OEH - Bilaketa

515 emaitza pixka bilaketarentzat

Sarrera buruan (8)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
2 muin.
tradizioa
Tr. Documentado en autores meridionales, ya desde Lazarraga y RS; al Norte lo hallamos en CartEsp (donde suelen aparecer rasgos meridionales). Mun es la forma empleada por los vizcaínos (junto a muñ en Moguel; Lauaxeta emplea mun y muñ, junto al frec. muin ). En la mayoría de textos guipuzcoanos se encuentra la forma muñ y, en menor medida, muin . Hay únicamente mun en Iparragirre, Anduaga (AUzta 78), Anabitarte, S. Mitxelena (Aranz 134) y N. Etxaniz, y junto a muin, muiñ o muñ, en Cardaberaz, Apaolaza, ArgiDL, Olabide y Orixe. En Lazarraga encontramos muñ junto a mun (tal vez descuido gráfico).
sense-1
( muñ G; Lcc <-uy->, Lar, Dv (G), H (V, G)), mun (V; Lar, Hb, H (V)) Ref.: A (mun, muñ); Etxba Eib (mun) .
"Beso, no en la cara" A. "Beso reverencial. Obispuari, erastunian mun " Etxba Eib.
Gorantziak eta eskuetako munak eta oiñetako igortziak oriodunari. A BeinB 69. Muñ batekin saltzen nauzu, adiskidea? Inza Azalp 66. Artu, ba, pozez, biotz-negarrez ai! bustitako / bere muñ eta laztana. Jaukol Biozk 68 (2 muiñ). Mun sendoak nere aita ta ama on orieri. Anab Usauri 33. Eguzkiaren / lêndabiziko muñaz / sortzen duk zorunaren / lore ezezaguna? Ldi BB 16. Muñentzat prest daukez ezpanak! Laux AB 61 (24 muin bat y 31 mun bat ). Apezak mun eskeiñi. Or Eus 349. Sarritan musu damaio, / eta muiñ aratz onegaz indar / bero bat osatu zaio. EA OlBe 60.
v. tbn. Etxde JJ 263. Muñ: TP EEs 1927, 28. Mun: Erkiag Arran 155.
azpiadiera-1.1
(Como segundo miembro de compuestos).
Damu seinaliak, nola diran, kurutze munak, zizpurubak, begi jasotiak. CrIc 156. Ezpaiñ-muña ta dirua, gero: / biotzean bero-ziña. "Se sigue la adoración de la reliquia" . Or Eus 229.
azpiadiera-1.2
(Como primer miembro de compuestos).
Soin onek mun-miña diño. "Ardor de los besos" . Laux AB 34.
azpisarrera-1
ESKU-MUIN. v. eskumuin.
azpisarrera-2
MUIN EGIN. (muñ G; Lcc <-uy->, Lar DVC 267, Dv, H; mun egin V, L; Lar, Añ, H). Ref.: A (muñ, mun egin); Lh (mun); Iz ArOñ y Etxba Eib (mun eiñ); Elexp Berg (mun emon). "De algo muy apreciable se dice: ori mun eginda artzekoa da (V-gip)" A EY III 247. "Besar con reverencia. Kurutzia eiñ eta mun eitten jako ogixari ekitzerakuan" Etxba Eib.
Ipirdietan deikeozu / erraz muñ biok alkarri. Lazarraga A27b 1201v. Oiñ-eskuetan mun egiozu. Ib. A27a 1201v. Ukaondoa hur da baia / mun egiten eskerga. 'Cerca está el codo, más difícil de besar'. RS 250. Nere osasunaz duen kuidaduaz eskuetan milla bider muñ egiten diot. CartEsp 463. Feliperi egiteko gustiok oñean mun. EgiaK 87. Mun egiozu amudioagaz eta fedeagaz albo odolez bete orreri. Cap (ed. 1893), 154. Bere eskuak mun egiten dut. Gamiz 206. Asi zitzakala bere odola zerioten oiñ santuak muñegiten. Lar SermAzc 53. Muñ egin ta apatu zion eskuan Aurelianok Clotilderi. Mb IArg I 183 (294 apa ta muñ egiozu). [Ikusi ditut] artua emon ta eskuban mun egiten eskale gaixuari. Mg PAb 106 (CC 133 y 246 muñ egin). Mun-egin bere llaga ta zaoriak. Añ EL1 43 (EL2 84 zelaiari mun egin). Zure petxuan estuzazu, bere esku ta oñetan muñ egiozu. Echve Dev 521. Bere lurrari mun egitera. Iparg 347. Esku-oñetan / laztan gozoz mun egiñik. AB AmaE 14. Gauza txit ona da errosarioari muñegitea. Arr May 38 (90 muñ-egiozu). Zirikeunez ta urrez estalitako aien ezurrei muin egiten diete. Ol Imit IV 1, 9 (Pi mun egiten dautsie; SP muzuztatu, Ch musu eman, Mst pot egin;
v. tbn. Ol Gen 29, 13). Oñetan muiñ-eginda / jun oi naiz etxetik. Jaukol Biozk 63. Aingeruari mun dagiote. Or Eus 261. Dijoaz Akelarrera, / akerra munegitera. SMitx Aranz 216. Egiodan muñ Zure eskuari biotz osoz. Or Aitork 29 (Mi 55 muñ e.). Onek ikusita, guria gatx biarrez be, mun egitekue zan. Gerrika 101. [Illobi] oni mun eginda amaitzen dira Kurutze-bidiak. Ib. 252. Hizkuntza bizia eta lasterra du liburu honek, baina maiz lurrari muin egiten dion lasterkariarena. MEIG III 46.
