Harremana

    OEH - Bilaketa

    515 emaitza pixka bilaketarentzat

    Sarrera buruan (8)


    Sarrera osoan (499)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 tu.
    sense-1
    1. (G-nav, AN-gip-5vill-olza, L, B, BN, S; Lcc, Lar, Aq 1215 (AN), H; thu SP, Ht VocGr 343, Arch VocGr 202, VocBN , Dv, H; thü Gèze) Ref.: A (tu); EI 90; Lh (thu, tu); Lrq (thü); Satr VocP (tuia); Echaide Nav 172; Iz Als (tuba) .
     Saliva; escupitajo. "Saliva de boca" , "gargajo", "escopetina", "salivoso, tuz betea" Lcc. "Crachat" SP. " Thuz egina, fait de crachat" Ib. "Escupidura, listua, txistua, tua (AN)" Aq 1215. "Crachat, salive" VocBN y Dv. "1. crachat [...]; 2. se prend encore au sens de salive" H. v. txu, txistu, histu, listu, 1 gorro, kerru, 1 karkaxa.
    Egin zezan lohi thutik. Lç Io 9, 6 (He, Leon thu; LE, Ol lixtu, TB, EvS, Dv ahogozo, Ur istu, Ker txistu, IBk, BiblE listu; tbn. en Tt Onsa 85 thu hartzaz). Thuz bisaia sakratua lohiturik. Harb 312. Thu etxatua zeruan gora begithartera derora. O Pr 673. Itsasoak iraitsten zituen, eta hala erraitera, thuak bezala hegira etxatzen zituen maxkorrak, adartxoak, belhar ondoak, [...]. SP Phil 129. Zikintzea bati bere aurpegia tuz ta listuz. Mb OtGai II 300. Ez diotzate bekhaiztuko thu eta beharrondokoak, gaxtaginekin emanen dute. Hb Egia 47. Oihu khirats zarion inginadore bati, xiztu min bertze bati. Mentan ziren sorbalda, zango, beso, buru, hortz, erri eta thuak. Hb Egia 150. Haren begithartia izanen zela joik, thüz theiütürik. Ip EgErr 365. Jendetze batez burlatua, thuz estalia, sehi batez arpegian joa, [...]. Lap 251 (V 114). Tuaren iresteak berak min egiten baitako bere giranoi trabatuan. JE Med 67. Tuen, trufen ta kolpeen azpitik noa oihuka. Iratz 100. Bulharrak eta sahetsak joka uspelez beltzatuak, thuia odola. Gazte 1959 (1), 5.
    v. tbn. EZBB I 28. Thu: Lg II 153.
    azpiadiera-1.1
    Botoiletan / thu margodunak dizdir ederkiro. (Interpr?). Mde Po 91.
    azpiadiera-1.2
    Noiz artean eztarotazu barkhatuko, eta eztarotazu neure thuaren iretzteko arterik utziko. EZ Eliç 310.
    azpiadiera-1.3
    " Itho liteke thu batean, il se noierait dans un crachat, il échouerait en un embarras des plus faciles à surmonter, il perdrait la tête à la moins d'une difficulté" H.
    azpiadiera-1.4
    Herra-tuz eta harrapoz hantu hedoipe beltzetan / hil-ikararen lazturak zabaltzen dio agoa. Iratz 151 (v. tbn. 136 barneko herra-tu hori).
    azpiadiera-1.5
    " Zure hitzak eztu thu bat balio, vôtre promesse ne vaut pas un crachat, ne vaut rien" H.
    sense-2
    2. "Toux. Thu handi batek neduka nekhatua, une grande toux me fatigue. Ene thua hari da ontzen, gizentzen, [...]" H.
    azpisarrera-1
    TTU (V-ger, AN-5vill-araq-ulz, B, BN-arb; Añ (AN), VocB <th->). Ref.: A; Izeta BHizt2. (Forma con palat.). "Pipak ttu anitz botarazten daut (B), la pipa me hace echar mucha saliva. Ttua irestean, zintzurrean min artzen diat, al tragar saliva, me duele la garganta" A. "Ttue bota zion aurpeire" Izeta BHizt2. Cf. txu.
    Ttuba luxttuba arpegira zioten botatzen. ZugSerm 294. (en la pág. 295 ttuba lusttuba; se tratará probablemente de dos redacciones alternativas) Ttua biltzen du sudurretan. EZBB I 27.
    azpisarrera-2
    TTU EGIN. Escupir.
    Arenganaturik, oskia bere oñetik erantzi ta ttu egin bezaio aurpegira, esanez: [...]. Ol Deut 25, 9 (Ker txistua bota, BiblE listua bota).
    Airean ttu egiten duenak, ttua biltzen du sudurretan. EZBB I 27.
    "Salivar, txua, istua, txistua egotzi, bota, ttua egin, bota" Añ.
    azpisarrera-3
    TTU-PALARDA (B; VocB <th->). Ref.: A; Izeta BHizt2. "Salivazo, gargajo, esputo. Juduek Jesukristoren aurpegi ederra ttu-palardaz bete zuten, los Judíos llenaron de salivazos el hermoso rostro de Jesucristo" A. "Flema. Ttu palarda botaizu, nardagarrie zara" Izeta BHizt2.
    azpisarrera-4
    TU-EGILE (thu- L, BN, S ap. A; H; thügile S ap. Lrq). "Cracheur" H y Lrq.
    Han zuen bere thu egilea, barkamendu, eta bataio galdez. Ardoy SFran 240.
    azpisarrera-5
    TU EGIN (G, AN, L, BN, S; Lcc, Volt 67, Añ (G, AN); thu e. SP, Urt I 240, Lecl, Dv, H; thü e. Gèze 326; thugin S; Ht VocGr 343). Ref.: A (tu egin); Lh (thu egin); Lrq (thügin). a) Escupir; (fig.) injuriar, ofender. "Gargajear", "escopir" Lcc. "Cracher" SP, Gèze, Dv, H y Lrq. "Adspuere, zerbeiti thu egiñ" Urt I 240. "Au fig. Aiher nitzaio thu egitera begithartera, je suis tenté de lui cracher au visage, de l'insulter grossièrement" H (s.v. thu). Cf. 1 tuztatu.
    Thu eginik haren kontra. Lç Mt 27, 30 (He, TB, Dv, SalabBN thu egin, Ip thü egiten, Echn tu 'inez; Hual txutx egoxten, Ol lixtukatu, BiblE listua bota). Eskarniaturen dute hura eta azotaturen eta thu eginen draukate eta hilen duté. Lç Mc 10, 34 (He, Dv thu eginen diote; Leon thuka erabili, BiblE listua bota). Pausatzian bena akisitzen da tribaillu handiz, beillaz, eskier thu eginez. Tt Onsa 12. Epifaniok thu egin du begitartera Ioanesi, zoin bere bi begietako argia galdurik, eta utsuturik lurrera erori izan baitzen. Tt Arima 126. Thu egiten zioten bere bisaia sakraturat. Lg II 272. --Zer egin behar dügü obligatiak bakira thü egitera? --Thü egin behar da mokanez batetara. CatLan 140. Etxe hartan ziren Jüdio eta mithilek orok thü egin zeizien begithartiala eta kolpüz kargatü züntien. UskLiB 38. Giza txar bat hurbiltzen zaio, eta begitharterat thu egiten dio. Fernandezek hartzen du mokanesa, xukhatzen du begithartea, [...]. Laph 219. Saindu gazteak thu egin zion begitartera emakume tzar hari, eta arthiki ileti edo itxindu bat burutik behera. Jnn SBi 165. Jesusek thu egin zuen orduan lurrerat. Lap 214 (V 96). Ez zuela nahi apezik; hurbiltzen bazen, tu eginen ziola begitartera, hari eta haren kurutzefikari. HU Aurp 47. Bi eskuetara tu eginik bertzeari kontra torratzen dituelarik. HU Zez 25. Halako erredura bat jiten zaion zintzurrera. [...] Thu egin, zintzurra karraka, eta harek bethi min! Barb Sup 33. Zigorraz, zaharoaz jo, ala thu egin, bardinera zoan. Ib. 71. Norbeit doala holako kaskoetan zerbeit sar-arazi nahiz, suaren hiltzeko thu eginez bezalatsu eginen du. Zerb Metsiko 255. Semeak, berriz, begi basatiz so-egin, arpegira tu-egin eta tautik erantzun gabe, sorbatz-biko ezpata ilki zun. Zait Sof 195. Gaizoari begitarterat thu egin zion ihizi gaixtoa. Ardoy SFran 240.
    v. tbn. Thu: Leon Io 9, 6.
    azpisarrerakoSense-5.1
    Bidegaineko langilek eskier thü egitia ützi die, baizik eta nausiak langile bat kanpioan ezari diala, arrazu hunik gabe. Herr 15-6-1961, 3.
    azpisarrerakoSense-5.2
    " Norbaitez thu egitea, faire fi de quelqu'un" Dv.
    (Con bat).
    Jesus Jaunak hartu lur pixka bat, egin thu bat lur hari, eta hala izatu zuen lohiaz gantzutu ziozkan begiak. Jnn SBi 24.
    b) "Maiz egiten thu, il tousse souvent" H.
    azpisarrera-6
    TU-ONTZI (thu-o. H; thu-untzi H). "Crachoir" H.
    azpisarrera-7
    TU-PINDAR. "(BN-baig), babas que arrojan algunos al hablar" A.
    azpisarrera-8
    TU-TZAPASTA. "Tu-tzapast (S), babas que arrojan algunos al hablar" A (s.v. tzapast).
    azpisarrera-9
    TU XURIA EGIN. "Thu xuria egin, avoir soif" Hb GH 1929, 87.

    tu

    tu
    << ttanttar 0 / 0 tuturru >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper