1. (V; Lar, Añ, Dv, H (V, G)), guraari, gulari (G-goi), gureria (Dv (V)), guraria Ref.: A (gulari, gurari); VocZeg 285 .
Deseo; voluntad; antojo, afán, anhelo. "1. désir. 2. passion, mouvement de l'âme au bien ou au mal. Gurari zitalak " H. v. gura, guramen. Tr. Propio fundamentalmente de la tradición vizcaína, documentado ya en RS . Se encuentra tbn. en algunos autores meridionales no vizcaínos de los ss. XIX y XX. Usan guraari fray Bartolomé, J.J. Moguel, Astarloa y Añibarro (en la segunda ed. de EL ). Hay algunos ejs. con -a constitutiva en Añibarro (junto a los más frecuentes sin ella). En DFrec hay 18 ejs. de gurari .
Naia eugiarren gurari geiago dogu arren. RS 164. [Ira da] mendekatzeko gurari eragabeko bat. CatBurg 40. [Soberbia da] besteak baño geiago izan nai edo erabagako gurari bat. Cb CatV 56. Uste dabenak salbetako asko dala Errosariua egunoro esatia, [...] bitartian bizi diriala euren gurarira. CrIc 178. Betetako zure guraria onak. Añ EL1 75 (v. tbn. guraria ib. 49, 80; cf. gurari ib. 8, 66, 72 et passim ). Aragiaren griña, gurari edo apetitu erabageak. Gco I 13. Zan gure gurarija / bera ikustia. FrantzesB II 29. Mutill gazte bat jarri zan filosofo baten mendian jakitun izateko guraarijagaz. JJMg BasEsc 186. Sarrijagotan jausten dira desbenturaubak amargarren agindubak eragotzitako guraarijetan. fB Ic II 269. Betoz aragizko gurarijetan samaraino ondaturik dagozan gustijak. Astar II 146 (242 guraari). Egun atako gogo, asmu, guraari, berba, lan ta egikerak eskintzea. Añ EL2 90. Jesusek emen gurari gaiztoen kontra itzegin nai izan zien. Lard 380. Zeruetan sartzeko eukan gurari andi gozo gozo batek ill eban Auñemendiko Lorea. Ag AL 168. --Zelan pekatu egiten da gurariz? --Gorrotoagaz, ondamuagaz, ikusiezinagaz. Itz Azald 101. Gure erri onentzako autonomia zabal bat eskatuteko gurari agiri-agirijari biar dan lez erantzunik. ForuAB 73. Erregebidearen guraria ere erakutsi dute. A Ardi 34. Amargarrena, iñoren ondasunen gurari bidebakorik ez eukitea. KIkV 55. Ez euki iñorena arrapetako gurari txarrik. Kk Ab II 78. Nire guraria litzake zure emazte izatea. Etxde Egan 1961 (1-3), 99. Bi gurari dabiltza gizona baitan, elkarrekin burrukan. Vill ( in Gand Elorri 16 ). Zer da Nirbana? Gurarien iltzea, bizi goragoko bat irixteagatik. Vill Jaink 139. Zerk piztu zizun Erromarako orren gurari bizia? Ibiñ Virgil 32. Gogoa dagonean, dana da errez. Orregaitik gure baserritarrak be orixe bear dabe: gogoa, guraria. EgutAr 5-4-1966 (ap. DRA ). Alabiek gurari au agertzen deustalako. Gerrika 13.
v. tbn. Mg CO 146. CatLlo 79. CatBus 34. Ur MarIl 70. BBatzarN 233. Aran SIgn 47. Legaz 8. AB AmaE 196. Arr May 57. Azc PB 22. Ezale 1899, 3a. Echta Jos 64. GMant Goi 72. KIkG 4. Enb 82. Laux BBa 128. Otx 66. Eguzk GizAuz 74. TAg Uzt 61. Zait Sof 178. Or Aitork 304. Akes Ipiñ 4. Erkiag Arran 129. Arti Ipuin 26. Osk Kurl 59. Gazt MusIx 150. MAtx Gazt 84. NEtx LBB 266. Onaind STeresa 99. Ayesta 104.

2. Deseoso.
Orein egartiak iturrietara arin dagi; / ta neure gogoa Jaungo andiagaz da gurari. Arriand ( in Onaind MEOE 647 ).