v. tbn. Ir YKBiz 159. Laux AB 45. EA OlBe 9. Etxde AlosT 87. Muñ egin: Cb Eg III 255 (Just 121 mun e.). VMg VIII. AA I 556. Lard 535. Bv AsL 221. Apaol 57 (22 mun e.). Ag Serm 456. Goñi 46. Urruz Zer 16. ArgiDL 26 (56 mun e.). Inza Azalp 66. Mun egin: CrIc 164. JJMg BasEsc 73. Astar II 115. fB Ic III 309. Ur MarIl 36. Ag AL 152. Zam RIEV 1907, 427. Echta Jos 344. TP EEs 1927, 30. Enb 86. Osk Kurl 177. Erkiag BatB 204.
(Con determinantes).
Sarri artuten ebala Kurutze Santua bere eskuetan, eta onerazpen andiagaz mun gozo asko egiten eutsazala. Itz Azald 11. Xalbatek agurtu zun bere xalanta muin lizun bat ezpaiñetan egiñaz. Etxde JJ 112 (218s muin maitekor bat egin zion).
(Part. en función de adj.).
Eskubetan mun egin, ta erreten ikusi gura esku mun eginak. Mg CO 38.
azpisarrera-3
MUIN EMAN (G-azp; mun eman V-gip, G-azp, L). Ref.: Lh (mun eman); Elexp Berg (mun emon); Gte Erd 225; ZestErret. "Besar algo o alguna persona en sitio diferente a la cara. Relikixiai mun emotera joaten giñan elizan" Elexp Berg. "Lurrean muin eman dezaten lortu dute (G-azp), lurrean muin ematea lortu dute (G-azp), lurrei mun emotuetso (V-gip)" Gte Erd 225. "Gabonetan haurtxo Jesusi mun emate zaio" ZestErret.
Mun emon eikiezu guztiz samur bere llaga gozoai. EL2 49. Aurrari masalla gorrituetan muñ ematean. Muj RIEV 1907, 208. Esku on orri / etsian muñ bear eman. Or Poem 542 (Mi 142 muiñ eman, Eus 261 mun eman). Bi besoen artean artu ta mun eman zion. Anab Poli 66. Jesusi urbildu zitzaion muñ emateko. Or Lc 22, 47 (Ol muin egitera; He, BiblE musu ematera(t), TB, Dv, Brunet, Leon musu ema(i)teko). Kurutzeari mun emotea. Etxabu Kontu 87. Maldizioa esaten zuan bakoitzean, lurrari muiñ emateko. BAyerbe 54.
v. tbn. Muñ eman: Aran SIgn 33. Ill Pill 31. Alz Ram 133. Muiñ eman: Berron Kijote 115. Mun eman: Zam RIEV 1907, 427. Ol Gen 32, 1.
azpisarrera-4
MUIN ERAGIN. Hacer besar.
Belauniko kontriziozko aktu bat ta guzien aurrean lurrari mun eragin. Cb Eg III 387 (v. tbn. JJMg BasEsc 27 luurrari mun eragiñ). Nok alan argaldu, makurtu ta lurra mun eragin deutsu? EL1 194.
azpisarrera-5
MUIN-ERAZO. Hacer besar.
Mun-erazo eutsuen autsa. EL1 186.
azpisarrera-6
MUIN ETA MUIN. Besando. v. MUIN ETA MUSU.
Bederatziurrena bukatzen zanean, Santuari mun eta mun, bazigun pixka baterako lana. NEtx LBB 142.
azpisarrera-7
MUIN ETA MUSU. Besando. v. MUIN ETA MUIN.
Mun eta musu, beratu dute / aingeruaren biotza. Or Eus 262.
azpisarrera-8
MUIN IZAN (Con aux. trans. tripersonal). Besar.
Atsak beti muin dio / Trintingo gainari. Or BM 44 (podría interpretarse como muin eman). [Zalduna] goiz-zubittik jaustian / aintzak muin-eutsan bekokijan! Laux AB 76. Arnas deunak muin dautse niñijan. Ib. 73.
v. tbn. SMitx Aranz 56 (mun).
muin
<< 1 mugitu 0 / 0 2 mumu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper