eta esperantza onak izaten ziran. Alkain 95. Gure usteak, itxaropenak eta ametsak. MIH 291.
v. tbn. AB AmaE 60. Itz Azald 104. Echta Jos 269. Kk Ab I 22. EEs 1918, 87. A Ardi 79. Zink Crit 45. GMant Goi 35. Lh Yol 9. Garit Usand 42. KIkV 62. KIkG 12. Jaukol Biozk 44. Laux BBa 34. Lek EunD 42. Ldi UO 6. ABar Goi 74. Eguzk GizAuz 146. TAg Uzt 312. Zait Sof 32. NEtx Nola 39 y 33. Etxde JJ 90 y 220. Txill Let 43. Bilbao IpuiB 51. Anab Aprika 20. Izeta DirG 166. Vill Jaink 136 y 160. Gand Elorri 156. Ugalde Iltz 20. Osk Kurl 176. Ibiñ Virgil 110. Etxba Ibilt 460. Alzola Atalak 67. Xa Odol 183. Azurm HitzB 27. Etxabu Kontu 225. Ataño TxanKan 96. Onaind STeresa 62. Gerrika 270. Insausti 53. Itxarapen: CatElg 241v. Itz Berb II 128 (ap. DRA).
azpiadiera-1.1
(Con oración subordinada provista del suf. -(e)n).Esperanza de que.
Zerbait artuko eben itxaropenez beterik. Ag Kr 142. Biurtuko naizen itxaropenak poztasunezko errañu bat azaltzen dit. Alz Ram 52. Yoaterakoan ordea, nere aitari maitagarri izango natzaion itxaropenak elikatzen ditut. Zait Sof 186. Entzunen gaituzun itxaropena al zaigu goxo? Or Aitork 82. Oso bertso onak jarriko nituan itxaropenik ere ez neukan. Uzt Sas 20. Barriro gure Estatutoa lortuko genduan itxaropena biztu jakun. Etxabu Kontu 67. Iñork lagunduko zidan itxaropenik gabe. Ataño TxanKan 139.
azpiadiera-1.1.1
(Con -(e)la ).
Itxaropen bat bai-daukat, baña, / Siñismenagaz josita, / Gurekin iñoiz eztala aiztuko / Urtzi, euzkotarren Aita. Enb 184. Badu itxaropen, semea katoliku egiñen zaiola. Or Aitork 125. Itxaropena gendun / bien bitartian, / aterako al zala / alakon batian. Uzt Sas 274.
azpiadiera-1.1.2
(Con -(e)neko ).
Amesa egia biurtuko ete zaneko itxaropena. Erkiag Arran 93.
azpiadiera-1.1.3
(Con subjuntivo).
Zu piztutzearekin, itxaropen dut nik ere betiko piztu nadin. Or Poem 550.
azpiadiera-1.2
(Como segundo miembro de conmpuestos).
Aldi onetan ixan leikenik alaigarririk onena / Belen Uriko Josu Aurraren maitasun-itxaropena. Enb 107. Mutil zelarik, biziak zarakuskion gaitz-itxaropena uxatzeagatik hasi zen edaten. Mde HaurB 13. Ordain-itxaropenik gabe on egitea, ori dek kristautasuna. Ataño TxanKan 91.
azpiadiera-1.3
(Como primer miembro de comp.).
Itxaropen-egintza. ArgiDL 44. Itxaropen-begiez etorkizunari begiratzeko. TAg Uzt 133. Itxaropen-leinuru bat hasi zen haietan argitzen. Mde HaurB 43. Orixe zan ba, arotzaren itxaropen-dirdai barria. Erkiag Arran 124. Eztaidan itxaropen-izpirik galdu. Ib. 124 (v. tbn. itxaropen izpi en Alz Ram 86, Mde HaurB 83 y Bilbao IpuiB 222). Egunen batean itxaropen-lore orrek ekarriko du bere frutua ere. BAyerbe 162.
azpisarrera-1
ITXAROPEN-BIDE. Motivo de esperanza.
Ori yakitea guretzat [...] poz eta itxaropen-bide [izan ditekela] . Ldi IL 161. Gaur begiratu ta ez degu bearbada itxaropen-bide aundirik aurkituko. BAyerbe 162.
azpisarrera-2
ITXAROPENEAN (V-gip) (Tras gen.). En la esperanza (de), con la esperanza (de). "Obian itxaropenian daroiaguz bada-ez-bada guztiak, en la esperanza de algo mejor llevamos todas las contingencias" Etxba Eib.
Zeruetako sari atsegingarri iraunkorraren itxaropenean bizi zerate. Ag Serm 425. Or bizi zerate paketsu [...] Jaungoikoaren itxaropenean. Pagoaga Itzald II 141. On dana ongi utzi oi dugu obearen itxaropenean. Anab Usauri 130. Juan zan eskerrak emonaz, erremedixo arekin milagruan itxaropenian. Etxba Ibilt 472. Bizi ziran artian indulturen baten itxaropenian. Gerrika 86.
azpisarrerakoSense-2.1
(Con adj., tras -(e)neko ).
Dagoala noizbaitean Nikanor-en zorrak kitatuko dituaneko itxaropen gozoan! Erkiag BatB 165.
azpisarrera-3
ITXAROPENEKO, ITXAROPENEZKO (Adnom.).
Noz egin bear doguz itxaropeneko egiteak? Itz Azald 57. Itxaropenezko lora. Enb 195.
azpisarrera-4
ITXAROPENETAN. Con la esperanza (de). v. ITXAROPENEAN.
Oro laister antolatuko dan itxaropenetan. Etxde JJ 59. Poz orren itxaropenetan, ar zazu nere agurrik barrukoena. NEtx LBB 82. Etorkizun on baten itxaropenetan bizitzeko arrazoirik ez ote genun ba? Ataño TxanKan 170. Etxera laster etortzeko itxaropenetan jarri nintzan. AZink 113.
itxaropen
<< itxarki 0 / 0 itxurazko >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper